Ο βασικός λόγος που η διαμάχη με τις ΗΠΑ έχει λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις ήταν οι ανησυχίες που είχαν οι αγορές για την επιρροή του προέδρου Recep Tayyip Erdogan στη νομισματική πολιτική
Η τουρκική λίρα έχει χάσει περισσότερο από το ένα τρίτο της αξίας της έναντι του δολαρίου μέχρι στιγμής φέτος, βιώνοντας μια πρωτοφανή νομισματική κρίση, η οποία τροφοδοτείται από τη διαμάχη με τις ΗΠΑ.
Αυτό συνοψίζει ο Andrey Kuznetsov, Διευθυντής Χαρτοφυλακίου της Hermes Investment Management, ο οποίος αξιολογεί τις οικονομικές δυσκολίες της χώρας αλλά και τις ευκαιρίες που προσφέρει.
Ο βασικός λόγος που η διαμάχη με τις ΗΠΑ έχει λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις ήταν οι ανησυχίες που είχαν οι αγορές για την επιρροή του προέδρου Recep Tayyip Erdogan στη νομισματική πολιτική.
Οι "ρωγμές αμφιβολιών" για το μεγαλύτερο οικονομικό ίδρυμα της χώρας είχαν εξαπλωθεί ήδη πριν από τη διαμάχη με τις ΗΠΑ - και την επακόλουθη επιβολή υψηλότερων δασμών από την κυβέρνηση Trump στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Τουρκία.
Αυτό το μείγμα επιτάχυνε την πτώση της λίρας.
Σύμφωνα με τον Kuznetsov, τα θεμελιώδη προβλήματα στην Τουρκία περιλαμβάνουν: το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, την υψηλή εξάρτηση από το βραχυπρόθεσμο δανεισμό σε ξένο νόμισμα, την αναποτελεσματική νομισματική πολιτική που συντηρεί χαμηλά τα επιτόκια εν μέσω αυξανόμενου πληθωρισμού (ανερχόταν σε 15,9% τον Ιούλιο) και την ανεξαρτησία των τραπεζών.
Αυτά τα προβλήματα έχουν βλάψει το κλίμα των επενδυτών, το οποίο έχει ενισχυθεί από την επιβολή κυρώσεων και δασμών από τις ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες.
Καθώς η Τουρκία αγκαλιάζει τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα, υπάρχουν επτά βασικά ζητήματα που πρέπει να λάβουν υπόψη οι επενδυτές:
1. Στο 137% του ΑΕΠ, το ισοζύγιο ακαθάριστου χρέους της Τουρκίας είναι χαμηλότερο από το μέσο όρο των αναδυόμενων αγορών (ΕΜ) του 162%, αλλά η συσσώρευση τίτλων σε ξένο νόμισμα από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση (που ανέρχεται στο 70% είναι σχεδόν διπλάσιο του μέσου όρου της EM), σημαίνει ότι είναι ευάλωτη στις νομισματικές κρίσεις.
2. Οι εξωτερικές χρηματοδοτικές ανάγκες είναι υψηλές, στα 232 δισ. δολάρια ετησίως, και αυτό θα μπορούσε να καταστεί προβληματικό για την Τουρκία, επειδή τα συναλλαγματικά της αποθέματα έχουν φθάσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2014 (τώρα είναι μόνο περίπου 30 δισ. δολάρια σε καθαρή βάση).
Επιπλέον, η χώρα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες επάρκειας αποθεματικών στις ΕΜ.
Η πρόσφατη αδυναμία της λίρας θα αυξήσει τον λόγο του εξωτερικού χρέους προς το ΑΕΠ (σήμερα 53%, εκ των οποίων το 14% είναι βραχυπρόθεσμο) και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
3. Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Δύσης έχουν πολλές αναταράξει τα τελευταία χρόνια, κυρίως όσον αφορά την εσωτερική και την εξωτερική πολιτική.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Trump επέβαλε κυρώσεις σε δύο υπουργούς της κυβέρνησης της Τουρκίας, καθώς η διαμάχη για την κράτηση του αμερικανού πάστορα Andrew Brunson κλιμακώθηκε.
Η διαμάχη μεταξύ Erdogan και Trump μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση των στενών σχέσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Εξάλλου, η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας - και ελλείψει υποστήριξης από την ΕΕ, οι εμπορικοί δασμοί από τις ΗΠΑ είναι απίθανο να επηρεάσουν ουσιαστικά την πραγματική οικονομία της Τουρκίας.
4. Οι έλεγχοι κεφαλαίων "δεν θα βρίσκονται ποτέ στην ημερήσια διάταξη".
Αυτό ήταν το μήνυμα του υπουργού Οικονομικών της Τουρκίας Berat Albayrak, του γαμπρού του Erdogan, κατά τη διάρκεια διάσκεψης με ξένους επενδυτές τον Αύγουστο.
Πρόσθεσε επίσης ότι η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει ποτέ μη εμπορικά μέτρα.
5. Η στήριξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) είναι επίσης μια απίθανη επιλογή δεδομένης της ρητορικής του Erdogan για την απελευθέρωση της Τουρκίας από τα προηγούμενα χρέη του ΔΝΤ, με την τελευταία δόση να έχει καταβληθεί τον Μάιο του 2013.
Νωρίτερα αυτό το μήνα ο Berat Albayrak ανέφερε ότι η χώρα δεν έρχεται σε επαφή με ΔΝΤ, με εξαίρεση τις τρέχουσες αναθεωρήσεις.
6. Το Κατάρ δεσμεύτηκε να επενδύσει 15 δισ. δολάρια στην Τουρκία, η οποία είναι ένας όλο και πιο σημαντικός σύμμαχος του Erdogan.
Η συμφωνία στήριξης, η οποία περιλαμβάνει γραμμές swap και άμεσες επενδύσεις, θα διευκολύνει το διμερές εμπόριο σε τοπικά νομίσματα και θα στηρίξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Η Ρωσία και η Κίνα μπορούν επίσης να παράσχουν στήριξη: μετά την απειλή να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία τον περασμένο μήνα, ο Albayrak ανακοίνωσε ότι η Βιομηχανική και Εμπορική Τράπεζα της Κίνας θα παράσχει δάνειο ύψους 3,6 δισ. δολ. για τον τομέα της ενέργειας και των μεταφορών.
Εν τω μεταξύ, η ΕΕ είναι απίθανο να προσφέρει νομισματική βοήθεια.
Ωστόσο, αναδύεται ως βασικός διπλωματικός εταίρος.
7. Η αύξηση των επιτοκίων από την τουρκική κεντρική τράπεζα θα βοηθήσει στην εξασφάλιση της ανεξαρτησίας της, αλλά οι αρχές έχουν μέχρι στιγμής επικεντρωθεί μόνο σε τεχνικά μέτρα για να προσπαθήσουν να σταθεροποιήσουν τη λίρα.
Νωρίτερα τον Αύγουστο, η κεντρική τράπεζα διέκοψε την εβδομαδιαία δημοπρασία επαναγοράς, ενώ έχει εφαρμόσει αποτελεσματικά μια αύξηση των επιτοκίων κατά 150 μονάδες βάσης.
Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί: η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να αναλάβει περαιτέρω δράση κλείνοντας την αγορά δανείων διάρκειας μίας ημέρας και μεταφέροντας τις τράπεζες στο παράθυρο της καθυστερημένης ρευστότητας, γεγονός που θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση κατά 150 μονάδες βάσης.
Νέες ευκαιρίες;
Αλλά το πρόβλημα φέρνει και την ευκαιρία, σύμφωνα με τον αναλυτή της Hermes.
Νωρίτερα τον Αύγουστο, η λίρα έφτασε το -40% έναντι του δολαρίου, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων ώθησαν έφτασαν στο 22,3% και τα πιστωτικά περιθώρια των κρατικών ομολόγων διευρύνθηκαν κατά 280 μ.β., αγγίζοντας τις 600 μ.β. - επίπεδο που παρατηρήθηκε τελευταία κατά την πιστωτική κρίση του 2008.
Τα περιθώρια των εταιρικών ομολόγων της Τουρκίας διευρύνθηκαν επίσης σημαντικά, αν και τώρα έχουν υποχωρήσει.
Αυτό έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για τους επενδυτές να αποκτήσουν έκθεση σε εταιρείες με ισχυρούς ισολογισμούς, που μπορούν να αντέξουν το σημερινό μακροοικονομικό περιβάλλον, όπως είναι οι εξαγωγείς και οι κεφαλαιοποιημένες, εγχώριες επιχειρήσεις.
Μάλιστα, ο αναλυτής της Hermes συστήνει την Turk Telekom, ενώ εκτιμά ότι Akbank, η δεύτερη μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα της Τουρκίας, είναι ένας εκδότης πιστώσεων που είναι σε θέση να αποδώσει καλά στο σημερινό περιβάλλον της αγοράς.
www.bankingnews.gr
Αυτό συνοψίζει ο Andrey Kuznetsov, Διευθυντής Χαρτοφυλακίου της Hermes Investment Management, ο οποίος αξιολογεί τις οικονομικές δυσκολίες της χώρας αλλά και τις ευκαιρίες που προσφέρει.
Ο βασικός λόγος που η διαμάχη με τις ΗΠΑ έχει λάβει τόσο μεγάλες διαστάσεις ήταν οι ανησυχίες που είχαν οι αγορές για την επιρροή του προέδρου Recep Tayyip Erdogan στη νομισματική πολιτική.
Οι "ρωγμές αμφιβολιών" για το μεγαλύτερο οικονομικό ίδρυμα της χώρας είχαν εξαπλωθεί ήδη πριν από τη διαμάχη με τις ΗΠΑ - και την επακόλουθη επιβολή υψηλότερων δασμών από την κυβέρνηση Trump στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Τουρκία.
Αυτό το μείγμα επιτάχυνε την πτώση της λίρας.
Σύμφωνα με τον Kuznetsov, τα θεμελιώδη προβλήματα στην Τουρκία περιλαμβάνουν: το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, την υψηλή εξάρτηση από το βραχυπρόθεσμο δανεισμό σε ξένο νόμισμα, την αναποτελεσματική νομισματική πολιτική που συντηρεί χαμηλά τα επιτόκια εν μέσω αυξανόμενου πληθωρισμού (ανερχόταν σε 15,9% τον Ιούλιο) και την ανεξαρτησία των τραπεζών.
Αυτά τα προβλήματα έχουν βλάψει το κλίμα των επενδυτών, το οποίο έχει ενισχυθεί από την επιβολή κυρώσεων και δασμών από τις ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες.
Καθώς η Τουρκία αγκαλιάζει τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα, υπάρχουν επτά βασικά ζητήματα που πρέπει να λάβουν υπόψη οι επενδυτές:
1. Στο 137% του ΑΕΠ, το ισοζύγιο ακαθάριστου χρέους της Τουρκίας είναι χαμηλότερο από το μέσο όρο των αναδυόμενων αγορών (ΕΜ) του 162%, αλλά η συσσώρευση τίτλων σε ξένο νόμισμα από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση (που ανέρχεται στο 70% είναι σχεδόν διπλάσιο του μέσου όρου της EM), σημαίνει ότι είναι ευάλωτη στις νομισματικές κρίσεις.
2. Οι εξωτερικές χρηματοδοτικές ανάγκες είναι υψηλές, στα 232 δισ. δολάρια ετησίως, και αυτό θα μπορούσε να καταστεί προβληματικό για την Τουρκία, επειδή τα συναλλαγματικά της αποθέματα έχουν φθάσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2014 (τώρα είναι μόνο περίπου 30 δισ. δολάρια σε καθαρή βάση).
Επιπλέον, η χώρα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες επάρκειας αποθεματικών στις ΕΜ.
Η πρόσφατη αδυναμία της λίρας θα αυξήσει τον λόγο του εξωτερικού χρέους προς το ΑΕΠ (σήμερα 53%, εκ των οποίων το 14% είναι βραχυπρόθεσμο) και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
3. Οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Δύσης έχουν πολλές αναταράξει τα τελευταία χρόνια, κυρίως όσον αφορά την εσωτερική και την εξωτερική πολιτική.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Trump επέβαλε κυρώσεις σε δύο υπουργούς της κυβέρνησης της Τουρκίας, καθώς η διαμάχη για την κράτηση του αμερικανού πάστορα Andrew Brunson κλιμακώθηκε.
Η διαμάχη μεταξύ Erdogan και Trump μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση των στενών σχέσεων της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Εξάλλου, η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας - και ελλείψει υποστήριξης από την ΕΕ, οι εμπορικοί δασμοί από τις ΗΠΑ είναι απίθανο να επηρεάσουν ουσιαστικά την πραγματική οικονομία της Τουρκίας.
4. Οι έλεγχοι κεφαλαίων "δεν θα βρίσκονται ποτέ στην ημερήσια διάταξη".
Αυτό ήταν το μήνυμα του υπουργού Οικονομικών της Τουρκίας Berat Albayrak, του γαμπρού του Erdogan, κατά τη διάρκεια διάσκεψης με ξένους επενδυτές τον Αύγουστο.
Πρόσθεσε επίσης ότι η Τουρκία δεν έχει εφαρμόσει ποτέ μη εμπορικά μέτρα.
5. Η στήριξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) είναι επίσης μια απίθανη επιλογή δεδομένης της ρητορικής του Erdogan για την απελευθέρωση της Τουρκίας από τα προηγούμενα χρέη του ΔΝΤ, με την τελευταία δόση να έχει καταβληθεί τον Μάιο του 2013.
Νωρίτερα αυτό το μήνα ο Berat Albayrak ανέφερε ότι η χώρα δεν έρχεται σε επαφή με ΔΝΤ, με εξαίρεση τις τρέχουσες αναθεωρήσεις.
6. Το Κατάρ δεσμεύτηκε να επενδύσει 15 δισ. δολάρια στην Τουρκία, η οποία είναι ένας όλο και πιο σημαντικός σύμμαχος του Erdogan.
Η συμφωνία στήριξης, η οποία περιλαμβάνει γραμμές swap και άμεσες επενδύσεις, θα διευκολύνει το διμερές εμπόριο σε τοπικά νομίσματα και θα στηρίξει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
Η Ρωσία και η Κίνα μπορούν επίσης να παράσχουν στήριξη: μετά την απειλή να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία τον περασμένο μήνα, ο Albayrak ανακοίνωσε ότι η Βιομηχανική και Εμπορική Τράπεζα της Κίνας θα παράσχει δάνειο ύψους 3,6 δισ. δολ. για τον τομέα της ενέργειας και των μεταφορών.
Εν τω μεταξύ, η ΕΕ είναι απίθανο να προσφέρει νομισματική βοήθεια.
Ωστόσο, αναδύεται ως βασικός διπλωματικός εταίρος.
7. Η αύξηση των επιτοκίων από την τουρκική κεντρική τράπεζα θα βοηθήσει στην εξασφάλιση της ανεξαρτησίας της, αλλά οι αρχές έχουν μέχρι στιγμής επικεντρωθεί μόνο σε τεχνικά μέτρα για να προσπαθήσουν να σταθεροποιήσουν τη λίρα.
Νωρίτερα τον Αύγουστο, η κεντρική τράπεζα διέκοψε την εβδομαδιαία δημοπρασία επαναγοράς, ενώ έχει εφαρμόσει αποτελεσματικά μια αύξηση των επιτοκίων κατά 150 μονάδες βάσης.
Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί: η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να αναλάβει περαιτέρω δράση κλείνοντας την αγορά δανείων διάρκειας μίας ημέρας και μεταφέροντας τις τράπεζες στο παράθυρο της καθυστερημένης ρευστότητας, γεγονός που θα είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση κατά 150 μονάδες βάσης.
Νέες ευκαιρίες;
Αλλά το πρόβλημα φέρνει και την ευκαιρία, σύμφωνα με τον αναλυτή της Hermes.
Νωρίτερα τον Αύγουστο, η λίρα έφτασε το -40% έναντι του δολαρίου, ενώ οι αποδόσεις των ομολόγων ώθησαν έφτασαν στο 22,3% και τα πιστωτικά περιθώρια των κρατικών ομολόγων διευρύνθηκαν κατά 280 μ.β., αγγίζοντας τις 600 μ.β. - επίπεδο που παρατηρήθηκε τελευταία κατά την πιστωτική κρίση του 2008.
Τα περιθώρια των εταιρικών ομολόγων της Τουρκίας διευρύνθηκαν επίσης σημαντικά, αν και τώρα έχουν υποχωρήσει.
Αυτό έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για τους επενδυτές να αποκτήσουν έκθεση σε εταιρείες με ισχυρούς ισολογισμούς, που μπορούν να αντέξουν το σημερινό μακροοικονομικό περιβάλλον, όπως είναι οι εξαγωγείς και οι κεφαλαιοποιημένες, εγχώριες επιχειρήσεις.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών