Μπορεί μια οικονομία τόσο μικρή όσο η ελληνική να κλονίσει το αμερικανικό οικονομικό “θαύμα”. Σύμφωνα με αναλυτές, παρόλο που η ελληνική οικονομία αποτελεί μόνο το 2% του συνόλου της αμερικανικής και απορροφά μόλις το 0,1% του όγκου των αμερικανικών εξαγωγών, μπορεί να επηρεάσει την αμερικανική οικονομία. Καταρχήν, οι αμερικανικές τράπεζες ελέγχουν πάνω από 1 τρισ. δολάρια ευρωπαϊκού χρέους. Από αυτό και μόνο, αν η ελληνική κρίση εξαπλωθεί σε ολόκληρη την “νότια πτέρυγα” της Ευρωζώνης, οι συνέπειες θα είναι αλυσιδωτές και εν δυνάμει σημαντικές για το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα......
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της JP Μorgan Bruce Kasman υπολογίζει ότι η Ευρωζώνη αντιστοιχεί στο 14% των αμερικανικών εξαγωγών, εξαιρουμένων των προϊόντων πετρελαίου. Αυτοί οι εμπορικοί δεσμοί μπορεί να εξελιχθούν σε δεσμούς μετάγγισης αδυναμίας σε δύσκολες εποχές, όπως τονίζει. Μια ενδεχόμενη μείωση των εισαγωγών από την Ευρωζώνη, λόγω μετάγγισης του ελληνικού προβλήματος, θα μπορούσε να λειτουργήσει εις βάρος της ήδη αναιμικής αμερικανικής ανάπτυξης.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως πηγάζει από την ίδια την αβεβαιότητα, που μεταγγίζεται από τις αγορές, καθώς δεν είναι λίγοι αυτοί που αρχίζουν και βλέπουν τα ελληνικά δημοσιονομικά προβλήματα ως την κορυφή του παγόβουνου που μπορεί να φέρει στην επιφάνεια παρόμοια προβλήματα σε μεγάλες οικονομίες, όπως η Βρετανική και η αμερικανική. “Οι επενδυτές αρχίζουν να ανέχονται πλέον όλο και λιγότερο τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους”, σύμφωνα με τον Marco Annunziata, επικεφαλής οικονομολόγο της UniCredit.
“Οι επενδυτές είναι τόσο πολύ καμμένοι από την εμπειρία της τελευταίας κρίσης που μόλις δουν ότι ένα πρόβλημα είναι τόσο μεγάλο, αρχίζουν αμέσως να πιστεύουν ότι δεν πρόκειται να παραμείνει περιορισμένο κι έτσι βγαίνουν από τις αγορές, βαθαίνοντας την ίδια την κρίση την οποία φοβούνται”, υπογραμμίζει.
Όπως τονίζουν άλλοι αναλυτές, η μεταφορά των οικονομικών προβλημάτων – αν τελικά συμβεί- θα γίνει μέσω των αγορών, προτού αυτή αποτυπωθεί στους οικονομικούς δείκτες. Ήδη οι αγορές, τονίζουν αναλυτές, άρχισαν να προετοιμάζονται για τον κίνδυνο επικείμενης “μόλυνσης” από το ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα. Ο δείκτης Dow Jones έχει υποχωρήσει 5% από τα υψηλά του, όπως και ο S&P, ενώ το δολάριο έχει ανατιμηθεί κατά 12% έναντι του ευρώ από τις αρχές του έτους, καθιστώντας λιγότερο ανταγωνιστικά τα αμερικανικά προϊόντα.
Θα πρέπει επίσης να θυμίσουμε ότι στις αγορές η μία κρίση συνήθως πυροδοτεί μιαν άλλη, όπως συνέβη με την κρίση στην Ασία το 1997 η οποία πυροδότησε τη ρωσική κρίση του 1998 η οποία στη συνέχεια εξαπλώθηκε και στη Λατινική Αμερική.
Σε αυτή την κρίση, οι ζημιές που μπορεί να υποστούν τα αδύναμα ευρωπαϊκά κράτη από την ελληνική λαίλαπα μπορεί να οδηγήσουν σε μεγάλες ζημιές μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους δανείζονται από τις αμερικανικές, προκαλώντας έναν ευρύτερο πανικό που θα οδηγήσει στο πάγωμα των χορηγήσεων. “Εάν τα προβλήματα σκαρφαλώσουν στη σκάλα και φτάσουν ως την Πορτογαλία και στην Ισπανία, και μετά στη Γαλλία και τη Γερμανία, θα υπάρξουν ανησυχίες για το επίπεδο του χρέους και άλλου” τονίζει ο Raghuram Rajan, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο ΔΝΤ και καθηγητής οικονομικών στο Booth School of Business του Πανεπιστημίου του Σικάγο. Κι έτσι οι καπνοί από την ελληνική φωτιά μπορεί να φτάσουν και να πνίξουν και την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, που προς το παρόν, μπορεί να φαντάζει ως ασφαλές καταφύγιο για τους ανά τον κόσμο επενδυτές.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως πηγάζει από την ίδια την αβεβαιότητα, που μεταγγίζεται από τις αγορές, καθώς δεν είναι λίγοι αυτοί που αρχίζουν και βλέπουν τα ελληνικά δημοσιονομικά προβλήματα ως την κορυφή του παγόβουνου που μπορεί να φέρει στην επιφάνεια παρόμοια προβλήματα σε μεγάλες οικονομίες, όπως η Βρετανική και η αμερικανική. “Οι επενδυτές αρχίζουν να ανέχονται πλέον όλο και λιγότερο τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους”, σύμφωνα με τον Marco Annunziata, επικεφαλής οικονομολόγο της UniCredit.
“Οι επενδυτές είναι τόσο πολύ καμμένοι από την εμπειρία της τελευταίας κρίσης που μόλις δουν ότι ένα πρόβλημα είναι τόσο μεγάλο, αρχίζουν αμέσως να πιστεύουν ότι δεν πρόκειται να παραμείνει περιορισμένο κι έτσι βγαίνουν από τις αγορές, βαθαίνοντας την ίδια την κρίση την οποία φοβούνται”, υπογραμμίζει.
Όπως τονίζουν άλλοι αναλυτές, η μεταφορά των οικονομικών προβλημάτων – αν τελικά συμβεί- θα γίνει μέσω των αγορών, προτού αυτή αποτυπωθεί στους οικονομικούς δείκτες. Ήδη οι αγορές, τονίζουν αναλυτές, άρχισαν να προετοιμάζονται για τον κίνδυνο επικείμενης “μόλυνσης” από το ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα. Ο δείκτης Dow Jones έχει υποχωρήσει 5% από τα υψηλά του, όπως και ο S&P, ενώ το δολάριο έχει ανατιμηθεί κατά 12% έναντι του ευρώ από τις αρχές του έτους, καθιστώντας λιγότερο ανταγωνιστικά τα αμερικανικά προϊόντα.
Θα πρέπει επίσης να θυμίσουμε ότι στις αγορές η μία κρίση συνήθως πυροδοτεί μιαν άλλη, όπως συνέβη με την κρίση στην Ασία το 1997 η οποία πυροδότησε τη ρωσική κρίση του 1998 η οποία στη συνέχεια εξαπλώθηκε και στη Λατινική Αμερική.
Σε αυτή την κρίση, οι ζημιές που μπορεί να υποστούν τα αδύναμα ευρωπαϊκά κράτη από την ελληνική λαίλαπα μπορεί να οδηγήσουν σε μεγάλες ζημιές μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες με τη σειρά τους δανείζονται από τις αμερικανικές, προκαλώντας έναν ευρύτερο πανικό που θα οδηγήσει στο πάγωμα των χορηγήσεων. “Εάν τα προβλήματα σκαρφαλώσουν στη σκάλα και φτάσουν ως την Πορτογαλία και στην Ισπανία, και μετά στη Γαλλία και τη Γερμανία, θα υπάρξουν ανησυχίες για το επίπεδο του χρέους και άλλου” τονίζει ο Raghuram Rajan, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος στο ΔΝΤ και καθηγητής οικονομικών στο Booth School of Business του Πανεπιστημίου του Σικάγο. Κι έτσι οι καπνοί από την ελληνική φωτιά μπορεί να φτάσουν και να πνίξουν και την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, που προς το παρόν, μπορεί να φαντάζει ως ασφαλές καταφύγιο για τους ανά τον κόσμο επενδυτές.
Σχόλια αναγνωστών