γράφει : Νίκος Κονδυλόπουλος
Υπάρχει μια παγκόσμια ώθηση από τους νομοθέτες για την εξάλειψη της χρήσης φυσικών μετρητών σε όλο τον κόσμο.
Αυτή η κίνηση αναφέρεται συχνά ως "Ο πόλεμος κατά των μετρητών" και υπάρχουν τρεις σημαντικοί παράγοντες:
1. Κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες θέλουν την εξάλειψη της χρήσης μετρητών καθώς αυτό θα διευκολύνει την παρακολούθηση όλων των τύπων συναλλαγών - συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πραγματοποιούνται από εγκληματίες.
2. Σαν εχθρός ορίζονται εγκληματίες και τρομοκράτες, οι οποίοι χρησιμοποιώντας χαρτονομίσματα μεγάλης αξίας καθιστούν τις παράνομες συναλλαγές ευκολότερες και αυξάνουν την ανωνυμία.
3. Αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο είναι οι απλοί πολίτες καθώς η καταναγκαστική εξάλειψη των φυσικών μετρητών θα έχει πιθανές επιπτώσεις στην οικονομία και τις κοινωνικές ελευθερίες.
Είναι τα μετρητά ακόμα ο βασιλιάς;
Τα μετρητά ήταν πάντα ο βασιλιάς - αλλά ξεκινώντας στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η ευκολία χρήσης των νέων τεχνολογιών συνέβαλε στη βελτίωση της βιωσιμότητας των συναλλαγών εκτός μετρητών:
-Ηλεκτρονική τραπεζική
-Smartphones
-Τεχνολογίες πληρωμών
-Κρυπτονομίσματα
Το 2015, πραγματοποιήθηκαν συναλλαγές χωρίς μετρητά παγκοσμίως αξίας 426 δισ. δολαρίων - αύξηση κατά 50% από το 2010.
Και σήμερα, υπάρχουν πολλοί τρόποι πληρωμής ψηφιακά, όπως:
-Ηλεκτρονική τραπεζική (Visa, Mastercard, Interac)
-Smartphones (Apple Pay)
-Ενδιάμεσοι (Paypal, Square)
-Κρυπτονομίσματα (Bitcoin)
Η επιτυχία αυτών των νέων τεχνολογιών ώθησε τους νομοθέτες να ισχυριστούν ότι όλες οι συναλλαγές πρέπει τώρα να είναι ψηφιακές.
Εδώ είναι τα επιχειρήματα για μια κοινωνία χωρίς μετρητά:
Η κατάργηση των χαρτονομισμάτων υψηλής αξίας από την κυκλοφορία καθιστά πιο δύσκολες τις συναλλαγές για τους τρομοκράτες, τους εμπόρους ναρκωτικών, το ξέπλυμα χρήματος και τη φοροδιαφυγή.
Ένα εκατ. ευρώ σε χαρτονομίσματα των 100 δολαρίων ζυγίζει μόνο ένα κιλό.
Εκτιμάται ότι το ποσό που διακινείται ετησίως από παράνομες και εγκληματικές δραστηριότητες αγγίζει τα 2 τρισ. δολάρια.
Το χαρτονόμισμα των 100 δολαρίων είναι το πλέον δημοφιλές στον κόσμο, με 10 δισεκατομμύρια από αυτά τα χαρτονομίσματα να βρίσκονται σε κυκλοφορία.
Αυτό παρέχει επίσης στους ρυθμιστικούς φορείς μεγαλύτερο έλεγχο της οικονομίας.
-Περισσότερο εύκολα ανιχνεύσιμα χρήματα σημαίνει υψηλότερα φορολογικά έσοδα.
-Σημαίνει ότι υπάρχει κάποιος τρίτος (ρυθμιστική αρχή) που ελέγχει όλες τις συναλλαγές.
-Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να υπαγορεύσουν την πολιτική των επιτοκίων ενθαρρύνοντας ή αποθαρρύνοντας τις δαπάνες για προκειμένου να μπορούν να διαχειριστούν τον πληθωρισμό.
Οι συναλλαγές χωρίς φυσικά μετρητά είναι ταχύτερες και πιο αποτελεσματικές.
-Οι τράπεζες θα επιβαρύνονται με πολύ λιγότερο κόστος (μείωση προσωπικού, αύξηση του e-banking).
-Πιο εύκολο ο έλεγχος των ηλεκτρονικών συναλλαγών και η υποβολή ελέγχων.
-Το όφελος από την κατάργηση της χρήσης φυσικών μετρητών μπορεί να φθάσει το 1,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς.
Αλλά για να είναι αυτό δυνατό, ότι τα μετρητά - ειδικά τα μεγάλα χαρτονομίσματα - πρέπει να εξαλειφθούν.
Τα μετρητά εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται για περίπου το 85% όλων των συναλλαγών παγκοσμίως.
Κήρυξη πολέμου
Οι κυβερνήσεις και οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν κινηθεί γρήγορα σε δεκάδες χώρες για να αρχίσουν να εξαλείφουν τη χρήση μετρητών.
Μερικά βασικά παραδείγματα;
Η Αυστραλία, η Σιγκαπούρη, η Βενεζουέλα, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν εξαλείψει (ή έχουν προτείνει την εξάλειψη) χαρτονομισμάτων υψηλής ονομαστικής αξίας.
Άλλες χώρες όπως η Γαλλία, η Σουηδία και η Ελλάδα έχουν στοχεύσει στην προσθήκη περιορισμών στο μέγεθος των συναλλαγών με μετρητά, στη μείωση του ποσού ανάληψης από τα ΑΤΜ ή στον περιορισμό του ποσού των μετρητών που μπορούν να κρατηθούν εκτός του τραπεζικού συστήματος.
Τέλος, ορισμένες χώρες έχουν κάνει πολύ περισσότερα βήματα όπως η Νότια Κορέα η οποία έχει ως στόχο να εξαλείψει τη χρήση των χαρτονομισμάτων έως το 2020.
Ωστόσο αυτή τη στιγμή, μιλώντας για τον "πόλεμο κατά των μετρητά" δεν μπορεί να μην αναφερθεί κανείς στην Ινδία.
Τον Νοέμβριο του 2016, ο πρωθυπουργός της Ινδίας Narendra Modi αποφάσιε να βγουν εκτός κυκλοφορίας τα χαρτονομίσματα των 500 και 1000 ρουπίων, καταργώντας το 86% των χαρτονομισμάτων που χρησιμοποιούσαν οι πολίτες.
Ενώ οι Ινδοί θα μπορούσαν θεωρητικά να ανταλλάξουν τα χαρτονομίσμτα των 500 και 1.000 ρουπίων με χαρτονομίσματα υψηλότερης ονομαστικής αξίας, ήταν μόνο μέχρι το όριο των 4.000 ρουπών ανά άτομο.
Τα ποσά πάνω από αυτά έπρεπε να κατευθύνονται μέσω τραπεζικού λογαριασμού σε μια χώρα όπου μόνο το 50% των Ινδών έχει πρόσβαση σε τραπεζικά ιδρύματα.
Έχουν αναφερθεί τουλάχιστον 112 θάνατοι που σχετίζονται με την απόσυρση των συγκεκριμένων χαρτονομισμάτων.
Μερικοί άνθρωποι έχουν αυτοκτονήσει, αλλά οι περισσότεροι θάνατοι προέρχονται από ηλικιωμένους που περίμεναν στις ουρές των τραπεζών για ώρες ή ημέρες για να ανταλλάξουν τα χρήματλα τους.
Οι επιθέσεις των κυβερνήσεων κατά της χρήσης των μετρητών έχουν πολλές παράπλευρές
1. Απόρρητο
-Οι συναλλαγές χωρίς μετρητά θα περιλαμβάνουν πάντοτε κάποιον ενδιάμεσο ή τρίτο (ρυθμιστική αρχή).
-Αυξημένη πρόσβαση των κυβερνήσεων στις προσωπικές συναλλαγές και τα αρχεία.
-Ορισμένα είδη συναλλαγών (τυχερά παιχνίδια κ.λπ.) θα μπορούσαν να απαγορευτούν ή να παγώσουν από τις κυβερνήσεις.
-Η χρήση κρυπτονομισμάτων θα μπορούσε να αποτελέσει εναλλακτική λύση για τέτοιες συναλλαγές
2. Αποταμιεύσεις
-Οι πολίτες δεν θα μπορούν πλέον να έχουν την ατομική ελευθερία να αποθηκεύουν τον πλούτο τους «έξω» από το τραπεζικό σύστημα.
-Η εξάλειψη των μετρητών καθιστά τα αρνητικά επιτόκια μια εφικτή επιλογή για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
-Μια κοινωνία χωρίς μετρητά σημαίνει επίσης ότι όλοι οι αποταμιευτές θα είναι στο έλεος των πιθανών τραπεζικών bail-in.
-Οι πολίτες θα έχουν περιορισμένες ικανότητες να αντιδρούν σε ακραίες νομισματικά φαινόμενα, όπως ο αποπληθωρισμός ή ο πληθωρισμός.
3. Ανθρώπινα δικαιώματα
Η ταχεία απόσυρση των χαρτονομισμάτων από την κυκλοφορία έχει παραβιάσει τα δικαιώματα των ανθρώπων.
-Στην Ινδία, η κατάργηση των χαρτονομισμάτων των 500 και των 1.000 ρουπίων έχει προκαλέσει πολλαπλές ανθρώπινες τραγωδίες, περιλαμβανομένων των ασθενών που στερούνται θεραπευτικής αγωγής και των ανθρώπων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να αγοράσουν τρόφιμα.
-Η απόσυρση των χαρτονομισμάτων επιδεινώνει επίσης τη ζωή των ανθρώπων και τις μικρές επιχειρήσεις που ζουν στα ανεπίσημα τμήματα της οικονομίας.
4. Cybersecurity
-Με όλο τον πλούτο που αποθηκεύεται ψηφιακά, ο δυνητικός κίνδυνος και ο αντίκτυπος του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο αυξάνεται.
-Το Hacking ή η κλοπή ταυτότητας θα μπορούσε να καταστρέψει τις αποταμιεύσεις μιας ζωής των ανθρώπων.
-Το κόστος των διαδικτυακών παραβιάσεων δεδομένων αναμένεται ήδη να φθάσει τα 2,1 τρισ. δολάρια μέχρι το 2019, σύμφωνα με την Juniper Research.
Καθώς "ο πόλεμος" κατά της χρήσης μετρητών επιταχύνεται το ερώτημα είναι το ποιος θα πάρει την πλειονότητα των ζημιών;
www.bankingnews.gr
Αυτή η κίνηση αναφέρεται συχνά ως "Ο πόλεμος κατά των μετρητών" και υπάρχουν τρεις σημαντικοί παράγοντες:
1. Κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες θέλουν την εξάλειψη της χρήσης μετρητών καθώς αυτό θα διευκολύνει την παρακολούθηση όλων των τύπων συναλλαγών - συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πραγματοποιούνται από εγκληματίες.
2. Σαν εχθρός ορίζονται εγκληματίες και τρομοκράτες, οι οποίοι χρησιμοποιώντας χαρτονομίσματα μεγάλης αξίας καθιστούν τις παράνομες συναλλαγές ευκολότερες και αυξάνουν την ανωνυμία.
3. Αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο είναι οι απλοί πολίτες καθώς η καταναγκαστική εξάλειψη των φυσικών μετρητών θα έχει πιθανές επιπτώσεις στην οικονομία και τις κοινωνικές ελευθερίες.
Είναι τα μετρητά ακόμα ο βασιλιάς;
Τα μετρητά ήταν πάντα ο βασιλιάς - αλλά ξεκινώντας στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η ευκολία χρήσης των νέων τεχνολογιών συνέβαλε στη βελτίωση της βιωσιμότητας των συναλλαγών εκτός μετρητών:
-Ηλεκτρονική τραπεζική
-Smartphones
-Τεχνολογίες πληρωμών
-Κρυπτονομίσματα
Το 2015, πραγματοποιήθηκαν συναλλαγές χωρίς μετρητά παγκοσμίως αξίας 426 δισ. δολαρίων - αύξηση κατά 50% από το 2010.
Και σήμερα, υπάρχουν πολλοί τρόποι πληρωμής ψηφιακά, όπως:
-Ηλεκτρονική τραπεζική (Visa, Mastercard, Interac)
-Smartphones (Apple Pay)
-Ενδιάμεσοι (Paypal, Square)
-Κρυπτονομίσματα (Bitcoin)
Η επιτυχία αυτών των νέων τεχνολογιών ώθησε τους νομοθέτες να ισχυριστούν ότι όλες οι συναλλαγές πρέπει τώρα να είναι ψηφιακές.
Εδώ είναι τα επιχειρήματα για μια κοινωνία χωρίς μετρητά:
Η κατάργηση των χαρτονομισμάτων υψηλής αξίας από την κυκλοφορία καθιστά πιο δύσκολες τις συναλλαγές για τους τρομοκράτες, τους εμπόρους ναρκωτικών, το ξέπλυμα χρήματος και τη φοροδιαφυγή.
Ένα εκατ. ευρώ σε χαρτονομίσματα των 100 δολαρίων ζυγίζει μόνο ένα κιλό.
Εκτιμάται ότι το ποσό που διακινείται ετησίως από παράνομες και εγκληματικές δραστηριότητες αγγίζει τα 2 τρισ. δολάρια.
Το χαρτονόμισμα των 100 δολαρίων είναι το πλέον δημοφιλές στον κόσμο, με 10 δισεκατομμύρια από αυτά τα χαρτονομίσματα να βρίσκονται σε κυκλοφορία.
Αυτό παρέχει επίσης στους ρυθμιστικούς φορείς μεγαλύτερο έλεγχο της οικονομίας.
-Περισσότερο εύκολα ανιχνεύσιμα χρήματα σημαίνει υψηλότερα φορολογικά έσοδα.
-Σημαίνει ότι υπάρχει κάποιος τρίτος (ρυθμιστική αρχή) που ελέγχει όλες τις συναλλαγές.
-Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να υπαγορεύσουν την πολιτική των επιτοκίων ενθαρρύνοντας ή αποθαρρύνοντας τις δαπάνες για προκειμένου να μπορούν να διαχειριστούν τον πληθωρισμό.
Οι συναλλαγές χωρίς φυσικά μετρητά είναι ταχύτερες και πιο αποτελεσματικές.
-Οι τράπεζες θα επιβαρύνονται με πολύ λιγότερο κόστος (μείωση προσωπικού, αύξηση του e-banking).
-Πιο εύκολο ο έλεγχος των ηλεκτρονικών συναλλαγών και η υποβολή ελέγχων.
-Το όφελος από την κατάργηση της χρήσης φυσικών μετρητών μπορεί να φθάσει το 1,5% του ΑΕΠ, σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς.
Αλλά για να είναι αυτό δυνατό, ότι τα μετρητά - ειδικά τα μεγάλα χαρτονομίσματα - πρέπει να εξαλειφθούν.
Τα μετρητά εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται για περίπου το 85% όλων των συναλλαγών παγκοσμίως.
Κήρυξη πολέμου
Οι κυβερνήσεις και οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν κινηθεί γρήγορα σε δεκάδες χώρες για να αρχίσουν να εξαλείφουν τη χρήση μετρητών.
Μερικά βασικά παραδείγματα;
Η Αυστραλία, η Σιγκαπούρη, η Βενεζουέλα, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχουν εξαλείψει (ή έχουν προτείνει την εξάλειψη) χαρτονομισμάτων υψηλής ονομαστικής αξίας.
Άλλες χώρες όπως η Γαλλία, η Σουηδία και η Ελλάδα έχουν στοχεύσει στην προσθήκη περιορισμών στο μέγεθος των συναλλαγών με μετρητά, στη μείωση του ποσού ανάληψης από τα ΑΤΜ ή στον περιορισμό του ποσού των μετρητών που μπορούν να κρατηθούν εκτός του τραπεζικού συστήματος.
Τέλος, ορισμένες χώρες έχουν κάνει πολύ περισσότερα βήματα όπως η Νότια Κορέα η οποία έχει ως στόχο να εξαλείψει τη χρήση των χαρτονομισμάτων έως το 2020.
Ωστόσο αυτή τη στιγμή, μιλώντας για τον "πόλεμο κατά των μετρητά" δεν μπορεί να μην αναφερθεί κανείς στην Ινδία.
Τον Νοέμβριο του 2016, ο πρωθυπουργός της Ινδίας Narendra Modi αποφάσιε να βγουν εκτός κυκλοφορίας τα χαρτονομίσματα των 500 και 1000 ρουπίων, καταργώντας το 86% των χαρτονομισμάτων που χρησιμοποιούσαν οι πολίτες.
Ενώ οι Ινδοί θα μπορούσαν θεωρητικά να ανταλλάξουν τα χαρτονομίσμτα των 500 και 1.000 ρουπίων με χαρτονομίσματα υψηλότερης ονομαστικής αξίας, ήταν μόνο μέχρι το όριο των 4.000 ρουπών ανά άτομο.
Τα ποσά πάνω από αυτά έπρεπε να κατευθύνονται μέσω τραπεζικού λογαριασμού σε μια χώρα όπου μόνο το 50% των Ινδών έχει πρόσβαση σε τραπεζικά ιδρύματα.
Έχουν αναφερθεί τουλάχιστον 112 θάνατοι που σχετίζονται με την απόσυρση των συγκεκριμένων χαρτονομισμάτων.
Μερικοί άνθρωποι έχουν αυτοκτονήσει, αλλά οι περισσότεροι θάνατοι προέρχονται από ηλικιωμένους που περίμεναν στις ουρές των τραπεζών για ώρες ή ημέρες για να ανταλλάξουν τα χρήματλα τους.
Οι επιθέσεις των κυβερνήσεων κατά της χρήσης των μετρητών έχουν πολλές παράπλευρές
1. Απόρρητο
-Οι συναλλαγές χωρίς μετρητά θα περιλαμβάνουν πάντοτε κάποιον ενδιάμεσο ή τρίτο (ρυθμιστική αρχή).
-Αυξημένη πρόσβαση των κυβερνήσεων στις προσωπικές συναλλαγές και τα αρχεία.
-Ορισμένα είδη συναλλαγών (τυχερά παιχνίδια κ.λπ.) θα μπορούσαν να απαγορευτούν ή να παγώσουν από τις κυβερνήσεις.
-Η χρήση κρυπτονομισμάτων θα μπορούσε να αποτελέσει εναλλακτική λύση για τέτοιες συναλλαγές
2. Αποταμιεύσεις
-Οι πολίτες δεν θα μπορούν πλέον να έχουν την ατομική ελευθερία να αποθηκεύουν τον πλούτο τους «έξω» από το τραπεζικό σύστημα.
-Η εξάλειψη των μετρητών καθιστά τα αρνητικά επιτόκια μια εφικτή επιλογή για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
-Μια κοινωνία χωρίς μετρητά σημαίνει επίσης ότι όλοι οι αποταμιευτές θα είναι στο έλεος των πιθανών τραπεζικών bail-in.
-Οι πολίτες θα έχουν περιορισμένες ικανότητες να αντιδρούν σε ακραίες νομισματικά φαινόμενα, όπως ο αποπληθωρισμός ή ο πληθωρισμός.
3. Ανθρώπινα δικαιώματα
Η ταχεία απόσυρση των χαρτονομισμάτων από την κυκλοφορία έχει παραβιάσει τα δικαιώματα των ανθρώπων.
-Στην Ινδία, η κατάργηση των χαρτονομισμάτων των 500 και των 1.000 ρουπίων έχει προκαλέσει πολλαπλές ανθρώπινες τραγωδίες, περιλαμβανομένων των ασθενών που στερούνται θεραπευτικής αγωγής και των ανθρώπων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να αγοράσουν τρόφιμα.
-Η απόσυρση των χαρτονομισμάτων επιδεινώνει επίσης τη ζωή των ανθρώπων και τις μικρές επιχειρήσεις που ζουν στα ανεπίσημα τμήματα της οικονομίας.
4. Cybersecurity
-Με όλο τον πλούτο που αποθηκεύεται ψηφιακά, ο δυνητικός κίνδυνος και ο αντίκτυπος του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο αυξάνεται.
-Το Hacking ή η κλοπή ταυτότητας θα μπορούσε να καταστρέψει τις αποταμιεύσεις μιας ζωής των ανθρώπων.
-Το κόστος των διαδικτυακών παραβιάσεων δεδομένων αναμένεται ήδη να φθάσει τα 2,1 τρισ. δολάρια μέχρι το 2019, σύμφωνα με την Juniper Research.
Καθώς "ο πόλεμος" κατά της χρήσης μετρητών επιταχύνεται το ερώτημα είναι το ποιος θα πάρει την πλειονότητα των ζημιών;
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών