Ο αγωγός Nord Stream 2 είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα έργα που βρίσκονται υπό εξέλιξη
Η Ευρώπη γίνεται γρήγορα ένας από τους σημαντικότερους εξαγωγικούς προορισμούς φυσικού αερίου.
Η παραγωγή μειώνεται γρήγορα λόγω πολιτικών και τεχνικών εξελίξεων.
Ο αγωγός Nord Stream 2 είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα έργα που βρίσκονται υπό εξέλιξη.
Η Δανία χορήγησε πρόσφατα την τελευταία απαραίτητη άδεια για να ξεκινήσουν οι κατασκευές στην ΑΟΖ της και οι αναλυτές συμφωνούν τώρα ότι η ολοκλήρωση του έργου είναι θέμα χρόνου.
Στην πραγματικότητα, το μέλλον του αγωγού αποφασίστηκε πολύ πριν αρχίσει η κατασκευή, εξαιτίας εξωτερικών παραγόντων όπως η απόφαση της Πολωνίας να διαφοροποιηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο και η αποφασιστικότητα της Δυτικής Ευρώπης να απομακρυνθεί από την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και ορυκτών καυσίμων.
Ασφαλές, αλλά ακριβό, επικίνδυνο αλλά φθηνό
Η διαθεσιμότητα και η μεταφορά φυσικού αερίου καθορίζονται από τη σχετική απόσταση μεταξύ καταναλωτών και της περιοχής παραγωγής.
Ένας γενικός κανόνας είναι ότι για μια απόσταση μικρότερη από 4.000 χιλιόμετρα ή 2.500 μίλια οι αγωγοί είναι πιο οικονομικοί ενώ το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο (LNG) είναι πιο οικονομικό για αποστάσεις μεγαλύτερες από αυτό.
Οι πολιτικοί παράγοντες, ωστόσο, αμαυρώνουν την οικονομική και τεχνική λογική.
Η ασφάλεια του εφοδιασμού αποτιμάται περισσότερο από χώρες όπως η Πολωνία που επιλέγουν πιο δαπανηρές εναλλακτικές λύσεις όπως ο αγωγός της Βαλτικής.
Ιστορικά, η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας κυριαρχείται από τη Ρωσία λόγω της εγγύτητάς της και των τεράστιων αποθεμάτων ενέργειας.
Το φυσικό αέριο της Σιβηρίας είναι η πιο προφανής επιλογή από οικονομική άποψη.
Ωστόσο, η πολιτική κυριαρχεί στη βιομηχανία φυσικού αερίου.
Με αυτό το σκεπτικό, η επίμονη υποστήριξη για το Nord Stream 2, NS2, από χώρες και εταιρείες της Δυτικής Ευρώπης, κυρίως τη Γερμανία, μπορεί να φαίνεται περίεργη. Αλλά μια πιο εμπεριστατωμένη εξέταση της ενεργειακής πολιτικής στην περιοχή και των εγχώριων εξελίξεων, γενικά, παρέχουν μια απάντηση.
Η ευρωπαϊκή παραγωγή μειώνεται δραματικά, κυρίως λόγω της εξάντλησης των παλαιών κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Επίσης, πολιτικά κίνητρα παρεμποδίζουν την παραγωγή, όπως στην Ολλανδία, όπου οι τρόμοι, που υποτίθεται ότι οφείλονται στην εξόρυξη φυσικού αερίου, έχουν μειώσει την πολιτική υποστήριξη της βιομηχανίας.
Η μεγαλύτερη μονάδα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ο τομέας του Groningen στις Κάτω Χώρες, θα παύσει να λειτουργεί το 2022.
Το κλείσιμο αυτού του γίγαντα αερίου ήταν ένας άλλος λόγος για την υποστήριξη της κατασκευής του NS2.
Η ώθηση της Πολωνίας για διαφοροποίηση
Η Πολωνία είναι ένας από τους πιο δυνατούς αντιπάλους του NS2.
Η χώρα της Ανατολικής Ευρώπης υποστηρίζει ότι η Μόσχα προσπαθεί να διαιρέσει την Ευρώπη παρακάμπτοντας τις παραδοσιακές χώρες διέλευσης στην ανατολή και αυξανόμενη εξάρτηση της πλουσιότερης χώρας, κυρίως της Γερμανίας.
Ωστόσο, η Βαρσοβία έχει οικονομικά κίνητρα να αντιταχθεί στο σχέδιο, διότι η Gazprom σκοπεύει να εξάγει το φυσικό αέριο απευθείας στη Γερμανία παρακάμπτοντας πιο «αναξιόπιστες» χώρες όπως η Ουκρανία και η Πολωνία.
Αυτό το μέτρο θα κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης σε απώλεια από τα τέλη διαμετακόμισης κάθε χρόνο.
Η Πολωνία διαφοροποιεί τους προμηθευτές κατασκευάζοντας έναν υποθαλάσσιο αγωγό από τη Νορβηγία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας.
Η Δανία χορήγησε πρόσφατα άδεια κατασκευής της υποδομής στην ΑΟΖ της.
Ο αγωγός προβλέπεται να έρθει σε απευθείας σύνδεση πριν από το 2022, όταν λήγει η σύμβαση εισαγωγής της Πολωνίας με τη Gazprom.
Η εισαγωγή νορβηγικού αερίου θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες για την ενεργειακή ασφάλεια άλλων χωρών.
Ο αγωγός της Βαλτικής έχει σχεδιαστεί για την εξαγωγή 10 bcm φυσικού αερίου ετησίως.
Η Νορβηγία παρήγαγε 121,7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2018, από 124,2 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα το 2017.
Αν και η παραγωγή αναμένεται να αυξηθεί ελαφρά, ο αγωγός θα μειώσει τη διαθεσιμότητα φυσικού αερίου σε παραδοσιακούς πελάτες στη Δυτική Ευρώπη.
Ειδικά η Γερμανία, η οποία σκοπεύει να κλείσει τα πυρηνικά εργοστάσια και τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα έως το 2022 και το 2038 αντίστοιχα, απαιτεί σταθερή προσφορά φθηνού φυσικού αερίου για να γεμίσει το χάσμα και να συμπληρώσει τις διαλείπουσες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παρόλο που υπάρχει επαρκής δυναμικότητα εισαγωγής LNG σε ολόκληρη την Ευρώπη, το φθηνό αέριο μέσω αγωγών παραμένει η πιο λογική οικονομική επιλογή για τις επιχειρήσεις.
Η συζήτηση σχετικά με τον αγωγό NS2 συνδέεται αναπόφευκτα με την Ουκρανία επειδή η ανάγκη του αγωγού γεννήθηκε λόγω της σύγκρουσης της Μόσχας και του Κίεβο σχετικά με την τιμολόγηση και την προσφορά.
Η Ουκρανία κερδίζει περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως από τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου.
Επίσης, το Κίεβο υποστηρίζει ότι η διαπραγματευτική του θέση με τη Gazprom για την επέκταση μακροπρόθεσμων συμβάσεων φυσικού αερίου θα εξασθενίσει εάν χάσει τη στρατηγική της λειτουργία διαμετακόμισης.
Παρά την πολιτική της Μόσχας να παρακάμψει την υποδομή φυσικού αερίου της Ουκρανίας, η χώρα θα διατηρήσει τη σημασία της για την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη.
Ο Ουκρανία θα παραμείνει σημαντική όσον αφορά την ενεργειακή εφοδιαστική αλυσίδα αφού ξεκινήσει η λειτουργία του αγωγού NS2 καθώς η Ουκρανία θα έχει την ίδια εξαγωγική ικανότητα με τον αγωγό NS2 και τον αγωγό Turstream.
Η χώρα εξήγαγε 86,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το 2017, ενώ αγωγός NS2 και ο αγωγός Turkstream έχουν χωρητικότητα 55 δισ. Κυβικών μέτρων και 31,5 εκατ. μέτρων αντίστοιχα.
Απαιτούνται περίπου 150 δισ. Κυβικά μέτρα φυσικού αερίου για να καλύψουν το κενό της ζήτησης στην Ευρώπη μέχρι το 2025 (βλέπε σχήμα 1) και η Ρωσία είναι ο μόνος παραγωγός με την απαραίτητη ικανότητα να γίνει παραγωγός ταλάντευσης.
Η υποδομή της Ουκρανίας παραμένει ζωτικής σημασίας για τη στρατηγική της Μόσχας να αυξήσει τις εξαγωγές προς την ήπειρο και να ενισχύσει τη θέση της ως στρατηγικού και ζωτικού προμηθευτή ενέργειας.
Η κατασκευή του NS2 μπορεί να ήταν ένα πλήγμα για το Κίεβο, αλλά η ευρωπαϊκή αγορά είναι έτοιμη να αλλάξει σημαντικά τα επόμενα δύο χρόνια και η Ουκρανία εξακολουθεί να κατέχει άφθονη δύναμη σε αυτό το παιχνίδι.
www.bankingnews.gr
Η παραγωγή μειώνεται γρήγορα λόγω πολιτικών και τεχνικών εξελίξεων.
Ο αγωγός Nord Stream 2 είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα έργα που βρίσκονται υπό εξέλιξη.
Η Δανία χορήγησε πρόσφατα την τελευταία απαραίτητη άδεια για να ξεκινήσουν οι κατασκευές στην ΑΟΖ της και οι αναλυτές συμφωνούν τώρα ότι η ολοκλήρωση του έργου είναι θέμα χρόνου.
Στην πραγματικότητα, το μέλλον του αγωγού αποφασίστηκε πολύ πριν αρχίσει η κατασκευή, εξαιτίας εξωτερικών παραγόντων όπως η απόφαση της Πολωνίας να διαφοροποιηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο και η αποφασιστικότητα της Δυτικής Ευρώπης να απομακρυνθεί από την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και ορυκτών καυσίμων.
Ασφαλές, αλλά ακριβό, επικίνδυνο αλλά φθηνό
Η διαθεσιμότητα και η μεταφορά φυσικού αερίου καθορίζονται από τη σχετική απόσταση μεταξύ καταναλωτών και της περιοχής παραγωγής.
Ένας γενικός κανόνας είναι ότι για μια απόσταση μικρότερη από 4.000 χιλιόμετρα ή 2.500 μίλια οι αγωγοί είναι πιο οικονομικοί ενώ το Υγροποιημένο Φυσικό Αέριο (LNG) είναι πιο οικονομικό για αποστάσεις μεγαλύτερες από αυτό.
Οι πολιτικοί παράγοντες, ωστόσο, αμαυρώνουν την οικονομική και τεχνική λογική.
Η ασφάλεια του εφοδιασμού αποτιμάται περισσότερο από χώρες όπως η Πολωνία που επιλέγουν πιο δαπανηρές εναλλακτικές λύσεις όπως ο αγωγός της Βαλτικής.
Ιστορικά, η ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας κυριαρχείται από τη Ρωσία λόγω της εγγύτητάς της και των τεράστιων αποθεμάτων ενέργειας.
Το φυσικό αέριο της Σιβηρίας είναι η πιο προφανής επιλογή από οικονομική άποψη.
Ωστόσο, η πολιτική κυριαρχεί στη βιομηχανία φυσικού αερίου.
Με αυτό το σκεπτικό, η επίμονη υποστήριξη για το Nord Stream 2, NS2, από χώρες και εταιρείες της Δυτικής Ευρώπης, κυρίως τη Γερμανία, μπορεί να φαίνεται περίεργη. Αλλά μια πιο εμπεριστατωμένη εξέταση της ενεργειακής πολιτικής στην περιοχή και των εγχώριων εξελίξεων, γενικά, παρέχουν μια απάντηση.
Η ευρωπαϊκή παραγωγή μειώνεται δραματικά, κυρίως λόγω της εξάντλησης των παλαιών κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Επίσης, πολιτικά κίνητρα παρεμποδίζουν την παραγωγή, όπως στην Ολλανδία, όπου οι τρόμοι, που υποτίθεται ότι οφείλονται στην εξόρυξη φυσικού αερίου, έχουν μειώσει την πολιτική υποστήριξη της βιομηχανίας.
Η μεγαλύτερη μονάδα αποθήκευσης φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ο τομέας του Groningen στις Κάτω Χώρες, θα παύσει να λειτουργεί το 2022.
Το κλείσιμο αυτού του γίγαντα αερίου ήταν ένας άλλος λόγος για την υποστήριξη της κατασκευής του NS2.
Η ώθηση της Πολωνίας για διαφοροποίηση
Η Πολωνία είναι ένας από τους πιο δυνατούς αντιπάλους του NS2.
Η χώρα της Ανατολικής Ευρώπης υποστηρίζει ότι η Μόσχα προσπαθεί να διαιρέσει την Ευρώπη παρακάμπτοντας τις παραδοσιακές χώρες διέλευσης στην ανατολή και αυξανόμενη εξάρτηση της πλουσιότερης χώρας, κυρίως της Γερμανίας.
Ωστόσο, η Βαρσοβία έχει οικονομικά κίνητρα να αντιταχθεί στο σχέδιο, διότι η Gazprom σκοπεύει να εξάγει το φυσικό αέριο απευθείας στη Γερμανία παρακάμπτοντας πιο «αναξιόπιστες» χώρες όπως η Ουκρανία και η Πολωνία.
Αυτό το μέτρο θα κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης σε απώλεια από τα τέλη διαμετακόμισης κάθε χρόνο.
Η Πολωνία διαφοροποιεί τους προμηθευτές κατασκευάζοντας έναν υποθαλάσσιο αγωγό από τη Νορβηγία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας.
Η Δανία χορήγησε πρόσφατα άδεια κατασκευής της υποδομής στην ΑΟΖ της.
Ο αγωγός προβλέπεται να έρθει σε απευθείας σύνδεση πριν από το 2022, όταν λήγει η σύμβαση εισαγωγής της Πολωνίας με τη Gazprom.
Η εισαγωγή νορβηγικού αερίου θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες για την ενεργειακή ασφάλεια άλλων χωρών.
Ο αγωγός της Βαλτικής έχει σχεδιαστεί για την εξαγωγή 10 bcm φυσικού αερίου ετησίως.
Η Νορβηγία παρήγαγε 121,7 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2018, από 124,2 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα το 2017.
Αν και η παραγωγή αναμένεται να αυξηθεί ελαφρά, ο αγωγός θα μειώσει τη διαθεσιμότητα φυσικού αερίου σε παραδοσιακούς πελάτες στη Δυτική Ευρώπη.
Ειδικά η Γερμανία, η οποία σκοπεύει να κλείσει τα πυρηνικά εργοστάσια και τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα έως το 2022 και το 2038 αντίστοιχα, απαιτεί σταθερή προσφορά φθηνού φυσικού αερίου για να γεμίσει το χάσμα και να συμπληρώσει τις διαλείπουσες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παρόλο που υπάρχει επαρκής δυναμικότητα εισαγωγής LNG σε ολόκληρη την Ευρώπη, το φθηνό αέριο μέσω αγωγών παραμένει η πιο λογική οικονομική επιλογή για τις επιχειρήσεις.
Η συζήτηση σχετικά με τον αγωγό NS2 συνδέεται αναπόφευκτα με την Ουκρανία επειδή η ανάγκη του αγωγού γεννήθηκε λόγω της σύγκρουσης της Μόσχας και του Κίεβο σχετικά με την τιμολόγηση και την προσφορά.
Η Ουκρανία κερδίζει περίπου 3 δισ. ευρώ ετησίως από τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου.
Επίσης, το Κίεβο υποστηρίζει ότι η διαπραγματευτική του θέση με τη Gazprom για την επέκταση μακροπρόθεσμων συμβάσεων φυσικού αερίου θα εξασθενίσει εάν χάσει τη στρατηγική της λειτουργία διαμετακόμισης.
Παρά την πολιτική της Μόσχας να παρακάμψει την υποδομή φυσικού αερίου της Ουκρανίας, η χώρα θα διατηρήσει τη σημασία της για την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη.
Ο Ουκρανία θα παραμείνει σημαντική όσον αφορά την ενεργειακή εφοδιαστική αλυσίδα αφού ξεκινήσει η λειτουργία του αγωγού NS2 καθώς η Ουκρανία θα έχει την ίδια εξαγωγική ικανότητα με τον αγωγό NS2 και τον αγωγό Turstream.
Η χώρα εξήγαγε 86,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου το 2017, ενώ αγωγός NS2 και ο αγωγός Turkstream έχουν χωρητικότητα 55 δισ. Κυβικών μέτρων και 31,5 εκατ. μέτρων αντίστοιχα.
Απαιτούνται περίπου 150 δισ. Κυβικά μέτρα φυσικού αερίου για να καλύψουν το κενό της ζήτησης στην Ευρώπη μέχρι το 2025 (βλέπε σχήμα 1) και η Ρωσία είναι ο μόνος παραγωγός με την απαραίτητη ικανότητα να γίνει παραγωγός ταλάντευσης.
Η υποδομή της Ουκρανίας παραμένει ζωτικής σημασίας για τη στρατηγική της Μόσχας να αυξήσει τις εξαγωγές προς την ήπειρο και να ενισχύσει τη θέση της ως στρατηγικού και ζωτικού προμηθευτή ενέργειας.
Η κατασκευή του NS2 μπορεί να ήταν ένα πλήγμα για το Κίεβο, αλλά η ευρωπαϊκή αγορά είναι έτοιμη να αλλάξει σημαντικά τα επόμενα δύο χρόνια και η Ουκρανία εξακολουθεί να κατέχει άφθονη δύναμη σε αυτό το παιχνίδι.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών