γράφει : Ελένη Μπότα
Η κατάσταση μεταξύ της Eldorado Gold και της κυβέρνησης οξύνθηκαν το καλοκαίρι μετά και τις δηλώσεις περί «απάτης» και «ξέπλυμα χρήματος» του υπουργού Εθνικής Αμυνας Πάνου Καμένου
Στα άκρα οδηγείται η σύγκρουση της Eldorado Gold με την κυβέρνηση, με την πρώτη να απειλεί ότι θα αποχωρήσει από την Ελλάδα (το έχει κάνει δύο ακόμη φορές) και την κυβέρνηση να προσφεύγει σε διατητικά δικαστήρια υποστηρίζοντας ότι θέλει να τηρηθούν οι νόμιμες διαδικασίες.
Το σίριαλ της επένδυσης των μεταλλείων Κασσάνδρας κρατά περίπου 6 χρόνια και όπως παρατηρούν στελέχη της αγοράς, έχει φτάσει πλέον το πλήρωμα του χρόνου για να ξεκαθαρίσει αν θα προχωρήσει ή όχι η επένδυση.
Το βασικό σημείο της νέας διαμάχης που ξέσπασε ανάμεσα στις δύο πλευρές στις αρχές Αυγούστου ήταν η απόφαση του υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος Γιώργου Σταθάκη για προσφυγή στην διαιτησία με την αιτία της μη τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων από την πλευρά της Ελληνικός Χρυσός, με την εταιρεία να απαντά ότι «έχει δικαιωθεί σε 16 περιπτώσεις από το ΣτΕ για τις περιβαλλοντικές μελέτες της».
Επίσης κύκλοι της εταιρείας τονίζουν ότι η διαδικασία της διαιτησίας θα διαρκέσει τρεις μήνες, δηλαδή, αν αρχίσει στα μέσα Σεπτέμβρη, δεν θα ολοκληρωθεί πριν από τα τέλη του 2017. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή μετατίθεται για το 2020 από το 2019 που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός.
Η κατάσταση μεταξύ της Eldorado Gold και της κυβέρνησης οξύνθηκαν το καλοκαίρι μετά και τις δηλώσεις περί «απάτης» και «ξέπλυμα χρήματος» του υπουργού Εθνικής Αμυνας Πάνου Καμένου, αναφερόμενος στον καναδικό Όμιλο.
Ωστόσο χτες ο κ. Καμμένος ερωτηθείς γα το θέμα της αποχώρησης της Eldorado Gold τόνισε πως «δεν είναι ευχάριστη η αποχώρηση της ElDorado από την Ελλάδα αλλά δεν είμαι εγώ αυτός που θα κρίνει ένα τηρείται η νομοθεσία». ..
Η πραγματική αιτία
Ποιά είναι όμως η βασική αιτία της νέας διαμάχης της Eldorado με το υπουργείο Περιβάλλοντος; Οι καλά γνωριζοντες υποστηρίζουν ότι η μέθοδος της μεταλλουργίας που θα χρησιμοποιηθεί για την εξόρυξη του χρυσού και αν ο καναδικός Όμιλος θα παράγει όντως χρυσό στην Ελλάδα ή θα εξάγει συμπυκνώματα χρυσού σε άλλες χώρες, χωρίς κανένα όφελος για το ελληνικό δημόσιο.
Να σημειωθεί ότι από την πρώτη έγκριση του επενδυτικού της σχεδίου πριν από έξι χρόνια η Eldorado δεν μπορεί να αποδείξει ότι η μέθοδος μεταλλουργίας την οποία η πρότεινε - «μεθόδου ακαριαίας τήξης» (flash smelting) - μπορεί να εφαρμοστεί στα εδάφη της Χαλκιδικής. Η μέθοδος του flash smelting είναι η μόνη που προκρίνεται από τον καναδικό όμιλο και χρειάστηκε πάνω από τρία χρόνια να εγκριθεί (λίγο πριν τις εκλογές του 2009).
Το καλοκαίρι όμως του 2016, η αρμόδια τεχνική υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος απέρριψε τη μεταλλουργική μέθοδο της Eldorado Gold ως μη εφαρμόσιμη, λόγω της εξαιρετικά υψηλής περιεκτικότητας στο τοξικό στοιχείο αρσενικό.
Το Υπουργείο ανέφερε ότι εάν προχωρήσει η εξόρυξη χρυσού στην περιοχή, θα εκπέμπονται ετησίως στην ατμόσφαιρα 20.000 τόνοι αρσενικού.
Η Eldorado αν και κλήθηκε να τροποποιήσει το σχέδιο της, δεν έκανε.
Ακουλούθησε η προσφυγή της εταιρείας στο Συμβούλιο της Επικρατείας, και εν συνεχεία η απόφαση του Δημοσίου να προσφύγει στη διαίτησια. Και εν συνεχεία στην απειλή της Eldorado Gold ότι θα αποχωρήσει από την Ελλάδα.
Τα πρόστιμα που έμειναν στο συρτάρι
Δεκάδες παραβάσεις παρέμειναν στο συρτάρι των υπουργείων – συγκεκριμένα 21 – τα τελευταία χρόνια που καταλογίστηκαν στην Eldorado Gold από τα αρμόδια υπουργεία.
Όπως ανέφερε προσφάτως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι παραβάσεις ελέγχθηκαν και διαπιστώθηκαν την περίοδο από το 2012 έως και τα μέσα του 2014, αλλά «τα αποτελέσματα ελέγχων που για χρόνια έμεναν “ξεχασμένα" σε συρτάρια με ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών και των κυβερνήσεων, οι οποίες είχαν την αρμοδιότητα, αλλά, όπως φαίνεται, όχι και τη βούληση, να επιβάλουν τη νομιμότητα, να προστατέψουν το περιβάλλον, να ελέγξουν τις συγκεκριμένες δραστηριότητες και να προφυλάξουν τους κατοίκους της περιοχής και τους ίδιους τους εργαζόμενους σε αυτές, όπως, επίσης και το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον».
Τα πρόστιμα που επεβλήθησαν ήταν ύψους 1,7 εκατ. Ευρώ και αφορούσαν μεταξύ άλλων την αποθήκευση στερεών αποβλήτων και χημικών σε ακατάλληλους χώρους, ελλιπή χαρακτηρισμό επικινδυνότητας παραγόμενων αποβλήτων, μη τήρηση κανόνων θαλάσσιας μεταφοράς κλπ.
Το σκάνδαλο της παραχώρησης των μεταλλείων
Ας θυμηθούμε όμως τον τρόπο με τον οποίο παραχωρήθηκαν τα Μεταλλεία.
Τον Δεκέμβριο του 1995, τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των Μεταλλείων Κασσάνδρας και το σύνολο των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων περιήλθαν στην εταιρία TVX Hellas. Επρόκειτο για μία εταιρία θυγατρική της καναδικής TVX Gold η οποία είχε ως κύριο στόχο την δημιουργία μεταλλουργίας Χρυσού στην περιοχή της Ολυμπιάδας.
Οι αντιδράσεις όμως των κατοίκων της περιοχής ήταν σφοδρές και προσέφυγαν μ στο ΣτΕ, το οποίο τον Μάρτιο του 2002 εξέδωσε απόφαση η οποία τους δικαίωσε.
Το ΣτΕ έκρινε πως οι πιθανοί κίνδυνοι της επενδυτικής πρότασης της ΤVX HELLAS, θα ήταν μεγαλύτεροι από το οικονομικό και κοινωνικό όφελος που θα προέκυπτε τότε για την τοπική κοινωνία, με αποτέλεσμα η επένδυση να ανασταλεί.
Το 2003 τα μεταλλεία της Κασσάνδρας πέρασαν σε μία νέα εταιρία, την «Ελληνικός Χρυσός», έναντι 11 εκατ. Ευρώ.
Τον Ιανουάριο του 2004 η «Ελληνικός Χρυσός απέκτησε τα μεταλλευτικά δικαιώματα, καθώς και το σύνολο των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων των Μεταλλείων Κασσάνδρας, με ειδικό νόμο που επικυρώνεται από τη Βουλή.
Ωστόσο τον Φεβρουάριο του 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε ότι η ιδιωτικοποίηση του 2003 συνιστά παράνομη κρατική ενίσχυση, διατάζοντας την «Ελληνικός Χρυσός» να πληρώσει 15,3 εκατ. ευρώ στο Ελληνικό Δημόσιο.
Στην ανακοίνωση της η ΕΕ ανέφερε: «Μετά από μια σε βάθος έρευνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πώληση των Μεταλλείων Κασσάνδρας, το 2003, πραγματοποιήθηκε κάτω από την πραγματική αγοραία αξία τους και, ως εκ τούτου, περιλάμβανε επιδοτήσεις κατά παράβαση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Η επιδότηση υπολογίζεται στα 14 εκ. Δεδομένου ότι η εταιρεία επίσης δεν κατέβαλε φόρους μεταβίβασης, το συνολικό ποσό που πρέπει να ανακτηθεί από τον δικαιούχο στα ταμεία του κράτους είναι 15.300.000 ευρώ, συν τους τόκους.»
Επιπρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι η ιδιωτικοποίηση «πραγματοποιήθηκε χωρίς μια διαφανή και ανοικτή δημόσια διαδικασία προσφορών».
www.bankingnews.gr
Το σίριαλ της επένδυσης των μεταλλείων Κασσάνδρας κρατά περίπου 6 χρόνια και όπως παρατηρούν στελέχη της αγοράς, έχει φτάσει πλέον το πλήρωμα του χρόνου για να ξεκαθαρίσει αν θα προχωρήσει ή όχι η επένδυση.
Το βασικό σημείο της νέας διαμάχης που ξέσπασε ανάμεσα στις δύο πλευρές στις αρχές Αυγούστου ήταν η απόφαση του υπουργού Ενέργειας και Περιβάλλοντος Γιώργου Σταθάκη για προσφυγή στην διαιτησία με την αιτία της μη τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων από την πλευρά της Ελληνικός Χρυσός, με την εταιρεία να απαντά ότι «έχει δικαιωθεί σε 16 περιπτώσεις από το ΣτΕ για τις περιβαλλοντικές μελέτες της».
Επίσης κύκλοι της εταιρείας τονίζουν ότι η διαδικασία της διαιτησίας θα διαρκέσει τρεις μήνες, δηλαδή, αν αρχίσει στα μέσα Σεπτέμβρη, δεν θα ολοκληρωθεί πριν από τα τέλη του 2017. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή μετατίθεται για το 2020 από το 2019 που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός.
Η κατάσταση μεταξύ της Eldorado Gold και της κυβέρνησης οξύνθηκαν το καλοκαίρι μετά και τις δηλώσεις περί «απάτης» και «ξέπλυμα χρήματος» του υπουργού Εθνικής Αμυνας Πάνου Καμένου, αναφερόμενος στον καναδικό Όμιλο.
Ωστόσο χτες ο κ. Καμμένος ερωτηθείς γα το θέμα της αποχώρησης της Eldorado Gold τόνισε πως «δεν είναι ευχάριστη η αποχώρηση της ElDorado από την Ελλάδα αλλά δεν είμαι εγώ αυτός που θα κρίνει ένα τηρείται η νομοθεσία». ..
Η πραγματική αιτία
Ποιά είναι όμως η βασική αιτία της νέας διαμάχης της Eldorado με το υπουργείο Περιβάλλοντος; Οι καλά γνωριζοντες υποστηρίζουν ότι η μέθοδος της μεταλλουργίας που θα χρησιμοποιηθεί για την εξόρυξη του χρυσού και αν ο καναδικός Όμιλος θα παράγει όντως χρυσό στην Ελλάδα ή θα εξάγει συμπυκνώματα χρυσού σε άλλες χώρες, χωρίς κανένα όφελος για το ελληνικό δημόσιο.
Να σημειωθεί ότι από την πρώτη έγκριση του επενδυτικού της σχεδίου πριν από έξι χρόνια η Eldorado δεν μπορεί να αποδείξει ότι η μέθοδος μεταλλουργίας την οποία η πρότεινε - «μεθόδου ακαριαίας τήξης» (flash smelting) - μπορεί να εφαρμοστεί στα εδάφη της Χαλκιδικής. Η μέθοδος του flash smelting είναι η μόνη που προκρίνεται από τον καναδικό όμιλο και χρειάστηκε πάνω από τρία χρόνια να εγκριθεί (λίγο πριν τις εκλογές του 2009).
Το καλοκαίρι όμως του 2016, η αρμόδια τεχνική υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος απέρριψε τη μεταλλουργική μέθοδο της Eldorado Gold ως μη εφαρμόσιμη, λόγω της εξαιρετικά υψηλής περιεκτικότητας στο τοξικό στοιχείο αρσενικό.
Το Υπουργείο ανέφερε ότι εάν προχωρήσει η εξόρυξη χρυσού στην περιοχή, θα εκπέμπονται ετησίως στην ατμόσφαιρα 20.000 τόνοι αρσενικού.
Η Eldorado αν και κλήθηκε να τροποποιήσει το σχέδιο της, δεν έκανε.
Ακουλούθησε η προσφυγή της εταιρείας στο Συμβούλιο της Επικρατείας, και εν συνεχεία η απόφαση του Δημοσίου να προσφύγει στη διαίτησια. Και εν συνεχεία στην απειλή της Eldorado Gold ότι θα αποχωρήσει από την Ελλάδα.
Τα πρόστιμα που έμειναν στο συρτάρι
Δεκάδες παραβάσεις παρέμειναν στο συρτάρι των υπουργείων – συγκεκριμένα 21 – τα τελευταία χρόνια που καταλογίστηκαν στην Eldorado Gold από τα αρμόδια υπουργεία.
Όπως ανέφερε προσφάτως το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι παραβάσεις ελέγχθηκαν και διαπιστώθηκαν την περίοδο από το 2012 έως και τα μέσα του 2014, αλλά «τα αποτελέσματα ελέγχων που για χρόνια έμεναν “ξεχασμένα" σε συρτάρια με ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών και των κυβερνήσεων, οι οποίες είχαν την αρμοδιότητα, αλλά, όπως φαίνεται, όχι και τη βούληση, να επιβάλουν τη νομιμότητα, να προστατέψουν το περιβάλλον, να ελέγξουν τις συγκεκριμένες δραστηριότητες και να προφυλάξουν τους κατοίκους της περιοχής και τους ίδιους τους εργαζόμενους σε αυτές, όπως, επίσης και το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον».
Τα πρόστιμα που επεβλήθησαν ήταν ύψους 1,7 εκατ. Ευρώ και αφορούσαν μεταξύ άλλων την αποθήκευση στερεών αποβλήτων και χημικών σε ακατάλληλους χώρους, ελλιπή χαρακτηρισμό επικινδυνότητας παραγόμενων αποβλήτων, μη τήρηση κανόνων θαλάσσιας μεταφοράς κλπ.
Το σκάνδαλο της παραχώρησης των μεταλλείων
Ας θυμηθούμε όμως τον τρόπο με τον οποίο παραχωρήθηκαν τα Μεταλλεία.
Τον Δεκέμβριο του 1995, τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των Μεταλλείων Κασσάνδρας και το σύνολο των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων περιήλθαν στην εταιρία TVX Hellas. Επρόκειτο για μία εταιρία θυγατρική της καναδικής TVX Gold η οποία είχε ως κύριο στόχο την δημιουργία μεταλλουργίας Χρυσού στην περιοχή της Ολυμπιάδας.
Οι αντιδράσεις όμως των κατοίκων της περιοχής ήταν σφοδρές και προσέφυγαν μ στο ΣτΕ, το οποίο τον Μάρτιο του 2002 εξέδωσε απόφαση η οποία τους δικαίωσε.
Το ΣτΕ έκρινε πως οι πιθανοί κίνδυνοι της επενδυτικής πρότασης της ΤVX HELLAS, θα ήταν μεγαλύτεροι από το οικονομικό και κοινωνικό όφελος που θα προέκυπτε τότε για την τοπική κοινωνία, με αποτέλεσμα η επένδυση να ανασταλεί.
Το 2003 τα μεταλλεία της Κασσάνδρας πέρασαν σε μία νέα εταιρία, την «Ελληνικός Χρυσός», έναντι 11 εκατ. Ευρώ.
Τον Ιανουάριο του 2004 η «Ελληνικός Χρυσός απέκτησε τα μεταλλευτικά δικαιώματα, καθώς και το σύνολο των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων των Μεταλλείων Κασσάνδρας, με ειδικό νόμο που επικυρώνεται από τη Βουλή.
Ωστόσο τον Φεβρουάριο του 2011 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε ότι η ιδιωτικοποίηση του 2003 συνιστά παράνομη κρατική ενίσχυση, διατάζοντας την «Ελληνικός Χρυσός» να πληρώσει 15,3 εκατ. ευρώ στο Ελληνικό Δημόσιο.
Στην ανακοίνωση της η ΕΕ ανέφερε: «Μετά από μια σε βάθος έρευνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πώληση των Μεταλλείων Κασσάνδρας, το 2003, πραγματοποιήθηκε κάτω από την πραγματική αγοραία αξία τους και, ως εκ τούτου, περιλάμβανε επιδοτήσεις κατά παράβαση των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Η επιδότηση υπολογίζεται στα 14 εκ. Δεδομένου ότι η εταιρεία επίσης δεν κατέβαλε φόρους μεταβίβασης, το συνολικό ποσό που πρέπει να ανακτηθεί από τον δικαιούχο στα ταμεία του κράτους είναι 15.300.000 ευρώ, συν τους τόκους.»
Επιπρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπίστωσε ότι η ιδιωτικοποίηση «πραγματοποιήθηκε χωρίς μια διαφανή και ανοικτή δημόσια διαδικασία προσφορών».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών