Αυτό είναι ένα μάθημα για όλες τις χώρες που σχεδιάζουν φορολογικές περικοπές - ακόμη και εκείνες που δεν έχουν την ατυχία να ηγούνται από έναν τρελό πλουτοκράτη
Αν και οι πλουτοκράτες των ΗΠΑ μπορεί να διαφωνήσουν σχετικά με την ταξινόμηση των σοβαρών προβλημάτων της χώρας, π.χ. ανισότητα, βραδεία ανάπτυξη, χαμηλή παραγωγικότητα, εθισμό στα οπιοειδή, φτωχά σχολεία και υποβαθμισμένες υποδομές - η λύση είναι πάντα η ίδια, η μείωση της φορολογίας και η περαιτέρω απελεθθέρωση της οικονομίας προκειμένου να ενθαρρρυνθούν οι επενδύσεις, αναφέρει σε άρθρο του στο Project Syndicate ο γνωστός οικονομολόγος Joseph Stiglitz.
Ο Πρόεδρος Donald Trump βασίζεται σε αυτό το πακέτο για να κάνει τις ΗΠΑ "και πάλι μεγάλες".
Όταν ο πρόεδρος Ronald Reagan το επιχείρησε στη δεκαετία του '80, ισχυρίστηκε ότι τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν.
Αντ 'αυτού, η ανάπτυξη επιβραδύνθηκε, τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν και οι εργαζόμενοι υπέφεραν.
Οι μεγάλοι νικητές ήταν οι εταιρείες και οι πλούσιοι, οι οποίοι επωφελήθηκαν από toyw δραματικά μειωμένους φορολογικούς συντελεστές.
Ο πρόεδρος Trump δεν έχει ακόμη προωθήσει μια συγκεκριμένη φορολογική πρόταση.
Όμως σε αντίθεση με την προσέγγιση της κυβέρνησής τους στο νομοσχέδιο για την υγειονομική περίθαλψη, η έλλειψη διαφάνειας δεν θα τον βοηθήσει.
Ενώ πολλοί από τα 32 εκατομμύρια άτομα που θα χάσουν την ασφάλιση υγείας τους σύμφωνα με την τρέχουσα πρόταση δεν γνωρίζουν ακόμα τι έρχεται, αυτό δεν ισχύει για τις εταιρείες που επωφεληθούν από τις φορολογικές αλλαγές που σχεδιάζει η διοίκηση του Trump.
Εδώ είναι το δίλημμα του Trump.
Η φορολογική του μεταρρύθμιση πρέπει να είναι ουδέτερη από πλευράς εσόδων.
Αυτό είναι μια πολιτική επιταγή.
Την ώρα που οι εταιρίες έχουν καταθέσεις εκατοντάδων δισσεκατομμυρίων, ενώ οι απλοί Αμερικανοί πολίτες υποφέρουν, η μείωση του μέσου όρου της φορολογίας των εταιρειών θα ήταν μια ασυνείδητη πράξη - και μάλιστα αν μειώνονταν οι φόροι για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, που ποτέ δεν πληρώσε για την οικονομική ζημία που προκάλεσε.
Επιπλέον, οι διαδικασίες της Γερουσίας υπαγορεύουν ότι η αναμόρφωση της φορολογικής μεταρρύθμισης με απλή πλειοψηφία, αντί για τα τρία πέμπτα που απαιτούνται για να υπερψηφιστεί έτσι ώστε να καμφθούν οι αντιδράσεις των Δημοκρατικών, απαιτεί η φορολογική μεταρρύθμιση να είναι ουδέτερη σε έσδοα για δέκα χρόνια.
Αυτή η απαίτηση σημαίνει ότι τα φορολογικά έσοδα από τα εταιρικά κέρδη πρέπει να παραμείνουν τα ίδια, πράγμα που σημαίνει ότι θα υπάρξουν νικητές και ηττημένοι.
Κάποιοι θα πληρώσουν λιγότερο από ό,τι κάνουν τώρα και άλλοι θα πληρώσουν περισσότερα.
Κάποιος μπορεί να ξεφύγει από αυτό στην περίπτωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, καθώς μπορεί να εκμεταλλευτεό την ελλιπή οργάνωση.
Αντίθετα, ακόμη και οι μικρές επιχειρήσεις κάνουν lobbying στο Αμερικανικό Κογκρέσου.
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι θα συμφωνούσαν ότι η σημερινή φορολογική δομή των ΗΠΑ είναι αναποτελεσματική και άδικη. Ορισμένες επιχειρήσεις πληρώνουν πολύ υψηλότερο φόρο από ότι άλλες εταιρίεςς.
Ίσως οι καινοτόμες επιχειρήσεις που δημιουργούν θέσεις εργασίας θα έπρεπε να ανταμείβονται, εν μέρει, με μια φορολογική ελάφρυνση.
Αλλά ο μόνος λόγος για να πάρει ένας εταιρικός κλάδος ή μια επιχείρηση φορολογική ελάφρυνση φαίνεται ότι είναξθ το αποτελεσματικό lobbying.
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα αφορά τη φορολόγηση των εισοδημάτων που κερδίζουν στο εξωτερικό οι αμερικανικές επιχειρήσεις.
Οι Δημοκρατικοί εκτιμούν ότι, επειδή οι αμερικανικές εταιρείες, όπου κι αν δραστηριοποιούνται, επωφελούνται από το κράτος δικαίου και την εξουσία των ΗΠΑ και διασφαλίζουν ότι δεν τις "κακομεταχειριστούν", θα πρέπει να πληρώνουν για αυτά και άλλα πλεονεκτήματα.
Ωστόσο η αίσθηση της δικαιοσύνης και της αμοιβαιότητας, και μάλιστα ο πατριωτισμός, δεν είναι βαθιά ριζωμένα σε πολλές αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες απαντούν απειλώντας να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό.
Οι Ρεπουμπλικανοί από την άλλη μεριά, εν μέρει λόγω της ευαισθησίας τους στην υλοποίηση της παραπάνω απειλής, υποστηρίζουν ένα σύστημα κρατικού φόρου, όπως αυτό που χρησιμοποιείται στις περισσότερες χώρες.
Οι φόροι θα πρέπει να επιβάλλονται στην περιχή της οικονομικής δραστηριότητας.
Η ανησυχία είναι ότι, αφού επιβάλλεται μια εφάπαξ εισφορά στα αφορολόγητα κέρδη που κατέχουν οι αμερικανικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό, η εισαγωγή ενός κρατικού φορολογικού συστήματος θα δημιουργούσε φορολογική ζημία.
Για να το αντισταθμίσει αυτό, ο γερουσιαστής Paul Ryan, ομιλητής της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, πρότεινε την προσθήκη φόρου επί των καθαρών εισαγωγών (εισαγωγές μείον τις εξαγωγές).
Επειδή οι καθαρές εισαγωγές οδηγούν σε μείωση των θέσεων εργασίας, θα πρέπει να αποθαρρύνονται.
Ταυτόχρονα, όσο οι αμερικανικές καθαρές εισαγωγές είναι τόσο υψηλές όσο είναι τώρα, αυτός ο φόρος θα έφερνε τεράστια έσοδα.
Ωστόσο εδώ υπάρχει μια παγίδα.
Τα χρήματα πρέπει να προέρχονται από την τσέπη κάποιου.
Οι τιμές των προιόντων εισαγωγής θα αυξηθούν.
Οι καταναλωτές φτηνών ενδυμάτων από την Κίνα θα επιβαρυνθούν.
Για την διοικηση Trump, πρόκειται για παράπλευρες ζημιές, η αναπόφευκτη τιμή που πρέπει να πληρώσουμε για να δώσουμε περισσότερα χρήματα στους πλουτοκράτες των ΗΠΑ.
Αλλά οι έμποροι λιανικής πώλησης όπως η Walmart, όχι μόνο οι πελάτες της, αποτελούν μέρος των παράπλευρων ζημιών.
Η Walmart το ξέρει αυτό - και δεν θα το αφήσει να συμβεί.
Άλλες φορολογικές μεταρρυθμίσεις μπορεί να έχουν νόημα αλλά και αυτές θα έχουν νικητές και χαμένους.
Και όσο οι ηττημένοι είναι πολυάριθμοι και αρκετά οργανωμένοι, είναι πιθανό να έχουν τη δύναμη να σταματήσουν τη φορολογική μεταρρύθμιση.
Ένας πολιτικά πρόθυμος πρόεδρος, ο οποίος θα κατανοούσε βαθιά την οικονομία και την πολιτική της μεταρρύθμισης του εταιρικού φόρου, θα μπορούσε ενδεχομένως να αναγκάσει το Κογκρέσο να καταρτίσει ένα πακέτο φορολογικής μεταρρύθμισης που θα είχε νόημα.
Ο Trump δεν είναι αυτός ο ηγέτης.
Εάν τελικά ολοκληρωθεί η εταιρική φορολογική μεταρρύθμιση, θα είναι μια συμφωνία που θα έχει δημιουργηθεί πίσω από κλειστές πόρτες.
Πιθανότατα θα είναι μια συνολική φορολογική περικοπή.
Οι ηττημένοι θα είναι οι μελλοντικές γενιές, οι οποίες θα έχουν χάσει την μάχη από τους σύγχρονους μεγιστάνες.
Η επιβολή ενός τέτοιου φορολογικού νομοσχεδίου θα επικοινωνηθέι με το επιχείρημα ότι οι χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη.
Δεν υπάρχει απλώς καμία θεωρητική ή εμπειρική βάση για αυτό, ειδικά σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, όπου οι περισσότερες επενδύσεις χρηματοδοτούνται από το χρέος και οι τόκοι είναι εκπίπτουν από τον φόρο.
Σε μια χώρα με τόσες πολλές δυσκολίες - ιδιαίτερα ανισότητα - οι φορολογικές περικοπές για τις πλούσιες εταιρείες δεν θα λύσουν κανένα από αυτά τα προβλήματα.
Αυτό είναι ένα μάθημα για όλες τις χώρες που σχεδιάζουν φορολογικές περικοπές - ακόμη και εκείνες που δεν έχουν την ατυχία να ηγούνται από έναν τρελό πλουτοκράτη.
www.bankingnews.gr
Ο Πρόεδρος Donald Trump βασίζεται σε αυτό το πακέτο για να κάνει τις ΗΠΑ "και πάλι μεγάλες".
Όταν ο πρόεδρος Ronald Reagan το επιχείρησε στη δεκαετία του '80, ισχυρίστηκε ότι τα φορολογικά έσοδα θα αυξηθούν.
Αντ 'αυτού, η ανάπτυξη επιβραδύνθηκε, τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν και οι εργαζόμενοι υπέφεραν.
Οι μεγάλοι νικητές ήταν οι εταιρείες και οι πλούσιοι, οι οποίοι επωφελήθηκαν από toyw δραματικά μειωμένους φορολογικούς συντελεστές.
Ο πρόεδρος Trump δεν έχει ακόμη προωθήσει μια συγκεκριμένη φορολογική πρόταση.
Όμως σε αντίθεση με την προσέγγιση της κυβέρνησής τους στο νομοσχέδιο για την υγειονομική περίθαλψη, η έλλειψη διαφάνειας δεν θα τον βοηθήσει.
Ενώ πολλοί από τα 32 εκατομμύρια άτομα που θα χάσουν την ασφάλιση υγείας τους σύμφωνα με την τρέχουσα πρόταση δεν γνωρίζουν ακόμα τι έρχεται, αυτό δεν ισχύει για τις εταιρείες που επωφεληθούν από τις φορολογικές αλλαγές που σχεδιάζει η διοίκηση του Trump.
Εδώ είναι το δίλημμα του Trump.
Η φορολογική του μεταρρύθμιση πρέπει να είναι ουδέτερη από πλευράς εσόδων.
Αυτό είναι μια πολιτική επιταγή.
Την ώρα που οι εταιρίες έχουν καταθέσεις εκατοντάδων δισσεκατομμυρίων, ενώ οι απλοί Αμερικανοί πολίτες υποφέρουν, η μείωση του μέσου όρου της φορολογίας των εταιρειών θα ήταν μια ασυνείδητη πράξη - και μάλιστα αν μειώνονταν οι φόροι για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, που ποτέ δεν πληρώσε για την οικονομική ζημία που προκάλεσε.
Επιπλέον, οι διαδικασίες της Γερουσίας υπαγορεύουν ότι η αναμόρφωση της φορολογικής μεταρρύθμισης με απλή πλειοψηφία, αντί για τα τρία πέμπτα που απαιτούνται για να υπερψηφιστεί έτσι ώστε να καμφθούν οι αντιδράσεις των Δημοκρατικών, απαιτεί η φορολογική μεταρρύθμιση να είναι ουδέτερη σε έσδοα για δέκα χρόνια.
Αυτή η απαίτηση σημαίνει ότι τα φορολογικά έσοδα από τα εταιρικά κέρδη πρέπει να παραμείνουν τα ίδια, πράγμα που σημαίνει ότι θα υπάρξουν νικητές και ηττημένοι.
Κάποιοι θα πληρώσουν λιγότερο από ό,τι κάνουν τώρα και άλλοι θα πληρώσουν περισσότερα.
Κάποιος μπορεί να ξεφύγει από αυτό στην περίπτωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, καθώς μπορεί να εκμεταλλευτεό την ελλιπή οργάνωση.
Αντίθετα, ακόμη και οι μικρές επιχειρήσεις κάνουν lobbying στο Αμερικανικό Κογκρέσου.
Οι περισσότεροι οικονομολόγοι θα συμφωνούσαν ότι η σημερινή φορολογική δομή των ΗΠΑ είναι αναποτελεσματική και άδικη. Ορισμένες επιχειρήσεις πληρώνουν πολύ υψηλότερο φόρο από ότι άλλες εταιρίεςς.
Ίσως οι καινοτόμες επιχειρήσεις που δημιουργούν θέσεις εργασίας θα έπρεπε να ανταμείβονται, εν μέρει, με μια φορολογική ελάφρυνση.
Αλλά ο μόνος λόγος για να πάρει ένας εταιρικός κλάδος ή μια επιχείρηση φορολογική ελάφρυνση φαίνεται ότι είναξθ το αποτελεσματικό lobbying.
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα αφορά τη φορολόγηση των εισοδημάτων που κερδίζουν στο εξωτερικό οι αμερικανικές επιχειρήσεις.
Οι Δημοκρατικοί εκτιμούν ότι, επειδή οι αμερικανικές εταιρείες, όπου κι αν δραστηριοποιούνται, επωφελούνται από το κράτος δικαίου και την εξουσία των ΗΠΑ και διασφαλίζουν ότι δεν τις "κακομεταχειριστούν", θα πρέπει να πληρώνουν για αυτά και άλλα πλεονεκτήματα.
Ωστόσο η αίσθηση της δικαιοσύνης και της αμοιβαιότητας, και μάλιστα ο πατριωτισμός, δεν είναι βαθιά ριζωμένα σε πολλές αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες απαντούν απειλώντας να μεταφέρουν την έδρα τους στο εξωτερικό.
Οι Ρεπουμπλικανοί από την άλλη μεριά, εν μέρει λόγω της ευαισθησίας τους στην υλοποίηση της παραπάνω απειλής, υποστηρίζουν ένα σύστημα κρατικού φόρου, όπως αυτό που χρησιμοποιείται στις περισσότερες χώρες.
Οι φόροι θα πρέπει να επιβάλλονται στην περιχή της οικονομικής δραστηριότητας.
Η ανησυχία είναι ότι, αφού επιβάλλεται μια εφάπαξ εισφορά στα αφορολόγητα κέρδη που κατέχουν οι αμερικανικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό, η εισαγωγή ενός κρατικού φορολογικού συστήματος θα δημιουργούσε φορολογική ζημία.
Για να το αντισταθμίσει αυτό, ο γερουσιαστής Paul Ryan, ομιλητής της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, πρότεινε την προσθήκη φόρου επί των καθαρών εισαγωγών (εισαγωγές μείον τις εξαγωγές).
Επειδή οι καθαρές εισαγωγές οδηγούν σε μείωση των θέσεων εργασίας, θα πρέπει να αποθαρρύνονται.
Ταυτόχρονα, όσο οι αμερικανικές καθαρές εισαγωγές είναι τόσο υψηλές όσο είναι τώρα, αυτός ο φόρος θα έφερνε τεράστια έσοδα.
Ωστόσο εδώ υπάρχει μια παγίδα.
Τα χρήματα πρέπει να προέρχονται από την τσέπη κάποιου.
Οι τιμές των προιόντων εισαγωγής θα αυξηθούν.
Οι καταναλωτές φτηνών ενδυμάτων από την Κίνα θα επιβαρυνθούν.
Για την διοικηση Trump, πρόκειται για παράπλευρες ζημιές, η αναπόφευκτη τιμή που πρέπει να πληρώσουμε για να δώσουμε περισσότερα χρήματα στους πλουτοκράτες των ΗΠΑ.
Αλλά οι έμποροι λιανικής πώλησης όπως η Walmart, όχι μόνο οι πελάτες της, αποτελούν μέρος των παράπλευρων ζημιών.
Η Walmart το ξέρει αυτό - και δεν θα το αφήσει να συμβεί.
Άλλες φορολογικές μεταρρυθμίσεις μπορεί να έχουν νόημα αλλά και αυτές θα έχουν νικητές και χαμένους.
Και όσο οι ηττημένοι είναι πολυάριθμοι και αρκετά οργανωμένοι, είναι πιθανό να έχουν τη δύναμη να σταματήσουν τη φορολογική μεταρρύθμιση.
Ένας πολιτικά πρόθυμος πρόεδρος, ο οποίος θα κατανοούσε βαθιά την οικονομία και την πολιτική της μεταρρύθμισης του εταιρικού φόρου, θα μπορούσε ενδεχομένως να αναγκάσει το Κογκρέσο να καταρτίσει ένα πακέτο φορολογικής μεταρρύθμισης που θα είχε νόημα.
Ο Trump δεν είναι αυτός ο ηγέτης.
Εάν τελικά ολοκληρωθεί η εταιρική φορολογική μεταρρύθμιση, θα είναι μια συμφωνία που θα έχει δημιουργηθεί πίσω από κλειστές πόρτες.
Πιθανότατα θα είναι μια συνολική φορολογική περικοπή.
Οι ηττημένοι θα είναι οι μελλοντικές γενιές, οι οποίες θα έχουν χάσει την μάχη από τους σύγχρονους μεγιστάνες.
Η επιβολή ενός τέτοιου φορολογικού νομοσχεδίου θα επικοινωνηθέι με το επιχείρημα ότι οι χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη.
Δεν υπάρχει απλώς καμία θεωρητική ή εμπειρική βάση για αυτό, ειδικά σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, όπου οι περισσότερες επενδύσεις χρηματοδοτούνται από το χρέος και οι τόκοι είναι εκπίπτουν από τον φόρο.
Σε μια χώρα με τόσες πολλές δυσκολίες - ιδιαίτερα ανισότητα - οι φορολογικές περικοπές για τις πλούσιες εταιρείες δεν θα λύσουν κανένα από αυτά τα προβλήματα.
Αυτό είναι ένα μάθημα για όλες τις χώρες που σχεδιάζουν φορολογικές περικοπές - ακόμη και εκείνες που δεν έχουν την ατυχία να ηγούνται από έναν τρελό πλουτοκράτη.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών