Münchau (FT): Η Ιταλία προετοιμάζεται για μία δημοσιονομική αποτυχία ή για έξοδο από το ευρώ

H σύντομη ιστορία της Ευρωζώνης αποδεικνύει ότι, η οποιαδήποτε αντίσταση στους δημοσιονομικούς κανόνες είναι μάταιη, εκτιμά σε άρθρο του στους Financial Times, ο Wolfgang Münchau.
Εκτός, συνεχίζει ο γνωστός αρθρογράφος, αν η ιταλική κυβέρνηση έχει μια σαφή στρατηγική για μια έξοδο από την Ευρωζώνη και ως εκ τούτου, προετοιμάζεται για μία μνημειώδη δημοσιονομική αποτυχία.
Οι κυβερνητικοί εταίροι της Lega και του Κινήματος των Πέντε Αστέρων έχουν θέσεις αλλά όχι στρατηγική, σύμφωνα με τον γνωστό αρθρογράφο.    
Το κύριο μέσο εξαναγκασμού στην Ευρωζώνη δεν είναι οι δημοσιονομικοί της κανόνες, αλλά η εξουσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αποσύρει τη χρηματοδότηση από τις κεντρικές τράπεζες.
Δεν αποτελεί μια διακριτή εξουσία, αλλά ενεργοποιείται αυτόματα όταν το κρατικό χρέος μιας χώρας χάνει την επενδυτική του βαθμίδα.
Η ώθηση για την τρέχουσα άνοδο των αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων ήταν ο προϋπολογισμός του 2019.
Η προηγούμενη ιταλική κυβέρνηση συμφώνησε να επιτύχει το έλλειμμα του 0,8% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος το 2019.
Ο προϋπολογισμός της παρούσας κυβέρνησης προβλέπει έλλειμμα 2,4%.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαφωνεί επίσης με τις αισιόδοξες υποθέσεις για μελλοντική ανάπτυξη και φοβάται ότι θα υπάρξει περαιτέρω ολίσθηση.
Οι Olivier Blanchard και Jeromin Zettelmeyer, από το Peterson Institute με έδρα την Ουάσινγκτον, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το εν λόγω δημοσιονομικό σχέδιο δεν θα ενισχύσει την ανάπτυξη και θα μπορούσε να την επηρεάσει αρνητικά.
Η Ιταλία το επόμενο διάστημα θα χρειαστεί να εκδώσει ομόλογα 250 δισ. ευρώ ενώ το spread έχει εκτοξευθεί στις 300 μονάδες βάσης και οι ίδιοι Ιταλοί αξιωματούχοι χαρακτηρίζουν την κατάσταση προβληματική.  
Ο Matteo Salvini, αναπληρωτής πρωθυπουργός και ηγέτης της Lega, σημείωσε πως η ιταλική κυβέρνηση θα μπορούσε να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες, οι οποίες θα χρειαστεί να αναχρηματοδοτήσουν 18 δισεκατομμύρια ευρώ από τα δικά τους ομόλογα το επόμενο έτος.
Αυτό δεν είναι τόσο εύκολο.
Η νομοθεσία της ΕΕ δεν επιτρέπει πλέον στις κυβερνήσεις να ανακεφαλαιοποιούν τις τράπεζες με τον τρόπο που χρησιμοποιούσαν.
Μια τράπεζα που δεν τηρεί τους κανόνες φερεγγυότητας πρέπει να υποστηριχθεί ή να καταρρεύσει.
Μια άλλη επιλογή είναι μια σειρά πολιτικών που εμπίπτουν στην ευρεία κατηγορία της οικονομικής περιστολής.
Πέραν των φορολογικών κινήτρων για Ιταλούς επενδυτές, η κυβέρνηση θα μπορούσε να επιβάλει αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίου, αναγκάζοντάς τους να διατηρήσουν τις αποταμιεύσεις τους στο εσωτερικό της χώρας.
Η Ελλάδα και η Κύπρος εισήγαγαν κεφαλαιακούς ελέγχους σε περιόδους κρίσης, αλλά αυτές συμφωνήθηκαν από την ΕΕ.
Μια περαιτέρω κλιμάκωση θα ήταν ένα παράλληλο νόμισμα. Πριν από τις φετινές εκλογές, η Lega είχε καταρτίσει σχέδια για τα αποκαλούμενα mini-BoTs.
Πρόκειται για κρατικούς τίτλους που μοιάζουν με ευρώ και έχουν τις ίδιες ονομαστικές αξίες.
Είναι ένα εργαλείο χρέους βασισμένο στα μελλοντικά φορολογικά έσοδα.
Επομένως, τα καταστήματα και τα άτομα θα έχουν λόγο να τα δεχτούν ως μέσο πληρωμής - σε μια ορισμένη (αλλά όχι πολύ μεγάλη) έκπτωση στο ευρώ.
Δεν έχω ιδέα εάν η ΕΕ διαθέτει αποτελεσματικά νομικά μέσα για να σταματήσει την Ιταλία να κάνει κάτι τέτοιο.
Αλλά, σε κάθε περίπτωση, οι έλεγχοι κεφαλαίου ή τα παράλληλα νομίσματα καθιστούν την ιδέα μιας νομισματικής ένωσης παράλογη.
Το κύριο χαρακτηριστικό μιας νομισματικής ένωσης δεν είναι το νομικό καθεστώς του ενιαίου νομίσματος, αλλά η λειτουργία του ως κοινού νομισματικού χώρου με ελεύθερη ροή πληρωμών.
Εάν η Ευρωζώνη πότε διαλυθεί μάλλον θα γίνει με αυτόν τον τρόπο εκτιμά ο γνωστός αρθρογράφος.
Κανείς δεν θα τη διαλύσει επίσημα. Θα ήταν ένας θάνατος από παράλληλα νομίσματα και ελέγχους κεφαλαίου.
Εάν η Ιταλία εισήγαγε ένα mini-BoT, δεν είναι δύσκολο να δούμε πώς ένα τέτοιο σενάριο θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε μια επίσημη έξοδο από την Ευρωζώνη στο μακρινό μέλλον.
Μόλις η οικονομία της θα προσαρμοστεί στο δεύτερο νόμισμα, θα είναι ευκολότερο να επέλθει η έξοδός της από την Ευρωζώνη.