Απέχουμε ώρες από το οριστικό κλείσιμο του 2018 και οι τιμές των περισσοτέρων επενδύσεων δεν είναι ικανοποιητικές για τους επενδυτές.
Οι περισσότεροι διεθνείς δείκτες κινούνται κοντά στα χαμηλά έτους δίνοντας μια πικρή γεύση στους επενδυτές που τους εμπιστεύτηκαν.
Συγκεκριμένα, στην Αμερική ο DOW πέφτει από την αρχή του έτους περίπου 6,50%, ο NASDAQ περίπου 5% και ο SP500 περίπου 7%.
Αν δούμε την πτώση από τα υψηλά που πραγματοποίησαν οι συγκεκριμένοι δείκτες κατά τη διάρκεια της χρονιάς, θα δούμε τον DOW να πέφτει 14%, τον SP500 15% και τον NASDAQ να πλησιάζει το 20%.
Το 20% πτώση είναι σημαντικό ορόσημο, γιατί εκεί περίπου σηματοδοτείται ότι η τάση μίας αγοράς γυρίζει σε πτωτική.
Τα Αμερικάνικα χρηματιστήρια, κατέγραψαν μια λαμπρή πορεία το 2018 και παρουσίασαν την κακή τους πλευρά στο τέλος του έτους.
Μέχρι στιγμής φαίνεται να ενεργοποιούνται νέοι αγοραστές και η κατάσταση να εξομαλύνεται. Χρειάζεται όμως προσοχή.
Στην Ευρώπη τώρα τα πράγματα εξελίσσονται χειρότερα.
Εδώ τα ιστορικά υψηλά βρίσκονται στις περισσότερες περιπτώσεις στο έτος 2017, ενώ η πορεία του 2018 δεν ήταν ιδιαίτερα καλή.
Τα κλεισίματα δε, προσεγγίζουν τα χαμηλά του έτους.
Συγκεκριμένα, ο CAC στο Παρίσι πέφτει περίπου 12%, ο Αγγλικός FTSE100 περίπου 14%, ο Γερμανικός DAX πέφτει περίπου 18%, ενώ ο Ιταλικός FTSE MIB πέφτει μόνο 17%, παρά τα τόσα προβλήματα που παρουσίασε η Ιταλία κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
Σε σύγκριση με τα υψηλά του έτους, ο DAX και ο Ιταλικός δείκτης δίνουν πτώσεις μεγαλύτερες του 20%, ενώ οι υπόλοιποι φαίνονται καλύτεροι.
Το γεγονός ότι η ποσοτική χαλάρωση τελείωσε και πιθανόν μετά το καλοκαίρι να αρχίσουν να ανεβαίνουν τα επιτόκια, επίσης δημιουργεί πρόβλημα.
Το πρόβλημα επεκτείνεται και στα ακίνητα, οι τιμές των οποίων έχουν ανέβει στην Ευρώπη και στα ομόλογα.
Κάθε άνοδος επιτοκίων επηρεάζει αρνητικά ομόλογα και ακίνητα.
Στην Ιαπωνία ο NIKKEI πέφτει περίπου 12,5%, ενώ και άλλες επενδύσεις δεν φαίνεται να πηγαίνουν πολύ καλά.
Το Bitcoin πέφτει ένα θεαματικό 72% και το πετρέλαιο 20%.
Ο χρυσός από την άλλη ακολουθεί ανοδική πορεία αν και από την αρχή του έτους έχει πέσει 2%.
Η πρόταση κάποιων οικονομολόγων για επενδύσεις το 2019, έχει φτάσει να είναι η διατήρηση μετρητών, γεγονός που συμβολίζει την απόλυτη αβεβαιότητα.
Πρωταθλητής στην πτώση το Ελληνικό χρηματιστήριο με πτώση της τάξεως του 25% από την αρχή του έτους και 32% από τα υψηλά του.
Μου θυμίζει ένα παλιό ανέκδοτό που ρωτούσε «πως λέγεται το Ελληνικό χρηματιστήριο στα γιαπωνέζικα».
Η απάντηση ήταν «ΧΑΣΣΣΟΥΡΑ».Για να έρθουμε τώρα στην τροφή για σκέψη της αρχής του άρθρου, τα συγκεκριμένα χρόνια 1991, 2002, 2008, 2010, 2011 και 2014, ήταν χρονιές που το ελληνικό χρηματιστήριο έκλεισε στα χαμηλά έτους, όπως θα συμβεί και το 2018.
Η μελέτη αυτή έχει αναλύσει τα χρόνια από 1988 έως και φέτος.
Βλέπουμε ότι το φαινόμενο ήταν σπάνιο στο παρελθόν αλλά γίνεται πιο συνηθισμένο τα τελευταία χρόνια της κρίσης.
Αν δούμε τι συνέβη τις χρονιές που ακολούθησαν τις παραπάνω κακές χρονιές, μπορούμε να βγάλουμε κάποια ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
Κατ’ αρχάς, οι πρώτες σαράντα μέρες της επόμενης χρονιάς (το πρώτο δίμηνο), πάντα έδωσαν χαμηλότερες τιμές.
Δηλαδή, αν το φαινόμενο επαναληφθεί, η πτώση δεν έχει τελειώσει.
Συνήθως το νέο χαμηλό δεν απέχει πάνω από 10% από το κλείσιμο του έτους, αλλά το 2009 είχε φθάσει και το 15% (αναφερόμαστε σε χαμηλό των χαμηλών).
Δεύτερον η χρονιά που ακολουθεί τις παραπάνω κακές χρονιές είναι συνήθως καλή χρονιά και προσφέρει αποδόσεις.
Εξαίρεση αποτελεί το 2015 που ακολούθησε το 2014, αλλά τότε οι συνθήκες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σαν ιδιαίτερες.
Επίσης το 2011 ήταν κακή χρονιά και ακολούθησε το κακό 2010.
Όμως μέσα στο 2011 οι τιμές ανέβηκαν σημαντικά (και μετά έπεσαν) και έδωσαν την ευκαιρία στους επενδυτές να ρευστοποιήσουν.
Γενικά, με βάση την προηγούμενη εμπειρία, το 2019 θα μπορούσε να είναι καλή χρονιά για το Ελληνικό χρηματιστήριο, αλλά η πτώση δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη και οι επενδυτές πρέπει να παραμείνουν επιφυλακτικοί.
Οι περισσότεροι διεθνείς δείκτες κινούνται κοντά στα χαμηλά έτους δίνοντας μια πικρή γεύση στους επενδυτές που τους εμπιστεύτηκαν.
Συγκεκριμένα, στην Αμερική ο DOW πέφτει από την αρχή του έτους περίπου 6,50%, ο NASDAQ περίπου 5% και ο SP500 περίπου 7%.
Αν δούμε την πτώση από τα υψηλά που πραγματοποίησαν οι συγκεκριμένοι δείκτες κατά τη διάρκεια της χρονιάς, θα δούμε τον DOW να πέφτει 14%, τον SP500 15% και τον NASDAQ να πλησιάζει το 20%.
Το 20% πτώση είναι σημαντικό ορόσημο, γιατί εκεί περίπου σηματοδοτείται ότι η τάση μίας αγοράς γυρίζει σε πτωτική.
Τα Αμερικάνικα χρηματιστήρια, κατέγραψαν μια λαμπρή πορεία το 2018 και παρουσίασαν την κακή τους πλευρά στο τέλος του έτους.
Μέχρι στιγμής φαίνεται να ενεργοποιούνται νέοι αγοραστές και η κατάσταση να εξομαλύνεται. Χρειάζεται όμως προσοχή.
Στην Ευρώπη τώρα τα πράγματα εξελίσσονται χειρότερα.
Εδώ τα ιστορικά υψηλά βρίσκονται στις περισσότερες περιπτώσεις στο έτος 2017, ενώ η πορεία του 2018 δεν ήταν ιδιαίτερα καλή.
Τα κλεισίματα δε, προσεγγίζουν τα χαμηλά του έτους.
Συγκεκριμένα, ο CAC στο Παρίσι πέφτει περίπου 12%, ο Αγγλικός FTSE100 περίπου 14%, ο Γερμανικός DAX πέφτει περίπου 18%, ενώ ο Ιταλικός FTSE MIB πέφτει μόνο 17%, παρά τα τόσα προβλήματα που παρουσίασε η Ιταλία κατά τη διάρκεια της χρονιάς.
Σε σύγκριση με τα υψηλά του έτους, ο DAX και ο Ιταλικός δείκτης δίνουν πτώσεις μεγαλύτερες του 20%, ενώ οι υπόλοιποι φαίνονται καλύτεροι.
Το γεγονός ότι η ποσοτική χαλάρωση τελείωσε και πιθανόν μετά το καλοκαίρι να αρχίσουν να ανεβαίνουν τα επιτόκια, επίσης δημιουργεί πρόβλημα.
Το πρόβλημα επεκτείνεται και στα ακίνητα, οι τιμές των οποίων έχουν ανέβει στην Ευρώπη και στα ομόλογα.
Κάθε άνοδος επιτοκίων επηρεάζει αρνητικά ομόλογα και ακίνητα.
Στην Ιαπωνία ο NIKKEI πέφτει περίπου 12,5%, ενώ και άλλες επενδύσεις δεν φαίνεται να πηγαίνουν πολύ καλά.
Το Bitcoin πέφτει ένα θεαματικό 72% και το πετρέλαιο 20%.
Ο χρυσός από την άλλη ακολουθεί ανοδική πορεία αν και από την αρχή του έτους έχει πέσει 2%.
Η πρόταση κάποιων οικονομολόγων για επενδύσεις το 2019, έχει φτάσει να είναι η διατήρηση μετρητών, γεγονός που συμβολίζει την απόλυτη αβεβαιότητα.
Πρωταθλητής στην πτώση το Ελληνικό χρηματιστήριο με πτώση της τάξεως του 25% από την αρχή του έτους και 32% από τα υψηλά του.
Μου θυμίζει ένα παλιό ανέκδοτό που ρωτούσε «πως λέγεται το Ελληνικό χρηματιστήριο στα γιαπωνέζικα».
Η απάντηση ήταν «ΧΑΣΣΣΟΥΡΑ».Για να έρθουμε τώρα στην τροφή για σκέψη της αρχής του άρθρου, τα συγκεκριμένα χρόνια 1991, 2002, 2008, 2010, 2011 και 2014, ήταν χρονιές που το ελληνικό χρηματιστήριο έκλεισε στα χαμηλά έτους, όπως θα συμβεί και το 2018.
Η μελέτη αυτή έχει αναλύσει τα χρόνια από 1988 έως και φέτος.
Βλέπουμε ότι το φαινόμενο ήταν σπάνιο στο παρελθόν αλλά γίνεται πιο συνηθισμένο τα τελευταία χρόνια της κρίσης.
Αν δούμε τι συνέβη τις χρονιές που ακολούθησαν τις παραπάνω κακές χρονιές, μπορούμε να βγάλουμε κάποια ενδιαφέροντα συμπεράσματα.
Κατ’ αρχάς, οι πρώτες σαράντα μέρες της επόμενης χρονιάς (το πρώτο δίμηνο), πάντα έδωσαν χαμηλότερες τιμές.
Δηλαδή, αν το φαινόμενο επαναληφθεί, η πτώση δεν έχει τελειώσει.
Συνήθως το νέο χαμηλό δεν απέχει πάνω από 10% από το κλείσιμο του έτους, αλλά το 2009 είχε φθάσει και το 15% (αναφερόμαστε σε χαμηλό των χαμηλών).
Δεύτερον η χρονιά που ακολουθεί τις παραπάνω κακές χρονιές είναι συνήθως καλή χρονιά και προσφέρει αποδόσεις.
Εξαίρεση αποτελεί το 2015 που ακολούθησε το 2014, αλλά τότε οι συνθήκες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν σαν ιδιαίτερες.
Επίσης το 2011 ήταν κακή χρονιά και ακολούθησε το κακό 2010.
Όμως μέσα στο 2011 οι τιμές ανέβηκαν σημαντικά (και μετά έπεσαν) και έδωσαν την ευκαιρία στους επενδυτές να ρευστοποιήσουν.
Γενικά, με βάση την προηγούμενη εμπειρία, το 2019 θα μπορούσε να είναι καλή χρονιά για το Ελληνικό χρηματιστήριο, αλλά η πτώση δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη και οι επενδυτές πρέπει να παραμείνουν επιφυλακτικοί.
Κωνσταντίνος Φέγγος, πρόεδρος VERSAL Α.Ε.Π.Ε.Υ.
Σχόλια αναγνωστών