Τελευταία Νέα
Απόψεις - Άρθρα

Σαράντος Λέκκας (Οικονομολόγος): Οι αέναεες νομισματικές διευκολύνσεις της ΕΚΤ και οι δυσμενείς συνέπειές τους

tags :
Σαράντος Λέκκας (Οικονομολόγος): Οι αέναεες νομισματικές διευκολύνσεις της ΕΚΤ και οι δυσμενείς συνέπειές τους
Η ΕΚΤ κόβοντας χρήμα αρκετών τρις ευρώ προσπαθεί να κρύψει την πραγματικότητα
Οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθορίζονται εν πολλοίς από το στόχο της αναφορικά με τον πληθωρισμό ο οποίος πρέπει να είναι κοντά στο 2%.
Από το καλοκαίρι του 2007 όταν και διαπιστώθηκαν αρρυθμίες στην διατραπεζική αγορά, με την έλλειψη ρευστότητας και την αύξηση του κόστους χρήματος και μέχρι σήμερα η ΕΚΤ χρησιμοποιεί κάθε μέσο συμβατικό (μείωση των βασικών επιτοκίων) και μη (ποσοτική χαλάρωση) για να δημιουργήσει συνθήκες αυξημένης ρευστότητας με σκοπό την αποφυγή του αποπληθωρισμού.
Στην βάση αυτή η ενιαία νομισματική πολιτική έχει καθαρά διευκολυντικό περιεχόμενο που συνίσταται στην χωρίς περιορισμούς χορήγηση ρευστότητας προς τα πιστωτικά ιδρύματα και κυρίως στις αγορές τίτλων.
Με στοιχεία Ιουνίου 2018 μέσω της μακροπρόθεσμης παροχής ρευστότητας, δηλαδή των προγραμμάτων TLTROs έχουν χορηγηθεί κεφάλαια ύψους 753 δις €, ενώ μέσω των προγραμμάτων αγοράς τίτλων έχουν αποκτηθεί τίτλοι αξίας 2.444 δις € εκ των οποίων η πλειοψηφία αφορά την αγορά τίτλων του δημοσίου τομέα.     
Δηλαδή το 76% της ρευστότητας έχει δημιουργηθεί μέσω της αγοράς τίτλων εκ των οποίων το 82% περίπου αφορά την αγορά κρατικών τίτλων.
Το εντυπωσιακότερο είναι ότι το 64% της υπερβάλλουσας ρευστότητας έχει διοχετευτεί σε καταθέσεις των εμπορικών τραπεζών που διατηρούν με  μορφή τρεχούμενου λογαριασμού στις εθνικές τους κεντρικές τράπεζες και το υπόλοιπο 36% τοποθετήθηκε από τις εμπορικές τράπεζες στην πάγια διευκόλυνση του ευρωσυστήματος.
Το εξίσου εντυπωσιακότερο είναι ότι η τοποθέτηση στην πάγια διευκόλυνση του ευρωσυστήματος επιβαρύνεται με επιτόκιο – 0,40% που σημαίνει ότι όχι μόνο δεν αποκομίζουν οι εμπορικές τράπεζες τόκους αλλά χάνουν και μέρος της τοποθέτησης τους.
Δηλαδή προτιμούν να χάνουν χρήματα παρά να δανείζουν την πραγματική οικονομία θεωρώντας ότι οι απώλειες από την χορήγηση δάνειων θα είναι μεγαλύτερες και άκρως επισφαλείς.
Αυτός είναι ο λόγος που το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης πέρα από την ηρεμία που η πλεονάζουσα ρευστότητα δημιουργεί σε διατραπεζικό επίπεδο δεν έχει κανένα απτό αποτέλεσμα στις τιμές και στην ανάπτυξη.
Ο στόχος της ενίσχυσης των τιμών έχει αποτύχει κάτι που και η ΕΚΤ ασπάζεται πλήρως αφού σύμφωνα με τις δημοσιοποιημένες προθέσεις της θα συνεχίσει την διευκολυντική νομισματική πολιτική.
Δηλαδή, θα συνεχίσει να κρατά το βασικό της επιτόκιο σε μηδενικά επίπεδα, θα συνεχίσει να κρατά σε αρνητικό επίπεδο το επιτόκιο της πάγιας διευκόλυνσης θέλοντας έμμεσα να πιέσει τις εμπορικές τράπεζες προς την κατεύθυνση χορήγησης δανείων και τέλος μπορεί να σταματά στο τέλος του 2018 την αγορά τίτλων πλην όμως θα συνεχίσει για όσο χρονικό διάστημα χρειάζεται να επανεπενδύει το προϊόν της εξόφλησης των τίτλων που θα είχε στο χαρτοφυλάκιο της στα τέλη του 2018.
Επίσης θα συνεχίσει τις πράξεις κυρίας και μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης για την χορήγηση ρευστότητας χωρίς περιορισμό.
Και όλα αυτά μέχρι να υπάρξει ενεργοποίηση του πυρήνα του πληθωρισμού και κυρίως διατήρησης του σε ικανοποιητικά για τους στόχους της ΕΚΤ επίπεδα.
Σήμερα ο πυρήνας του πληθωρισμού όπως μετριέται από τον ρυθμό αύξησης των τιμών χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων παραμένει υποτονικός και καταγράφεται λίγο κάτω από το 1%
Χωρίς ενίσχυση του πυρήνα συνθήκες προσέγγισης του στόχου δεν πρόκειται να υπάρξουν γι’ αυτό και τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής θα συνεχιστούν και καθόλη την διάρκεια του 2019 με ενδείξεις και περαιτέρω συνέχισης τους εάν κρίνουμε από όσα διαδραματίζονται στις αγορές ομολόγων.
Αύξηση των τιμών χωρίς ενίσχυση της απασχόλησης και των νέων θέσεων εργασίας δεν πρόκειται να υπάρξει, όπως και εάν δεν καταγραφεί ενδυνάμωση των ονομαστικών μισθών.
Παρότι οι επενδύσεις μετά από μια μεγάλη και χρονικά παρατεταμένη κρίση, στην οποία κρίση συμπεριλαμβάνονται ως μέρος της και οι τράπεζες, όπως έχει αποτυπωθεί σε πρόσφατες μελέτες χρηματοδοτούνται από εσωτερικούς πόρους και όχι από νέο δανεισμό, εν τούτοις δεν φαίνονται να συμβάλουν άμεσα στην οικονομική ανάκαμψη  αφού η αβεβαιότητα ακυρώνει πολλές επενδυτικές πρωτοβουλίες.
Η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2007 στις ΗΠΑ και η συνακόλουθη κρίση χρέους στη ευρωζώνη 11 χρόνια μετά συνεχίζει να ταλαιπωρεί φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Το βάθος της είναι μεγάλο, όπως φυσικά και τα θύματα της.
Οι θύτες της συνεχίζουν,  μετά από ένα μικρό διάστημα που αποσύρθηκαν από τον ενεργό βίο φοβούμενοι την οργή και τις συνέπειες, να δραστηριοποιούνται ξανά χρησιμοποιώντας τις ίδιες πρακτικές και τις ίδιες μεθόδους αδιαφορώντας για το κόστος των επίλογων που δημιούργησε την μεγαλύτερη από το 1930 κρίση.
Το πλαίσιο επομένως παραμένει ίδιο, οι αβεβαιότητες αυξάνονται, ο λαϊκισμός κυριαρχεί και η ΕΚΤ κόβοντας χρήμα αρκετών τρις ευρώ προσπαθεί να κρύψει την πραγματικότητα.
Η Ευρωπαϊκή οικονομία είναι άρρωστη, τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής την διατηρούν στην ζωή.
Εάν αυτά τα μέτρα αποσύρονταν πλήρως, όπως μια παλίρροια, τότε η γύμνια αρκετών θα έδειχνε ότι εθελοτυφλούμε.
Οι αποδόσεις των ομολόγων κρατούνται τεχνητά σε χαμηλά επίπεδα, χρέη κρατών όπως για παράδειγμα της Ιταλίας υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν θα μπορούσαν να αναχρηματοδοτηθούν.
Αρκετές Ευρωπαϊκές τράπεζες και μάλιστα ορισμένες που δημοσιοποιούν μάλιστα και μελέτες για το δέον γενέσθαι θα έσβηναν από το χάρτη.
Οι φορολογούμενοι έχουν κληθεί να σηκώσουν το δημοσιονομικό βάρος της κρίσης με μεγάλο αντίκτυπο στο βιοτικό τους επίπεδο ενώ στο ηθικό κομμάτι βλέπουν ότι για μια ακόμη φορά η διπλή ηθική τους στερεί κάθε έννοια νομιμότητας.
Εν κατακλείδι, τα μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ αναγνωρίζουν ότι βιώνουμε πρωτόγνωρες καταστάσεις, συνακόλουθα όμως υποδηλούν ότι απαιτούνται μη συμβατικές παρεμβάσεις και σε θεσμικά επίπεδα ώστε να υπάρξει κάθαρση και κυρίως επαναδιατύπωση αρκετών κανόνων που  διέπουν την λειτουργεία των αγορών.

Σαράντος Λέκκας, Οικονομολόγος
www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης