Ωστόσο, περίπου το ήμισυ των κεφαλαίων των τραπεζών αποτελείται από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις
Παρ΄ ότι υπάρχουν ερωτηματικά για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ο SSM ο μόνιμος εποπτικός μηχανισμός των τραπεζών κατάφερε να διασφαλίσει την συστημική σταθερότητα στην Ελλάδα αναφέρει σε ειδική ανάλυση του το ινστιτούτο Bruegel το οποίο υπογράφει η Μιράντα Ξαφά.
Σε μια ειδική ανάλυση 184 σελίδων το Bruegel παρουσιάζει τις βασικές προκλήσεις του ευρωπαικού και του ελληνικού banking.
Γίνεται ειδική μνεία και στην Attica bank τονίζοντας ότι η Attica bank θα έπρεπε να είχε περάσει απευθείας στον έλεγχο της ΕΚΤ.
Συγκεκριμένα στην ανάλυση αναφέρονται τα εξής
Η τραπεζική ενοποίηση ήταν ιδιαίτερα έντονη στην Ελλάδα από την έναρξη της κρίσης το 2010.
Στην Ελλάδα έχει καταγραφεί η μεγαλύτερη σχετική μείωση του αριθμού των τραπεζών μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ, ακολούθησαν η Κύπρος και η Ισπανία.
Από το 2009 έως το 2014, το εργατικό δυναμικό στον τραπεζικό τομέα συρρικνώθηκε κατά περισσότερο από 30% το ένα τρίτο των καταστημάτων έκλεισαν και οι ξένες τράπεζες σχεδόν εξαφανίστηκαν.
Οι 4 συστημικές τράπεζες ελέγχουν το 98% της αγοράς.
Το υπόλοιπο 2% μοιράζεται ανάμεσα σε μια μικρή τράπεζα (Attica bank) και τις συνεταιριστικές τράπεζες.
Οι τραπεζικές καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 50% από 238 δισεκ σε 120 δισεκ ενώ οι τράπεζες έχουν χάσει την πρόσβαση στις αγορές.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια εξακολουθούν να αποτελούν τροχοπέδη για την πιστωτική επέκταση και είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για την κεφαλαιακή επάρκεια. Έκθεση των ελληνικών τραπεζών στο κυρίαρχο μειώθηκε
Ωστόσο, περίπου το ήμισυ των κεφαλαίων των τραπεζών αποτελείται από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTAs) και αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις (DTC).
Το 2014, συνολική αξιολόγηση της ΕΚΤ στα stress tests έδειξε ότι ελληνικές τράπεζες ήταν επαρκώς κεφαλαιοποιημένες.
Είχαν προηγηθεί τον Απρίλιο του 2014 περίπου 8,3 δισεκ αυξήσεις κεφαλαίου ενώ το 2013 είχαν επενδυθεί 25 δισεκ. από το ΤΧΣ.
Η πιθανότητα νέων εκλογών και η αίσθηση που επικρατούσε ότι θα κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, προκάλεσε μεγάλης κλίμακας αναλήψεις καταθέσεων, αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 με μια προκλητική πλατφόρμα απόρριψης της λιτότητας και υποσχόμενοι να «σκίσουν» τα μνημόνια την συμφωνία της Ελλάδας με τους επίσημους πιστωτές (ΕSM, το ΔΝΤ και ΕΚΤ).
Μετά από πέντε μήνες στασιμότητας, η Ελληνική κυβέρνηση διεξήγαγε δημοψήφισμα την Παρασκευή 26 Ιουνίου
τέσσερις ημέρες πριν λήξει το πρόγραμμα επρόκειτο με το 61% των πολιτών να τάσσεται κατά.
Η απειλή της επικείμενης οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάρρευσης, υποχρέωσε τον ΣΥΡΙΖΑ σε αναδίπλωση.
Συμφωνήθηκε ένα φιλόδοξο τριετές πρόγραμμα 86 δισεκ. από τον ESM και προβλέφθηκαν 25 δισεκ. για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Το ελληνικό δημοψήφισμα ανακοινώθηκε στις 26 Ιουνίου και άμεσο επακόλουθο ήταν η επιβολή capital controls.
Οι τράπεζες βρέθηκαν με ραγδαία επιδεινούμενους δείκτες και υποχρεώθηκαν σε νέα ανακεφαλαιοποίηση.
Ως εκ τούτου, με την προβλεπόμενη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποφασίστηκε να διατεθούν 25 από τα 86 δισεκ. για τις τράπεζες
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών του 2015 πραγματοποιήθηκε πριν ξεκινήσει η εφαρμογή του bail in.
Οι τράπεζες υλοποίησαν ΑΜΚ σε τιμές πολύ χαμηλές 0,30 ευρώ μετά τα reverse split, οι μέτοχοι είχαν απαξιωθεί.
Κατά το SSM οι 4 τράπεζες στην Ελλάδα χρειάζονταν συνολικά 14,4 δισ κεφάλαια 4,4 δισεκ. στο βασικό και 10 δισεκ. στο δυσμενές σενάριο.
Στην διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης συμμετείχαν σχεδόν καθολικά οι ομολογιούχοι ενώ οι μέτοχοι είχαν καταστραφεί.
Το ΤΧΣ αντί για 14,4 δισεκ. τελικώς επένδυσε 5,4 δισεκ. ευρώ περίπου.
Το ποσοστό του ΤΧΣ στις ελληνικές τράπεζες μειώθηκε αισθητά σε όλες τις τράπεζες και κυμαίνεται πλέον μεταξύ 2,4% στην Eurobank έως 40,4% στην Εθνική.
Παρά το γεγονός ότι η ύφεση το 2015 αποδείχθηκε ότι ήταν μικρότερη το ΑΕΠ στο -0,3% σε σχέση με το εκτιμώμενο -2,3%, οι προοπτικές παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια
Όταν συμφωνήθηκε το μνημόνιο συμφωνίας, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα ήταν στο 40% - 45% και αντιστοιχούσαν στο ήμισυ των συνολικών μεικτών χορηγήσεων που θεωρείται ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο.
Για την συνολική αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων θα απαιτούνταν ένα συνολικό σύστημα «κακής τράπεζας», ωστόσο η λύση αυτή ήταν δύσκολο να υιοθετηθεί σε μια χώρα με αδύναμους θεσμούς, όπως η Ελλάδα.
Επιπλέον, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα προέρχονταν από όλες τις κατηγορίες όχι μόνο από τα στεγαστικά π.χ. στην Ιρλανδία.
Τα NPEs έχουν εκτιναχθεί πλέον στα 117 δισεκ. πιέζοντας τις τράπεζες για άμεσες λύσεις.
Φαίνεται ότι ο SSM εφαρμόζει σκληρά κριτήρια για την αξιολόγηση των διοικήσεων προκειμένου να σηματοδοτήσει το τέλος της κρατικής συμμετοχή στον τραπεζικό τομέα.
Οι ελληνικές τράπεζες είναι απίθανο να προσελκύσουν επαγγελματίες υψηλού επιπέδου από την διεθνή τραπεζική αγορά.
Η περίπτωση της Attica Bank
Η Attica Bank, ελέγχεται κατά πλειοψηφία από το ΤΣΜΕΔΕ και δεν κατάφερε να συγκεντρώσει πλήρως τα απαιτούμενα κεφάλαια.
Χρειάστηκε να επενδύσουν διάφορες δημόσιες εταιρίες όπως το αεροδρόμιο της Αθήνας και η ΕΥΔΑΠ
Η κίνηση αυτή είναι ενάντια στην προσπάθεια να σπάσει ο δεσμός μεταξύ των τραπεζών και του ελληνικού κράτους.
Η Attica bank ωστόσο ανακεφαλαιοποιήθηκε με τιμή προς λογιστική αξία 0,82, πολύ πάνω από το 0,30 έως 0,35
των άλλων τραπεζών, προφανώς για να αποφύγει σχεδόν πλήρη αραίωση το ΤΣΜΕΔΕ.
Στις αρχές Μαρτίου 2016 ο SSM ξεκίνησε έλεγχο της Attica Bank για τις πιθανές παρατυπίες στις προσπάθειές συγκεντρώσεως κεφαλαίων.
Επίσης θα εξεταστούν θέματα εταιρικής διακυβέρνησης καθώς και το επιχειρηματικό μοντέλο, το οποίο στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τομέα των κατασκευών που έχει πληγεί από την κρίση
H ΕΚΤ θα πρέπει να είχε την άμεση εποπτεία της Attica bank νωρίτερα.
Συμπέρασμα
Ευρωπαϊκή τραπεζική εποπτεία μπορεί να εκτιμηθεί ότι έχει κάνει καλήδουλειά μέχρι τώρα στον τομέα της εποπτείας των συστημικών τραπεζών.
Η ΕΚΤ μπορεί, έστω και αργά να αναλάβει την εποπτεία της Attica Bank από την Τράπεζα της Ελλάδας.
Η κρατική συμμετοχή στις ελληνικές τράπεζες, πριν και μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2015
www.bankingnews.gr
Σε μια ειδική ανάλυση 184 σελίδων το Bruegel παρουσιάζει τις βασικές προκλήσεις του ευρωπαικού και του ελληνικού banking.
Γίνεται ειδική μνεία και στην Attica bank τονίζοντας ότι η Attica bank θα έπρεπε να είχε περάσει απευθείας στον έλεγχο της ΕΚΤ.
Συγκεκριμένα στην ανάλυση αναφέρονται τα εξής
Η τραπεζική ενοποίηση ήταν ιδιαίτερα έντονη στην Ελλάδα από την έναρξη της κρίσης το 2010.
Στην Ελλάδα έχει καταγραφεί η μεγαλύτερη σχετική μείωση του αριθμού των τραπεζών μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ, ακολούθησαν η Κύπρος και η Ισπανία.
Από το 2009 έως το 2014, το εργατικό δυναμικό στον τραπεζικό τομέα συρρικνώθηκε κατά περισσότερο από 30% το ένα τρίτο των καταστημάτων έκλεισαν και οι ξένες τράπεζες σχεδόν εξαφανίστηκαν.
Οι 4 συστημικές τράπεζες ελέγχουν το 98% της αγοράς.
Το υπόλοιπο 2% μοιράζεται ανάμεσα σε μια μικρή τράπεζα (Attica bank) και τις συνεταιριστικές τράπεζες.
Οι τραπεζικές καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 50% από 238 δισεκ σε 120 δισεκ ενώ οι τράπεζες έχουν χάσει την πρόσβαση στις αγορές.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια εξακολουθούν να αποτελούν τροχοπέδη για την πιστωτική επέκταση και είναι βασικός παράγοντας κινδύνου για την κεφαλαιακή επάρκεια. Έκθεση των ελληνικών τραπεζών στο κυρίαρχο μειώθηκε
Ωστόσο, περίπου το ήμισυ των κεφαλαίων των τραπεζών αποτελείται από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTAs) και αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις (DTC).
Το 2014, συνολική αξιολόγηση της ΕΚΤ στα stress tests έδειξε ότι ελληνικές τράπεζες ήταν επαρκώς κεφαλαιοποιημένες.
Είχαν προηγηθεί τον Απρίλιο του 2014 περίπου 8,3 δισεκ αυξήσεις κεφαλαίου ενώ το 2013 είχαν επενδυθεί 25 δισεκ. από το ΤΧΣ.
Η πιθανότητα νέων εκλογών και η αίσθηση που επικρατούσε ότι θα κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ, προκάλεσε μεγάλης κλίμακας αναλήψεις καταθέσεων, αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 με μια προκλητική πλατφόρμα απόρριψης της λιτότητας και υποσχόμενοι να «σκίσουν» τα μνημόνια την συμφωνία της Ελλάδας με τους επίσημους πιστωτές (ΕSM, το ΔΝΤ και ΕΚΤ).
Μετά από πέντε μήνες στασιμότητας, η Ελληνική κυβέρνηση διεξήγαγε δημοψήφισμα την Παρασκευή 26 Ιουνίου
τέσσερις ημέρες πριν λήξει το πρόγραμμα επρόκειτο με το 61% των πολιτών να τάσσεται κατά.
Η απειλή της επικείμενης οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάρρευσης, υποχρέωσε τον ΣΥΡΙΖΑ σε αναδίπλωση.
Συμφωνήθηκε ένα φιλόδοξο τριετές πρόγραμμα 86 δισεκ. από τον ESM και προβλέφθηκαν 25 δισεκ. για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Το ελληνικό δημοψήφισμα ανακοινώθηκε στις 26 Ιουνίου και άμεσο επακόλουθο ήταν η επιβολή capital controls.
Οι τράπεζες βρέθηκαν με ραγδαία επιδεινούμενους δείκτες και υποχρεώθηκαν σε νέα ανακεφαλαιοποίηση.
Ως εκ τούτου, με την προβλεπόμενη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων αποφασίστηκε να διατεθούν 25 από τα 86 δισεκ. για τις τράπεζες
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών του 2015 πραγματοποιήθηκε πριν ξεκινήσει η εφαρμογή του bail in.
Οι τράπεζες υλοποίησαν ΑΜΚ σε τιμές πολύ χαμηλές 0,30 ευρώ μετά τα reverse split, οι μέτοχοι είχαν απαξιωθεί.
Κατά το SSM οι 4 τράπεζες στην Ελλάδα χρειάζονταν συνολικά 14,4 δισ κεφάλαια 4,4 δισεκ. στο βασικό και 10 δισεκ. στο δυσμενές σενάριο.
Στην διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης συμμετείχαν σχεδόν καθολικά οι ομολογιούχοι ενώ οι μέτοχοι είχαν καταστραφεί.
Το ΤΧΣ αντί για 14,4 δισεκ. τελικώς επένδυσε 5,4 δισεκ. ευρώ περίπου.
Το ποσοστό του ΤΧΣ στις ελληνικές τράπεζες μειώθηκε αισθητά σε όλες τις τράπεζες και κυμαίνεται πλέον μεταξύ 2,4% στην Eurobank έως 40,4% στην Εθνική.
Παρά το γεγονός ότι η ύφεση το 2015 αποδείχθηκε ότι ήταν μικρότερη το ΑΕΠ στο -0,3% σε σχέση με το εκτιμώμενο -2,3%, οι προοπτικές παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες.
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια
Όταν συμφωνήθηκε το μνημόνιο συμφωνίας, τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα ήταν στο 40% - 45% και αντιστοιχούσαν στο ήμισυ των συνολικών μεικτών χορηγήσεων που θεωρείται ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο.
Για την συνολική αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων θα απαιτούνταν ένα συνολικό σύστημα «κακής τράπεζας», ωστόσο η λύση αυτή ήταν δύσκολο να υιοθετηθεί σε μια χώρα με αδύναμους θεσμούς, όπως η Ελλάδα.
Επιπλέον, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην Ελλάδα προέρχονταν από όλες τις κατηγορίες όχι μόνο από τα στεγαστικά π.χ. στην Ιρλανδία.
Τα NPEs έχουν εκτιναχθεί πλέον στα 117 δισεκ. πιέζοντας τις τράπεζες για άμεσες λύσεις.
Φαίνεται ότι ο SSM εφαρμόζει σκληρά κριτήρια για την αξιολόγηση των διοικήσεων προκειμένου να σηματοδοτήσει το τέλος της κρατικής συμμετοχή στον τραπεζικό τομέα.
Οι ελληνικές τράπεζες είναι απίθανο να προσελκύσουν επαγγελματίες υψηλού επιπέδου από την διεθνή τραπεζική αγορά.
Η περίπτωση της Attica Bank
Η Attica Bank, ελέγχεται κατά πλειοψηφία από το ΤΣΜΕΔΕ και δεν κατάφερε να συγκεντρώσει πλήρως τα απαιτούμενα κεφάλαια.
Χρειάστηκε να επενδύσουν διάφορες δημόσιες εταιρίες όπως το αεροδρόμιο της Αθήνας και η ΕΥΔΑΠ
Η κίνηση αυτή είναι ενάντια στην προσπάθεια να σπάσει ο δεσμός μεταξύ των τραπεζών και του ελληνικού κράτους.
Η Attica bank ωστόσο ανακεφαλαιοποιήθηκε με τιμή προς λογιστική αξία 0,82, πολύ πάνω από το 0,30 έως 0,35
των άλλων τραπεζών, προφανώς για να αποφύγει σχεδόν πλήρη αραίωση το ΤΣΜΕΔΕ.
Στις αρχές Μαρτίου 2016 ο SSM ξεκίνησε έλεγχο της Attica Bank για τις πιθανές παρατυπίες στις προσπάθειές συγκεντρώσεως κεφαλαίων.
Επίσης θα εξεταστούν θέματα εταιρικής διακυβέρνησης καθώς και το επιχειρηματικό μοντέλο, το οποίο στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τομέα των κατασκευών που έχει πληγεί από την κρίση
H ΕΚΤ θα πρέπει να είχε την άμεση εποπτεία της Attica bank νωρίτερα.
Συμπέρασμα
Ευρωπαϊκή τραπεζική εποπτεία μπορεί να εκτιμηθεί ότι έχει κάνει καλήδουλειά μέχρι τώρα στον τομέα της εποπτείας των συστημικών τραπεζών.
Η ΕΚΤ μπορεί, έστω και αργά να αναλάβει την εποπτεία της Attica Bank από την Τράπεζα της Ελλάδας.
Η κρατική συμμετοχή στις ελληνικές τράπεζες, πριν και μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2015
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών