Αντίθετα, από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, κάθε φορά που η τιμή του χρήματος μειώνεται η ζήτηση υποχωρεί και αυξάνονται οι πλεονάζουσες αποταμιεύσεις.
Το χρήμα είναι το πιο πολιτικό «εμπόρευμα» μεταξύ των εμπορευμάτων του κόσμου, κατά συνέπεια μόνον ως μύθευμα μπορεί να χαρακτηριστεί ο ισχυρισμός ανεξαρτησίας στη νομισματική πολιτική μιας κεντρικής τράπεζας.
Η καταπολέμηση της σύγχρονης Μεγάλης Ύφεσης που βιώνουμε απαιτεί μια προοδευτική πολιτική ατζέντα, που να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αμφισβήτηση της ιερότητας των μετρητών.
Αυτά αναφέρει ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, σε νέο άρθρο του στον ιστότοπο γνώμης Project Syndicate που δημοσιεύτηκε την Δευτέρα 22 Αυγούστου 2016.
Ο Βαρουφάκης αυτή τη φορά αναζητά την «ουσία του χρήματος», αναφέροντας ότι η πορεία της τιμής του (επιτόκιο) τείνει να προκαλεί αντιδράσεις αντίθετες από αυτές που προκαλεί η τιμή των αγαθών, όπως τις γνωρίζουμε:
Η μείωση των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών ακόμα και σε αρνητικό επίπεδο - σε συνδυασμό με την ποσοτική χαλάρωση - τελικά δεν αύξησε τη ζήτηση για δάνεια, αλλά μόνον τις πλεονάζουσες καταθέσεις των εμπορικών τραπεζών.
Στην πραγματικότητα, η αγορά φαίνεται να ερμηνεύει την πρωτοφανή προσπάθεια μεγάλων κεντρικών τραπεζών να δώσουν ώθηση στην παροχή φθηνού χρήματος για την τόνωση ανάπτυξης και πληθωρισμού ως αυτο-πραγματοποιούμενες προφητείες αποπληθωρισμού, αποτρέποντας γι' αυτόν τον λόγο τις επενδύσεις και καθιστώντας τους πλούσιους, πλουσιότερους.
Το άρθρο του Βαρουφάκη
Μόνο τα πολύ άσχημα πράγματα στην ζωή όπως τα τοξικά απόβλητα, έχουν μια αρνητική τιμή, το ισοδύναμο του τέλους που καταβάλλεται σε οποιονδήποτε είναι διατεθειμένος να τα εξαφανίσει.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι τα αρνητικά επιτόκια ενσωματώνουν μια νέα προοπτική για τα χρήματα - ότι είναι ένα κακό πράγμα;
Στις οικονομίες της αγοράς, το χρήμα είναι το μέτρο της αξίας των αγαθών και των υπηρεσιών.
Και το επιτόκιο είναι η τιμή αυτής της μέτρησης του χρήματος.
Όταν η τιμή είναι μηδέν, δεν κάνει καμία διαφορά αν τα χρήματα διατηρείται κάτω από ένα στρώμα ή δανείζονται, διότι δεν υπάρχει κόστος για την κατοχή ή για τον δανεισμό.
Αλλά πώς μπορεί η τιμή του χρήματος να είναι στο μηδέν;
Όπως είχε θέσει ο Μαρξ, το χρήμα "μετατρέπει τις αδυναμιών μου στο αντίθετο τους".
Και πώς μπορεί η αξία του χρήματος να είναι αρνητική;
Με άλλα λόγια, η απάντηση πρέπει να αφορά την ουσία του χρήματος.
Σε μια αγορά αγροτών, οι πωλητές με πολλές απούλητες πατάτες αρχίζουν να μειώνει την τιμή μέχρι ένα επίπεδο επιτυγχάνοντας (πιθανώς πολύ χαμηλή, αλλά ακόμα θετική) με στόχο να πουλήσει όλες τις πατάτες.
Αντίθετα, από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, κάθε φορά που η τιμή του χρήματος μειώνεται η ζήτηση υποχωρεί και αυξάνονται οι πλεονάζουσες αποταμιεύσεις.
Οι μειώσεις των επιτοκίων
Φανταστείτε οι κεντρικές τράπεζες να ξεκινήσουν ένα νέο γύρο μείωσης των επιτοκίων.
Θα πείτε ω Θεέ μου! Αν η Janet FED και o Mario ΕΚΤ εξετάζουν νέα μείωση των επιτοκίων, θα πρέπει να έχουν βάσιμους λόγους να πιστεύουν ότι η ζήτηση θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα!
"Έτσι θα εγκαταλείψεται τα επενδυτικά σας σχέδια.
"Καλύτερα να δανείζεστε χρήματα με σχεδόν μηδενικό κόστος και να επαναγοράσετε μετοχές της εταιρείας σας, ανεβάζοντας τις τιμές κερδίζοντας από το χρηματιστήριο καθώς έρχονται δύσκολες μέρες.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες που ποτέ δεν προέβλεψαν τον Μεγάλο αποπληθωρισμό προσπαθούν να βρουν διέξοδο με τα οικονομικά και οικονομετρικά μοντέλα τους αλλά λύσεις δεν θα βρουν.
Απρόθυμοι να αμφισβητήσουν το πολιτικό δόγμα ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι εκτός πολιτικής αναζητώντας τεχνοκρατικές λύσεις οι κεντρικές τράπεζες ουσιαστικά υιοθετούν πολιτικές λύσεις.
Μόλις η τιμή του χρήματος (επιτόκια) μηδενίσει, οι κεντρικές τράπεζες προσπάθησαν να αγοράσουν δημόσιο και ιδιωτικό χρέος από τις εμπορικές τράπεζες για να τους δώσουν ένα κίνητρο για να δανείζουν ελεύθερα.
Η ΕΚΤ προχώρησε τόσο πολύ ώστε στο τέλος τιμώρησε τους καταθέτες.
Αλλά οι τραπεζίτες και οι επιχειρήσεις, βλέπουν αυτά τα μέτρα ως απελπισμένες απαντήσεις σαν αυτοεκπληρούμενη αποπληθωριστική προσδοκία, χρησιμοποίησαν το χρήμα των κεντρικών τραπεζών για να φουσκώσουν τις τιμές των δικών τους περιουσιακών στοιχείων.
Ο μεγάλος αποπληθωρισμός δεν νικήθηκε αλλά έκανε τους πλούσιους πλουσιότερους.
Δεν είναι όλοι οι κεντρικοί τραπεζίτες ίδιοι
Ο Andy Haldane, επικεφαλής οικονομολόγος στην Τράπεζα της Αγγλίας, έχει θάρρος να προτείνει όλα τα χρήματα να γίνουν ψηφιακά.
Ο John Williams, Πρόεδρος της Federal Reserve Bank του Σαν Φρανσίσκο, υποστήριξε πρόσφατα ότι ο Μεγάλος αποπληθωρισμός θα μπορούσε να ηττηθεί μόνο με στόχευση στο επίπεδο των τιμών και της ονομαστικού εθνικού εισοδήματος ταυτόχρονα.
www.bankingnews.gr
Η καταπολέμηση της σύγχρονης Μεγάλης Ύφεσης που βιώνουμε απαιτεί μια προοδευτική πολιτική ατζέντα, που να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αμφισβήτηση της ιερότητας των μετρητών.
Αυτά αναφέρει ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, σε νέο άρθρο του στον ιστότοπο γνώμης Project Syndicate που δημοσιεύτηκε την Δευτέρα 22 Αυγούστου 2016.
Ο Βαρουφάκης αυτή τη φορά αναζητά την «ουσία του χρήματος», αναφέροντας ότι η πορεία της τιμής του (επιτόκιο) τείνει να προκαλεί αντιδράσεις αντίθετες από αυτές που προκαλεί η τιμή των αγαθών, όπως τις γνωρίζουμε:
Η μείωση των επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών ακόμα και σε αρνητικό επίπεδο - σε συνδυασμό με την ποσοτική χαλάρωση - τελικά δεν αύξησε τη ζήτηση για δάνεια, αλλά μόνον τις πλεονάζουσες καταθέσεις των εμπορικών τραπεζών.
Στην πραγματικότητα, η αγορά φαίνεται να ερμηνεύει την πρωτοφανή προσπάθεια μεγάλων κεντρικών τραπεζών να δώσουν ώθηση στην παροχή φθηνού χρήματος για την τόνωση ανάπτυξης και πληθωρισμού ως αυτο-πραγματοποιούμενες προφητείες αποπληθωρισμού, αποτρέποντας γι' αυτόν τον λόγο τις επενδύσεις και καθιστώντας τους πλούσιους, πλουσιότερους.
Το άρθρο του Βαρουφάκη
Μόνο τα πολύ άσχημα πράγματα στην ζωή όπως τα τοξικά απόβλητα, έχουν μια αρνητική τιμή, το ισοδύναμο του τέλους που καταβάλλεται σε οποιονδήποτε είναι διατεθειμένος να τα εξαφανίσει.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι τα αρνητικά επιτόκια ενσωματώνουν μια νέα προοπτική για τα χρήματα - ότι είναι ένα κακό πράγμα;
Στις οικονομίες της αγοράς, το χρήμα είναι το μέτρο της αξίας των αγαθών και των υπηρεσιών.
Και το επιτόκιο είναι η τιμή αυτής της μέτρησης του χρήματος.
Όταν η τιμή είναι μηδέν, δεν κάνει καμία διαφορά αν τα χρήματα διατηρείται κάτω από ένα στρώμα ή δανείζονται, διότι δεν υπάρχει κόστος για την κατοχή ή για τον δανεισμό.
Αλλά πώς μπορεί η τιμή του χρήματος να είναι στο μηδέν;
Όπως είχε θέσει ο Μαρξ, το χρήμα "μετατρέπει τις αδυναμιών μου στο αντίθετο τους".
Και πώς μπορεί η αξία του χρήματος να είναι αρνητική;
Με άλλα λόγια, η απάντηση πρέπει να αφορά την ουσία του χρήματος.
Σε μια αγορά αγροτών, οι πωλητές με πολλές απούλητες πατάτες αρχίζουν να μειώνει την τιμή μέχρι ένα επίπεδο επιτυγχάνοντας (πιθανώς πολύ χαμηλή, αλλά ακόμα θετική) με στόχο να πουλήσει όλες τις πατάτες.
Αντίθετα, από την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008, κάθε φορά που η τιμή του χρήματος μειώνεται η ζήτηση υποχωρεί και αυξάνονται οι πλεονάζουσες αποταμιεύσεις.
Οι μειώσεις των επιτοκίων
Φανταστείτε οι κεντρικές τράπεζες να ξεκινήσουν ένα νέο γύρο μείωσης των επιτοκίων.
Θα πείτε ω Θεέ μου! Αν η Janet FED και o Mario ΕΚΤ εξετάζουν νέα μείωση των επιτοκίων, θα πρέπει να έχουν βάσιμους λόγους να πιστεύουν ότι η ζήτηση θα παραμείνει σε χαμηλά επίπεδα!
"Έτσι θα εγκαταλείψεται τα επενδυτικά σας σχέδια.
"Καλύτερα να δανείζεστε χρήματα με σχεδόν μηδενικό κόστος και να επαναγοράσετε μετοχές της εταιρείας σας, ανεβάζοντας τις τιμές κερδίζοντας από το χρηματιστήριο καθώς έρχονται δύσκολες μέρες.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες που ποτέ δεν προέβλεψαν τον Μεγάλο αποπληθωρισμό προσπαθούν να βρουν διέξοδο με τα οικονομικά και οικονομετρικά μοντέλα τους αλλά λύσεις δεν θα βρουν.
Απρόθυμοι να αμφισβητήσουν το πολιτικό δόγμα ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι εκτός πολιτικής αναζητώντας τεχνοκρατικές λύσεις οι κεντρικές τράπεζες ουσιαστικά υιοθετούν πολιτικές λύσεις.
Μόλις η τιμή του χρήματος (επιτόκια) μηδενίσει, οι κεντρικές τράπεζες προσπάθησαν να αγοράσουν δημόσιο και ιδιωτικό χρέος από τις εμπορικές τράπεζες για να τους δώσουν ένα κίνητρο για να δανείζουν ελεύθερα.
Η ΕΚΤ προχώρησε τόσο πολύ ώστε στο τέλος τιμώρησε τους καταθέτες.
Αλλά οι τραπεζίτες και οι επιχειρήσεις, βλέπουν αυτά τα μέτρα ως απελπισμένες απαντήσεις σαν αυτοεκπληρούμενη αποπληθωριστική προσδοκία, χρησιμοποίησαν το χρήμα των κεντρικών τραπεζών για να φουσκώσουν τις τιμές των δικών τους περιουσιακών στοιχείων.
Ο μεγάλος αποπληθωρισμός δεν νικήθηκε αλλά έκανε τους πλούσιους πλουσιότερους.
Δεν είναι όλοι οι κεντρικοί τραπεζίτες ίδιοι
Ο Andy Haldane, επικεφαλής οικονομολόγος στην Τράπεζα της Αγγλίας, έχει θάρρος να προτείνει όλα τα χρήματα να γίνουν ψηφιακά.
Ο John Williams, Πρόεδρος της Federal Reserve Bank του Σαν Φρανσίσκο, υποστήριξε πρόσφατα ότι ο Μεγάλος αποπληθωρισμός θα μπορούσε να ηττηθεί μόνο με στόχευση στο επίπεδο των τιμών και της ονομαστικού εθνικού εισοδήματος ταυτόχρονα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών