Τελευταία Νέα
Άμυνα – Διπλωματία

Ποιος πολεμάει ποιον και γιατί στη Συρία και ποιοι είναι οι συσχετισμοί των δυνάμεων;

Ποιος πολεμάει ποιον και γιατί στη Συρία και ποιοι είναι οι συσχετισμοί των δυνάμεων;
Φαίνεται ότι κάθε φορά που ένα κεφάλαιο στον πόλεμο στη Συρία τελειώνει, εμφανίζεται ένα καινούργιο.
Φαίνεται ότι κάθε φορά που ένα κεφάλαιο στον πόλεμο στη Συρία τελειώνει, εμφανίζεται ένα καινούργιο.
Όπως και ο εμφύλιος πόλεμος 1975-1989 στο Λίβανο, ο οποίος ξεκίνησε με μια σύγκρουση μεταξύ της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και της πολιτοφυλακής των Φαλαγγίτων και μετέπειτα κατέληξε σε ισραηλινή εισβολή, έτσι και ο πόλεμος στη Συρία είναι τώρα είναι ένας εντελώς διαφορετικός πόλεμος από αυτόν που ξεκίνησε πριν από επτά χρόνια.
Με κάποιους "παίκτες" να έχουν φύγει από το προσκήνιο, κάποιοι άλλοι έχουν αλλάξει τους ρόλους τους, ο μόνος σταθερός παράγοντας είναι φυσικά ο συριακός στρατός, παλεύοντας ακόμα για την γεωγραφική ακεραιότητα και κυριαρχία της Συρίας.
Υπάρχουν πολλές εικασίες σχετικά με τα πρόσφατα γεγονότα, αλλά αν όλα τα στοιχεία των σημερινών δυνάμεων στην περιοχή αναλυθούν, γίνεται πολύ εύκολο να καταλάβει κάποιος τι συμβαίνει και ποιος επιδιώκει τι.
Ας εντοπίσουμε πρώτα ποιοι είναι οι κύριοι παίκτες στο τόσο στο προσκήνιο πόσο και στο παρασκήνιο.
Πρόκειται για μια σύντομη λίστα:

-Συρία
-Σαουδική Αραβία
-Κατάρ
-Κούρδοι
-Τουρκία
-Ιράν
-Χεζμπολάχ
-Ισραήλ
-ΗΠΑ
-Ρωσία



Σαουδική Αραβία και Κατάρ έχουν ήδη διαδραματίσει το ρόλο τους και έχουν απομακρυνθεί ως χαμένοι.
Για λόγους ιστορικής τεκμηρίωσης, αυτό έπρεπε να αναφερθεί ακόμα και αν δεν έχουν επί του παρόντος μεγάλη επιρροή.
Οι Κούρδοι μαχητές, έχουν διατηρήσει την ακεραιότητα των βορείων συνόρων της Συρίας από το 2011, όταν ο Συριακός Στρατός δεν είχε συμμάχους στο έδαφος.
Και παρόλο που οι μαχητές του συριακού στρατού και των κουρδικών δυνάμεων δεν πολεμούσαν μαζί, οι Κούρδοι αγωνίστηκαν στο βορρά, διατηρώντας το έδαφος τους, ενάντια στις τουρκικές δυνάμεις και κατά του ISIS.
Οι Κούρδοι θα κάνουν τα πάντα και θα κλείσουν συμφωνία με τον οποιονδήποτε προκειμένου να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα (να δημιουργήσουν το δικό τους κράτος).
Η ιστορία έχει δείξει ότι είναι διατεθειμένοι να συμμαχήσουν με τις ΗΠΑ ακόμη και με το Ισραήλ.
Ο ρόλος της Τουρκίας αλλάζει συνεχώς τα τελευταία επτά χρόνια.
Από την επιθυμία να ανατρέψει τη συριακή κυβέρνηση, ο τούρκος πρόεδρος Erdogan βρίσκεται πλέον σε πολύ πιο δυσχερή θέση, ελπίζοντας τουλάχιστον να είναι σε θέση να αποτρέψει τη δημιουργία ενός κουρδικού κράτους στα νότια σύνορα της Τουρκίας.
Η σειρά των γεγονότων στον πόλεμο και η συμφωνία συμφιλίωσης που είχε με τη Ρωσία μετά την κατάρριψη από την Άγκυρα ενός ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους τύπου Su-24 το Νοέμβριο του 2015 έστειλε τον Erdogan σε αυτή τη θέση.
Αλλά ο Erdogan θα προσπαθεί πάντα να αναζητά ευκαιρίες προκειμένου να “μαχαιρώσει κάποιον στην πλάτη" επειδή τα όνειρά του για ένα μεγάλο μουσουλμανικό σουλτανάτο με βάση την Τουρκία είναι μεγαλύτερα από οποιαδήποτε συμφωνία και συνθήκη που υπογράφει με οποιαδήποτε χώρα.
Τούτου λεχθέντος, ο Erdogan δεν θα δεχθεί σε καμία περίπτωση την εγκαθίδρυση ενός κουρδικού κράτους.

Ιράν: Το θέατρο της Συρίας έφερε το Ιράν φυσικά πλησιέστερα στο Ισραήλ, με την έννοια ότι δημιουργήθηκε μια νέα γραμμή συνόρων, μεγαλύτερη από αυτή που έχει η Χεζμπολάχ στο Νότιο Λίβανο με το Ισραήλ.
Ενώ η ισραηλινή παρουσία δεν αναγνωρίζεται επίσημα από κράτη όπως το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ανατολική ακτή του Περσικού/Αραβικού Κόλπου βρίσκεται υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο του Ισραήλ με περισσότερους από έναν τρόπους.
Τούτου λεχθέντος, πρέπει να θυμόμαστε ότι το ζήτημα του Ιράν με το Ισραήλ είναι δογματικό και όχι εδαφικό.
Εν συντομία, η στρατιωτική παρουσία του Ιράν στη Συρία είναι σύμφωνη με την κοινή αμυντική συνθήκη που έχει (το Ιράν) με τη Συρία, αλλά αποσκοπεί επίσης στην προστασία των συμφερόντων του Ιράν και στην καθιέρωση στρατιωτικής παρουσίας και της δυνατότητας εκτόξευσης πυραύλων (από το έδαφος της Συρίας) κατά μεγάλων  ισραηλινών πόλεων, σε σύγκριση με τα χιλιάδες χιλιόμετρα που χωρίζουν το Ισραήλ από το Ιράν ή, στην καλύτερη περίπτωση, μερικά εκατοντάδες που χωρίζουν την ανατολική ακτή του Περσικού/Αραβικού κόλπου από τις νότιες πόλεις του Ιράν.
Δεδομένου ότι το Ιράν δεν είναι πυρηνική δύναμη και ότι το Ισραήλ είναι πυρηνική δύναμη, οποιαδήποτε συμβατική στρατιωτική αντιπαράθεση με το Ισραήλ θα φέρει το Ιράν σε πλεονεκτική θέση.
Το status του Ιράν στη Συρία μπορεί να θεωρηθεί είτε επιθετικό είτε αμυντικό έναντι του Ισραήλ.
Πιθανότατα, είναι αμυντικό, καθώς το Ιράν είναι απίθανο να χρησιμοποιήσει τις στρατιωτικές του θέσεις στη Συρία για να ξεκινήσει μια απρόκλητη επίθεση κατά του  Ισραήλ, δεδομένου της πυρηνικής δυνατότητας του Ισραήλ.

Χεζμπολάχ: Με περισσότερους από έναν τρόπους,η Χεζμπολάχ είναι μια επέκταση του Ιράν.
Αλλά από στρατηγικής άποψης, η Χεζμπολάχ είναι μέρος του πολιτικού συστήματος του Λιβάνου.
Επιπλέον, η αντιπαράθεση της Χεζμπολάχ με το Ισραήλ είναι τόσο δογματική όσο και εδαφική.
Η Χεζμπολάχ πήγε στη Συρία για να υπερασπιστεί την Συρία, φυσικά, αλλά μέσω της υπεράσπισης της Συρίας, η Χεζμπολάχ υπερασπίζεται τον εαυτό της και τον Λίβανο.
Οι γραμμές τροφοδοσίας της Χεζμπολάχ προέρχονταν από τη Συρία και αυτό δεν είναι μυστικό.
Αλλά ακόμα και αν η Χεζμπολάχ δημιουργούσε εναλλακτικές διαδρομές τροφοδοσίας της μετά από επτά χρόνια πολέμου, η Χεζμπολάχ παραμένει εξαρτώμενη από τη Συρία για να εξασφαλίσει την επιβίωσή της και την ικανότητά της να πολεμά.
Ακόμα κι αν η Χεζμπολάχ κατάφερνε να δημιουργήσει τη δική της στρατιωτική βάση παραγωγής, και αυτό δεν είναι απίθανο, παραμένει συνδεδεμένη με τη Συρία σε επίπεδα που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή της.
Ιδεολογικά, η Χεζμπολάχ είναι ίσως πιο κοντά στο Ιράν από οποιονδήποτε άλλο σύμμαχο, αλλά στρατηγικά, δεν μπορεί να είναι πιο κοντά σε οποιονδήποτε άλλο σύμμαχο περισσότερο από τη Συρία.
Το να περιμένει κανείς η Χεζμπολάχ να ασκήσει πίεση στο πρόεδρο Assad ή να αποσυρθεί από τη Συρία πρόωρα ισοδυναμεί με την πιθανότητα η Βόρεια Κορέα να παραδώσει το πυρηνικό της οπλοστάσιο.

Ισραήλ: Οι ΗΠΑ μετά την εποχή Kissinger, δημιούργησαν μια τρομερή αίσθηση ασφάλειας στο Ισραήλ ενώ παράλληλα έδωσαν τη δυνατότητα στο Ισραήλ να λειτουργεί αυτόνομα σε τέτοιο βαθμό, που πολλές φορές οι κινήσεις του ήταν αντίθετες από τα συμφέροντα της Ουάσιγκτον.
Ωστόσο, παρόλη την υποστήριξη που έδωσαν οι ΗΠΑ στο Ισραήλ, το Ισραήλ δεν μπόρεσε να βρει ειρήνη, πραγματική ειρήνη.
Η στρατιωτική υπεροχή και η ειρήνη είναι δύο διαφορετικά πράγματα και οι ΗΠΑ ήταν σε θέση να παράσχουν στο Ισραήλ το πρώτο, αλλά όχι το δεύτερο.
Αλλά ακόμη και αυτή η στρατιωτική ανωτερότητα που έδινε την αίσθηση ότι το Ισραήλ είναι "ανέγγιχτο" έχει διαβρωθεί.
Η άνοδος της Χεζμπολάχ στην εξουσία με τρόπο που της επέτρεψε να μπορεί να βομβαρδίζει "και πέρα από τη Χάιφα" τον Ιούλιο του 2006, άλλαξε τα δεδομένα.
Το Ισραήλ δεν έχει πλέον καμία ιδέα για το τι να περιμένει εάν και πότε ακολουθεί μια άλλη στρατιωτική σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ.
Δεδομένων των τελευταίων αντιπαραθέσεων με τη Συριακή αεροπορική άμυνα, το Ισραήλ φαίνεται να βρίσκεται σε παρόμοια θέση, καθώς δεν γνωρίζει τι να περιμένει από τη Συρία.

ΗΠΑ: Οι ΗΠΑ υποστήριξαν την αρχική επίθεση της Σαουδικής Αραβίας/Κατάρ/Τουρκίας στον πόλεμο στη Συρία, αλλά το μόνο που κατάφεραν ήταν να ηττηθούν σε όλα τα μέτωπα.
Αν υπήρχε μια πιθανότητα τα τελευταία επτά χρόνια για τις ΗΠΑ να ξεκινήσει μια μεγάλη χερσαία επίθεση στη Συρία, αυτή θα είχε γίνει με το πρόσχημα μιας επίθεσης χημικών όπλων που φέρεται να διαπράχθηκε από το Συριακό Στρατό στην Ανατολική Γκούτα, αλλά ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ B. Obama ποτέ δεν πήρε μια τέτοια απόφαση.
Αλλά οι ΗΠΑ του Trump "κληρονόμησαν" μια Συρία στην οποία η Ουάσιγκτον δεν έχει παρουσία ή επιρροή.
Και υπάρχει η πιθανότητα οι ΗΠΑ να κάνουν μια κίνηση που θα αλλάξει τα δεδομένα.

Ρωσία: Η συζήτηση για το ρόλο της Ρωσίας έμεινε τελευταία καθώς ο ρόλος της ρωσικής διπλωματίας καθίσταται όλο και πιο σημαντικός στη Συρία αλλά και την ευρύτερη περιοχή της νοτιανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Για να τεθούν όλα τα παραπάνω σε μια ρεαλιστική προοπτική, υπάρχει μια πιθανή πολεμική σύγκρουση στη νότια Συρία, ένας πόλεμος που δεν έχει να κάνει με εκείνον που λαμβάνει χώρα στο βορρά και μόνο η Ρωσία έχει τη δυνατότητα αντιμετώπισης της σύγκρουσης.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ρωσία έχει ένα ειρηνευτικό σχέδιο στη Μέση Ανατολή.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ρωσία θέλει να εκδιώξει τις ΗΠΑ από τον ρόλο της ως ο εγγυητής της ειρήνης στη Μέση Ανατολή, ένα ρόλο που διαδραμάτιζες εδώ και πάνω από τέσσερις δεκαετίες χωρίς να έχει αντίπαλο.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι παρά όλες τις παραχωρήσεις οι ηγέτες της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης έδωσαν το Ισραήλ, οι ΗΠΑ δεν κατάφεραν να προσφέρουν ειρήνη στην Παλαιστίνη, ούτε καν στο Ισραήλ για το θέμα αυτό.
Είναι πολύ πιθανό ότι ακόμη και το Ισραήλ να έχει κουραστεί από τις αόριστες υποσχέσεις ειρήνης των ΗΠΑ.
Επομένως, η Ρωσία ενισχύει τη θέση της στη Μέση Ανατολή, προετοιμάζοντας την κατάλληλη στιγμή για να αναδειχθεί και να γίνει δεκτή από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη ως ο μόνος διαιτητής που είναι σε θέση να διαπραγματευτεί μια συμφωνία συνολικού χαρακτήρα.

Η πρόσφατη κλιμάκωση μεταξύ Συρίας και Ισραήλ δεν αποτελεί προοίμιο για μεγαλύτερο πόλεμο.
Κανείς δεν θέλει έναν πόλεμο.
Όχι τώρα, καθώς όλοι γνωρίζουν τη ζημιά που μπορεί να τους προκαλέσει.
Το Ισραήλ συνεχίζει να ελέγχει τα ύδατα, δοκιμάζοντας τις δυνατότητες αεροπορικής άμυνας της Συρίας και πάνω από όλα δοκιμάζοντας την αποφασιστικότητα της Ρωσίας να δημιουργήσει μια πραγματική ισορροπία εξουσίας στη Μέση Ανατολή.
Κάποιοι Άραβες θα απογοητευτούν, καθώς η Ρωσία δεν θα επιτρέψει την πλήρη καταστροφή του Ισραήλ, αλλά η Ρωσία δεν το έχει υποσχεθεί ποτέ αυτό.
Από την άλλη πλευρά όμως, η Ρωσία πιέζει το Ισραήλ να είναι ρεαλιστικό και ποτέ δεν έχει υποσχεθεί στο Ισραήλ πλήρη και άνευ όρων υποστήριξη όπως οι ΗΠΑ από τις μέρες του Kissinger.
Αν δεν μπορέσει το Ισραήλ να προστατευθεί από τις ρουκέτες της Χεζμπολάχ, που δεν μπορεί, δεν θα ξεκινήσει ποτέ έναν πόλεμο με τη Συρία, τη Χεζμπολάχ ή και τις δύο μαζί.
Χωρίς να ξεχνάμε την ιρανική παρουσία στο έδαφος της Συρίας, πολύ κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ.
Το Ισραήλ πρέπει είτε να δεχτεί ότι οι κανόνες του παιχνιδιού έχουν αλλάξει, είτε υπάρχει κίνδυνος κλιμάκωσης που θα προκαλέσει τεράστιες ζημιές στις υποδομές και στους πολίτες του.
Η πρόσφατη κατάρριψη του ισραηλινού μαχητικού αεροσκάφους F-16 από τις αεροπορικές άμυνες της Συρίας και η επακόλουθη τηλεφωνική επικοινωνία του Netanyahu με το Ρώσο Πρόεδρο Putin είναι σαφής ένδειξη ότι το Ισραήλ δεν είναι ικανοποιημένο από το γεγονός ότι τα ρωσικά όπλα στη Συρία μεταβάλλουν την ισορροπία της εξουσίας.

Με μια ματιά στα πρόσφατα γεγονότα μπορεί κάποιος να εικάσει ότι η Ρωσία προσπαθεί να σύρει το Ισραήλ σε ειρηνευτικές συνομιλίες που βασίζονται σε περιφερειακή ισορροπία δυνάμεων, αλλά το Ισραήλ δεν έχει πειστεί ακόμα ότι πρέπει να το πράξει, όπως δεν πειστεί ότι έχει χάσει τη στρατιωτική του υπεροχή.
Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία θα είναι πολύ δύσκολο να πείσει τη Συρία, τη Χεζμπολάχ και το Ιράν ότι θα πρέπει να έχουν οποιαδήποτε ειρήνη με το Ισραήλ.
Οι ΗΠΑ συνειδητοποιούν ότι δεν έχει καμία παρουσία στον πόλεμο στη Συρία και χρησιμοποιούν τους Κούρδους της Συρίας ως πρόσχημα για να έχουν μια παρουσία στα τεκταινόμενα στη Συρία.
Ο Erdogan προσπαθεί από την πλευρά του να αποτρέψει τη δημιουργία ενός κουρδικού κράτους στη Συρία.
Εκτός από αυτό, δεν έχει κανένα ρόλο να διαδραματίσει στην πιθανή σύγκρουση στη νότια Συρία.
Στο τέλος, εάν από τα πλέον πιθανά σενάρια είναι ότι οι ΗΠΑ θα "μαχαιρώσουν τους Κούρδους στην πλάτη", όπως έκαναν πολλές φορές στο παρελθόν, οι κουρδικές φιλοδοξίες για ανεξαρτησία θα μεταφερθούν στο απώτερο μέλλον και η πραγματική εστίαση θα είναι στη νότια Συρία, όπου παραμένει ακόμα άγνωστος ο ρόλος και τα σχέδια της Ρωσίας για ένα ειρηνευτικό σχέδιο στη Μέση Ανατολή.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης