Ο Erdogan επανέλαβε επίσης ότι η Τουρκία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για εμπορικές συναλλαγές εκτός δολαρίου
Σε μια νέα υψηλού ρίσκου δήλωσε προχώρησε ο Τούρκος πρόεδρος, Recep Tayyip Erdogan, ο οποίος προανήγγειλε πως θα εγκαταλείψει τις συναλλαγές με το δολάριο.
Ωστόσο η τουρκική λίρα έχει κατακρημνιστεί σε 6,56 λίρες ανά δολάριο και παραμένει όμηρος της υποτιμητικής κερδοσκοπίας και της εκροής από τις αναδυόμενες αγορές.
«Οι ΗΠΑ συμπεριφέρονται σαν άγριοι λύκοι, μην τις πιστεύετε», δήλωσε ο Erdogan κατά τη διάρκεια του Επιχειρηματικού Φόρουμ στο Κιργιστάν, σύμφωνα με τo AFP.
Ο Erdogan επανέλαβε επίσης ότι η Τουρκία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για εμπορικές συναλλαγές εκτός δολαρίου.
«Χρησιμοποιώντας το δολάριο, μόνο μας βλάπτει, δεν θα παραδοθούμε, θα νικήσουμε», δήλωσε ο Erdogan στη συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν επιχειρηματίες από την Τουρκία και το Κιργιστάν, καθώς και κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Στις 24 Αυγούστου του 2018, η Μόσχα δήλωσε ότι θα απαντήσει στις τελευταίες κυρώσεις της Ουάσινγκτον, επιταχύνοντας τις προσπάθειες να εγκαταλείψει το αμερικανικό νόμισμα στις εμπορικές συναλλαγές.
«Έφτασε η στιγμή που πρέπει να πάμε από λόγια σε πράξεις και να απαλλαγούμε από το δολάριο ως μέσο αμοιβαίων διευθετήσεων και να αναζητήσουμε άλλες εναλλακτικές λύσεις», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Sergey Ryabkov.
Επιπλέον ο Erdogan τόνισε, πως η Άγκυρα δεν χρειάζεται άδεια από κανέναν για να αγοράσει ρωσικά συστήματα πυραύλων S-400, λίγες μέρες αφότου οι ΗΠΑ προειδοποίησαν εκ νέου τη χώρα να μην προβεί στην προμήθεια τους.
Η τουρκική οικονομία και η λίρα βάλλονται βίαια από κερδοσκοπικά κεφάλαια, ενώ η J P Morgan αναφέρει ότι έως το Καλοκαίρι 2019 η Τουρκία πρέπει να αποπληρώσει δάνεια 179 δισεκ. δολαρίων ενώ η Morgan Stanley υποστηρίζει ότι η Τουρκία διατρέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Ένας σημαντικός λόγος για τη νομισματική κρίση της Τουρκίας οφείλεται στο γεγονός ότι το εξωτερικό χρέος της έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.
Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία δανείστηκε σημαντικά ποσά χρέους – δημόσιου και ιδιωτικού - σε δολάρια και ευρώ.
Όταν το δολάριο ισχυροποιείται - και όταν η Federal Reserve αυξάνει τα επιτόκια - το βάρος του εξωτερικού χρέους καθίσταται δυσκολότερο να εξυπηρετηθεί.
Και επειδή η Τουρκία είχε ένα διογκούμενο πρόβλημα πληθωρισμού τα τελευταία δύο χρόνια είχε ως αποτέλεσμα η λίρα να υποτιμάται αργά στις αγορές συναλλάγματος.
Ωστόσο, λόγω του συγκλονιστικού ράλι του δολαρίου ΗΠΑ από τον Μάρτιο του 2018, η λίρα άρχισε να καταρρέει.
Για παράδειγμα, περισσότερο από το ένα τρίτο της αξίας του έχει χαθεί μόνο τις τελευταίες 30 ημέρες.
Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα - ο αναπληρωτής Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας φημολογείται ότι παραιτείται.
Η αυξανόμενη εύθραυστη οικονομία και το νόμισμα της Τουρκίας που ισοδυναμεί με 1 δολάριο προς 6,56 τουρκικές λίρες, σηματοδοτούν ότι τα πράγματα δεν έχουν ακόμα τελειώσει.
Σαν να μην έφθασαν όλα αυτά, η Κεντρική Τράπεζα όχι μόνο αποτυγχάνει να κατευνάσει τους επενδυτές διαβεβαιώνοντας ότι μπορεί να στηρίξει το τραπεζικό σύστημα της χώρας, αλλά δεν είναι λίγα τα στελέχη της που πιέζονται προς παραίτηση.
Ο αναπληρωτής διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας και μέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής, Erkan Kilimci, πρόκειται να υποβάλει την παραίτησή του.
Χαρακτηριστικό είναι ότι αμέσως μετά από δημοσίευμα του «Reuters» για την επικείμενη παραίτηση του Kilimci, η «βουτιά» της λίρας διευρύνθηκε σε πάνω από τα 6,80 ανά δολάριο.
Σε συνέχεια των απανωτών χτυπημάτων από τους οίκους αξιολόγησης, η Fitch (περισσότερα εδώ), η Fitch ανέφερε στις 30/8 πως η απότομη πτώση της τουρκικής λίρας αυτό το μήνα αυξάνει τους κινδύνους για τις τράπεζες της Τουρκίας, τονίζοντας ότι μια σημαντική μείωση στην ικανότητα των τραπεζών για την αναχρηματοδότηση, οι παρατεταμένες εκροές καταθέσεων ή μια σημαντική επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αρνητικές αξιολογήσεις.
JPMorgan: Η Τουρκία θα πρέπει να δώσει το 1/4 του ετήσιου ΑΕΠ της (179 δισ. δολ.) σε αποπληρωμές ομολόγων
Περί τα 179 δισ. δολ. (ποσό που ισοδυναμεί με το ένα τέταρτο του ετήσιου ΑΕΠ της) θα πρέπει να αποπληρώσει η Τουρκία έως τον Ιούλιο του 2019, οπότε και ωριμάζουν τουρκικά ομόλογα, όπως επισημαίνουν αναλυτές της JP Morgan, τονίζοντας τον κίνδυνο απότομης συρρίκνωσης της οικονομίας.
Τα περισσότερα από τα ομόλογα που ωριμάζουν (περίπου 146 δισ. δολ.) βρίσκεται στα χέρια του ιδιωτικού τομέα, κυρίως τραπεζών.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να πληρώσει ή να προχωρήσει σε roll over μόλις 4,3 δισ. δολ. ενώ οι δημόσιοι φορείς θα πρέπει να πληρώσουν το υπόλοιπο.
Σύμφωνα με την JP Morgan, το περσινό απόθεμα εξωτερικού χρέους της Τουρκίας ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, πλησίαζε τα υψηλά επίπεδα ρεκόρ που παρατηρήθηκαν λίγο πριν την οικονομική κρίση του 2001-2002.
«Οι ανάγκες χρηματοδότησης για τους επόμενους 12 μήνες είναι μεγάλες και η πρόσβαση στις αγορές έχει καταστεί προβληματική» αναφέρεται τη σχετική ανάλυση.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αμερικανικής τράπεζας, περί τα 32 δισ. δολ. θα πρέπει να αποπληρωθούν εντός του 2018,
Ωστόσο, οι μεγάλες αποπληρωμές θα υποχωρήσουν τον Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο.
Morgan Stanley: Τα χειρότερα έρχονται - Από δείγμα 28 αγορών η Τουρκία βρίσκεται στην πιο δυσμενή θέση
Η Τουρκία μεταξύ ενός δείγματος 28 χωρών βρίσκεται στην χειρότερη θέση αναφέρει σε ανάλυση της η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley και προβλέπει ότι ο πόνος για τις αναδυόμενες αγορές είναι εμπρός.
Η πραγματικότητα πάντως είναι ότι ενώ οι αναδυόμενες αγορές και τα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών καταρρέουν το αμερικανικό δολάριο, η wall street ενισχύονται ενώ οι αμερικανικές εταιρίες διαθέτουν τα μεγαλύτερα ταμειακά διαθέσιμα στην ιστορία τους.
Η στρατηγική του αμερικανού προέδρου Trump - πολιτική εις βάρος των άλλων πλην ΗΠΑ - αποδίδει.
Για χρόνια, ήταν ένας ευπρόσδεκτος προορισμός για αμερικανούς επενδυτές που αναζητούσαν υψηλές αποδόσεις.
Μετά την κρίση του 2015 στην Κίνα και στο σοκ που είχε δεχθεί το γουάν είχε καταγραφεί μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ του αμερικανικού δολαρίου και των νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών.
Η μόλυνση στις αναδυόμενες αγορές εξαπλώνεται επειδή σχετίζονται με το δολάριο.
Η Morgan Stanley υποστηρίζει ότι ο πραγματικός πόνος μπορεί να βρίσκεται μπροστά.
Παρά την πτώση διεθνώς οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών (όπως αποτυπώνεται στο emerging market ETF) έχουν πολύ δρόμο να διανύσουν για να καλύψουν το χάσμα με τα ομόλογα των αναδυόμενων αγορών όπως προκύπτει από το Templeton EM Bond Fund.
Ταυτόχρονα το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι η σταθερή ανάπτυξη των αναδυόμενων αγορών τα τελευταία χρόνια στηρίχθηκε στην σταθερή εισροή ξένου κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να απαιτείται σημαντική εξωτερική χρηματοδότηση για συνεχή ανάπτυξη, ειδικά για την Τουρκία.
Αλλά τι συμβαίνει εάν η εξωτερική εισροή κεφαλαίων σταματήσει ή ακόμη χειρότερα, εάν αντιστραφεί σε εκροές;
Τότε τα πράγματα γίνονται δυσάρεστα.
Η Morgan Stanley δημιούργησε ένα μοντέλο που υπολογίζει τις ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης αναδυόμενων αγορών και τον ονομάζει ως "δείκτη εξωτερικής κάλυψης".
Ο δείκτης αυτός λαμβάνει υπόψη τα αποθεματικά μιας χώρας, τις ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης των τελευταίων 12 μηνών, οι οποίες με τη σειρά τους είναι το άθροισμα
i) του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών,
ii) του βραχυπρόθεσμου εξωτερικού χρέους και
iii) των αποσβέσεων σε διάστημα 12 μηνών από το μακροπρόθεσμο εξωτερικό χρέος Με βάση αυτό τον νέο δείκτη της Morgan Stanley αυτό που μετράται είναι πότε μια αναδυόμενη αγορά ξεμένει από μετρητά.
Όσοι είναι επενδυτές στην Τουρκία, την Ουκρανία, την Αργεντινή ή σε οποιοδήποτε άλλο έθνος στην αριστερή πλευρά του πίνακα θα πρέπει να ανησυχούν πολύ.
Ωστόσο η τουρκική λίρα έχει κατακρημνιστεί σε 6,56 λίρες ανά δολάριο και παραμένει όμηρος της υποτιμητικής κερδοσκοπίας και της εκροής από τις αναδυόμενες αγορές.
«Οι ΗΠΑ συμπεριφέρονται σαν άγριοι λύκοι, μην τις πιστεύετε», δήλωσε ο Erdogan κατά τη διάρκεια του Επιχειρηματικού Φόρουμ στο Κιργιστάν, σύμφωνα με τo AFP.
Ο Erdogan επανέλαβε επίσης ότι η Τουρκία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για εμπορικές συναλλαγές εκτός δολαρίου.
«Χρησιμοποιώντας το δολάριο, μόνο μας βλάπτει, δεν θα παραδοθούμε, θα νικήσουμε», δήλωσε ο Erdogan στη συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν επιχειρηματίες από την Τουρκία και το Κιργιστάν, καθώς και κυβερνητικοί αξιωματούχοι.
Στις 24 Αυγούστου του 2018, η Μόσχα δήλωσε ότι θα απαντήσει στις τελευταίες κυρώσεις της Ουάσινγκτον, επιταχύνοντας τις προσπάθειες να εγκαταλείψει το αμερικανικό νόμισμα στις εμπορικές συναλλαγές.
«Έφτασε η στιγμή που πρέπει να πάμε από λόγια σε πράξεις και να απαλλαγούμε από το δολάριο ως μέσο αμοιβαίων διευθετήσεων και να αναζητήσουμε άλλες εναλλακτικές λύσεις», δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Sergey Ryabkov.
Επιπλέον ο Erdogan τόνισε, πως η Άγκυρα δεν χρειάζεται άδεια από κανέναν για να αγοράσει ρωσικά συστήματα πυραύλων S-400, λίγες μέρες αφότου οι ΗΠΑ προειδοποίησαν εκ νέου τη χώρα να μην προβεί στην προμήθεια τους.
Η τουρκική οικονομία και η λίρα βάλλονται βίαια από κερδοσκοπικά κεφάλαια, ενώ η J P Morgan αναφέρει ότι έως το Καλοκαίρι 2019 η Τουρκία πρέπει να αποπληρώσει δάνεια 179 δισεκ. δολαρίων ενώ η Morgan Stanley υποστηρίζει ότι η Τουρκία διατρέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Ένας σημαντικός λόγος για τη νομισματική κρίση της Τουρκίας οφείλεται στο γεγονός ότι το εξωτερικό χρέος της έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.
Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία δανείστηκε σημαντικά ποσά χρέους – δημόσιου και ιδιωτικού - σε δολάρια και ευρώ.
Όταν το δολάριο ισχυροποιείται - και όταν η Federal Reserve αυξάνει τα επιτόκια - το βάρος του εξωτερικού χρέους καθίσταται δυσκολότερο να εξυπηρετηθεί.
Και επειδή η Τουρκία είχε ένα διογκούμενο πρόβλημα πληθωρισμού τα τελευταία δύο χρόνια είχε ως αποτέλεσμα η λίρα να υποτιμάται αργά στις αγορές συναλλάγματος.
Ωστόσο, λόγω του συγκλονιστικού ράλι του δολαρίου ΗΠΑ από τον Μάρτιο του 2018, η λίρα άρχισε να καταρρέει.
Για παράδειγμα, περισσότερο από το ένα τρίτο της αξίας του έχει χαθεί μόνο τις τελευταίες 30 ημέρες.
Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα - ο αναπληρωτής Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας φημολογείται ότι παραιτείται.
Η αυξανόμενη εύθραυστη οικονομία και το νόμισμα της Τουρκίας που ισοδυναμεί με 1 δολάριο προς 6,56 τουρκικές λίρες, σηματοδοτούν ότι τα πράγματα δεν έχουν ακόμα τελειώσει.
Σαν να μην έφθασαν όλα αυτά, η Κεντρική Τράπεζα όχι μόνο αποτυγχάνει να κατευνάσει τους επενδυτές διαβεβαιώνοντας ότι μπορεί να στηρίξει το τραπεζικό σύστημα της χώρας, αλλά δεν είναι λίγα τα στελέχη της που πιέζονται προς παραίτηση.
Ο αναπληρωτής διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας και μέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής, Erkan Kilimci, πρόκειται να υποβάλει την παραίτησή του.
Χαρακτηριστικό είναι ότι αμέσως μετά από δημοσίευμα του «Reuters» για την επικείμενη παραίτηση του Kilimci, η «βουτιά» της λίρας διευρύνθηκε σε πάνω από τα 6,80 ανά δολάριο.
Σε συνέχεια των απανωτών χτυπημάτων από τους οίκους αξιολόγησης, η Fitch (περισσότερα εδώ), η Fitch ανέφερε στις 30/8 πως η απότομη πτώση της τουρκικής λίρας αυτό το μήνα αυξάνει τους κινδύνους για τις τράπεζες της Τουρκίας, τονίζοντας ότι μια σημαντική μείωση στην ικανότητα των τραπεζών για την αναχρηματοδότηση, οι παρατεταμένες εκροές καταθέσεων ή μια σημαντική επιδείνωση της ποιότητας του ενεργητικού θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω αρνητικές αξιολογήσεις.
JPMorgan: Η Τουρκία θα πρέπει να δώσει το 1/4 του ετήσιου ΑΕΠ της (179 δισ. δολ.) σε αποπληρωμές ομολόγων
Περί τα 179 δισ. δολ. (ποσό που ισοδυναμεί με το ένα τέταρτο του ετήσιου ΑΕΠ της) θα πρέπει να αποπληρώσει η Τουρκία έως τον Ιούλιο του 2019, οπότε και ωριμάζουν τουρκικά ομόλογα, όπως επισημαίνουν αναλυτές της JP Morgan, τονίζοντας τον κίνδυνο απότομης συρρίκνωσης της οικονομίας.
Τα περισσότερα από τα ομόλογα που ωριμάζουν (περίπου 146 δισ. δολ.) βρίσκεται στα χέρια του ιδιωτικού τομέα, κυρίως τραπεζών.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να πληρώσει ή να προχωρήσει σε roll over μόλις 4,3 δισ. δολ. ενώ οι δημόσιοι φορείς θα πρέπει να πληρώσουν το υπόλοιπο.
Σύμφωνα με την JP Morgan, το περσινό απόθεμα εξωτερικού χρέους της Τουρκίας ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, πλησίαζε τα υψηλά επίπεδα ρεκόρ που παρατηρήθηκαν λίγο πριν την οικονομική κρίση του 2001-2002.
«Οι ανάγκες χρηματοδότησης για τους επόμενους 12 μήνες είναι μεγάλες και η πρόσβαση στις αγορές έχει καταστεί προβληματική» αναφέρεται τη σχετική ανάλυση.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αμερικανικής τράπεζας, περί τα 32 δισ. δολ. θα πρέπει να αποπληρωθούν εντός του 2018,
Ωστόσο, οι μεγάλες αποπληρωμές θα υποχωρήσουν τον Σεπτέμβριο, Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο.
Morgan Stanley: Τα χειρότερα έρχονται - Από δείγμα 28 αγορών η Τουρκία βρίσκεται στην πιο δυσμενή θέση
Η Τουρκία μεταξύ ενός δείγματος 28 χωρών βρίσκεται στην χειρότερη θέση αναφέρει σε ανάλυση της η αμερικανική επενδυτική τράπεζα Morgan Stanley και προβλέπει ότι ο πόνος για τις αναδυόμενες αγορές είναι εμπρός.
Η πραγματικότητα πάντως είναι ότι ενώ οι αναδυόμενες αγορές και τα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών καταρρέουν το αμερικανικό δολάριο, η wall street ενισχύονται ενώ οι αμερικανικές εταιρίες διαθέτουν τα μεγαλύτερα ταμειακά διαθέσιμα στην ιστορία τους.
Η στρατηγική του αμερικανού προέδρου Trump - πολιτική εις βάρος των άλλων πλην ΗΠΑ - αποδίδει.
Για χρόνια, ήταν ένας ευπρόσδεκτος προορισμός για αμερικανούς επενδυτές που αναζητούσαν υψηλές αποδόσεις.
Μετά την κρίση του 2015 στην Κίνα και στο σοκ που είχε δεχθεί το γουάν είχε καταγραφεί μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ του αμερικανικού δολαρίου και των νομισμάτων των αναδυόμενων αγορών.
Η μόλυνση στις αναδυόμενες αγορές εξαπλώνεται επειδή σχετίζονται με το δολάριο.
Η Morgan Stanley υποστηρίζει ότι ο πραγματικός πόνος μπορεί να βρίσκεται μπροστά.
Παρά την πτώση διεθνώς οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών (όπως αποτυπώνεται στο emerging market ETF) έχουν πολύ δρόμο να διανύσουν για να καλύψουν το χάσμα με τα ομόλογα των αναδυόμενων αγορών όπως προκύπτει από το Templeton EM Bond Fund.
Ταυτόχρονα το πιο σημαντικό στοιχείο είναι ότι η σταθερή ανάπτυξη των αναδυόμενων αγορών τα τελευταία χρόνια στηρίχθηκε στην σταθερή εισροή ξένου κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να απαιτείται σημαντική εξωτερική χρηματοδότηση για συνεχή ανάπτυξη, ειδικά για την Τουρκία.
Αλλά τι συμβαίνει εάν η εξωτερική εισροή κεφαλαίων σταματήσει ή ακόμη χειρότερα, εάν αντιστραφεί σε εκροές;
Τότε τα πράγματα γίνονται δυσάρεστα.
Η Morgan Stanley δημιούργησε ένα μοντέλο που υπολογίζει τις ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης αναδυόμενων αγορών και τον ονομάζει ως "δείκτη εξωτερικής κάλυψης".
Ο δείκτης αυτός λαμβάνει υπόψη τα αποθεματικά μιας χώρας, τις ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης των τελευταίων 12 μηνών, οι οποίες με τη σειρά τους είναι το άθροισμα
i) του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών,
ii) του βραχυπρόθεσμου εξωτερικού χρέους και
iii) των αποσβέσεων σε διάστημα 12 μηνών από το μακροπρόθεσμο εξωτερικό χρέος Με βάση αυτό τον νέο δείκτη της Morgan Stanley αυτό που μετράται είναι πότε μια αναδυόμενη αγορά ξεμένει από μετρητά.
Όσοι είναι επενδυτές στην Τουρκία, την Ουκρανία, την Αργεντινή ή σε οποιοδήποτε άλλο έθνος στην αριστερή πλευρά του πίνακα θα πρέπει να ανησυχούν πολύ.
Σχόλια αναγνωστών