Tο 2017 ξεκίνησε ευοίωνα για τις αναδυόμενες αγορές
Οι αναδυόμενες έχουν περάσει πολλά από τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Το 2013 οι φόβοι για αλλαγή της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής.
Η μείωση της τιμής του πετρελαίου το 2014.
Η υποτίμηση του κινεζικού γουάν το 2015.
Η απελευθέρωση του ινδικού νομίσματος το 2016 με την Ινδία να αφαιρεί τα τραπεζογραμμάτια υψηλής αξίας από την κυκλοφορία.
Αλλά το 2017 ξεκίνησε ευοίωνα για τις αναδυόμενες αγορές.
Πράγματι, για πρώτη φορά σε δυόμισι χρόνια, οι τέσσερις μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες του κόσμου (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα, γνωστές ως BRIC) αναπτύσσονται ταυτόχρονα.
Το ΑΕΠ της Ρωσίας που βρεθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα στο τέλος του 2015 (χρησιμοποιώντας εποχιακά διορθωμένα στοιχεία) μετά τη μεγαλύτερη ύφεση από τη δεκαετία του 1990.
Η Ρωσική οικονομία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία τρία τρίμηνα.
Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου βοήθησαν, αν και η Ρωσία δεν μπορεί να ωφεληθεί πλήρως από την αύξηση της τιμής αυξάνοντας τις πωλήσεις χωρίς να παραβιάσει τα όρια παραγωγής που έχουν αποφασιστεί από τον ΟΠΕΚ.
Κατά την κατάρρευση του ρουβλίου στα τέλη του 2014 και στις αρχές του 2015, ήταν εύκολο να ξεχαστούν ορισμένα από τα προτερήματα της Ρωσικής οικονομίας, όπως τα εμπορικά πλεονάσματά της και τα σημαντικά αποθέματα ξένου συναλλάγματος (που δεν έπεσαν ποτέ κάτω από τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια).
Καθώς η Ρωσία ανακάμπτει, το ρούβλι έχει ανακάμψει, έχοντας ανατιμηθεί κατά 15% έναντι του δολαρίου τους τελευταίους 12 μήνες, καθιστώντας το ένα από τα καλύτερα νομίσματα βάση απόδοσης παγκοσμίως.
Το μαρτύριο της Βραζιλίας ήταν ακόμη πιο παρατεταμένο.
Η οικονομία της συρρικνώθηκε για οκτώ συνεχόμενα τρίμηνα καθώς οι τιμές των βασικών προϊόντων μειώθηκαν, η πρόεδρος κατηγορήθηκε για διαφθορά.
Τα πολιτικά σκάνδαλα της Βραζιλίας απέχουν πολύ από την επίλυσή τους, αλλά τουλάχιστον ο καιρός βελτιώθηκε.
Οι γενναιόδωρες καλοκαιρινές βροχές σε περιοχές όπως η Bahia συνέβαλαν στην καλύτερη συγκομιδή των σπόρων σόγιας και του καλαμποκιού στους πρώτους μήνες του έτους. Αυτό βοήθησε το ΑΕΠ της Βραζιλίας να επεκταθεί κατά 1% το πρώτο τρίμηνο (ετήσιος ρυθμός άνω του 4%).
Επειδή οι καλές συγκομιδές των αγροτικών προϊόντων δεν μπορούν να επαναληφθούν κάθε τρεις μήνες, αρκετοί οικονομολόγοι φοβούνται ότι το ΑΕΠ της Βραζιλίας ενδέχεται να συρρικνωθεί και πάλι το δεύτερο τρίμηνο του 2017, αλλά πολλοί προβλέπουν ότι η ανάπτυξη θα είναι θετική για το 2017 συνολικά.
Η ταχύτερη ανάπτυξη δεν έθεσε σε κίνδυνο τη σταθερότητα των τιμών.
Αντίθετα, ο πληθωρισμός μειώθηκε στη Βραζιλία, όπως και στη Ρωσία και την Ινδία.
Το αν ο χαμηλότερος πληθωρισμός θα επιτρέψει στην κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας να πραγματοποιήσει περαιτέρω μεγάλες μειώσεις των επιτοκίων εξαρτάται εν μέρει από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει με τη δικαιοσύνη ο πρόεδρος Michel Temer.
Εάν αυτό εμποδίσει την κυβέρνηση να προχωρήσεικ στις μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική ασφάλιση και να περιορίσει τα δημοσιονομικά ελλείμματα, η Κεντρική Τράπεζα της Βραζιλίας μπορεί να χαλαρώσει τη νομισματική της πολιτική.
Την ώρα που ο πληθωρισμός ήταν υπερβολικά υψηλός τα τελευταία χρόνια στη Βραζιλία, ήταν πολύ χαμηλός στην Κίνα.
Χάρη στις χαμηλότερες τιμές και την υποτίμησλή του νομίσματός της, η οικονομία της Κίνας συρρικνώθηκε σε όρους δολαρίου το 2016 για πρώτη φορά σε 22 χρόνια.
Αλλά η αποπληθωριστική απειλή έχει υποχωρήσει από τότε και το γουάν έχει ενισχυθεί φέτος έναντι του δολαρίου.
Πράγματι, η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας ενδέχεται να έχει ξαναρχίσει την αύξηση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων, τα οποία αυξήθηκαν κατά 24 δισ. δολάρια το Μάιο του 2017, αφού μειώθηκαν κατά περίπου 1 τρισ. δολάρια από το υψηλότερό τους σημείο το 2014.
Μήπως η ανάκαμψη της ανάπτυξης σε Βραζιλία και Ρωσία (και η επιστροφή της "ανάπτυξης του δολαρίου" στην Κίνα) ανανεώνουν τις BRICs;
Ο όρος BRICs δημιουργήθηκε από τον Jim O'Neill, όταν ήταν επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs.
Οι ηγέτες των χωρών αυτών ξεκίνησαν να πραγματοποιούν κάθε χρόνο διάσκεψη κορυφής, κάλεσαν τη Νότια Αφρική να συμμετάσχει ως πρόσθετο μέλος.
Επίσης, δημιούργησαν μια aανπτυξιακή τράπεζα, με έδρα τη Σαγκάη, αλλά με επικεφαλής έναν Ινδό, η οποία τώρα επιχειρεί και στις πέντε χώρες, έχοντας εγκρίνει το πρώτο της δάνειό στη Βραζιλία τον Απρίλιο του 2017.
Έχοντας "βαφτίσει" τις BRIC το 2001, η Goldman Sachs αργότερα σκιαγράφησε το μέλλον τους για τις επόμενες πέντε δεκαετίες σε ένα έγγραφο με τίτλο "Dreaming with BRICs", το οποίο δημοσιεύθηκε το 2003.
Η επενδυτική τράπεζα στη συνέχεια αναβάθμισε αυτές τις προβλέψεις ανάπτυξης το 2011 υπό το φως της ισχυρής ανάκαμψης των οικονομιών τους κατά την προηγούμενη δεκαετία.
Αυτό αποδείχθηκε λάθος.
Από τις τέσσερις οικονομίες, μόνο το ΑΕΠ σε ρυθμούς δολαρίου της Κίνας συνέχισε να συμβαδίζει με τις αισιόδοξες προβλέψεις του 2011 (βλ. Διάγραμμα).
Οι οικονομίες των υπόλοιπων χωρών έχουν κάτω από τα 3 τρισ. δολάρια.
Μια παρόμοια απογοήτευση επήλθε και στους επενδυτές των χρηματιστηριακώνς αγορών.
Ο δείκτης μετοχών BRIC, ο οποίος καταρτίστηκε από την MSCI, έχει χάσει 40% από το υψηλότερο σημείο του το 2007.
Τον Οκτώβριο του 2015, η Goldman Sachs έβαλε ένα από τα αμοιβαία κεφάλαια BRIC, που προορίζονταν για Αμερικανούς επενδυτές, σε ένα ευρύτερο προϊόν αναδυόμενης αγοράς ("πιο ολιστική λύση στις μετοχές των αναδυόμενων αγορών").
Αυτές οι αποτυχίες φαινόταν να δικαιολογούν την αλαζονική φωνή που ανέφερε ο Peter Tasker, του Arcus Investment, απορρίπτοντας τους BRIC ως μια "αιματηρή χαλαρή επενδυτική ιδέα".
Ωστόσο οι BRICs έχουν εκπληρώσει ικανοποιητικά το αρχικό "όνειρο", όπως το διατύπωσε ο Λόρδος O'Neill το 2001 και ποσοτικοποιήθηκε από την ομάδα του δύο χρόνια αργότερα.
Ακόμη και μετά τις πρόσφατες δοκιμασίες τους, το συνδυασμένο ΑΕΠ τους (16,6 τρισ. δολάρια) παραμένει πολύ μεγαλύτερο από αυτό που είχε εκτιμήσει η ομάδα της Goldman το 2003 (11,6 τρισ. δολάρια).
Μόνο η Ρωσία δεν κατάφερε να ανταποκριθεί σε αυτές τις πρώτες προσδοκίες.
Η Κίνα τις ξεπέρασε εύκολα.
Στη Βραζιλία, η ανάπτυξη ήταν βραδύτερη από τις εκτιμήσεις της Goldman Sachs.
Η Κίνα συνέβαλε περίπου το ήμισυ του ΑΕΠ της λέσχης των BRICs το 2001 και τώρα αντιπροσωπεύει πλήρως 2/3 του συνολικού τους ΑΕΠ.
Η Κίνα επίσης "φιλοξενεί" τις περισσότερες από τις μεγαλύτερες εταιρείες των BRICs.
Οκτώ από τις δέκα μεγαλύτερες μετοχές του δείκτη MSCI BRIC προέρχονται από την Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των Alibaba, Baidu και Tencent (ένα τρίο τεχνολογίας που έχουν το δικό τους αρκτικόλεξο, BAT).
Καθώς η Κίνα αναπτύσσεται ραγδαία, φαίνεται ότι είναι δύσκολο να περιοριστεί σε ένα «ολιστικό» ταμείο Αναδυόμενων Αγορών, πόσο μάλλον σε ένα στενότερο όχημα τεσσάρων χωρών.
Η μεγαλύτερη απειλή για την ιδέα των BRICs μπορεί να μην είναι οι οικονομικές ελλείψεις του κουαρτέτου αλλά η μοναδική επιτυχία του μεγαλύτερου μέλους του της Κίνας.
www.bankingnews.gr
Το 2013 οι φόβοι για αλλαγή της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής.
Η μείωση της τιμής του πετρελαίου το 2014.
Η υποτίμηση του κινεζικού γουάν το 2015.
Η απελευθέρωση του ινδικού νομίσματος το 2016 με την Ινδία να αφαιρεί τα τραπεζογραμμάτια υψηλής αξίας από την κυκλοφορία.
Αλλά το 2017 ξεκίνησε ευοίωνα για τις αναδυόμενες αγορές.
Πράγματι, για πρώτη φορά σε δυόμισι χρόνια, οι τέσσερις μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες του κόσμου (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα, γνωστές ως BRIC) αναπτύσσονται ταυτόχρονα.
Το ΑΕΠ της Ρωσίας που βρεθηκε σε πολύ χαμηλά επίπεδα στο τέλος του 2015 (χρησιμοποιώντας εποχιακά διορθωμένα στοιχεία) μετά τη μεγαλύτερη ύφεση από τη δεκαετία του 1990.
Η Ρωσική οικονομία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία τρία τρίμηνα.
Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου βοήθησαν, αν και η Ρωσία δεν μπορεί να ωφεληθεί πλήρως από την αύξηση της τιμής αυξάνοντας τις πωλήσεις χωρίς να παραβιάσει τα όρια παραγωγής που έχουν αποφασιστεί από τον ΟΠΕΚ.
Κατά την κατάρρευση του ρουβλίου στα τέλη του 2014 και στις αρχές του 2015, ήταν εύκολο να ξεχαστούν ορισμένα από τα προτερήματα της Ρωσικής οικονομίας, όπως τα εμπορικά πλεονάσματά της και τα σημαντικά αποθέματα ξένου συναλλάγματος (που δεν έπεσαν ποτέ κάτω από τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια).
Καθώς η Ρωσία ανακάμπτει, το ρούβλι έχει ανακάμψει, έχοντας ανατιμηθεί κατά 15% έναντι του δολαρίου τους τελευταίους 12 μήνες, καθιστώντας το ένα από τα καλύτερα νομίσματα βάση απόδοσης παγκοσμίως.
Το μαρτύριο της Βραζιλίας ήταν ακόμη πιο παρατεταμένο.
Η οικονομία της συρρικνώθηκε για οκτώ συνεχόμενα τρίμηνα καθώς οι τιμές των βασικών προϊόντων μειώθηκαν, η πρόεδρος κατηγορήθηκε για διαφθορά.
Τα πολιτικά σκάνδαλα της Βραζιλίας απέχουν πολύ από την επίλυσή τους, αλλά τουλάχιστον ο καιρός βελτιώθηκε.
Οι γενναιόδωρες καλοκαιρινές βροχές σε περιοχές όπως η Bahia συνέβαλαν στην καλύτερη συγκομιδή των σπόρων σόγιας και του καλαμποκιού στους πρώτους μήνες του έτους. Αυτό βοήθησε το ΑΕΠ της Βραζιλίας να επεκταθεί κατά 1% το πρώτο τρίμηνο (ετήσιος ρυθμός άνω του 4%).
Επειδή οι καλές συγκομιδές των αγροτικών προϊόντων δεν μπορούν να επαναληφθούν κάθε τρεις μήνες, αρκετοί οικονομολόγοι φοβούνται ότι το ΑΕΠ της Βραζιλίας ενδέχεται να συρρικνωθεί και πάλι το δεύτερο τρίμηνο του 2017, αλλά πολλοί προβλέπουν ότι η ανάπτυξη θα είναι θετική για το 2017 συνολικά.
Η ταχύτερη ανάπτυξη δεν έθεσε σε κίνδυνο τη σταθερότητα των τιμών.
Αντίθετα, ο πληθωρισμός μειώθηκε στη Βραζιλία, όπως και στη Ρωσία και την Ινδία.
Το αν ο χαμηλότερος πληθωρισμός θα επιτρέψει στην κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας να πραγματοποιήσει περαιτέρω μεγάλες μειώσεις των επιτοκίων εξαρτάται εν μέρει από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει με τη δικαιοσύνη ο πρόεδρος Michel Temer.
Εάν αυτό εμποδίσει την κυβέρνηση να προχωρήσεικ στις μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική ασφάλιση και να περιορίσει τα δημοσιονομικά ελλείμματα, η Κεντρική Τράπεζα της Βραζιλίας μπορεί να χαλαρώσει τη νομισματική της πολιτική.
Την ώρα που ο πληθωρισμός ήταν υπερβολικά υψηλός τα τελευταία χρόνια στη Βραζιλία, ήταν πολύ χαμηλός στην Κίνα.
Χάρη στις χαμηλότερες τιμές και την υποτίμησλή του νομίσματός της, η οικονομία της Κίνας συρρικνώθηκε σε όρους δολαρίου το 2016 για πρώτη φορά σε 22 χρόνια.
Αλλά η αποπληθωριστική απειλή έχει υποχωρήσει από τότε και το γουάν έχει ενισχυθεί φέτος έναντι του δολαρίου.
Πράγματι, η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας ενδέχεται να έχει ξαναρχίσει την αύξηση των συναλλαγματικών της αποθεμάτων, τα οποία αυξήθηκαν κατά 24 δισ. δολάρια το Μάιο του 2017, αφού μειώθηκαν κατά περίπου 1 τρισ. δολάρια από το υψηλότερό τους σημείο το 2014.
Μήπως η ανάκαμψη της ανάπτυξης σε Βραζιλία και Ρωσία (και η επιστροφή της "ανάπτυξης του δολαρίου" στην Κίνα) ανανεώνουν τις BRICs;
Ο όρος BRICs δημιουργήθηκε από τον Jim O'Neill, όταν ήταν επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs.
Οι ηγέτες των χωρών αυτών ξεκίνησαν να πραγματοποιούν κάθε χρόνο διάσκεψη κορυφής, κάλεσαν τη Νότια Αφρική να συμμετάσχει ως πρόσθετο μέλος.
Επίσης, δημιούργησαν μια aανπτυξιακή τράπεζα, με έδρα τη Σαγκάη, αλλά με επικεφαλής έναν Ινδό, η οποία τώρα επιχειρεί και στις πέντε χώρες, έχοντας εγκρίνει το πρώτο της δάνειό στη Βραζιλία τον Απρίλιο του 2017.
Έχοντας "βαφτίσει" τις BRIC το 2001, η Goldman Sachs αργότερα σκιαγράφησε το μέλλον τους για τις επόμενες πέντε δεκαετίες σε ένα έγγραφο με τίτλο "Dreaming with BRICs", το οποίο δημοσιεύθηκε το 2003.
Η επενδυτική τράπεζα στη συνέχεια αναβάθμισε αυτές τις προβλέψεις ανάπτυξης το 2011 υπό το φως της ισχυρής ανάκαμψης των οικονομιών τους κατά την προηγούμενη δεκαετία.
Αυτό αποδείχθηκε λάθος.
Από τις τέσσερις οικονομίες, μόνο το ΑΕΠ σε ρυθμούς δολαρίου της Κίνας συνέχισε να συμβαδίζει με τις αισιόδοξες προβλέψεις του 2011 (βλ. Διάγραμμα).
Οι οικονομίες των υπόλοιπων χωρών έχουν κάτω από τα 3 τρισ. δολάρια.
Μια παρόμοια απογοήτευση επήλθε και στους επενδυτές των χρηματιστηριακώνς αγορών.
Ο δείκτης μετοχών BRIC, ο οποίος καταρτίστηκε από την MSCI, έχει χάσει 40% από το υψηλότερο σημείο του το 2007.
Τον Οκτώβριο του 2015, η Goldman Sachs έβαλε ένα από τα αμοιβαία κεφάλαια BRIC, που προορίζονταν για Αμερικανούς επενδυτές, σε ένα ευρύτερο προϊόν αναδυόμενης αγοράς ("πιο ολιστική λύση στις μετοχές των αναδυόμενων αγορών").
Αυτές οι αποτυχίες φαινόταν να δικαιολογούν την αλαζονική φωνή που ανέφερε ο Peter Tasker, του Arcus Investment, απορρίπτοντας τους BRIC ως μια "αιματηρή χαλαρή επενδυτική ιδέα".
Ωστόσο οι BRICs έχουν εκπληρώσει ικανοποιητικά το αρχικό "όνειρο", όπως το διατύπωσε ο Λόρδος O'Neill το 2001 και ποσοτικοποιήθηκε από την ομάδα του δύο χρόνια αργότερα.
Ακόμη και μετά τις πρόσφατες δοκιμασίες τους, το συνδυασμένο ΑΕΠ τους (16,6 τρισ. δολάρια) παραμένει πολύ μεγαλύτερο από αυτό που είχε εκτιμήσει η ομάδα της Goldman το 2003 (11,6 τρισ. δολάρια).
Μόνο η Ρωσία δεν κατάφερε να ανταποκριθεί σε αυτές τις πρώτες προσδοκίες.
Η Κίνα τις ξεπέρασε εύκολα.
Στη Βραζιλία, η ανάπτυξη ήταν βραδύτερη από τις εκτιμήσεις της Goldman Sachs.
Η Κίνα συνέβαλε περίπου το ήμισυ του ΑΕΠ της λέσχης των BRICs το 2001 και τώρα αντιπροσωπεύει πλήρως 2/3 του συνολικού τους ΑΕΠ.
Η Κίνα επίσης "φιλοξενεί" τις περισσότερες από τις μεγαλύτερες εταιρείες των BRICs.
Οκτώ από τις δέκα μεγαλύτερες μετοχές του δείκτη MSCI BRIC προέρχονται από την Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των Alibaba, Baidu και Tencent (ένα τρίο τεχνολογίας που έχουν το δικό τους αρκτικόλεξο, BAT).
Καθώς η Κίνα αναπτύσσεται ραγδαία, φαίνεται ότι είναι δύσκολο να περιοριστεί σε ένα «ολιστικό» ταμείο Αναδυόμενων Αγορών, πόσο μάλλον σε ένα στενότερο όχημα τεσσάρων χωρών.
Η μεγαλύτερη απειλή για την ιδέα των BRICs μπορεί να μην είναι οι οικονομικές ελλείψεις του κουαρτέτου αλλά η μοναδική επιτυχία του μεγαλύτερου μέλους του της Κίνας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών