Τελευταία Νέα
Αναλύσεις – Εκθέσεις

Η Αργεντινή πρέπει να μπει στην εντατική για να ανακάμψει

tags :
Η Αργεντινή πρέπει να μπει στην εντατική για να ανακάμψει
Η θεραπεία της οικονομίας της Αργεντινής θυμίζει «βαριά άρρωστο ασθενή» που δεν έχει άλλη επιλογή από την εντατική, γιατί δεν ακολούθησε τις εντολές του γιατρού όταν «ασθένησε» και υποτροπιάζει συνέχεια
Ο Πρόεδρος της Αργεντινής Mauricio Macri ήξερε πόσο νοσούσε η οικονομία της Αργεντινής όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του το 2015 και πως έπρεπε να συνεχίσει τη «θεραπευτική αγωγή», πράγμα που δεν έγινε και τώρα η Αργεντινή θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια περίοδο οδυνηρών διαρθρωτικών προσαρμογών.
Η οικονομία της Αργεντινής θυμίζει έναν άρρωστο με μια επιπόλαια στάση απέναντι στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει, υποστηρίζει σε άρθρο τοης στο Project Syndicate η Anne O' Krueger, οικονομολόγος πρώην ηγετικό στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας, πρώην διευθύνουσα του ΔΝΤ και νυν καθηγήτρια στα Πανεπιστήμια John Hopkins και Στάνφορντ.
Όπως γράφει η O'Krueger φανταστείτε έναν άνθρωπο που έχει ζήσει υπερβολικά και στα άκρα και πρέπει να πάει στο γιατρό για τη θεραπεία μιας οξείας νόσου, ενώ ήδη υποφέρει και από άλλες χρόνιες παθήσεις.
 Ο γιατρός συνταγογραφεί μια δεκαήμερη θεραπεία με αντιβιοτικά και συμβουλεύει τον ασθενή του να αρχίσει να φροντίζει καλύτερα τον εαυτό του.
Μετά από τρεις μέρες από τη λήψη των φαρμάκων και ακολουθώντας τις εντολές του γιατρού, ο άνθρωπος αισθάνεται πολύ καλύτερα.
Αλλά βρίσκει τη ρουτίνα της προσεκτικής ζωής βαρετή, αμελεί ή και αγνοεί το φάρμακο και τις συμβουλές του γιατρού του και πέφτει ξανά στις καταχρήσεις.
Η ευημερία του δεν κρατά πολύ και επιστρέφει στο γιατρό, σε ακόμη χειρότερη κατάσταση από πριν.
Ο κύκλος επαναλαμβάνεται: παίρνει το φάρμακό του για μια ολόκληρη εβδομάδα αυτή τη φορά, αλλά τελικά επιστρέφει στις παλιές συνήθειες του.
Η Αργεντινή είναι αυτός ο άνθρωπος η οποία ακολουθεί μια παρόμοια τακτική όπως αυτή που περιγράφηκε.
Για χρόνια υπερβαίνει τις δαπάνες, λαμβάνει μέτρα, τα τηρεί προσωρινά μέχρι που φτάνει στο σημείο να είναι υποχρεωμένη να μεταβεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για έναν νέο γύρο… θεραπείας.
Το 2001, όταν η χώρα υπέστη μεγάλη κρίση χρειάστηκε να δανειστεί από το εξωτερικό για να καλύψει τις δημόσιες δαπάνες.
Με ένα έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών να υπερβαίνει το 5% του ΑΕΠ και το νόμισμα της συνδεδεμένο με το δολάριο ΗΠΑ, οι διαρθρωτικές πολιτικές που ακολουθήθηκαν αποδείχθηκαν μη βιώσιμες.
Χρειάστηκε στήριξη από το ΔΝΤ για την κάλυψη των τρεχουσών δαπανών της και δεν διέθετε πόρους για την εξυπηρέτηση του χρέους.
Εγκαταλείποντας τη σύνδεση του νομίσματός της με το δολάριο, η Αργεντινή υιοθέτησε αναγκαστικά περιοριστικές νομισματικές και δημοσιονομικές πολιτικές και ενέγραψε πρόγραμμα δανεισμού από το ΔΝΤ.
Ωστόσο, η αναδιάρθρωση του χρέους ήταν ακατάστατη και οι πολιτικές για την αντιμετώπιση των βασικών διαρθρωτικών προβλημάτων της - μειώνοντας τους εμπορικούς φραγμούς, επιτρέποντας την άνοδο των τιμών σε υπηρεσίες κοινής ωφέλειας - ακολουθήθηκαν μερικώς, ελλειπώς ή καθόλου.
Μετά από αρκετά χρόνια σχετικά περιοριστικών οικονομικών πολιτικών, οι δημόσιες δαπάνες και τα δημοσιονομικά ελλείμματα άρχισαν να αυξάνονται για μια ακόμη φορά.
Οι ενοποιημένες δημόσιες δαπάνες αυξήθηκαν από το χαμηλό 22,9% του ΑΕΠ το 2002 στο 30,1% του ΑΕΠ το 2008 και στο 42,2% το 2015.
Μέχρι το 2010, οι υψηλές τιμές των βασικών ειδών πυροδότησαν μια κρίση αλλά οι κυβερνήσεις των Περονιστών Προέδρων Néstor Kirchner και της συζύγου και διαδόχου του Cristina Fernández de Kirchner, είχαν επιβάλει ελέγχους τιμών και εμπόδισαν τις κρατικές υπηρεσίες να δημοσιοποιήσουν ακριβή στοιχεία για τον πληθωρισμό.
Όταν αυτή η εκρηκτική άνοδος των βασικών αγαθών χαλάρωσε, οι κυβερνητικές δαπάνες και το δημοσιονομικό έλλειμμα αυξήθηκαν και τα προβλήματα της Αργεντινής επέστρεψαν.
Επιβλήθηκαν και πάλι capital controls για να αποφευχθεί η έξοδος κεφαλαίων και η συναλλαγματική ισοτιμία του πέσο έναντι του δολαρίου ΗΠΑ υποτιμήθηκε από 3,90 στα τέλη του 2010 σε 8,50 μέχρι το τέλος του 2014.
Οι τιμές των χρηματιστηριακών εταιρειών διεξήχθησαν σε ζημιογόνα επίπεδα. διαρθρωτικά προβλήματα επανήλθαν δριμύτερα και πολλαπλάσια.
Για μια οικονομία με τις στρεβλώσεις της οικονομίας της Αργεντινής, δεν υπάρχει κανένα φάρμακο που να αποτρέπει μια περίοδο οδυνηρής προσαρμογής.
Όταν ο σημερινός πρόεδρος της Αργεντινής Mauricio Macri, διαδέχτηκε τους Περονιστές το 2015, κληρονόμησε ένα απόλυτο χάος.
Αν και τα υψηλά και τα ανοδικά πραγματικά επιτόκια είναι ελκυστικά στις εισροές κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση των ελλειμμάτων της κυβέρνησης και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, ο πληθωρισμός ήταν υψηλός και ο ρυθμός ανάπτυξης χαμηλός.
Ο Macri είχε υποσχεθεί μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης των capital controls, της κυμαινόμενης συναλλαγματικής ισοτιμίας, και πιο ρεαλιστικές τιμές.
Οι δύο πρώτες μεταρρυθμίσεις πραγματοποιήθηκαν λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, όμως κάποια άλλα μέτρα καθυστέρησαν ή επιβραδύνθηκαν για να για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας και να μη χάσει την υποστήριξη του εκλογικού σώματος.
Ως αποτέλεσμα, το δημοσιονομικό έλλειμμα αυξήθηκε πραγματικά κατά το πρώτο έτος πρωθυπουργίας του Macri και οι άλλες μεταρρυθμίσεις αποδείχθηκαν ανεπαρκείς για τη σταθεροποίηση της οικονομίας.
Αν και ο πληθωρισμός είχε μειωθεί, σύντομα άρχισε να αυξάνεται ξανά.
Στις αρχές του 2018, η Αργεντινή ήταν σε μια ακόμη μεγάλη κρίση.
Παρότι οι δημόσιες δαπάνες μειώθηκαν ελαφρά, στο 40,4% του ΑΕΠ, το ενοποιημένο δημοσιονομικό έλλειμμα έφτασε στο 4,2% του ΑΕΠ.
Επιπλέον, το δημόσιο χρέος σε δολάρια αυξήθηκε κατά 80%, οι εισροές ιδιωτικών κεφαλαίων μετατράπηκαν σε εκροές, υπήρξε μειωμένη παραγωγή λόγω ξηρασίας, ο πληθωρισμός ξεπέρασε το 40% και το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά 2,5%.
Προς απάντηση σε όλα τα παραπάνω, η κεντρική τράπεζα εγκατέλειψε το πλαίσιο στόχευσης του πληθωρισμού, μειώνοντας περαιτέρω την εμπιστοσύνη στις κυβερνητικές πολιτικές.
Πριν από πολύ καιρό, η Αργεντινή αναγκάστηκε να «μεταβεί ξανά στον γιατρό». Λόγω των μεταρρυθμίσεων που είχαν ήδη αναληφθεί, τον Ιούνιο του 2018 το ΔΝΤ ενέκρινε πρόγραμμα δανείων ύψους 50 δισεκ. δολαρίων, το μεγαλύτερο στην ιστορία του Ταμείου.
Κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, φαινόταν ότι το πρόγραμμα του ΔΝΤ και οι πολιτικές της κυβέρνησης Macri θα μπορούσαν να αλλάξουν τα πράγματα, να μειώσουν τον πληθωρισμό και να ξαναρχίσουν την ανάπτυξη.
Αλλά στη συνέχεια ο Macri υπέστη μια συμβολική ήττα στις πρώτες εκλογές της χώρας τον προηγούμενο μήνα, γεγονός που υποδηλώνει έντονα ότι θα εκδιωχθεί από τους Περονιστές στις προεδρικές εκλογές του επόμενου μήνα.
Πολύ προβλέψιμα, η εκροή κεφαλαίων ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, το πέσο υποτιμήθηκε απότομα, ο πληθωρισμός αυξήθηκε και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να επαναφέρει τα capital controls.
Το πρόβλημα, για άλλη μια φορά, είναι ότι το φάρμακο δεν ήταν αρκετά ισχυρό.
Με την επιμονή του ασθενούς, τα μέτρα ήταν πολύ ήπια για να είναι αποτελεσματικά και καθυστέρησαν οι δυσκολότερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Προφανώς, η μακροοικονομική σταθεροποίηση είναι απαραίτητη.
Αλλά ο μόνος πιθανός τρόπος για να αποφευχθεί η εμβάθυνση της κρίσης πριν από την ψηφοφορία του Οκτωβρίου είναι οι υποψήφιοι να δεσμευτούν για σοβαρές μεταρρυθμίσεις μετά τις εκλογές.
Αυτό έκανε ο Luiz Inácio Lula da Silva στις προεδρικές εκλογές της Βραζιλίας το 2002 και αυτό λειτούργησε.
Ακολούθησε τη μεταρρυθμιστική του δέσμευση όταν ανέβηκε στην εξουσία και η Βραζιλία όχι μόνο απέφυγε μια κρίση αλλά πέρασε αρκετά χρόνια ισχυρής ανάπτυξης.
Η κρίση της Αργεντινής απαιτεί τη συνέχιση των μέτρων δημοσιονομικής, νομισματικής και συναλλαγματικής ισοτιμίας που περιγράφονται στο πρόγραμμα του ΔΝΤ.
Πέρα από αυτό, η χώρα χρειάζεται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως περαιτέρω μείωση του μεγέθους του κυβερνητικού τομέα, ξεκινώντας από τις συντάξεις.
Όσο δεν δρα και σταδιακά παρατείνει το πρόβλημα τόσο θα «παρατείνει και τον πόνο» και θα επιτρέψει την άνοδο της αντιπολίτευσης.
Αν ο ασθενής παίρνει το φάρμακο αλλά συνεχίζει να κάνει πάρτυ, μπορεί να απολαύσει λίγα χρόνια σταθερότητας, αλλά αναπόφευκτα θα καταλήξει στο ιατρείο.
Οπότε αυτό που πρέπει να γίνει είναι όλοι οι προεδρικοί υποψήφιοι να δεσμευτούν για σοβαρές μεταρρυθμίσεις, γιατί ο γιατρός μπορεί πολύ απλά να κλείσει την παροχή οξυγόνου.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης