Η Μαδρίτη διαμηνύει με κάθε τρόπο ότι το δημοψήφισμα είναι παράνομο, καθώς το Σύνταγμα αναφέρει ότι η Ισπανία είναι αδιαίρετη
«Αντίο Ισπανία» βροντοφώναξαν εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές στη Βαρκελώνη τη Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου με την ευκαιρία των εορτασμών για την εθνική γιορτή Diada, διεκδικώντας την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
Στην τελική ευθεία για το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου 2017, η Μαδρίτη διαμηνύει με κάθε τρόπο ότι είναι παράνομο, καθώς το Σύνταγμα αναφέρει ότι η Ισπανία είναι αδιαίρετη, ενώ και το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει κρίνει τη διαδικασία αντισυνταγματική.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι θα σημάνει για την Ισπανία πιθανή ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας.
Η μεγαλύτερη χώρα της Ιβηρικής έχει πολλά να χάσει, όχι μόνο σε πολιτικό - εθνικό επίπεδο, αλλά κυρίως σε οικονομικό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Politico, η Καταλονία αποτελεί μόλις το 6,3% της συνολικής έκτασης της Ισπανίας, ωστόσο αντιπροσωπεύει το 20,1% του ΑΕΠ (στοιχεία 2016).
Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 7,45 εκατ. πολίτες (το 16% του συνολικού πληθυσμού).
Παράλληλα αντιπροσωπεύει το 1/4 των εξαγωγών με το ποσοστό να ανέρχεται στο 25,6%.
Το 2016 κατέβαλε το 20,8% των φόρων που συγκέντρωσε η κεντρική διοίκηση της Μαδρίτης, ενώ στις καταλανικές startups κατευθύνθηκε το 56,3% των επενδύσεων!
Την ίδια ώρα, η Βαρκελώνη διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά λιμάνια της Μεσογείου.
Ισχυρό brandname
Τα στοιχεία αποτυπώνουν ξεκάθαρα την οικονομική ισχύ της Καταλονίας, η οποία είναι επίσης πανίσχυρη στους τομείς του τουρισμού και του αθλητισμού.
Η Βαρκελώνη προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες ετησίως.
Είναι ενδεικτικό ότι η Καταλονία προσέλκυσε το 23,8% των ξένων τουρισμών που επισκέφτηκαν την Ισπανία το 2016.
Όσον αφορά τον αθλητισμό, το brandname της Μπαρτσελόνα είναι από τα ισχυρότερα και εμπορικότερα στον πλανήτη, ενώ στο Euro 2016 το 26% των παικτών της Εθνικής Ισπανίας ήταν Καταλανοί.
Η Μαδρίτη δεν αντέχει να χάσει την Καταλονία και αυτό είναι κάτι που γνωρίζει πολύ καλά η ισπανική κυβέρνηση.
Για τις οικονομικές επιπτώσεις προειδοποιούν και οι οίκοι αξιολόγησης.
«H απόσχιση θα αποδυναμώσει το οικονομικό προφίλ της Ισπανίας», εκτιμά η Moody's, τονίζοντας ωστόσο ότι το βασικό σενάριο είναι η παραμονή της Καταλονίας στο ισπανικό κράτος.
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch εκτιμά πως η ανεξαρτησία θα αποτελέσει πιστωτικά αρνητικό γεγονός (credit negative) για την Καταλονία (Ba3 με αρνητικό outlook) και όχι για την Ισπανία.
Την ίδια ώρα, οι Καταλανοί αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους είναι στρωμένος με πολλά πολιτικά και νομικά εμπόδια.
Άλλωστε σύμφωνα με τους αναλυτές, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι οριακό είτε υπέρ, είτε κατά της απόσχισης.
Στο προηγούμενο δημοψήφισμα της 9ης Νοεμβρίου 2014, το οποίο κρίθηκε παράνομο, ψήφισε μόλις το 33% των Καταλανών και το αποτέλεσμα ήταν υπέρ της απόσχισης με ποσοστό 80,76%.
Να σημειωθεί ότι η Καταλονία αποτελεί ήδη «αυτόνομη κοινότητα» και έχει δικό της κοινοβούλιο.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Καταλανοί αφορά την οικονομία, καθώς υποστηρίζουν ότι φορολογούνται υψηλά από τη Μαδρίτη, γεγονός που τους έχει οδηγήσει σε υπερχρέωση.
Βασικό αίτημα των υπέρμαχων της ανεξαρτησίας είναι να ισχύσει ό,τι και στη χώρα των Βάσκων (το περίφημο Concierto Vasco).
Δηλαδή να ισχύσουν απαλλαγές και οι φόροι να καταβάλονται στην κεντρική εξουσία ανάλογα με τις υπηρεσίες που παρέχει το κράτος στην Καταλονία.
Οι φόβοι για ντόμινο
Μπορεί οι συνέπειες για την Ισπανία να είναι εκτός από εθνικές και οικονομικές, οι επιπτώσεις όμως στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι κυρίως πολιτικές.
Όπως είχε αναφέρει το 1995 ο πρόεδρος της Γαλλίας, François Mitterrand, στην τελευταία ομιλία που παραχώρησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, «ο εθνικισμός είναι πόλεμος».
Ένας πόλεμος που ροκανίζει σιγά σιγά τα θεμέλια της Ένωσης.
Αυτό ακριβώς θέλουν να αποφύγουν οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι βλέπουν την Ε.Ε. να ταλαιπωρείται από αποσχιστικές τάσεις.
Το σοκ του Brexit έχει ταρακουνήσει τη Γηραιά Ήπειρο και το τελευταίο που χρειάζεται είναι ένα ντόμινο ανεξαρτητοποίησης κρατών.
Καταλονία, Σκοτία, Ουαλία, Φλάνδρα, χώρα των Βάσκων, ακόμη και η... Βενετία, έχουν δηλώσει την ισχυρή τους θέληση για αυτονομία, τόσο για εθνικούς/πολιτικούς λόγους, όσο και για οικονομικούς.
Μέχρι σήμερα η Ευρώπη δεν έχει κατορθώσει να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικότητα και πολιτικούς όρους τις αποσχιστικές τάσεις, οι οποίες υπονομεύουν τόσο τα κράτη μέλη σε εθνικό επίπεδο, όσο και το ίδιο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Αποστολή δύσκολη, καθώς οι τάσεις απόσχισης είναι βαθιά ριζωμένες ιστορικά και απαιτούν τολμηρές πολιτικές αλλά και οικονομικές αποφάσεις με στόχο την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Μαρία Παπαδάτου
www.bankingnews.gr
Στην τελική ευθεία για το δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου 2017, η Μαδρίτη διαμηνύει με κάθε τρόπο ότι είναι παράνομο, καθώς το Σύνταγμα αναφέρει ότι η Ισπανία είναι αδιαίρετη, ενώ και το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει κρίνει τη διαδικασία αντισυνταγματική.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι τι θα σημάνει για την Ισπανία πιθανή ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας.
Η μεγαλύτερη χώρα της Ιβηρικής έχει πολλά να χάσει, όχι μόνο σε πολιτικό - εθνικό επίπεδο, αλλά κυρίως σε οικονομικό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Politico, η Καταλονία αποτελεί μόλις το 6,3% της συνολικής έκτασης της Ισπανίας, ωστόσο αντιπροσωπεύει το 20,1% του ΑΕΠ (στοιχεία 2016).
Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 7,45 εκατ. πολίτες (το 16% του συνολικού πληθυσμού).
Παράλληλα αντιπροσωπεύει το 1/4 των εξαγωγών με το ποσοστό να ανέρχεται στο 25,6%.
Το 2016 κατέβαλε το 20,8% των φόρων που συγκέντρωσε η κεντρική διοίκηση της Μαδρίτης, ενώ στις καταλανικές startups κατευθύνθηκε το 56,3% των επενδύσεων!
Την ίδια ώρα, η Βαρκελώνη διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά λιμάνια της Μεσογείου.
Ισχυρό brandname
Τα στοιχεία αποτυπώνουν ξεκάθαρα την οικονομική ισχύ της Καταλονίας, η οποία είναι επίσης πανίσχυρη στους τομείς του τουρισμού και του αθλητισμού.
Η Βαρκελώνη προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες ετησίως.
Είναι ενδεικτικό ότι η Καταλονία προσέλκυσε το 23,8% των ξένων τουρισμών που επισκέφτηκαν την Ισπανία το 2016.
Όσον αφορά τον αθλητισμό, το brandname της Μπαρτσελόνα είναι από τα ισχυρότερα και εμπορικότερα στον πλανήτη, ενώ στο Euro 2016 το 26% των παικτών της Εθνικής Ισπανίας ήταν Καταλανοί.
Η Μαδρίτη δεν αντέχει να χάσει την Καταλονία και αυτό είναι κάτι που γνωρίζει πολύ καλά η ισπανική κυβέρνηση.
Για τις οικονομικές επιπτώσεις προειδοποιούν και οι οίκοι αξιολόγησης.
«H απόσχιση θα αποδυναμώσει το οικονομικό προφίλ της Ισπανίας», εκτιμά η Moody's, τονίζοντας ωστόσο ότι το βασικό σενάριο είναι η παραμονή της Καταλονίας στο ισπανικό κράτος.
Ο οίκος αξιολόγησης Fitch εκτιμά πως η ανεξαρτησία θα αποτελέσει πιστωτικά αρνητικό γεγονός (credit negative) για την Καταλονία (Ba3 με αρνητικό outlook) και όχι για την Ισπανία.
Την ίδια ώρα, οι Καταλανοί αναγνωρίζουν ότι ο δρόμος για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κράτους είναι στρωμένος με πολλά πολιτικά και νομικά εμπόδια.
Άλλωστε σύμφωνα με τους αναλυτές, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος θα είναι οριακό είτε υπέρ, είτε κατά της απόσχισης.
Στο προηγούμενο δημοψήφισμα της 9ης Νοεμβρίου 2014, το οποίο κρίθηκε παράνομο, ψήφισε μόλις το 33% των Καταλανών και το αποτέλεσμα ήταν υπέρ της απόσχισης με ποσοστό 80,76%.
Να σημειωθεί ότι η Καταλονία αποτελεί ήδη «αυτόνομη κοινότητα» και έχει δικό της κοινοβούλιο.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Καταλανοί αφορά την οικονομία, καθώς υποστηρίζουν ότι φορολογούνται υψηλά από τη Μαδρίτη, γεγονός που τους έχει οδηγήσει σε υπερχρέωση.
Βασικό αίτημα των υπέρμαχων της ανεξαρτησίας είναι να ισχύσει ό,τι και στη χώρα των Βάσκων (το περίφημο Concierto Vasco).
Δηλαδή να ισχύσουν απαλλαγές και οι φόροι να καταβάλονται στην κεντρική εξουσία ανάλογα με τις υπηρεσίες που παρέχει το κράτος στην Καταλονία.
Οι φόβοι για ντόμινο
Μπορεί οι συνέπειες για την Ισπανία να είναι εκτός από εθνικές και οικονομικές, οι επιπτώσεις όμως στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι κυρίως πολιτικές.
Όπως είχε αναφέρει το 1995 ο πρόεδρος της Γαλλίας, François Mitterrand, στην τελευταία ομιλία που παραχώρησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, «ο εθνικισμός είναι πόλεμος».
Ένας πόλεμος που ροκανίζει σιγά σιγά τα θεμέλια της Ένωσης.
Αυτό ακριβώς θέλουν να αποφύγουν οι Ευρωπαίοι, οι οποίοι βλέπουν την Ε.Ε. να ταλαιπωρείται από αποσχιστικές τάσεις.
Το σοκ του Brexit έχει ταρακουνήσει τη Γηραιά Ήπειρο και το τελευταίο που χρειάζεται είναι ένα ντόμινο ανεξαρτητοποίησης κρατών.
Καταλονία, Σκοτία, Ουαλία, Φλάνδρα, χώρα των Βάσκων, ακόμη και η... Βενετία, έχουν δηλώσει την ισχυρή τους θέληση για αυτονομία, τόσο για εθνικούς/πολιτικούς λόγους, όσο και για οικονομικούς.
Μέχρι σήμερα η Ευρώπη δεν έχει κατορθώσει να αντιμετωπίσει με αποτελεσματικότητα και πολιτικούς όρους τις αποσχιστικές τάσεις, οι οποίες υπονομεύουν τόσο τα κράτη μέλη σε εθνικό επίπεδο, όσο και το ίδιο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Αποστολή δύσκολη, καθώς οι τάσεις απόσχισης είναι βαθιά ριζωμένες ιστορικά και απαιτούν τολμηρές πολιτικές αλλά και οικονομικές αποφάσεις με στόχο την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Μαρία Παπαδάτου
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών