Τελευταία Νέα
Διεθνή

«Ο Erdogan έχει χρησιμοποιήσει τις μεθόδους του Μουσταφά Κεμάλ για να εδραιώσει τη νέα Τουρκία»

tags :
«Ο Erdogan έχει χρησιμοποιήσει τις μεθόδους του Μουσταφά Κεμάλ για να εδραιώσει τη νέα Τουρκία»
Οι εκλογές και οι νέοι συσχετισμοί στην Τουρκία
Ο Λέκτορας Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας, Χρήστος Τεάζης μιλά στο Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ για τις επικείμενες εκλογές στην Τουρκία.
Διατυπώνει εκτιμήσεις για τους κομματικούς συσχετισμούς που θα προκύψουν από τις κάλπες της 24ης Ιουνίου, αναδεικνύει τις βασικές κοινωνικές αντιπαραθέσεις στη γειτονική χώρα, προσπαθώντας να χαρτογραφήσει τα υπό αναμόρφωση πολιτικά ρεύματα στη σύγχρονη Τουρκία.

Μπορούμε να έχουμε μια ασφαλή πρόβλεψη για τους κομματικούς συσχετισμούς που θα προκύψουν από τις εκλογές στη Τουρκία;

Θα μου επιτρέψετε να εντάξω την ερώτησή σας σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο. Στην Τουρκία έχει ξεκινήσει ένας κοινωνικο-πολιτικός μετασχηματισμός.
Το πρώτο και κύριο χαρακτηριστικό του έγκειται στην υιοθέτηση ενός πολιτειακού συστήματος, πολύ κοντά στο αμερικανικό πρότυπο. Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του είναι η δικομματική διάσταση, όπως είναι στην Αμερική, ανάμεσα σε Ρεπουμπλικάνους και Δημοκρατικούς.
Ο Ερντογάν, το Φεβρουάριο του 2018, συμμάχησε με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και η συμμαχία ονομάστηκε Ρεπουμπλικάνοι.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με την προκήρυξη των εκλογών, συμμάχησαν για τις βουλευτικές εκλογές και η συμμαχία ονομάστηκε λαϊκή-θρησκευτική, αλλά είναι κατ’ αναλογία κοντά στα όσα πρεσβεύει το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ.
Όμως, τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν συμμάχησαν στις προεδρικές εκλογές (σ.σ. οι προεδρικές και οι βουλευτικές εκλογές διεξάγονται παράλληλα στις 24 Ιουνίου), που σημαίνει ότι, μετά τις εκλογές, θα γίνουν οι πραγματικές συνενώσεις κομμάτων.
Τότε το κομματικό σύστημα θα πάρει σάρκα και οστά. Εκτίμησή μου είναι ότι το πολιτικό πρόσωπο το οποίο θα ηγηθεί των «Δημοκρατικών», δηλαδή της αντιπολίτευσης, θα είναι άτομο που θα προέρχεται από τη νοοτροπία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (σ.σ δηλαδή δεν θα αμφισβητεί την προεδρική δομή του πολιτεύματος).
Στην παρούσα συγκυρία, πιστεύω ότι ο Ερντογάν είναι το μοναδικό πολιτικό πρόσωπο που μπορεί να εδραιώσει και να παγιώσει το νέο σύστημα.
Ακόμη και στην περίπτωση που δεν εκλεγεί, ο κοινωνικοπολιτικός μετασχηματισμός θα συνεχιστεί.

Σε αυτό το πολιτικό σκηνικό, υπάρχει προοπτική για τις προοδευτικές δυνάμεις της Τουρκίας; Υπάρχει χώρος;

Θα πρέπει να ορίσουμε πρώτα το ποιες είναι οι προοδευτικές δυνάμεις στην Τουρκία.
Όταν ιδρύθηκε η Τουρκική Δημοκρατία το 1923, θεμελιώθηκε στη βάση του γαλλικού μοντέλου.
Πώς οργανώθηκε όμως και ερμηνεύθηκε η «laïcité» στη νέα Τουρκία; Θεωρήθηκε τότε ότι το Ισλάμ αποτελεί τροχοπέδη για την πρόοδο μιας κοινωνίας, άρα θα πρέπει να περιοριστεί στον ιδιωτικό βίο και στην περίπτωση που ένας μουσουλμάνος θέλει να εμφανιστεί στο δημόσιο βίο, θα πρέπει να συμπεριφέρεται σύμφωνα με τις αξίες του Μουσταφά Κεμάλ, τις δυτικές αξίες, τις ευρωπαϊκές, ας τις πούμε έτσι.
Ο Ερντογάν, όμως, προωθεί και εφαρμόζει τον αμερικανικό τύπο κοσμικότητας, τον σεκιουλαρισμό, που σημαίνει ότι ο συνεκτικός δεσμός της κοινωνίας είναι το Ισλάμ· ένα Ισλάμ του οποίου το περιεχόμενο θα είναι πολύ κοντά στις αμερικανικές αξίες. Και ο Ερντογάν, έτσι όπως έχει εκκοσμικεύσει το Ισλάμ τα τελευταία χρόνια, κατά τη δική μου γνώμη, δεν αποτελεί τροχοπέδη για την πρόοδο, αντιθέτως, αποτελεί μέρος της προόδου πλέον.
Είναι αυτό που αποκαλώ «προοδευτικό Ισλάμ».
Ας αναφέρω δυο-τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα. Πρώτον, την εμφάνιση των αντικαπιταλιστών μουσουλμάνων, πριν από πέντε-έξι χρόνια, οποίοι δηλώνουν «ναι μεν είμαστε μουσουλμάνοι αλλά είμαστε και αριστεροί».
Οπότε, ένας μουσουλμάνος όταν αρχίζει και συζητά για πάλη των τάξεων και με μαζικούς όρους, άρα δεν μπορούμε να μιλάμε για μια θρησκεία παραδοσιακή, που λέει ότι όλα προέρχονται από τον Θεό. Δεύτερον, μέσα στο κόμμα του Ερντογάν έχει εμφανιστεί και η ομάδα των ομοφυλοφίλων.
Δηλαδή, βλέπουμε τον πρόεδρο των ομοφυλοφίλων να λέει ότι «είμαστε μεν ομοφυλόφιλοι, αλλά είμαστε και μουσουλμάνοι».
Που σημαίνει ότι θα αυτοχαρακτηρίζεσαι όπως εσύ θέλεις, έχοντας όμως ως βάση το Ισλάμ. Άρα οι αμερικανικές, ας τις πούμε έτσι, αξίες, εισχώρησαν με ένα ισλαμικό κάλυμμα στην κοινωνία, «προτεσταντοποιώντας» και εκκοσμικεύοντας το ίδιο το Ισλάμ.

Ποιες είναι οι βασικές κοινωνικές αντιπαραθέσεις σήμερα στη Τουρκία;

Όταν ο Ερντογάν ήρθε στην εξουσία, όταν έγινε πρωθυπουργός το 2003, η βασική αντιπαράθεση ήταν μεταξύ Ισλαμιστών και Κεμαλιστών.
Λεγόταν έκτοτε ότι ο Ερντογάν ως ισλαμιστής είχε ως σκοπό να ισλαμοποιήσει την Τουρκία, να την κάνει Ιράν ή και ότι η Τουρκία θα εκφύγει από το δυτικό προσανατολισμό, που είχε επί Μουσταφά Κεμάλ -και αυτές είναι αναλύσεις που γίνονται και στην Ελλάδα από διάφορους ακαδημαϊκούς.
Όμως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, ο Ερντογάν έχει χρησιμοποιήσει τις μεθόδους του Μουσταφά Κεμάλ για να εδραιώσει τη νέα Τουρκία.
Που σημαίνει ότι έχει αρχίσει πλέον και συμμαχεί ως ένα βαθμό με τους κρατικούς κεμαλιστές για να μπορέσουν να φτιάξουν τη Νέα Τουρκία.
Άρα η βασική αντιπαράθεση τα τελευταία δυο-τρία χρόνια έχει αλλάξει περιεχόμενο, θα έλεγα.
Άρα συζητούν, όπως το έθεσα πριν, εντός του Ισλάμ, για διάφορα κοινωνικά ζητήματα Δεν τίθεται θέμα ισλαμιστών και κεμαλιστών, πλέον.
 Οι «αντιθέσεις» που θα προκύψουν δεν θα είναι πολιτικές, αλλά θα έχουν κοινωνικό περιεχόμενο, στο πλαίσιο του προοδευτικού Ισλάμ.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης