γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Η ελληνική κυβέρνηση στο Brussels Group έχει θέσει θέμα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μέσω της σύστασης bad bank
Θέμα ανακεφαλαιοποίησης μέσω της bad bank και της διαχείρισης των NPLs έχει θέσει και επίσημα η Ελλάδα στο Brussels Group ωστόσο η ΕΚΤ και η ΕΕ φέρονται να επιμένουν για νέες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου στις ελληνικές τράπεζες.
Το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα λόγω του DTA – DTC της αναβαλλόμενης φορολογίας δηλαδή, της αύξησης των NPLs και της νέας έξαρσης της οικονομικής κρίσης νοσεί.
Οι ελληνικές τράπεζες σε σύνολο κεφαλαίων την τρέχουσα περίπου 28-29 δισεκ. τα 13 δισεκ. περίπου προέρχονται από το DTA από την αναβαλλόμενη φορολογία και αντιστοιχούν στο 54% με 55% των κεφαλαίων όταν ο αναβαλλόμενος φόρος στις τράπεζες της Νοτίου Ευρώπης πλην Ελλάδος είναι 25% και στην Γερμανία 8%.
Αν ισχύσει ο μέσος όρος της Νοτίου Ευρώπης στο πλαίσιο αλλαγών της αναβαλλόμενης φορολογίας και επικρατήσει το σενάριο της εναρμόνισης, τότε είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα προκύψουν κεφαλαιακές ανάγκες 6,5 με 7 δισεκ. για τις ελληνικές τράπεζες μόνο από την αλλαγή του τρόπου μέτρησης και συμμετοχής στα κεφάλαια του αναβαλλόμενου φόρου.
Αν συμπεριληφθούν οι ανάγκες σε νέα κεφάλαια λόγω αύξησης των προβληματικών δανείων και άλλες παραμέτρους που προκαλεί η οικονομική κρίση οι ανάγκες σε νέο κεφάλαιο μπορεί να κινηθούν μεταξύ 8 δισεκ. στο αισιόδοξο σενάριο και 13 δισεκ. στο πολύ δυσμενές.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει κατανοήσει ότι οι τράπεζες στην Ελλάδα θα χρειαστούν νέο γύρο ανακεφαλαιοποίησης.
Το ερώτημα είναι ο τρόπος.
Η ελληνική κυβέρνηση στο Brussels Group έχει θέσει θέμα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μέσω της σύστασης bad bank η οποία θα διαχειριστεί τα προβληματικά δάνεια.
Ωστόσο υπάρχουν διαφωνίες για τον τρόπο χρηματοδότησης και διαφωνίες για τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης.
Η σύσταση bad bank με βάση την κυβέρνηση μπορεί να είναι δύο μορφών, τύπου ΝΑΜΑ Ιρλανδίας όπου οι τράπεζες μετέφεραν προβληματικά δάνεια τα οποία αγοράστηκαν από την bad bank με μεγάλο discount ή να μετατραπεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε κάποιας μορφής bad bank και να διαχειρίζεται τα προβληματικά δάνεια.
Τα NPLs δηλαδή μη εξυπηρετούμενα δάνεια δηλαδή δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών επίσημα φθάνουν τα 83 δισεκ. αλλά στην πραγματικότητα έχουν αγγίξει τα 100 δισεκ. ευρώ.
Τα 100 δισεκ. αντιστοιχούν στο 46% των συνολικών δανείων, που σημαίνει απλά τεράστιο πρόβλημα.
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μέσω της bad bank θα μπορούσε να υλοποιηθεί με δύο τρόπους
Α)Η bad bank ή το ΤΧΣ θα μπορούσαν να αγοράσουν προβληματικά δάνεια π.χ. 30 δισεκ. με discount 70% και να πληρώσουν δηλαδή τα δάνεια 30%.
Στα 30 δισεκ. είναι 9 δισεκ. τα οποία θα πρέπει να καταβάλλει η bad bank ή το ΤΧΣ στις ελληνικές τράπεζες.
Με τον τρόπο αυτό οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιούνται επιτυχώς.
Β)Αφαιρώντας από τα στοιχεία ενεργητικού οι τράπεζες π.χ. 30 δισεκ. αυτομάτως μειώνεται το μέσο σταθμισμένο ενεργητικό που σημαίνει αύξηση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας.
Το πρόβλημα όμως έγκειται στα εξής
1)Ο ESM που ελέγχει τα 11,4 δισεκ. του ΤΧΣ θα δεχθεί να ανακεφαλαιοποιηθούν οι ελληνικές τράπεζες μέσω της bad bank;
2)Πως θα καλυφθεί το funding gap στις ελληνικές τράπεζες από την πώληση των προβληματικών δανείων;
Η ΕΚΤ και η ΕΕ διαφωνούν
Με βάση ορισμένες πηγές όπως και στο παρελθόν έτσι και στην παρούσα φάση η ΕΚΤ και η ΕΕ διαφωνούν με τον τρόπο της νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Η ΕΚΤ τάσσεται υπέρ του παραδοσιακού τρόπου ανακεφαλαιοποίησης μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου που ωστόσο οδηγεί σε bail in με βάση την ντιρεκτίβα 3029 του Αυγούστου του 2013 και σε πλήρη κρατικοποίηση των τραπεζών.
Στο bail in την ζημία θα υποστούν ιδιώτες μέτοχοι και ομολογιούχοι.
Ένα άλλο θέμα το ποιο ουσιώδες είναι αν ο ESM συμφωνεί με τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση.
Πάντως γεγονός είναι ότι απαιτείται συλλογική λύση τύπου bad bank – τύπου ΝΑΜΑ Ιρλανδίας – για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα των προβληματικών δανείων.
Με βάση τραπεζικές εκτιμήσεις, οι τράπεζες θα χρειαστούν να αφαιρέσουν έως 50 δισεκ. προβληματικά δάνεια για να μπορέσουν να εξυγιάνουν δομικά τους ισολογισμούς τους.
Οι τράπεζες μεταφέρουν στους ισολογισμούς τους μόνιμο και αυξανόμενο πρόβλημα περίπου 100 δισεκ. ευρώ από τα προβληματικά δάνεια.
Αυτό αποτελεί ακραία στρέβλωση, ακραία πραγματικά που αν δεν αντιμετωπιστεί συλλογικά θα κρατάει σε ομηρία το ελληνικό banking για πολλά χρόνια.
Οι τράπεζες το 2007 είχαν 14 δισεκ. προβληματικά δάνεια και το 2015 έχουν 100 δισεκ. η σύγκριση δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυσης.
Η ιδέα της ΝΑΜΑ….
Η σύσταση ΝΑΜΑ ωστόσο δεν είναι νέα ιδέα στην Ελλάδα.
Στην Ιρλανδία είχε συσταθεί NAMA όπου οι ιρλανδικές τράπεζες τοποθέτησαν 72 δισεκ. στεγαστικά δάνεια πριν περίπου 5χρόνια.
Το 2012 εξετάστηκε στην Ελλάδα το ενδεχόμενο σύστασης ΝΑΜΑ αλλά η Τρόικα το είχε απορρίψει καθώς πρόβαλε το επιχείρημα ότι το μοντέλο ΝΑΜΑ τύπου Ιρλανδίας είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας.
Η ΝΑΜΑ είναι ένα είδος bad bank.
Το θέμα των NPLs δηλαδή non performing loan των μη εξυπηρετούμενων δανείων άνω των 90 ημερών αποτελεί τεράστιο πρόβλημα για το ελληνικό banking.
Το 2007 με 210 δισεκ. δάνεια οι τράπεζες είχαν 6,5% NPLs ή 14 δισεκ. ευρώ και το 2014 με 214 δισεκ. δάνεια εμφανίζουν NPLs σε επίπεδο ομίλων 84 δισεκ. ή πραγματικά 100 δισ.
Η παρελθούσα πρόταση στηριζόταν στην εξής λογική.
Να δημιουργηθεί μια bad bank στην Ελλάδα τύπου NAMA όπου θα υπαχθούν μόνο τα στεγαστικά προβληματικά δάνεια και τα προβληματικά δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Θα μπορούσαν να υπαχθούν 30 με 35 δισεκ. ευρώ προβληματικά χωρίς τα εταιρικά δάνεια που αποτελούν σύνθετες περιπτώσεις και δεν εξετάζεται η τοποθέτηση τους σε bad bank.
Τα προβληματικά δάνεια που θα μπορούσαν να υπαχθούν στην ΝΑΜΑ – bad bank θα λάμβαναν υπόψη το εξής κριτήριο.
Το δάνειο μείον η πρόβλεψη και με ένα discount.
Δηλαδή η ΝΑΜΑ ένα προβληματικό δάνειο 1 εκατ ευρώ και με πρόβλεψη π.χ. 500 χιλ ευρώ θα μπορούσε να το αποκτήσει με 300 χιλιάδες ευρώ.
Η ΝΑΜΑ δεν χρειάζεται κεφάλαια πρωτογενώς αλλά αν απαιτηθούν θα μπορούσε να τα εισφέρει είτε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είτε συνδυαστικά το ΤΧΣ με κεφάλαια ιδιωτών που θα μπορούσαν να επενδύσουν στην αξιοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η συμμετοχή ιδιωτών λόγω της δραματικής κατάστασης της ελληνικής οικονομίας έχει οριστικά αποκλειστεί.
Η ιδέα της ΝΑΜΑ είναι μεν ενδιαφέρουσα αλλά πρέπει να σταθμιστούν όλες οι παράμετροι οι θετικές και οι αρνητικές.
Στις θετικές θα ήταν ότι 30-35 δισεκ. προβληματικά δάνεια θα έφευγαν από τους ισολογισμούς των τραπεζών εξέλιξη εντυπωσιακά σημαντική αλλά υπάρχουν και αρνητικές το όφελος των ελληνικών τραπεζών από την δυνητική αξιοποίηση των NPLs θα ελαχιστοποιηθεί και το κυριότερο ποιος θα βάλει τα κεφάλαια του εγχειρήματος.
www.bankingnews.gr
Πρώτη ενημέρωση 23:12 21 Απριλίου του 2015
Το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα λόγω του DTA – DTC της αναβαλλόμενης φορολογίας δηλαδή, της αύξησης των NPLs και της νέας έξαρσης της οικονομικής κρίσης νοσεί.
Οι ελληνικές τράπεζες σε σύνολο κεφαλαίων την τρέχουσα περίπου 28-29 δισεκ. τα 13 δισεκ. περίπου προέρχονται από το DTA από την αναβαλλόμενη φορολογία και αντιστοιχούν στο 54% με 55% των κεφαλαίων όταν ο αναβαλλόμενος φόρος στις τράπεζες της Νοτίου Ευρώπης πλην Ελλάδος είναι 25% και στην Γερμανία 8%.
Αν ισχύσει ο μέσος όρος της Νοτίου Ευρώπης στο πλαίσιο αλλαγών της αναβαλλόμενης φορολογίας και επικρατήσει το σενάριο της εναρμόνισης, τότε είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι θα προκύψουν κεφαλαιακές ανάγκες 6,5 με 7 δισεκ. για τις ελληνικές τράπεζες μόνο από την αλλαγή του τρόπου μέτρησης και συμμετοχής στα κεφάλαια του αναβαλλόμενου φόρου.
Αν συμπεριληφθούν οι ανάγκες σε νέα κεφάλαια λόγω αύξησης των προβληματικών δανείων και άλλες παραμέτρους που προκαλεί η οικονομική κρίση οι ανάγκες σε νέο κεφάλαιο μπορεί να κινηθούν μεταξύ 8 δισεκ. στο αισιόδοξο σενάριο και 13 δισεκ. στο πολύ δυσμενές.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει κατανοήσει ότι οι τράπεζες στην Ελλάδα θα χρειαστούν νέο γύρο ανακεφαλαιοποίησης.
Το ερώτημα είναι ο τρόπος.
Η ελληνική κυβέρνηση στο Brussels Group έχει θέσει θέμα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών μέσω της σύστασης bad bank η οποία θα διαχειριστεί τα προβληματικά δάνεια.
Ωστόσο υπάρχουν διαφωνίες για τον τρόπο χρηματοδότησης και διαφωνίες για τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης.
Η σύσταση bad bank με βάση την κυβέρνηση μπορεί να είναι δύο μορφών, τύπου ΝΑΜΑ Ιρλανδίας όπου οι τράπεζες μετέφεραν προβληματικά δάνεια τα οποία αγοράστηκαν από την bad bank με μεγάλο discount ή να μετατραπεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σε κάποιας μορφής bad bank και να διαχειρίζεται τα προβληματικά δάνεια.
Τα NPLs δηλαδή μη εξυπηρετούμενα δάνεια δηλαδή δάνεια σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών επίσημα φθάνουν τα 83 δισεκ. αλλά στην πραγματικότητα έχουν αγγίξει τα 100 δισεκ. ευρώ.
Τα 100 δισεκ. αντιστοιχούν στο 46% των συνολικών δανείων, που σημαίνει απλά τεράστιο πρόβλημα.
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μέσω της bad bank θα μπορούσε να υλοποιηθεί με δύο τρόπους
Α)Η bad bank ή το ΤΧΣ θα μπορούσαν να αγοράσουν προβληματικά δάνεια π.χ. 30 δισεκ. με discount 70% και να πληρώσουν δηλαδή τα δάνεια 30%.
Στα 30 δισεκ. είναι 9 δισεκ. τα οποία θα πρέπει να καταβάλλει η bad bank ή το ΤΧΣ στις ελληνικές τράπεζες.
Με τον τρόπο αυτό οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιούνται επιτυχώς.
Β)Αφαιρώντας από τα στοιχεία ενεργητικού οι τράπεζες π.χ. 30 δισεκ. αυτομάτως μειώνεται το μέσο σταθμισμένο ενεργητικό που σημαίνει αύξηση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας.
Το πρόβλημα όμως έγκειται στα εξής
1)Ο ESM που ελέγχει τα 11,4 δισεκ. του ΤΧΣ θα δεχθεί να ανακεφαλαιοποιηθούν οι ελληνικές τράπεζες μέσω της bad bank;
2)Πως θα καλυφθεί το funding gap στις ελληνικές τράπεζες από την πώληση των προβληματικών δανείων;
Η ΕΚΤ και η ΕΕ διαφωνούν
Με βάση ορισμένες πηγές όπως και στο παρελθόν έτσι και στην παρούσα φάση η ΕΚΤ και η ΕΕ διαφωνούν με τον τρόπο της νέας ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Η ΕΚΤ τάσσεται υπέρ του παραδοσιακού τρόπου ανακεφαλαιοποίησης μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου που ωστόσο οδηγεί σε bail in με βάση την ντιρεκτίβα 3029 του Αυγούστου του 2013 και σε πλήρη κρατικοποίηση των τραπεζών.
Στο bail in την ζημία θα υποστούν ιδιώτες μέτοχοι και ομολογιούχοι.
Ένα άλλο θέμα το ποιο ουσιώδες είναι αν ο ESM συμφωνεί με τον τρόπο ανακεφαλαιοποίησης που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση.
Πάντως γεγονός είναι ότι απαιτείται συλλογική λύση τύπου bad bank – τύπου ΝΑΜΑ Ιρλανδίας – για να αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα των προβληματικών δανείων.
Με βάση τραπεζικές εκτιμήσεις, οι τράπεζες θα χρειαστούν να αφαιρέσουν έως 50 δισεκ. προβληματικά δάνεια για να μπορέσουν να εξυγιάνουν δομικά τους ισολογισμούς τους.
Οι τράπεζες μεταφέρουν στους ισολογισμούς τους μόνιμο και αυξανόμενο πρόβλημα περίπου 100 δισεκ. ευρώ από τα προβληματικά δάνεια.
Αυτό αποτελεί ακραία στρέβλωση, ακραία πραγματικά που αν δεν αντιμετωπιστεί συλλογικά θα κρατάει σε ομηρία το ελληνικό banking για πολλά χρόνια.
Οι τράπεζες το 2007 είχαν 14 δισεκ. προβληματικά δάνεια και το 2015 έχουν 100 δισεκ. η σύγκριση δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυσης.
Η ιδέα της ΝΑΜΑ….
Η σύσταση ΝΑΜΑ ωστόσο δεν είναι νέα ιδέα στην Ελλάδα.
Στην Ιρλανδία είχε συσταθεί NAMA όπου οι ιρλανδικές τράπεζες τοποθέτησαν 72 δισεκ. στεγαστικά δάνεια πριν περίπου 5χρόνια.
Το 2012 εξετάστηκε στην Ελλάδα το ενδεχόμενο σύστασης ΝΑΜΑ αλλά η Τρόικα το είχε απορρίψει καθώς πρόβαλε το επιχείρημα ότι το μοντέλο ΝΑΜΑ τύπου Ιρλανδίας είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας.
Η ΝΑΜΑ είναι ένα είδος bad bank.
Το θέμα των NPLs δηλαδή non performing loan των μη εξυπηρετούμενων δανείων άνω των 90 ημερών αποτελεί τεράστιο πρόβλημα για το ελληνικό banking.
Το 2007 με 210 δισεκ. δάνεια οι τράπεζες είχαν 6,5% NPLs ή 14 δισεκ. ευρώ και το 2014 με 214 δισεκ. δάνεια εμφανίζουν NPLs σε επίπεδο ομίλων 84 δισεκ. ή πραγματικά 100 δισ.
Η παρελθούσα πρόταση στηριζόταν στην εξής λογική.
Να δημιουργηθεί μια bad bank στην Ελλάδα τύπου NAMA όπου θα υπαχθούν μόνο τα στεγαστικά προβληματικά δάνεια και τα προβληματικά δάνεια προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Θα μπορούσαν να υπαχθούν 30 με 35 δισεκ. ευρώ προβληματικά χωρίς τα εταιρικά δάνεια που αποτελούν σύνθετες περιπτώσεις και δεν εξετάζεται η τοποθέτηση τους σε bad bank.
Τα προβληματικά δάνεια που θα μπορούσαν να υπαχθούν στην ΝΑΜΑ – bad bank θα λάμβαναν υπόψη το εξής κριτήριο.
Το δάνειο μείον η πρόβλεψη και με ένα discount.
Δηλαδή η ΝΑΜΑ ένα προβληματικό δάνειο 1 εκατ ευρώ και με πρόβλεψη π.χ. 500 χιλ ευρώ θα μπορούσε να το αποκτήσει με 300 χιλιάδες ευρώ.
Η ΝΑΜΑ δεν χρειάζεται κεφάλαια πρωτογενώς αλλά αν απαιτηθούν θα μπορούσε να τα εισφέρει είτε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είτε συνδυαστικά το ΤΧΣ με κεφάλαια ιδιωτών που θα μπορούσαν να επενδύσουν στην αξιοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η συμμετοχή ιδιωτών λόγω της δραματικής κατάστασης της ελληνικής οικονομίας έχει οριστικά αποκλειστεί.
Η ιδέα της ΝΑΜΑ είναι μεν ενδιαφέρουσα αλλά πρέπει να σταθμιστούν όλες οι παράμετροι οι θετικές και οι αρνητικές.
Στις θετικές θα ήταν ότι 30-35 δισεκ. προβληματικά δάνεια θα έφευγαν από τους ισολογισμούς των τραπεζών εξέλιξη εντυπωσιακά σημαντική αλλά υπάρχουν και αρνητικές το όφελος των ελληνικών τραπεζών από την δυνητική αξιοποίηση των NPLs θα ελαχιστοποιηθεί και το κυριότερο ποιος θα βάλει τα κεφάλαια του εγχειρήματος.
www.bankingnews.gr
Πρώτη ενημέρωση 23:12 21 Απριλίου του 2015
Σχόλια αναγνωστών