γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
«Η ελληνική ωρολογιακή βόμβα» (the greek time bomb) τιτλοφορείται η νέα έκθεση της UBS για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, στην οποία και σχολιάζει τα δύο βασικά προβλήματα που έχουν ενταθεί ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, αυτά της χρηματοδότησης και της αποτυχίας στους στόχους.
Αν και το τελευταίο διάστημα οι αγορές έχουν εστιάσει στην Ιταλία και την Ισπανία, η UBS θεωρεί ότι το άμεσο και επείγον πρόβλημα της ευρωζώνης παραμένει η Ελλάδα. Τις επόμενες μέρες/εβδομάδες θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στις ελληνικές εξελίξεις και στα προβλήματα της.
Αν και οι αποφάσεις της 21ης Ιουλίου εφαρμόζονται σχετικά γρήγορα, για τα δεδομένα της ΕΕ, και οι δανειακές ανάγκες της χώρας είναι εξασφαλισμένες τουλάχιστον μέχρι το 2014, μπορεί και αργότερα, η προοπτική το ΔΝΤ να αρνηθεί τελικά να πληρώσει την επόμενη δόση στη χώρα (το ΔΝΤ θα συνεισφέρει 2,2 δις. ευρώ από τα 8 δις. ευρώ), μπορεί και να την οδηγήσει θεωρητικά στη χρεοκοπία. Ωστόσο, επί της παρούσης οι Ευρωπαίοι δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένοι να προκληθεί ένα πιστωτικό γεγονός, τουλάχιστον άμεσα, με τη UBS να θεωρεί ότι αν και μπορεί να καθυστερήσει η έγκριση της δόσης, τελικά θα δοθεί.
Το πρόβλημα όμως των αγορών παραμένει η αβεβαιότητα και η σύγχυση γύρω από την πραγματική εικόνα της οικονομίας. Και αυτή δυστυχώς εντείνεται, εάν λάβει κανείς υπόψιν του τις διαπραγματεύσεις για περισσότερα μέτρα λιτότητας, τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος, ή ακόμη και την πιθανότητα πρόωρων εκλογών. Βέβαια, προς το τέλος του έτους, όταν θα επιβεβαιωθεί ότι η Ελλάδα δεν πέτυχε τους στόχους της, η αβεβαιότητα και οι συζήτηση γύρω από την ενδεχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας θα ενταθεί.
Πρώτο πρόβλημα: Αποτυχία μείωσης του ελλείμματος
Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω από τους στόχους που έχει θέσει το ΔΝΤ, εξαιτίας τόσο της υψηλότερης του αναμενομένου ύφεσης και αφετέρου της αδυναμίας της κυβέρνησης να προχωρήσει σε στοχευμένες και απαραίτητες μειώσεις δαπανών.
Ωστόσο, η UBS θεωρεί ότι μπορεί να δοθεί λίγος χρόνος στην Ελλάδα, καθώς τα νέα μέτρα που εγκρίθηκαν πριν δύο μήνες είναι ακόμη στην φάση της αξιολόγησης, ενώ ιδιαίτερες ανησυχίες υπάρχουν και για τις αλυσιδωτές συνέπειες που μπορεί να υπάρξουν με μία ενδεχόμενη ελληνική χρεοκοπία. Ως αντάλλαγμα όμως το ΔΝΤ αναμένεται να ζητήσει επιτακτικά αρκετά σκληρά μέτρα από την ελληνική κυβέρνηση.
Αν και ο στόχος τόσο της Ελλάδας όσο και του ΔΝΤ είναι να κλείσει το έλλειμμα στο 7,6% φέτος, ήδη αναμένεται να αναθεωρηθεί μεταξύ 8-9%. Η UBS ωστόσο από τη μεριά της αναμένει να κλείσει η χρονιά με έλλειμμα 12,4%, πολύ περισσότερο δηλαδή και από τις πιο αρνητικές προβλέψεις. Ο λόγος για τον οποίο θα συμβεί αυτό είναι όχι τόσο εξαιτίας της υψηλής ύφεσης, η οποία θα αυξήσει το έλλειμμα κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα, αλλά κυρίως εξαιτίας των καθυστερήσεων που επιδεικνύει η ελληνική κυβέρνηση στην εφαρμογή του προγράμματος.
Η UBS αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης κάτω του 10% του ελλείμματος φέτος, ακόμη όμως πολύ υψηλότερα από το στόχο του 7,6%, αλλά αυτό προϋποθέτει την εφαρμογή των δραστικών φοροεισπρακτικών μέτρων που αποφασίστηκαν τον Ιούνιο.
Επιπλέον, η UBS δηλώνει εξαιρετικά σκεπτική για το αν θα επιτευχθούν οι στόχοι των ιδιωτικοποιήσεων, που μόνο για φέτος έχουν τοποθετηθεί στα 6 δις. ευρώ. Θα υπάρξει τεράστια απόκλιση, γι’ αυτό και αναμένεται στην επόμενη αξιολόγηση της Τρόικας να υπάρχει αναθεώρηση τους.
Δεύτερο πρόβλημα: Χρηματοδότηση
Η πραγματικότητα για την Ελλάδα είναι ότι η χρηματοδότηση της δεν είναι όσο εξασφαλισμένη χρειάζεται, καθώς το ΔΝΤ διατηρεί ακόμη το δικαίωμα να αρνηθεί την πληρωμή. Ωστόσο, σύμφωνα με τη UBS, και για τους παραπάνω λόγους, μία τέτοια πιθανότητα είναι πολύ μικρή, καθώς μετά και τις αποφάσεις της τελευταίας συνόδου «τρέχουν» τα προγράμματα συμμετοχής των ιδιωτών στην αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους (PSI) και η ταυτόχρονη ενίσχυση του ρόλου του EFSF.
Αν και ο στόχος του PSI είναι να συμμετάσχει το 90% των ιδιωτών, οι τελευταίες πληροφορίες κάνουν λόγο για συμμετοχή κοντά στο 70%, επίπεδα που θεωρούνται από την αγορά αποδεκτά, αν και η ελληνική κυβέρνηση υποστήριξε ότι εάν δεν είναι στο 90% θα επανεξεταστεί το πρόγραμμα από το eurogroup.
Σύμφωνα με τη UBS δεν είναι προς όφελος της ελληνικής κυβέρνησης να αποτύχει το PSI, καθώς θα έθετε σε κίνδυνο τις δανειακές της ανάγκες μεσοπρόθεσμα κάτι που θα οδηγούσε το ΔΝΤ να αποσύρει από τη χώρα τη στήριξη του. Κρίσιμη ημερομηνία θεωρείται η 9η Σεπτεμβρίου, όταν και θα έχει ολοκληρωθεί η προθεσμία υποβολής ενδιαφέροντος.
Ένα άλλο ζήτημα που θα κρίνει την πορεία χρηματοδότησης της Ελλάδας είναι η συμμετοχή των χωρών μελών της ευρωζώνης στον EFSF. Έχει δημιουργηθεί μία σύγχυση με τη συμμετοχή και τις εγγυήσεις που απαιτούν κάποιες χώρες, ενώ καθυστερήσεις παρατηρούνται και στην έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια. Οι επόμενες μέρες θα κρίνουν την πορεία της σωστής εφαρμογής των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου.
www.bankingnews.gr
Αν και οι αποφάσεις της 21ης Ιουλίου εφαρμόζονται σχετικά γρήγορα, για τα δεδομένα της ΕΕ, και οι δανειακές ανάγκες της χώρας είναι εξασφαλισμένες τουλάχιστον μέχρι το 2014, μπορεί και αργότερα, η προοπτική το ΔΝΤ να αρνηθεί τελικά να πληρώσει την επόμενη δόση στη χώρα (το ΔΝΤ θα συνεισφέρει 2,2 δις. ευρώ από τα 8 δις. ευρώ), μπορεί και να την οδηγήσει θεωρητικά στη χρεοκοπία. Ωστόσο, επί της παρούσης οι Ευρωπαίοι δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένοι να προκληθεί ένα πιστωτικό γεγονός, τουλάχιστον άμεσα, με τη UBS να θεωρεί ότι αν και μπορεί να καθυστερήσει η έγκριση της δόσης, τελικά θα δοθεί.
Το πρόβλημα όμως των αγορών παραμένει η αβεβαιότητα και η σύγχυση γύρω από την πραγματική εικόνα της οικονομίας. Και αυτή δυστυχώς εντείνεται, εάν λάβει κανείς υπόψιν του τις διαπραγματεύσεις για περισσότερα μέτρα λιτότητας, τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος, ή ακόμη και την πιθανότητα πρόωρων εκλογών. Βέβαια, προς το τέλος του έτους, όταν θα επιβεβαιωθεί ότι η Ελλάδα δεν πέτυχε τους στόχους της, η αβεβαιότητα και οι συζήτηση γύρω από την ενδεχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας θα ενταθεί.
Πρώτο πρόβλημα: Αποτυχία μείωσης του ελλείμματος
Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω από τους στόχους που έχει θέσει το ΔΝΤ, εξαιτίας τόσο της υψηλότερης του αναμενομένου ύφεσης και αφετέρου της αδυναμίας της κυβέρνησης να προχωρήσει σε στοχευμένες και απαραίτητες μειώσεις δαπανών.
Ωστόσο, η UBS θεωρεί ότι μπορεί να δοθεί λίγος χρόνος στην Ελλάδα, καθώς τα νέα μέτρα που εγκρίθηκαν πριν δύο μήνες είναι ακόμη στην φάση της αξιολόγησης, ενώ ιδιαίτερες ανησυχίες υπάρχουν και για τις αλυσιδωτές συνέπειες που μπορεί να υπάρξουν με μία ενδεχόμενη ελληνική χρεοκοπία. Ως αντάλλαγμα όμως το ΔΝΤ αναμένεται να ζητήσει επιτακτικά αρκετά σκληρά μέτρα από την ελληνική κυβέρνηση.
Αν και ο στόχος τόσο της Ελλάδας όσο και του ΔΝΤ είναι να κλείσει το έλλειμμα στο 7,6% φέτος, ήδη αναμένεται να αναθεωρηθεί μεταξύ 8-9%. Η UBS ωστόσο από τη μεριά της αναμένει να κλείσει η χρονιά με έλλειμμα 12,4%, πολύ περισσότερο δηλαδή και από τις πιο αρνητικές προβλέψεις. Ο λόγος για τον οποίο θα συμβεί αυτό είναι όχι τόσο εξαιτίας της υψηλής ύφεσης, η οποία θα αυξήσει το έλλειμμα κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα, αλλά κυρίως εξαιτίας των καθυστερήσεων που επιδεικνύει η ελληνική κυβέρνηση στην εφαρμογή του προγράμματος.
Η UBS αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης κάτω του 10% του ελλείμματος φέτος, ακόμη όμως πολύ υψηλότερα από το στόχο του 7,6%, αλλά αυτό προϋποθέτει την εφαρμογή των δραστικών φοροεισπρακτικών μέτρων που αποφασίστηκαν τον Ιούνιο.
Επιπλέον, η UBS δηλώνει εξαιρετικά σκεπτική για το αν θα επιτευχθούν οι στόχοι των ιδιωτικοποιήσεων, που μόνο για φέτος έχουν τοποθετηθεί στα 6 δις. ευρώ. Θα υπάρξει τεράστια απόκλιση, γι’ αυτό και αναμένεται στην επόμενη αξιολόγηση της Τρόικας να υπάρχει αναθεώρηση τους.
Δεύτερο πρόβλημα: Χρηματοδότηση
Η πραγματικότητα για την Ελλάδα είναι ότι η χρηματοδότηση της δεν είναι όσο εξασφαλισμένη χρειάζεται, καθώς το ΔΝΤ διατηρεί ακόμη το δικαίωμα να αρνηθεί την πληρωμή. Ωστόσο, σύμφωνα με τη UBS, και για τους παραπάνω λόγους, μία τέτοια πιθανότητα είναι πολύ μικρή, καθώς μετά και τις αποφάσεις της τελευταίας συνόδου «τρέχουν» τα προγράμματα συμμετοχής των ιδιωτών στην αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους (PSI) και η ταυτόχρονη ενίσχυση του ρόλου του EFSF.
Αν και ο στόχος του PSI είναι να συμμετάσχει το 90% των ιδιωτών, οι τελευταίες πληροφορίες κάνουν λόγο για συμμετοχή κοντά στο 70%, επίπεδα που θεωρούνται από την αγορά αποδεκτά, αν και η ελληνική κυβέρνηση υποστήριξε ότι εάν δεν είναι στο 90% θα επανεξεταστεί το πρόγραμμα από το eurogroup.
Σύμφωνα με τη UBS δεν είναι προς όφελος της ελληνικής κυβέρνησης να αποτύχει το PSI, καθώς θα έθετε σε κίνδυνο τις δανειακές της ανάγκες μεσοπρόθεσμα κάτι που θα οδηγούσε το ΔΝΤ να αποσύρει από τη χώρα τη στήριξη του. Κρίσιμη ημερομηνία θεωρείται η 9η Σεπτεμβρίου, όταν και θα έχει ολοκληρωθεί η προθεσμία υποβολής ενδιαφέροντος.
Ένα άλλο ζήτημα που θα κρίνει την πορεία χρηματοδότησης της Ελλάδας είναι η συμμετοχή των χωρών μελών της ευρωζώνης στον EFSF. Έχει δημιουργηθεί μία σύγχυση με τη συμμετοχή και τις εγγυήσεις που απαιτούν κάποιες χώρες, ενώ καθυστερήσεις παρατηρούνται και στην έγκριση από τα εθνικά κοινοβούλια. Οι επόμενες μέρες θα κρίνουν την πορεία της σωστής εφαρμογής των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών