Οι ανισότητες μεταξύ των οικονομιιών της ζώνης του ευρώ δεν έχουν μειωθεί, τονίζει το CNN.com
Την άποψη ότι η ηρεμία που επικρατεί στην Ευρωζώνη είναι απατηλή και ότι το ευρώ εξακολουθεί να αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα, εκφράζει το αμερικανικό δίκτυο CNN.com σε ανάλυσή του.
Όπως υποστηρίζει μπορεί η κόντρα Ιταλίας – Κομισιόν να έληξε και το ευρώ να μοιάζει, πλέον, ικανό να ξεκινήσει το 2019 με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όμως, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Κατά το αμερικανικό δίκτυο η νομισματική ένωση εξακολουθεί να φέρει πολλά από τα θεμελιώδη διαρθρωτικά μειονεκτήματα που είχε από την αρχή της δημιουργίας της, τα οποία θα μπορούσαν να υπονομεύσουν και πάλι το νόμισμα, εάν η κρίση χτυπήσει απροσδόκητα όπως πριν από δέκα χρόνια.
Η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, μεταξύ άλλων, παραμένουν ιδιαίτερα ευάλωτες σε εξωτερικούς κραδασμούς και κερδοσκοπία στις αγορές ομολόγων τους.
Η Ευρωζώνη είναι επικίνδυνα χωρισμένη μεταξύ των νικητών και των ηττημένων, με λίγα λόγια είναι εξαιρετικά δύσκολο να διορθώσει κάποιος τις ανισορροπίες σε σύντομο χρονικό διάστημα.
«Δεν μπορεί 19 χώρες έχουν το ίδιο νόμισμα, αλλά, ταυτόχρονα, να έχουν 19 διαφορετικά κρατικά ομόλογα και πολύ διαφορετικές αγορές εργασίας με μεγάλες μισθολογικές διαφορές», λέει η Ulrike Herrmann, Γερμανίδα δημοσιογράφος εξειδικευμένη σε οικονομικά ζητήματα και συγγραφέας βιβλίου για το Εurocrisis.
«Η ΕΚΤ πρέπει να λειτουργήσει σαν μια πραγματική κεντρική τράπεζα για την ευρωζώνη που μπορεί να παρεμβαίνει στην αγορά των νομισμάτων και στις αγορές ομολόγων όταν ζητηθεί», προσθέτει.
Σε μια ενιαία, ομοσπονδιακά δομημένη χώρα με μια σειρά κρατών των οποίων η οικονομία είναι διαφορετική από χρόνο σε χρόνο - μερικά καλύτερα, μερικά χειρότερα –η ύπαρξη ομοσπονδιακών θεσμικών οργάνων βοηθούν ώστε να εξισορροπηθούν οι ανισότητες.
Σε αυτή τη διαδικασία, οι κεντρικές κυβερνήσεις βοηθούν τα κράτη με χαμηλό εισόδημα μέσω προγραμμάτων μεταφοράς και δικτύων ασφαλείας.
Η κεντρική αρχή δεν χρειάζεται να είναι κράτος για να λειτουργήσει, αλλά πρέπει να υπάρχει ένα θεσμικό όργανο με τις σχετικές εξουσίες. Στην περίπτωση της ΕΕ, θα ήταν μια κατάλληλα εξοπλισμένη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Η κρίση που έπληξε την ευρωζώνη, προέκυψε ως αποτέλεσμα της έλλειψης τέτοιων μηχανισμών.
Οι οικονομίες της νότιας Ευρώπης δεν μπόρεσαν, και δεν μπορούν να ανταγωνιστούν, τις αντίστοιχες στον βορρά, μεταξύ άλλων και στον τομέα των εξαγωγών.
Ούτε μπορούν σήμερα να προσαρμόσουν τα επιτόκια και τις νομισματικές τους αξίες όπως συνέβαινε στο παρελθόν με τα δικά τους εθνικά νομίσματα, γεγονός που έκανε τις εξαγωγές φθηνότερες και το χρέος διαχειρίσιμο.
Στη δεκαετία του 2000, δανείστηκαν για να καλύψουν τις ζημίες τους. Όταν έφθασε στο φως η κλίμακα του χρέους - μαζί με την ανικανότητά τους να το πληρώσουν - οι αγορές ομολόγων στράφηκαν εναντίον τους, αυξάνοντας το χρέος τους ακόμη περισσότερο και οδηγώντας αρκετές χώρες στο χείλος της αφερεγγυότητας.
Έχουν γίνει πολλά για να διορθωθούν αυτές οι ανισορροπίες και να συνδυαστούν οι οικονομίες του ευρώ.
Ο ρόλος και οι εξουσίες της ΕΚΤ είναι πλέον μεγαλύτεροι, δίνοντάς της περιθώρια για πιο προληπτική δέσμευση.
Μέσω ενός ταμείου διάσωσης, έχει ξεπεράσει πάνω από 2,5 τρισεκατομμύρια ευρώ για αγορά ομολόγων που βοήθησε αρκετές από τις χώρες που αγωνίζονται στη ζώνη.
Αλλά οι Βορειοευρωπαίοι θέλουν η ΕΚΤ να κάνει πίσω και αυτή φαίνεται να υπακούει.
Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο έθνος της ευρωζώνης, η Γερμανία αντιστάθηκε στη στενότερη σύνδεση των τραπεζικών συστημάτων της περιοχής
«Η ευρωζώνη χρειάζεται επίσης συντονισμένες μισθολογικές πολιτικές», λέει η Herrmann, «έτσι ώστε χώρες όπως η Γερμανία, όπου οι μισθοί παραμένουν πολύ χαμηλές, δεν έχουν τέτοιο πλεονέκτημα σε σχέση π.χ. με τη Γαλλία όπου οι μισθοί είναι υψηλότεροι».
Οι προτάσεις του προέδρου της Γαλλίας, Emmanuel Macron για κοινά εργαλεία δαπανών για τη δημιουργία περισσότερης σύγκλισης στη νομισματική ένωση παραμένουν στα χαρτιά.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του το 2017, υποστήριξε τη σημαντική μεταφορά πόρων και οικονομικής εξουσίας από εθνικό σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Μια μικρή νίκη για τον Γάλλο Πρόεδρο (και για ολόκληρη την ευρωζώνη) είναι η δημιουργία ενός κοινού προϋπολογισμού για την ευρωζώνη, για την οποία έδωσαν το «οκ», αν και απρόθυμα, οι χώρες της βόρειας Ευρώπης.
Ωστόσο, θα είναι πιθανότατα τόσο περιορισμένος σε μέγεθος - μόνο ένα κλάσμα των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε φανταστεί ο Macron – ώστε η πραγματική του επιρροή θα είναι εξαιρετικά μικρή.
Και δεν υπάρχει ακόμη συναίνεση για τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιηθεί ο προϋπολογισμός.
Η ΕΕ και το ευρώ δεν μπορούν να μετατραπούν σε ένα παιχνίδι στο οποίο η Γερμανία και οι βόρειοι γείτονές της κερδίζουν πάντα επειδή αυτοί καθορίζουν τους κανόνες.
Η Γερμανία απαιτεί αυστηρά μέτρα λιτότητας για την Ιταλία και άλλες χώρες επειδή παραβιάζουν τα όρια του χρέους των τρεχουσών συναλλαγών, ενώ η ίδια η Γερμανία έχει υπερβεί τα ανώτατα όρια για πλεόνασμα εδώ και χρόνια.
www.bankingnews.gr
Όπως υποστηρίζει μπορεί η κόντρα Ιταλίας – Κομισιόν να έληξε και το ευρώ να μοιάζει, πλέον, ικανό να ξεκινήσει το 2019 με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όμως, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.
Κατά το αμερικανικό δίκτυο η νομισματική ένωση εξακολουθεί να φέρει πολλά από τα θεμελιώδη διαρθρωτικά μειονεκτήματα που είχε από την αρχή της δημιουργίας της, τα οποία θα μπορούσαν να υπονομεύσουν και πάλι το νόμισμα, εάν η κρίση χτυπήσει απροσδόκητα όπως πριν από δέκα χρόνια.
Η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, μεταξύ άλλων, παραμένουν ιδιαίτερα ευάλωτες σε εξωτερικούς κραδασμούς και κερδοσκοπία στις αγορές ομολόγων τους.
Η Ευρωζώνη είναι επικίνδυνα χωρισμένη μεταξύ των νικητών και των ηττημένων, με λίγα λόγια είναι εξαιρετικά δύσκολο να διορθώσει κάποιος τις ανισορροπίες σε σύντομο χρονικό διάστημα.
«Δεν μπορεί 19 χώρες έχουν το ίδιο νόμισμα, αλλά, ταυτόχρονα, να έχουν 19 διαφορετικά κρατικά ομόλογα και πολύ διαφορετικές αγορές εργασίας με μεγάλες μισθολογικές διαφορές», λέει η Ulrike Herrmann, Γερμανίδα δημοσιογράφος εξειδικευμένη σε οικονομικά ζητήματα και συγγραφέας βιβλίου για το Εurocrisis.
«Η ΕΚΤ πρέπει να λειτουργήσει σαν μια πραγματική κεντρική τράπεζα για την ευρωζώνη που μπορεί να παρεμβαίνει στην αγορά των νομισμάτων και στις αγορές ομολόγων όταν ζητηθεί», προσθέτει.
Σε μια ενιαία, ομοσπονδιακά δομημένη χώρα με μια σειρά κρατών των οποίων η οικονομία είναι διαφορετική από χρόνο σε χρόνο - μερικά καλύτερα, μερικά χειρότερα –η ύπαρξη ομοσπονδιακών θεσμικών οργάνων βοηθούν ώστε να εξισορροπηθούν οι ανισότητες.
Σε αυτή τη διαδικασία, οι κεντρικές κυβερνήσεις βοηθούν τα κράτη με χαμηλό εισόδημα μέσω προγραμμάτων μεταφοράς και δικτύων ασφαλείας.
Η κεντρική αρχή δεν χρειάζεται να είναι κράτος για να λειτουργήσει, αλλά πρέπει να υπάρχει ένα θεσμικό όργανο με τις σχετικές εξουσίες. Στην περίπτωση της ΕΕ, θα ήταν μια κατάλληλα εξοπλισμένη Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Η κρίση που έπληξε την ευρωζώνη, προέκυψε ως αποτέλεσμα της έλλειψης τέτοιων μηχανισμών.
Οι οικονομίες της νότιας Ευρώπης δεν μπόρεσαν, και δεν μπορούν να ανταγωνιστούν, τις αντίστοιχες στον βορρά, μεταξύ άλλων και στον τομέα των εξαγωγών.
Ούτε μπορούν σήμερα να προσαρμόσουν τα επιτόκια και τις νομισματικές τους αξίες όπως συνέβαινε στο παρελθόν με τα δικά τους εθνικά νομίσματα, γεγονός που έκανε τις εξαγωγές φθηνότερες και το χρέος διαχειρίσιμο.
Στη δεκαετία του 2000, δανείστηκαν για να καλύψουν τις ζημίες τους. Όταν έφθασε στο φως η κλίμακα του χρέους - μαζί με την ανικανότητά τους να το πληρώσουν - οι αγορές ομολόγων στράφηκαν εναντίον τους, αυξάνοντας το χρέος τους ακόμη περισσότερο και οδηγώντας αρκετές χώρες στο χείλος της αφερεγγυότητας.
Έχουν γίνει πολλά για να διορθωθούν αυτές οι ανισορροπίες και να συνδυαστούν οι οικονομίες του ευρώ.
Ο ρόλος και οι εξουσίες της ΕΚΤ είναι πλέον μεγαλύτεροι, δίνοντάς της περιθώρια για πιο προληπτική δέσμευση.
Μέσω ενός ταμείου διάσωσης, έχει ξεπεράσει πάνω από 2,5 τρισεκατομμύρια ευρώ για αγορά ομολόγων που βοήθησε αρκετές από τις χώρες που αγωνίζονται στη ζώνη.
Αλλά οι Βορειοευρωπαίοι θέλουν η ΕΚΤ να κάνει πίσω και αυτή φαίνεται να υπακούει.
Περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο έθνος της ευρωζώνης, η Γερμανία αντιστάθηκε στη στενότερη σύνδεση των τραπεζικών συστημάτων της περιοχής
«Η ευρωζώνη χρειάζεται επίσης συντονισμένες μισθολογικές πολιτικές», λέει η Herrmann, «έτσι ώστε χώρες όπως η Γερμανία, όπου οι μισθοί παραμένουν πολύ χαμηλές, δεν έχουν τέτοιο πλεονέκτημα σε σχέση π.χ. με τη Γαλλία όπου οι μισθοί είναι υψηλότεροι».
Οι προτάσεις του προέδρου της Γαλλίας, Emmanuel Macron για κοινά εργαλεία δαπανών για τη δημιουργία περισσότερης σύγκλισης στη νομισματική ένωση παραμένουν στα χαρτιά.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του το 2017, υποστήριξε τη σημαντική μεταφορά πόρων και οικονομικής εξουσίας από εθνικό σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Μια μικρή νίκη για τον Γάλλο Πρόεδρο (και για ολόκληρη την ευρωζώνη) είναι η δημιουργία ενός κοινού προϋπολογισμού για την ευρωζώνη, για την οποία έδωσαν το «οκ», αν και απρόθυμα, οι χώρες της βόρειας Ευρώπης.
Ωστόσο, θα είναι πιθανότατα τόσο περιορισμένος σε μέγεθος - μόνο ένα κλάσμα των εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ που είχε φανταστεί ο Macron – ώστε η πραγματική του επιρροή θα είναι εξαιρετικά μικρή.
Και δεν υπάρχει ακόμη συναίνεση για τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιηθεί ο προϋπολογισμός.
Η ΕΕ και το ευρώ δεν μπορούν να μετατραπούν σε ένα παιχνίδι στο οποίο η Γερμανία και οι βόρειοι γείτονές της κερδίζουν πάντα επειδή αυτοί καθορίζουν τους κανόνες.
Η Γερμανία απαιτεί αυστηρά μέτρα λιτότητας για την Ιταλία και άλλες χώρες επειδή παραβιάζουν τα όρια του χρέους των τρεχουσών συναλλαγών, ενώ η ίδια η Γερμανία έχει υπερβεί τα ανώτατα όρια για πλεόνασμα εδώ και χρόνια.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών