Το ζητούμενο είναι η πρόληψη και η αναχαίτιση κρίσεων που καταστρέφουν περιούσιες, καριέρες και κυρίως ανθρώπινο κεφάλαιο
Μέχρι και την ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών ο κανόνας ήθελε όποιο πιστωτικό σύστημα είχε πρόβλημα αναζήτησης κεφαλαίων να χρησιμοποιούνται μέσα που αύξαναν καταληκτικά το εξωτερικό χρέος της χώρας αναφοράς.
Το bail – out μετά την κυπριακή διάσωση φαινομενικά πήρε τέλος δίνοντας την θέση του στην εσωτερική καταρχήν αναζήτηση κεφαλαίων.
Το bail-in πλέον αποτελεί το υφιστάμενο σύστημα ανεκαφαλαιοποίησης με τροφοδότες κατά σειρά, τους μετόχους, τους ομολογιούχους και τους κατάθετες για καταθέσεις που υπερβαίνουν το όριο των ασφαλισμένων και κατόπιν στην βάση των αναγκών υπεισέρχεται το δημόσιο με χρήματα των φορολογούμενων.
Το bail-in ξάφνιασε τους ευρωπαίους και έδειξε την διάσταση της ευθύνης που πρέπει να διαπερνά ολόκληρη την δομή του πιστωτικού συστήματος, με την έννοια ότι οι θύτες θα πρέπει να πληρώνουν το τίμημα της αλαζονείας τους.
Όμως πόσο θύτης είναι ο καταθέτης μιας τράπεζας, ο μέτοχος της, η διοίκηση της όταν την ευθύνη της κατάρρευσης έχουν εξωγενείς παράγοντες;
Στην περίπτωση της δημοσιονομικής κατάρρευσης της Ελλάδος και του PSI κατά πόσο θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν όλοι οι ανωτέρω θύτες της κεφαλαιακής ανεπάρκειας;
Άρα οι προσεγγίσεις πρέπει να γίνονται στη βάση των πραγματικών θυτών.
Οι ευρωπαίοι μπορεί να ξαφνιάστηκαν με το bail-in στις κυπριακές τράπεζες και με την θέσπιση του ως μελλοντικού μηχανισμού διάσωσης όμως το μοντέλο αυτό έχει χρησιμοποιηθεί προ 20ετιας στις ΗΠΑ.
Ήταν φυσικό επομένως το ΔΝΤ ως συνεργαζόμενο με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να περάσει το bail-in στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι όταν οι ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης το πίεζαν για μεγαλύτερες από την πλευρά του εκταμιεύσεις.
Το φθινόπωρο του 1998 η μεγάλη έκθεση του αμερικανικού fund Long Term Capital Management –LTCM στην ρωσική αγορά το έφερε προ της κατάρρευσης με την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ να παρεμβαίνει προς αποφυγή συστημικών κινδύνων.
Το πρώτο σκέλος της παρέμβασης ήταν στα πλαίσια του bail-in, δηλαδή αναζητήθηκε από τις τράπεζες – πελάτες του LTCM να χρηματοδοτήσουν την προσπάθεια επιβίωσης του.
Στην ουσία ήταν η πρώτη εφαρμογή του bail-in σε παγκόσμιο επίπεδο με τρόπο συντεταγμένο και προκαθορισμένο.
Ακoλούθησε από το ΔΝΤ, το 1999, η επεξεργασία μέσων αντιμετώπισης ανάλογων περιπτώσεων με σκοπό την ομαλή και ρεαλιστικά λιγότερο δαπανηρή παρέμβαση όταν η σταθεροποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών θα ήταν συστημικό ζητούμενο.
Εφόσον όμως οι ΗΠΑ είχαν εμπειρία εσωτερικής χρηματοδότησης γιατί δεν την χρησιμοποίησαν κατά την διετία 2008-2009 όταν πλήθος πιστωτικών ιδρυμάτων τους ήρθαν σε αδιέξοδο;
Γιατί χρειάστηκαν ομοσπονδιακά κεφάλαια για την στήριξη τραπεζών, ασφαλιστικών εταιρειών αλλά και αυτοκινητοβιομηχανιών;
Με λίγα λόγια γιατί ο αμερικανός φορολογούμενος κλήθηκε για μια ακόμη φορά να χρηματοδοτήσει την κεφαλαιακή στήριξη οργανισμών που δημιούργησαν την κρίση;
Μήπως το bail-in έχει συγκεκριμένες δυνατότητες οι οποίες εκ των πραγμάτων εξουδετερώνονται όταν το μέγεθος και το βάθος της κρίσης είναι ιδιαίτερα μεγάλο;
Μήπως τελικά εθελοτυφλούμε αναζητώντας τρόπους χρηματοδότησης παραγνωρίζοντας ότι το ζητούμενο είναι η πρόληψη μέσω της δημιουργίας πλαισίων έλεγχου και ανασύνταξης του χρηματοπιστωτικού τομέα;
Είναι κοινό μυστικό ότι απαιτείται ανασύνταξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος μέσω αναπροσαρμογής του επιχειρησιακού του μοντέλου.
Δεν μπορούμε να πορευόμαστε πλέον με την πρότερη διάρθρωση του όπως επίσης και με το πρότερο σύστημα ελέγχου του.
Οι μέχρι χθες διαχειριστές και ελεγκτές του δεν νομιμοποιούνται πλέον να έχουν δεύτερη ευκαιρία.
Οι θύτες δεν μπορούν να δώσουν λύσεις, είναι μέρος του προβλήματος και ως εκ τούτου πρέπει να περιθωριοποιηθούν.
Οι δυσμενείς επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης δείχνουν τις προτεραιότητες αλλά και τις θεσμικές ελλείψεις που υπάρχουν και που πρέπει να καλυφτούν.
Η αναζήτηση τρόπων χρηματοδότησης μιας καταστροφής είναι εύκολο θέμα αφού με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα υπάρξει τρόπος κεφαλαιοποίησης, είτε αυτό λέγεται bail-in ή bail-out .
Το ζητούμενο είναι η πρόληψη και η αναχαίτιση κρίσεων που καταστρέφουν περιούσιες, καριέρες και κυρίως ανθρώπινο κεφάλαιο.
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr
Το bail – out μετά την κυπριακή διάσωση φαινομενικά πήρε τέλος δίνοντας την θέση του στην εσωτερική καταρχήν αναζήτηση κεφαλαίων.
Το bail-in πλέον αποτελεί το υφιστάμενο σύστημα ανεκαφαλαιοποίησης με τροφοδότες κατά σειρά, τους μετόχους, τους ομολογιούχους και τους κατάθετες για καταθέσεις που υπερβαίνουν το όριο των ασφαλισμένων και κατόπιν στην βάση των αναγκών υπεισέρχεται το δημόσιο με χρήματα των φορολογούμενων.
Το bail-in ξάφνιασε τους ευρωπαίους και έδειξε την διάσταση της ευθύνης που πρέπει να διαπερνά ολόκληρη την δομή του πιστωτικού συστήματος, με την έννοια ότι οι θύτες θα πρέπει να πληρώνουν το τίμημα της αλαζονείας τους.
Όμως πόσο θύτης είναι ο καταθέτης μιας τράπεζας, ο μέτοχος της, η διοίκηση της όταν την ευθύνη της κατάρρευσης έχουν εξωγενείς παράγοντες;
Στην περίπτωση της δημοσιονομικής κατάρρευσης της Ελλάδος και του PSI κατά πόσο θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν όλοι οι ανωτέρω θύτες της κεφαλαιακής ανεπάρκειας;
Άρα οι προσεγγίσεις πρέπει να γίνονται στη βάση των πραγματικών θυτών.
Οι ευρωπαίοι μπορεί να ξαφνιάστηκαν με το bail-in στις κυπριακές τράπεζες και με την θέσπιση του ως μελλοντικού μηχανισμού διάσωσης όμως το μοντέλο αυτό έχει χρησιμοποιηθεί προ 20ετιας στις ΗΠΑ.
Ήταν φυσικό επομένως το ΔΝΤ ως συνεργαζόμενο με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς να περάσει το bail-in στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι όταν οι ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης το πίεζαν για μεγαλύτερες από την πλευρά του εκταμιεύσεις.
Το φθινόπωρο του 1998 η μεγάλη έκθεση του αμερικανικού fund Long Term Capital Management –LTCM στην ρωσική αγορά το έφερε προ της κατάρρευσης με την κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ να παρεμβαίνει προς αποφυγή συστημικών κινδύνων.
Το πρώτο σκέλος της παρέμβασης ήταν στα πλαίσια του bail-in, δηλαδή αναζητήθηκε από τις τράπεζες – πελάτες του LTCM να χρηματοδοτήσουν την προσπάθεια επιβίωσης του.
Στην ουσία ήταν η πρώτη εφαρμογή του bail-in σε παγκόσμιο επίπεδο με τρόπο συντεταγμένο και προκαθορισμένο.
Ακoλούθησε από το ΔΝΤ, το 1999, η επεξεργασία μέσων αντιμετώπισης ανάλογων περιπτώσεων με σκοπό την ομαλή και ρεαλιστικά λιγότερο δαπανηρή παρέμβαση όταν η σταθεροποίηση των χρηματοπιστωτικών αγορών θα ήταν συστημικό ζητούμενο.
Εφόσον όμως οι ΗΠΑ είχαν εμπειρία εσωτερικής χρηματοδότησης γιατί δεν την χρησιμοποίησαν κατά την διετία 2008-2009 όταν πλήθος πιστωτικών ιδρυμάτων τους ήρθαν σε αδιέξοδο;
Γιατί χρειάστηκαν ομοσπονδιακά κεφάλαια για την στήριξη τραπεζών, ασφαλιστικών εταιρειών αλλά και αυτοκινητοβιομηχανιών;
Με λίγα λόγια γιατί ο αμερικανός φορολογούμενος κλήθηκε για μια ακόμη φορά να χρηματοδοτήσει την κεφαλαιακή στήριξη οργανισμών που δημιούργησαν την κρίση;
Μήπως το bail-in έχει συγκεκριμένες δυνατότητες οι οποίες εκ των πραγμάτων εξουδετερώνονται όταν το μέγεθος και το βάθος της κρίσης είναι ιδιαίτερα μεγάλο;
Μήπως τελικά εθελοτυφλούμε αναζητώντας τρόπους χρηματοδότησης παραγνωρίζοντας ότι το ζητούμενο είναι η πρόληψη μέσω της δημιουργίας πλαισίων έλεγχου και ανασύνταξης του χρηματοπιστωτικού τομέα;
Είναι κοινό μυστικό ότι απαιτείται ανασύνταξη του χρηματοπιστωτικού συστήματος μέσω αναπροσαρμογής του επιχειρησιακού του μοντέλου.
Δεν μπορούμε να πορευόμαστε πλέον με την πρότερη διάρθρωση του όπως επίσης και με το πρότερο σύστημα ελέγχου του.
Οι μέχρι χθες διαχειριστές και ελεγκτές του δεν νομιμοποιούνται πλέον να έχουν δεύτερη ευκαιρία.
Οι θύτες δεν μπορούν να δώσουν λύσεις, είναι μέρος του προβλήματος και ως εκ τούτου πρέπει να περιθωριοποιηθούν.
Οι δυσμενείς επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης δείχνουν τις προτεραιότητες αλλά και τις θεσμικές ελλείψεις που υπάρχουν και που πρέπει να καλυφτούν.
Η αναζήτηση τρόπων χρηματοδότησης μιας καταστροφής είναι εύκολο θέμα αφού με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα υπάρξει τρόπος κεφαλαιοποίησης, είτε αυτό λέγεται bail-in ή bail-out .
Το ζητούμενο είναι η πρόληψη και η αναχαίτιση κρίσεων που καταστρέφουν περιούσιες, καριέρες και κυρίως ανθρώπινο κεφάλαιο.
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών