Όπως σχολιάζει το Bloomberg, η Ευρώπη πρέπει να βρει έναν τρόπο ώστε να αποτρέψει μια κρίση χρέους σαν την ελληνική
«Εάν υπήρχε ποτέ ένα τυπικό παράδειγμα για το πως δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί μια κρίση χρέους, θα ήταν η Ελλάδα.
Σχεδόν μια δεκαετία μετά την πρώτη φορά που η Αθήνα ζήτησε βοήθεια από τους εταίρους της στην ευρωζώνη και το ΔΝΤ, η ελληνική οικονομία ακόμα προσπαθεί να ανακάμψει.
Ακόμα και έπειτα από μια σημαντική αναδιάρθρωση, το κρατικό χρέος παραμένει μη βιώσιμο».
Αυτές είναι οι πρώτες γραμμές άρθρου του Bloomberg σχετικά με τη στάση που πρέπει να κρατήσει η ευρωζώνη στην επόμενη κρίση χρέους.
Όπως επισημαίνεται προκειμένου η Ελλάδα να μην παρασυρθεί από το χρέος της, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να αποδεχθούν περαιτέρω μέτρα μείωσης του χρέους, εκτός από τις επιμήκυνση των ωριμάνσεων και τη μείωση των επιτοκίων που έχουν ήδη συμφωνήσει.
«Έτσι δεν αποτελεί έκπληξη ότι μία από τις βασικές συζητήσεις σχετικά με το μέλλον της ευρωζώνης σχετίζεται στο πώς η αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους θα γίνει πιο εύκολη.
Δεν υπάρχει μεγάλη αμφιβολία ότι εάν οι πιστωτές υποστούν απώλειες σε αρχικό στάδιο, όπως κάποιοι προτείνουν, θα αυξήσει την πιθανότητα ένα πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας να είναι επιτυχημένο.
Ωστόσο, η ευρωζώνη θα πρέπει να είναι προσεκτική όσον αφορά τους αυτόματους ''πυροκροτητές'', καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να επιστρέψει η κρίση που προσπαθούν να αποτρέψουν».
Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, η συζήτηση για την αναδιάρθρωση χρέους στην ευρωζώνη περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο δύο θέσεις.
Η πρώτη, που κατά κύριο λόγο βρίσκει μεγάλη απήχηση στη Γερμανία, περιλαμβάνει ένα ομαλό μηχανισμό αναδιάρθρωσης του χρέους ως ένα ουσιαστικό επόμενο βήμα για τη νομισματική ένωση.
Όταν μια χώρα ζητάει οικονομική βοήθεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), οι πιστωτές πρέπει να υποστούν αμέσως κάποια μορφή αναδιάρθρωσης του χρέους.
Αυτό θα διασφάλιζε καλύτερη κατανομή των κινδύνων μεταξύ των κατόχων ομολόγων και του ESM.
Η απειλή ενός κουρέματος θα κάνει τους επενδυτές πιο απαιτητικούς κατά τον δανεισμό τους, συμβάλλοντας στη δημοσιονομική πειθαρχία μέσα στην ευρωζώνη.
Μια δεύτερη σκέψη που υπάρχει, περιλαμβάνει πολλούς ακαδημαϊκούς και πολιτικούς στην Ιταλία, είναι ιδιαίτερα επιφυλακτική όσον αφορά την ιδέα της αναδιάρθρωσης του χρέους.
Αυτή η άποψη συνοψίστηκε εύγλωττα από τον Guido Tabellini, καθηγητή Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Bocconi, ο οποίος πιστεύει ότι οι αγορές αποτελούν έναν ατελή μηχανισμό για την πειθαρχία των χωρών, καθώς τείνουν να αντιδρούν πολύ αργά και πολύ απότομα.
Επιπλέον, υποστηρίζει ότι υπάρχουν λίγες ενδείξεις ηθικού κινδύνου εκ μέρους κυβερνήσεων.
Σε αυτό το σημείο το Bloomberg, αναφέρεται στην ελληνική ύφεση, επισημαίνοντας πως φάνηκε ότι το κόστος μια κρίσης χρέους είναι τέτοιο που καμία κυβέρνηση δεν θέλει να το αναλάβει.
Ο Tabellini υποστηρίζει τη δημιουργία μιας νέας μορφής ομολόγων που συνδέονται με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, το οποίο θα υποστεί ζημίες σε περίπτωση κρίσης.
Το «παραδοσιακό» χρέος θα είναι ανώτερο των ομολόγων αυτών και θα παραμείνει ανέγγιχτο.
Ωστόσο, αν και τα ομόλογα που συνδέονται με το ΑΕΠ είναι θεωρητικά ελκυστικά, δεν είναι σαφές ότι στην αγορά θα υπάρχει θετικό κλίμα για αυτά.
Ακόμη και αν υπήρχαν, θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να δημιουργηθεί μια σημαντική ποσότητα τέτοιων τίτλων και στο μεταξύ οι νέες κρίσεις θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με παλιά μέσα.
Την ίδια στιγμή, όμως, ούτε και η πρόταση της Γερμανίας φαίνεται να αποτελεί λύση, καθώς για παράδειγμα δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός που να ορίζει πότε ένα χρέος είναι μη βιώσιμο.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ευρωζώνη θα πρέπει να βελτιώσει τους χειρισμούς των κρίσεων χρέους.
Όταν τα επίπεδα χρέους μιας χώρας είναι μη-βιώσιμα, η μείωση του βάρους είναι μια προϋπόθεση για να διασφαλιστεί ότι μια χώρα έχει καλύτερες προοπτικές επιστροφής στην ανάπτυξη.
Στο πλαίσιο της ευρωζώνης, ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης του χρέους είναι επίσης απαραίτητο βήμα για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στο δρόμο για μεγαλύτερη κατανομή των πόρων.
Εάν θέλουμε να ζητήσουμε από τις χώρες να αυξήσουν τις συνεισφορές τους στον ESM, είναι δίκαιο να διασφαλίσουμε ότι τα προγράμματα οικονομικής βοήθειας θα λειτουργούν αποτελεσματικότερα από ό,τι στην περίπτωση της Ελλάδας.
Η αλλαγή των κανόνων για την επιβολή περισσότερων απωλειών στους πιστωτές είναι δίκαιη και μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση των θεσμών της ευρωζώνης.
Ωστόσο, οι αρχές θα πρέπει να διατηρήσουν κάποιο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας για το πότε θα ξεκινήσει οποιαδήποτε αναδιάρθρωση» αναφέρεται στο ίδιο άρθρο.
Σχεδόν μια δεκαετία μετά την πρώτη φορά που η Αθήνα ζήτησε βοήθεια από τους εταίρους της στην ευρωζώνη και το ΔΝΤ, η ελληνική οικονομία ακόμα προσπαθεί να ανακάμψει.
Ακόμα και έπειτα από μια σημαντική αναδιάρθρωση, το κρατικό χρέος παραμένει μη βιώσιμο».
Αυτές είναι οι πρώτες γραμμές άρθρου του Bloomberg σχετικά με τη στάση που πρέπει να κρατήσει η ευρωζώνη στην επόμενη κρίση χρέους.
Όπως επισημαίνεται προκειμένου η Ελλάδα να μην παρασυρθεί από το χρέος της, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θα πρέπει να αποδεχθούν περαιτέρω μέτρα μείωσης του χρέους, εκτός από τις επιμήκυνση των ωριμάνσεων και τη μείωση των επιτοκίων που έχουν ήδη συμφωνήσει.
«Έτσι δεν αποτελεί έκπληξη ότι μία από τις βασικές συζητήσεις σχετικά με το μέλλον της ευρωζώνης σχετίζεται στο πώς η αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους θα γίνει πιο εύκολη.
Δεν υπάρχει μεγάλη αμφιβολία ότι εάν οι πιστωτές υποστούν απώλειες σε αρχικό στάδιο, όπως κάποιοι προτείνουν, θα αυξήσει την πιθανότητα ένα πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας να είναι επιτυχημένο.
Ωστόσο, η ευρωζώνη θα πρέπει να είναι προσεκτική όσον αφορά τους αυτόματους ''πυροκροτητές'', καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να επιστρέψει η κρίση που προσπαθούν να αποτρέψουν».
Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, η συζήτηση για την αναδιάρθρωση χρέους στην ευρωζώνη περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο δύο θέσεις.
Η πρώτη, που κατά κύριο λόγο βρίσκει μεγάλη απήχηση στη Γερμανία, περιλαμβάνει ένα ομαλό μηχανισμό αναδιάρθρωσης του χρέους ως ένα ουσιαστικό επόμενο βήμα για τη νομισματική ένωση.
Όταν μια χώρα ζητάει οικονομική βοήθεια από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM), οι πιστωτές πρέπει να υποστούν αμέσως κάποια μορφή αναδιάρθρωσης του χρέους.
Αυτό θα διασφάλιζε καλύτερη κατανομή των κινδύνων μεταξύ των κατόχων ομολόγων και του ESM.
Η απειλή ενός κουρέματος θα κάνει τους επενδυτές πιο απαιτητικούς κατά τον δανεισμό τους, συμβάλλοντας στη δημοσιονομική πειθαρχία μέσα στην ευρωζώνη.
Μια δεύτερη σκέψη που υπάρχει, περιλαμβάνει πολλούς ακαδημαϊκούς και πολιτικούς στην Ιταλία, είναι ιδιαίτερα επιφυλακτική όσον αφορά την ιδέα της αναδιάρθρωσης του χρέους.
Αυτή η άποψη συνοψίστηκε εύγλωττα από τον Guido Tabellini, καθηγητή Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Bocconi, ο οποίος πιστεύει ότι οι αγορές αποτελούν έναν ατελή μηχανισμό για την πειθαρχία των χωρών, καθώς τείνουν να αντιδρούν πολύ αργά και πολύ απότομα.
Επιπλέον, υποστηρίζει ότι υπάρχουν λίγες ενδείξεις ηθικού κινδύνου εκ μέρους κυβερνήσεων.
Σε αυτό το σημείο το Bloomberg, αναφέρεται στην ελληνική ύφεση, επισημαίνοντας πως φάνηκε ότι το κόστος μια κρίσης χρέους είναι τέτοιο που καμία κυβέρνηση δεν θέλει να το αναλάβει.
Ο Tabellini υποστηρίζει τη δημιουργία μιας νέας μορφής ομολόγων που συνδέονται με το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, το οποίο θα υποστεί ζημίες σε περίπτωση κρίσης.
Το «παραδοσιακό» χρέος θα είναι ανώτερο των ομολόγων αυτών και θα παραμείνει ανέγγιχτο.
Ωστόσο, αν και τα ομόλογα που συνδέονται με το ΑΕΠ είναι θεωρητικά ελκυστικά, δεν είναι σαφές ότι στην αγορά θα υπάρχει θετικό κλίμα για αυτά.
Ακόμη και αν υπήρχαν, θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να δημιουργηθεί μια σημαντική ποσότητα τέτοιων τίτλων και στο μεταξύ οι νέες κρίσεις θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με παλιά μέσα.
Την ίδια στιγμή, όμως, ούτε και η πρόταση της Γερμανίας φαίνεται να αποτελεί λύση, καθώς για παράδειγμα δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός που να ορίζει πότε ένα χρέος είναι μη βιώσιμο.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ευρωζώνη θα πρέπει να βελτιώσει τους χειρισμούς των κρίσεων χρέους.
Όταν τα επίπεδα χρέους μιας χώρας είναι μη-βιώσιμα, η μείωση του βάρους είναι μια προϋπόθεση για να διασφαλιστεί ότι μια χώρα έχει καλύτερες προοπτικές επιστροφής στην ανάπτυξη.
Στο πλαίσιο της ευρωζώνης, ο μηχανισμός αναδιάρθρωσης του χρέους είναι επίσης απαραίτητο βήμα για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στο δρόμο για μεγαλύτερη κατανομή των πόρων.
Εάν θέλουμε να ζητήσουμε από τις χώρες να αυξήσουν τις συνεισφορές τους στον ESM, είναι δίκαιο να διασφαλίσουμε ότι τα προγράμματα οικονομικής βοήθειας θα λειτουργούν αποτελεσματικότερα από ό,τι στην περίπτωση της Ελλάδας.
Η αλλαγή των κανόνων για την επιβολή περισσότερων απωλειών στους πιστωτές είναι δίκαιη και μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση των θεσμών της ευρωζώνης.
Ωστόσο, οι αρχές θα πρέπει να διατηρήσουν κάποιο περιθώριο διακριτικής ευχέρειας για το πότε θα ξεκινήσει οποιαδήποτε αναδιάρθρωση» αναφέρεται στο ίδιο άρθρο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών