Αυξάνονται οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες
Οι αγορές αξιολογούν θετικά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας αλλά απαιτείται ακόμη σημαντική προσπάθεια, υποστηρίζει η Eurobank, στην καθιερωμένη εβδομαδιαία ανάλυσή της "7 Ημέρες Οικονομία".
Αναλυτικά, σύμφωνα με τη Eurobank:
• Η σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς των ομολόγων και των Προθεσμιακών Συμβολαίων Ανταλλαγής Πιστωτικού Κινδύνου (CDS) δείχνουν ότι οι αγορές εξακολουθούν να αξιολογούν θετικά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας
• Υστέρηση κατά 12,58% σε σχέση με τις δυνητικές της δυνατότητες σημείωσε η ελληνική οικονομία το 2013.
• Το δυνητικό ΑΕΠ έχει μειωθεί προσεγγιστικά κατά 10% σε σχέση με το 2007.
• Οι κύριες αιτίες αυτού του φαινομένου είναι η συρρίκνωση του φυσικού κεφαλαίου (για πρώτη φορά από το 1960), τα υψηλά επίπεδα της μακροχρόνιας ανεργίας (συρρίκνωση του ανθρώπινου κεφαλαίου) και η μείωση της συνολικής παραγωγικότητας.
• Δείκτης Οικονομικού κλίματος: τον Ιούλιο, αν και υποχώρησε στις 102,6 μονάδες από 103,7 μον. τον Ιούνιο, παρέμεινε για δεύτερο συνεχή μήνα πάνω από τον ιστορικό μέσο όρο των 100 μονάδων.
• Οι καταθέσεις του εγχώριου ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα αυξήθηκαν τον Ιούνιο φθάνοντας τα €163,2 δισ., επίπεδα κοντά σε αυτά που ήταν στις αρχές του έτους.
Οι πράξεις στα προθεσμιακά συμβόλαια ανταλλαγής πιστωτικού κινδύνου (Credit Default Swaps, CDS) αυξήθηκαν κατά 74 σύμφωνα με τα εβδομαδιαία στοιχεία της βάσης δεδομένων DTCC ενώ το αντίστοιχο περιθώριο των CDS σύμφωνα με το Bloomberg την Τετάρτη 30 Ιουλίου 2014 ήταν στις 450 μβ για πρώτη φορά από το 2012.
Σε όρους δημοσίου διαλόγου της άνοιξης του 2010 και μόνο το άκουσμα CDS θα προκαλούσε αρνητικές αντιδράσεις καθώς μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης αναλωνόταν σε φήμες περί κερδοσκοπικών πιέσεων στα ελληνικά CDS ενώ παρέβλεπε την μεταβολή των μεγεθών της πραγματικής οικονομίας που θα μπορούσαν να εξηγήσουν την έντονα αυξητική πορεία.
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι τα ελληνικά CDS ήταν περίπου στις 450 μβ στις αρχές Απριλίου 2010, ένα μήνα περίπου από την υπογραφή του 1ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας και ενώ όλη η προσπάθεια δημοσιονομικής σύγκλισης, εφαρμογής του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κτλ ήταν ακόμη μπροστά μας. Ήδη όμως από τις αρχές του 2011 σε σχετική μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank είχαμε δήξει πως η μεταβολή του περιθωρίου βάσης μεταξύ των CDS και των υποκείμενων 5-ετών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου μπορούσε να αποδοθεί σε μεταβολές μακροοικονομικών παραγόντων όπως πχ οι υποβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας, οι αναθεωρήσεις χρέους και δημοσιονομικού ελλείμματος κλπ παρά σε παράγοντες που είχαν να κάνουν με κερδοσκοπικές πιέσεις στην αγορά των ελληνικών CDS.
Οι πρόσφατες εξελίξεις έρχονται επιβεβαιώνουν τα συμπεράσματα μας για την επίδραση των μακροοικονομικών παραγόντων στην πορεία των ελληνικών CDS.
Η επανέναρξη της διαπραγμάτευσης δείχνει πως στην αγορά υπάρχουν εκδότες CDS οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν τον κίνδυνο και να εκδώσουν συμβόλαια ανταλλαγής πιστωτικού κινδύνου.
Οι εκδότες των CDS είναι πλέον διατεθειμένοι να αναλάβουν τον κίνδυνο έκδοσης γιατί πιστεύουν ότι υπάρχουν σημαντικές πιθανότητες να μην φτάσει η Ελλάδα ποτέ πάλι στο σημείο της χρεοκοπίας ή της αναδιάρθρωσης του χρέους της.
Η σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς των ομολόγων και των Προθεσμιακών Συμβολαίων Ανταλλαγής Πιστωτικού Κινδύνου (CDS) δείχνουν ότι οι αγορές εξακολουθούν να αξιολογούν θετικά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας. Οι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή την αναθεώρηση της πιθανότητας είναι:
• Η πρόοδος που έχει σημειώσει η ελληνική οικονομία τους προηγούμενους μήνες τόσο όσον αφορά την δημοσιονομική σύγκλιση (επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 και την αναμενόμενη αύξηση του για τα επόμενα χρόνια) αλλά και την εφαρμογή σημαντικού μέρους του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
• Η αναμενόμενη επιστροφή της πραγματικής οικονομίας σε θετικούς πραγματικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2013. Η επίσημη πρόβλεψη σύμφωνα με το 2ο Πρόγραμμα Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (2ΠΣΕΟ) είναι για πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης 0,6% του ΑΕΠ για το 2013 ενώ η αντίστοιχη πρόβλεψη της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank είναι 0,8% του ΑΕΠ.
• Η διαφαινόμενη λύση στο θέμα των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα που μάλλον προσδιορίζεται προς τις αρχές του 2015 στην καλύτερη περίπτωση.. Σημειώστε εδώ ότι το χρέος προς τον ιδιωτικό τομέα αποτελεί μικρό ποσοστό μόνο του συνολικού δημόσιου χρέους. Τα όποια μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα αφορούν μόνο το χρέος προς τον επίσημο τομέα. Οποιαδήποτε αναδιάρθρωση του χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα δε θα έλυνε το πρόβλημα του δυσβάστακτου χρέους.
Βέβαια κανείς δε θα μπορούσε να ισχυριστεί πως η κατάσταση ομαλοποιήθηκε. Ας μην παραβλέπουμε ότι το περιθώριο των CDS με υποκείμενο τίτλο τα ελληνικά 5-ετή ομόλογα είναι στις 449 μβ σημαντικά υψηλότερο πχ από το αντίστοιχο περιθώριο των CDS της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας (στις 180 μβ και 51 μβ αντίστοιχα στις 30/07/2014). Δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμό καθώς είμαστε στο μέσο μιας ακόμη αξιολόγησης από την τρόικα, τόσο η εφαρμογή του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων όσο και η εφαρμογή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων παρουσιάζουν σημαντικές υστερήσεις ενώ πλέον το πιο κρίσιμο σημείο για την επόμενη περίοδο πέρα από την διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας είναι η δημιουργία εκείνων των συνθηκών που θα επιτρέψουν την επίτευξη του στόχου για πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ 2,9% το 2015 . Ήδη οι σημαντικές καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος προκαλούν ανησυχίες σχετικά με τη δυνατότητα επίτευξης του συγκεκριμένου στόχου. Σε αυτό το πλαίσιο κρίνουμε πως η πρόσφατη κατάθεση του πολυνομοσχεδίου στο Ελληνικό Κοινοβούλιο με τις προαπαιτούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την λήψη της επόμενης δόσης του €1,0 δισ. αλλά και με μια σειρά από επιπλέον μεταρρυθμίσεις (πχ απλούστευση τρόπου υποβολής ΦΠΑ κτλ) αποτελούν ένα θετικό βήμα προς την σωστή κατεύθυνση για την ελληνική κυβέρνηση.
Οι οικονομολόγοι στην προσπάθεια τους να ερμηνεύσουν την λειτουργία των σύγχρονων οικονομιών της αγοράς, χρησιμοποιούν ως εργαλεία ανάλυσης δύο βασικές συνιστώσες του οικονομικού συστήματος. Αυτές είναι οι δυνατότητες και οι προτιμήσεις της οικονομίας. Οι δυνατότητες αντικατοπτρίζουν την υπάρχουσα παραγωγική δυναμικότητα (π.χ. μηχανήματα, κτίρια, εργατοώρες, τεχνολογία) ενώ οι προτιμήσεις σχετίζονται κυρίως με τις επιθυμίες των θεσμικών φορέων της κοινωνίας (νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβέρνηση) για τα χαρακτηριστικά των αγαθών που θα παραχθούν στο παρόν ή στο μέλλον. Τον τελευταίο καιρό και ιδίως μετά το 2009 όταν τα στοιχεία για την παγκόσμια οικονομία έδειχναν ότι η ανάκαμψη θα είναι ισχνή, πολλοί οικονομολόγοι έστρεψαν την προσοχή τους προς τις παραγωγικές δυνατότητες των οικονομιών. Πιο συγκεκριμένα, άρχισαν να διερευνούν το μονοπάτι που ακολουθούσε μια μακροοικονομική μεταβλητή που ονομάζεται δυνητικό προϊόν. Η εν λόγω μεταβλητή ορίζεται ως το επίπεδο του προϊόντος που μπορεί να παραχθεί με σταθερό πληθωρισμό και ανεργία που να αντιστοιχεί στο φυσικό της επίπεδο. Το δυνητικό προϊόν αποτελεί συνάρτηση παραγόντων που προέρχονται από την πλευρά της προσφοράς όπως το φυσικό κεφάλαιο, η εργασία και η συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών της παραγωγής. Ποια ήταν η πορεία αυτής της μεταβλητής για την ελληνική οικονομία κατά την διάρκεια της «Μεγάλης Ύφεσης» της περιόδου 2007-2013; Έχουμε λόγους να ανησυχούμε για το μέλλον;
Σύμφωνα με την μακροοικονομική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ameco – The Annual Macro – Economic Database) στο τέλος του 2013 η ελληνική οικονομία υστερούσε κατά 12,58% σε σχέση με τις δυνητικές της παραγωγικές δυνατότητες (δυνητικό ΑΕΠ). Η πραγματοποιηθείσα παραγωγή ήταν της τάξης των 160,98 δις ευρώ (σε σταθερές τιμές του έτους 2005) ενώ η δυνητική παραγωγή άγγιζε τα 184,15 δις ευρώ.
www.bankingnews.gr
Αναλυτικά, σύμφωνα με τη Eurobank:
• Η σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς των ομολόγων και των Προθεσμιακών Συμβολαίων Ανταλλαγής Πιστωτικού Κινδύνου (CDS) δείχνουν ότι οι αγορές εξακολουθούν να αξιολογούν θετικά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας
• Υστέρηση κατά 12,58% σε σχέση με τις δυνητικές της δυνατότητες σημείωσε η ελληνική οικονομία το 2013.
• Το δυνητικό ΑΕΠ έχει μειωθεί προσεγγιστικά κατά 10% σε σχέση με το 2007.
• Οι κύριες αιτίες αυτού του φαινομένου είναι η συρρίκνωση του φυσικού κεφαλαίου (για πρώτη φορά από το 1960), τα υψηλά επίπεδα της μακροχρόνιας ανεργίας (συρρίκνωση του ανθρώπινου κεφαλαίου) και η μείωση της συνολικής παραγωγικότητας.
• Δείκτης Οικονομικού κλίματος: τον Ιούλιο, αν και υποχώρησε στις 102,6 μονάδες από 103,7 μον. τον Ιούνιο, παρέμεινε για δεύτερο συνεχή μήνα πάνω από τον ιστορικό μέσο όρο των 100 μονάδων.
• Οι καταθέσεις του εγχώριου ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα αυξήθηκαν τον Ιούνιο φθάνοντας τα €163,2 δισ., επίπεδα κοντά σε αυτά που ήταν στις αρχές του έτους.
Οι πράξεις στα προθεσμιακά συμβόλαια ανταλλαγής πιστωτικού κινδύνου (Credit Default Swaps, CDS) αυξήθηκαν κατά 74 σύμφωνα με τα εβδομαδιαία στοιχεία της βάσης δεδομένων DTCC ενώ το αντίστοιχο περιθώριο των CDS σύμφωνα με το Bloomberg την Τετάρτη 30 Ιουλίου 2014 ήταν στις 450 μβ για πρώτη φορά από το 2012.
Σε όρους δημοσίου διαλόγου της άνοιξης του 2010 και μόνο το άκουσμα CDS θα προκαλούσε αρνητικές αντιδράσεις καθώς μεγάλο μέρος της δημόσιας συζήτησης αναλωνόταν σε φήμες περί κερδοσκοπικών πιέσεων στα ελληνικά CDS ενώ παρέβλεπε την μεταβολή των μεγεθών της πραγματικής οικονομίας που θα μπορούσαν να εξηγήσουν την έντονα αυξητική πορεία.
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι τα ελληνικά CDS ήταν περίπου στις 450 μβ στις αρχές Απριλίου 2010, ένα μήνα περίπου από την υπογραφή του 1ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας και ενώ όλη η προσπάθεια δημοσιονομικής σύγκλισης, εφαρμογής του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων κτλ ήταν ακόμη μπροστά μας. Ήδη όμως από τις αρχές του 2011 σε σχετική μελέτη της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank είχαμε δήξει πως η μεταβολή του περιθωρίου βάσης μεταξύ των CDS και των υποκείμενων 5-ετών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου μπορούσε να αποδοθεί σε μεταβολές μακροοικονομικών παραγόντων όπως πχ οι υποβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας, οι αναθεωρήσεις χρέους και δημοσιονομικού ελλείμματος κλπ παρά σε παράγοντες που είχαν να κάνουν με κερδοσκοπικές πιέσεις στην αγορά των ελληνικών CDS.
Οι πρόσφατες εξελίξεις έρχονται επιβεβαιώνουν τα συμπεράσματα μας για την επίδραση των μακροοικονομικών παραγόντων στην πορεία των ελληνικών CDS.
Η επανέναρξη της διαπραγμάτευσης δείχνει πως στην αγορά υπάρχουν εκδότες CDS οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν τον κίνδυνο και να εκδώσουν συμβόλαια ανταλλαγής πιστωτικού κινδύνου.
Οι εκδότες των CDS είναι πλέον διατεθειμένοι να αναλάβουν τον κίνδυνο έκδοσης γιατί πιστεύουν ότι υπάρχουν σημαντικές πιθανότητες να μην φτάσει η Ελλάδα ποτέ πάλι στο σημείο της χρεοκοπίας ή της αναδιάρθρωσης του χρέους της.
Η σταδιακή ομαλοποίηση της αγοράς των ομολόγων και των Προθεσμιακών Συμβολαίων Ανταλλαγής Πιστωτικού Κινδύνου (CDS) δείχνουν ότι οι αγορές εξακολουθούν να αξιολογούν θετικά την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας. Οι παράγοντες που οδήγησαν σε αυτή την αναθεώρηση της πιθανότητας είναι:
• Η πρόοδος που έχει σημειώσει η ελληνική οικονομία τους προηγούμενους μήνες τόσο όσον αφορά την δημοσιονομική σύγκλιση (επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2013 και την αναμενόμενη αύξηση του για τα επόμενα χρόνια) αλλά και την εφαρμογή σημαντικού μέρους του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
• Η αναμενόμενη επιστροφή της πραγματικής οικονομίας σε θετικούς πραγματικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2013. Η επίσημη πρόβλεψη σύμφωνα με το 2ο Πρόγραμμα Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (2ΠΣΕΟ) είναι για πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης 0,6% του ΑΕΠ για το 2013 ενώ η αντίστοιχη πρόβλεψη της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank είναι 0,8% του ΑΕΠ.
• Η διαφαινόμενη λύση στο θέμα των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα που μάλλον προσδιορίζεται προς τις αρχές του 2015 στην καλύτερη περίπτωση.. Σημειώστε εδώ ότι το χρέος προς τον ιδιωτικό τομέα αποτελεί μικρό ποσοστό μόνο του συνολικού δημόσιου χρέους. Τα όποια μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα αφορούν μόνο το χρέος προς τον επίσημο τομέα. Οποιαδήποτε αναδιάρθρωση του χρέους προς τον ιδιωτικό τομέα δε θα έλυνε το πρόβλημα του δυσβάστακτου χρέους.
Βέβαια κανείς δε θα μπορούσε να ισχυριστεί πως η κατάσταση ομαλοποιήθηκε. Ας μην παραβλέπουμε ότι το περιθώριο των CDS με υποκείμενο τίτλο τα ελληνικά 5-ετή ομόλογα είναι στις 449 μβ σημαντικά υψηλότερο πχ από το αντίστοιχο περιθώριο των CDS της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας (στις 180 μβ και 51 μβ αντίστοιχα στις 30/07/2014). Δεν υπάρχουν περιθώρια για εφησυχασμό καθώς είμαστε στο μέσο μιας ακόμη αξιολόγησης από την τρόικα, τόσο η εφαρμογή του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων όσο και η εφαρμογή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων παρουσιάζουν σημαντικές υστερήσεις ενώ πλέον το πιο κρίσιμο σημείο για την επόμενη περίοδο πέρα από την διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας είναι η δημιουργία εκείνων των συνθηκών που θα επιτρέψουν την επίτευξη του στόχου για πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ 2,9% το 2015 . Ήδη οι σημαντικές καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος προκαλούν ανησυχίες σχετικά με τη δυνατότητα επίτευξης του συγκεκριμένου στόχου. Σε αυτό το πλαίσιο κρίνουμε πως η πρόσφατη κατάθεση του πολυνομοσχεδίου στο Ελληνικό Κοινοβούλιο με τις προαπαιτούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την λήψη της επόμενης δόσης του €1,0 δισ. αλλά και με μια σειρά από επιπλέον μεταρρυθμίσεις (πχ απλούστευση τρόπου υποβολής ΦΠΑ κτλ) αποτελούν ένα θετικό βήμα προς την σωστή κατεύθυνση για την ελληνική κυβέρνηση.
Οι οικονομολόγοι στην προσπάθεια τους να ερμηνεύσουν την λειτουργία των σύγχρονων οικονομιών της αγοράς, χρησιμοποιούν ως εργαλεία ανάλυσης δύο βασικές συνιστώσες του οικονομικού συστήματος. Αυτές είναι οι δυνατότητες και οι προτιμήσεις της οικονομίας. Οι δυνατότητες αντικατοπτρίζουν την υπάρχουσα παραγωγική δυναμικότητα (π.χ. μηχανήματα, κτίρια, εργατοώρες, τεχνολογία) ενώ οι προτιμήσεις σχετίζονται κυρίως με τις επιθυμίες των θεσμικών φορέων της κοινωνίας (νοικοκυριά, επιχειρήσεις και κυβέρνηση) για τα χαρακτηριστικά των αγαθών που θα παραχθούν στο παρόν ή στο μέλλον. Τον τελευταίο καιρό και ιδίως μετά το 2009 όταν τα στοιχεία για την παγκόσμια οικονομία έδειχναν ότι η ανάκαμψη θα είναι ισχνή, πολλοί οικονομολόγοι έστρεψαν την προσοχή τους προς τις παραγωγικές δυνατότητες των οικονομιών. Πιο συγκεκριμένα, άρχισαν να διερευνούν το μονοπάτι που ακολουθούσε μια μακροοικονομική μεταβλητή που ονομάζεται δυνητικό προϊόν. Η εν λόγω μεταβλητή ορίζεται ως το επίπεδο του προϊόντος που μπορεί να παραχθεί με σταθερό πληθωρισμό και ανεργία που να αντιστοιχεί στο φυσικό της επίπεδο. Το δυνητικό προϊόν αποτελεί συνάρτηση παραγόντων που προέρχονται από την πλευρά της προσφοράς όπως το φυσικό κεφάλαιο, η εργασία και η συνολική παραγωγικότητα των συντελεστών της παραγωγής. Ποια ήταν η πορεία αυτής της μεταβλητής για την ελληνική οικονομία κατά την διάρκεια της «Μεγάλης Ύφεσης» της περιόδου 2007-2013; Έχουμε λόγους να ανησυχούμε για το μέλλον;
Σύμφωνα με την μακροοικονομική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Ameco – The Annual Macro – Economic Database) στο τέλος του 2013 η ελληνική οικονομία υστερούσε κατά 12,58% σε σχέση με τις δυνητικές της παραγωγικές δυνατότητες (δυνητικό ΑΕΠ). Η πραγματοποιηθείσα παραγωγή ήταν της τάξης των 160,98 δις ευρώ (σε σταθερές τιμές του έτους 2005) ενώ η δυνητική παραγωγή άγγιζε τα 184,15 δις ευρώ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών