γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Τα μαύρα σύννεφα εμπλοκής πυκνώνουν και η παρουσία του Γενικού Διευθυντή του IIF του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου Ch. Dallara στην Αθήνα αυτό έχει ως σκοπό.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, οι συζητήσεις για το σχέδιο ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων οδεύουν προς κοινό έδαφος, ωστόσο υπάρχει πολύς δρόμος να διανυθεί ακόμη.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, οι συζητήσεις για το σχέδιο ανταλλαγής των ελληνικών ομολόγων θα συνεχιστούν και αύριο.
Όλα αυτά καταδεικνύουν ότι θα υπάρξει προσπάθεια να προχωρήσει το PSI+ παρά τα εμπόδια. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ρόλος της Lazard είναι πολύ εξειδικευμένος και συγκεκριμένος να φέρει σε πέρας την αναδιάρθρωση του χρέους.
Ωστόσο η συμμετοχή των ιδιωτών στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους εμφανίζει σοβαρά εμπόδια ως προς την υλοποίηση της καθώς οι τράπεζες αντιδρούν εντός και εκτός Ελλάδος ενώ ακόμη και Κεντρικές Τράπεζες όπως της Κύπρου τάσσονται κατά του PSI+ και του haircut 50%.
Το βασικό επιχείρημα αυτών που υποστηρίζουν ότι είναι λάθος το PSI+ είναι ότι αύξησε την αβεβαιότητα στους επενδυτές καθώς πλέον οι ανησυχίες για επέκταση των haircut έχουν αυξηθεί.
Οι τραπεζίτες λοιπόν θεωρούν ότι είναι λάθος να επιβαρυνθούν οι τράπεζες την αποτυχία του ελληνικού κράτους.
Το επιχείρημα τους είναι αντικειμενικά σωστό, οι τράπεζες είναι οι δανειστές των κρατών και της Ελλάδος αλλά η ουσία είναι ότι με πολιτική απόφαση της Γερμανίας υποχρεούνται να συμμετάσχουν και οι τράπεζες και οι ιδιώτες.
Ωστόσο το μείζον θέμα είναι ότι με το haircut το ελληνικό δημόσιο θα γλιτώσει μέσω της απομείωσης 65-70 δις ευρώ όχι 100 δις που ήταν ο στόχος αλλά ένα προφανώς αξιοσέβαστο ποσό.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Γερμανία έχει δηλώσει ότι το haircut αφορά μόνο την Ελλάδα ενώ τονίστηκε ότι αν δεν επιτευχθούν οι στόχοι από την εθελοντική διαδικασία θα ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης που θα καταστήσει την διαδικασία από εθελοντική υποχρεωτική.
Σε αυτή την περίπτωση εκδηλώνεται υποχρεωτικά πιστωτικό γεγονός και πληρώνονται τα CDS.
Επίσης στην περίπτωση της ενεργοποίησης ρητρών συλλογικής δράσης δεν είναι σαφές αν θα εμπλακούν και οι ιδιώτες φυσικά πρόσωπα μπορεί και ναι μπορεί και όχι είναι ακόμη ασαφές.
Όμως και ενώ το επιχείρημα των τραπεζιτών είναι σωστό απάντηση στο ερώτημα ποια θα είναι η εναλλακτική λύση αν αποτύχει το PSI+ με το haircut 50% δεν έχει δοθεί.
Θα πρέπει να τονιστεί με σαφή τρόπο ότι αν δεν προχωρήσει το haircut 50% τότε υποχρεωτικά περί το καλοκαίρι του 2012 η απομείωση του χρέους το haircut θα είναι 80% όπως εδώ και πολλούς μήνες έχουν σχεδιάσει ορισμένα κέντρα εξουσίας.
Το 80% θα μπορούσε να προκύψει αν μέσω ESM ή EFSF αγοράζονταν ελληνικά ομόλογα από την δευτερογενή αγορά σε τρέχουσες τιμές.
Αν το haircut ναυαγήσει και δεν υπάρξει άμεσα εναλλακτικό σχέδιο τότε με μαθηματική ακρίβεια η βίαιη κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας θα είναι γεγονός.
Υπάρχει plan B;
Αν ακυρωθεί το PSI+ δηλαδή το haircut 50% και η απομείωση 65 με 70 δις ευρώ το μείζον ερώτημα που ανακύπτει είναι υπάρχει εναλλακτικό σχέδιο;
Ορισμένοι αναφέρουν ότι αντί του PSI θα μπορούσε η ΕΚΤ, το ESM ή το EFSF, να αγοράσει ελληνικά ομόλογα.
Δηλαδή η ΕΚΤ ή το ESM ή το EFSF να ανακοινώσουν ότι αγοράζουν το ελληνικό χρέος.
Σε αυτή την περίπτωση τι θα συμβεί οι τιμές των ομολόγων τεχνικά θα αρχίσουν να αυξάνονται και οι αποδόσεις να υποχωρούν.
Προφανώς οι τράπεζες ως πωλητές θα ήθελαν να πωλήσουν υψηλότερα άρα να μειώσουν τις ζημίες τους.
Όμως σε ένα ομόλογο με τιμή 43 μονάδες βάσης ας υποθέσουμε ότι με την ανακοίνωση της ΕΚΤ ή του ESM ότι αγοράζουν ελληνικό χρέος θα έφθανε στις 55 μονάδες βάσης.
Η ΕΚΤ ή το ESM θα εμφανιζόταν στην αγορά και θα ανακοίνωναν ότι θα αγοράσουν το τάδε ομόλογο στις 55 μονάδες βάσης αυτό σημαίνει haircut 45%.
Στο ομόλογο λήξης 2037 το οποίο έχει τιμή αγοράς πώλησης 19-24 ας υποθέσουμε ότι θα αυξάνονταν οι τιμές στις 35 μονάδες βάσης.
Το haircut θα ήταν 65%.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Ότι οι ελληνικές τράπεζες είτε με PSI+ είτε την ΕΚΤ θα υποστούν μεγάλες ζημίες και θα χρειαστούν μεταξύ 13,5 και 19,7 δις ευρώ κεφάλαια. Η Moody’s υποστηρίζει ότι θα χρειαστούν 40 δις ευρώ.
Τα επικίνδυνα σημεία
Α)Με βάση τις τελευταίες πληροφορίες η Ελλάδα θα μπορούσε να ενεργοποιήσει «ρήτρες συλλογικής δράσης» σύμφωνα με τις οποίες αν το 75% ή 70% ή 60% των πιστωτών συμφωνήσει στο κούρεμα, μπορεί να υποχρεωθεί το υπόλοιπο 25% έως 40% να υπαχθεί στην ίδια συμφωνία. Αυτό θα σήμαινε ενδεχομένως πιστωτικό γεγονός, κάτι που σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποκλείει πια.
Β)Πολλά ευρωπαϊκά hedge funds που κατέχουν μεγάλες θέσεις σε CDS σκόπιμα αγόρασαν το τελευταίο διάστημα ελληνικά ομόλογα με στόχο να μην συμμετάσχουν στο PSI και να προκαλέσουν πιστωτικό γεγονός που θα πυροδοτήσει την πληρωμή των CDS.
Σύμφωνα με απόλυτα διασταυρωμένες τους τελευταίους μήνες ορισμένα hedge funds έχουν εκτελέσει ένα σχέδιο με το οποίο ποντάρουν να προκαλέσουν πιστωτικό γεγονός στην Ελλάδα.
Τα hedge funds όταν θα οριστικοποιηθούν οι διαδικασίες για το psi και το haircut 50% δεν θα συμμετάσχουν εθελοντικά στην αναδιάταξη του χρέους.
Θα απαιτήσουν να πληρωθούν τα CDS που έχουν αγοράσει.
Δηλαδή έχουν αγοράσει ομόλογα και ταυτόχρονα διατηρούν μεγάλες θέσεις σε CDS με στόχο να προκαλέσουν πιστωτικό γεγονός.
Αν μάλιστα ενεργοποιηθούν ρήτρες συλλογικής δράσης τότε η ενεργοποίηση του credit event θα είναι γεγονός.
Γ)Η BNP Paribas, μαζί με την HSBC και την Deutsche bank ήταν οι σύμβουλοι του ελληνικού δημοσίου για το haircut 21% των ομολόγων στο πρώτο PSI.
Η διαδικασία ήταν επιτυχής υπό την έννοια ότι συμφωνήθηκε σχεδόν επιτεύχθηκε σε συντριπτικό βαθμό.
Στην πορεία αποδείχθηκε ότι το 21% haircut δεν ήταν επαρκές αλλά οι στόχοι επιτεύχθηκαν.
Το πρώτο psi έφθασε στο 82-83% περίπου.
Η BNP Paribas, η HSBC και η Deutsche bank παρ΄ ότι πέτυχαν τον στόχο τους ως σύμβουλοι του ελληνικού δημοσίου ξαφνικά αποφασίζεται χωρίς προιδοποίηση να αντικατασταθούν και έτσι δεν συμμετέχουν στο PSI+ και το haircut 50%.
Νέοι σύμβουλοι του ελληνικού δημοσίου για το PSI+ και το haircut 50% αναλαμβάνουν η Lazard και η Cleary Gottlieb Steen and Hamilton. H Lazard ήταν γνωστό ότι από τις αρχές του 2010 θα αναλάβει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ενώ η Cleary Gottlieb Steen and Hamilton ήταν αυτή που σκόπιμα διέρρευσε προ ενός έτους πως θα γίνει η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.
Δ)Μπορεί η προσπάθεια των τραπεζών να ναυαγήσει το PSI+ να μην ευοδώσει καθώς η Γερμανία επιμένει ότι οι ιδιώτες πρέπει να εμπλακούν στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους.
Ωστόσο γιατί θέλουν να μετατρέψουν τα νέα ομόλογα που θα εκδοθούν για το υπόλοιπο 50% του χρέους σε ελληνικά ομόλογα που θα διέπονται από το αγγλικό και όχι το ελληνικό δίκαιο;
Είναι μόνο το γεγονός ότι στο αγγλικό δίκαιο είναι πολύ πιο περίπλοκο νομικά να υπάρξει haircut στο χρέος ή κυρίως γιατί οι κάτοχοι ομολόγων αγγλικού δικαίου μπορούν να ζητήσουν ανταλλάγματα, εμπράγματες εξασφαλίσεις από το ελληνικό δημόσιο αν επιχειρήσει μελλοντικά και νέο haircut.
Ποια είναι τα μέλη της ISDA Ευρώπης που θα αξιολογήσουν αν υπάρχει πιστωτικό γεγονός στην Ελλάδα
Voting Dealers
Bank of America / Merrill Lynch
Barclays
BNP Paribas
Credit Suisse
Deutsche Bank
Goldman Sachs
JPMorgan Chase Bank,
Morgan Stanley
Société Générale
UBS
Consultative Dealers
Citibank
The Royal Bank of Scotland
Voting Non-dealers
BlackRock (Third Term Non-dealer)
BlueMountain Capital (Second Term Non-dealer)
Citadel Investment Group, LLC (First Term Non-dealer)
DE Shaw Group (First Term Non-dealer)
Rabobank International (Second Term Non-dealer)
Determinations Committee Decision
Τράπεζες: Ζημίες με haircut 50% (έως 80%) στα ομόλογα
Ποσά σε εκατ ευρώ
Τράπεζες |
Haircut * 50% |
Haircut 80% |
Κεφάλαια |
Νέα κεφάλαια με haircut 50% |
Εθνική |
-5.000 με -5.600 |
-8.000 |
7.951 |
3.500 -4.500 |
Alpha |
-1.400 με -1.600 |
-2.200 |
4.649 |
1.000 -1.500 |
Eurobank |
-2.400 με -2.700 |
-3.800 |
4.332 |
1.700 -2.200 |
Πειραιώς |
-2.500 με -2.800 |
-4.000 |
2.700 |
1.900 -2.300 |
Κύπρου |
-1.048 |
-1.676 |
2.901 |
(1.560 ΕBA) |
Μarfin |
-1.200 |
-1.920 |
3.774 |
(1.971EBA) |
ATE |
-2.400 με -2.700 |
-3.840 |
219 |
1.800 -2200 |
TT |
-1.600 με -1.800 |
-2.560 |
499 |
1.500 -1.800 |
Emporiki |
-200 με -230 |
-320 |
600 |
750** |
Geniki |
-230 με -240 |
-368 |
2 |
575** |
Attica |
-160 με -180 |
-256 |
413 |
140 -250 |
Proton |
-310 με -330 |
-496 |
220 |
30 -30 |
Σύνολο |
-18.440 /-20.300 |
-29.436 |
28,100 |
ΜΟ 16.000 |
*Στο haircut πρέπει να αφαιρεθεί το 21% του προηγούμενου psi;
Π.χ. στην ΕΤΕ 5 δις -1,6 δις =3,4 δις νέες ζημίες περίπου
**Έχουν ανακοινώσει αυξήσεις κεφαλαίου
Πηγή: Εκτιμήσεις αγοράς
Πέτρος Λεωτσάκος
Σχόλια αναγνωστών