Οι αναλυτές της Eurasia Group υποστηρίζουν ότι ο κόσμος οδεύει προς μια «γεωπολιτική ύφεση»
Η πιο ασταθής χρονιά μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αναμένεται να είναι το 2017 σύμφωνα με ανάλυση της Eurasia Group.
Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, ο κόσμος οδεύει προς μια περίοδο «γεωπολιτικής ύφεσης» λόγω των παρακάτω 10 κινδύνων.
1. Η ανεξάρτητη Αμερική
Η φιλοσοφία του Donald Trump «πρώτα η Αμερική» απορρίπτει τη παραδοσιακή προσέγγιση του Wilsonian ότι η εξωτερική πολιτική πρέπει να επικεντρώνονται στις διεθνείς συμμαχίες που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.
Ο Trump πιστεύει ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να ενεργήσουν με βάση τα βραχυπρόθεσμα εθνικά συμφέρονται και θα πρέπει να περισσότερες ευέλικτες στην αντιμετώπιση των γρήγορων αλλαγών στην παγκόσμια σκηνή.
Αυτό δημιουργεί πολιτικούς κινδύνους.
Οι σημαντικότεροι από αυτοί, σύμφωνα με το Eurasia Group: βραχυπρόθεσμο χάος που προέρχεται από μια απούσα υπερδύναμη, ευρύτερη αποδυνάμωση της θεσμικής αρχιτεκτονικής, την άνοδο της Κίνας και αυξημένες πιθανότητες για άμεση σύγκρουση με τις ΗΠΑ και το γεγονός ότι «η Ρωσία μπορεί να δράσει ως άτιμος και ταραξίας - και να ξεφύγει με αυτό».
2. Υπερβολική αντίδραση της Κίνας
Το 2017 είναι ένα μεγάλο έτος για το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας.
Το Φθινόπωρο, το κόμμα θα διοργανώσει το 19ο Εθνικό Συνέδριο, που θα καθορίσει την ανώτατη ηγεσία και θα δημιουργήσει πολιτικό μέλλον της χώρας.
«Δύο κίνδυνοι απορρέουν από την επερχόμενη ενοποίηση εξουσίας», σύμφωνα με την Eurasia Group.
«Πρώτον, επειδή (ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping) θα είναι εξαιρετικά ευαίσθητος σε εξωτερικές προκλήσεις για τα συμφέροντά της χώρας του σε μια εποχή που όλα τα μάτια είναι πάνω στην ηγεσία του, ο Κινέζος πρόεδρος θα είναι πιο πιθανό από ποτέ να ανταποκριθεί δυναμικά στις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής.
Η εκτόξευση των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα.
Δεύτερον, δίνοντας προτεραιότητα στη σταθερότητα έναντι των δύσκολων πολιτικών επιλογών στην πορεία προς το συνέδριο του κόμματος, ο Xi μπορεί άθελα του να αυξήσει της πιθανότητες σημαντικών αποτυχιών της πολιτικής του».
3. Μια αποδυναμωμένη Merkel
Έπειτα από χρόνια μιας ισχυρής γερμανικής ηγεσίας στην ΕΕ, η καγκελάριος Angela Merkel αντιμετωπίζει διάφορες πολιτικές και οικονομικές προκλήσεις μεταξύ των η εγχώρια δυσαρέσκεια λόγω της προσφυγικής κρίσης, της επιχειρηματικής κρίσης (όπως η Deutsche Bank) και η άνοδος του λαϊκισμού.
Ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2017, δεν αντιμετωπίζει κάποια σοβαρή αντιπολίτευση.
Ωστόσο, θα πρέπει να κατευνάσει τις ακροδεξιές κριτικές που «θα της πλήξουν την εικόνα».
Επιπλέον αποσυντίθεται η θέση της και στο γεωπολιτικό μέτωπο.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, σε περίπτωση που η Marine Le Pen εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλίας και διεξάγει δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στην ΕΕ, τότε «η κυβέρνηση της θα γίνει ανταγωνιστής της Merkel».
4. Καμία μεταρρύθμιση
Η Eurasia Group περιγράφει τέσσερις λόγους για τους οποίους η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων μπορεί να επιβραδυνθεί:
1. Οι εθνικοί ηγέτες οι οποίοι αισθάνονται ότι έχουν κάνει ήδη τη δουλειά τους, συμπεριλαμβανομένων των Narendra Modi της Ινδίας και Enrique Pena Nieto του Μεξικού.
2. Οι πολιτικοί ηγέτες σε χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Αργεντινή θα αποφύγουν πιθανότητα μεταρρυθμίσεις μέχρι τις εκλογές.
3. Όσοι δεν ενδιαφέρονται καθόλου για την πραγματική μεταρρύθμιση, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, της Νότιας Αφρικής, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
4. Οι ηγέτες οι οποίοι θα προσπαθήσουν να προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις, αλλά θα αντιμετωπίσει μια πληθώρα εμποδίων, συμπεριλαμβανομένων του Mohammed bin Salman της Σαουδικής Αραβίας και του Muhammadu Buhari της Νιγηρίας.
5. Τεχνολογία και Μέση Ανατολή
Η Eurasia Group περιγράφει διάφορους λόγους για τους οποίους η τεχνολογική καινοτομία ισοδυναμεί με περαιτέρω πολιτική αστάθεια στη Μέση Ανατολή.
Στο μέτωπο της οικονομίας, η ενεργειακή επανάσταση στις ΗΠΑ έχει πλήξει τον ΟΠΕΚ, που αντιμετωπίζει την αποδυνάμωση του κοινωνικού συμβολαίου μεταξύ των κυβερνήσεων και των πολιτών.
Εξάλλου, η αυτοματοποίηση περιορίζει τις θέσεις εργασίας σε μια χώρα που πλήττεται ήδη από υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων.
Επιπλέον, το Ιράν έχει μειώσει τους περιορισμούς στη χρήση των cyberweapons και οι περιφερειακοί τρομοκράτες αναπτύσσουν τις ικανότητες τους για να υπονομεύσουν τα συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών.
6. Οι κεντρικές τράπεζες εισέρχονται στην πολιτική
Οι κεντρικές τράπεζες στις ανεπτυγμένες αγορές έχουν μπει στην καυτή ζώνη της πολιτικής για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες, ως εξιλαστήρια θύματα των πολιτικών για τα εγχώρια οικονομικά προβλήματα.
«Αυτές οι επιθέσεις αποτελούν κίνδυνο για τις παγκόσμιες αγορές το 2017, απειλώντας την ενίσχυση του ρόλου τους ως τεχνοκρατικά ιδρύματα που παρέχουν οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα» αναφέρουν οι αναλυτές της Eurasia Group.
7. Ο Λευκός Οίκος κατά του Silicon Valley
Υπάρχουν αρκετοί τομείς στους οποίους η Silicon Valley (εκτός από τον Peter Thiel) και ο Trump θα μπορούσε να διαφωνήσουν.
Πρώτη είναι η σφαίρα των μέσων ενημέρωσης, όπου η ατζέντα για περιορισμό της εξάπλωσης των «ψεύτικων ειδήσεων» και τον πολλαπλασιασμό των bots (σσ. προγράμματα που επιτελούν ένα συγκεκριμένο έργο με αυτοματοποιημένο τρόπο χωρίς να είναι απαραίτητη η ανθρώπινη επέμβαση) είναι «μια άμεση απειλή για την ικανότητα [του Trump] να διατηρήσει τη δημοτικότητά του.
Επίσης θα μπορούσαν να υπάρξουν εντάσεις σχετικά με τα ευρύτερα οικονομικά μοτίβα.
Παρά το γεγονός ότι ο Trump συζήτησε τις αρνητικές επιπτώσεις του εμπορίου στην απασχόληση των ΗΠΑ, απέτυχε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που συνδέονται με τον αυτοματισμό.
Αλλά, καθώς ο αυτοματισμός βγάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους από την αγορά εργασίας, ο Trump θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται να στραφεί στις εταιρείες της Silicon Valley.
8. Η Τουρκία
Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα τον Ιούλιο του 2015, ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan έχει παρέμβει στο δικαστικό και ακαδημαϊκό σώμα, στο κράτος αλλά και στα μέσα ενημέρωσης.
Τώρα έχει ως στόχο να νομιμοποιήσει τη θέση του, και η Τουρκία θα διεξάγει δημοψήφισμα την Άνοιξη σχετικά με τη διεύρυνση των προεδρικών εξουσιών.
Σύμφωνα με την Eurasia Group, η απόφαση του Erdogan να συγκεντρώσει τις δυνάμεις τους αναμένεται να οδηγήσει σε επιδείνωση των εξωτερικών σχέσεων και της οικονομίας.
9. Η Βόρεια Κορέα
«Το 2017 θα είναι μια μεγάλη χρονιά για τη Βόρεια Κορέα.
Αυτό δεν είναι καλό πράγμα» αναφέρουν οι αναλυτές.
Η χώρα έχει προχωρήσει τα πυρηνικά και πυραυλικά προγράμματα και έρχεται όλο και πιο κοντά στη δημιουργία βαλλιστικών πυραύλων ικανούς να χτυπήσουν τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ.
Η αμερικανική πολιτική συνεχίζει να πιέσει για την κατάργηση του πυρηνικού προγράμματος.
10. Η Νότια Αφρική
Στη Νότια Αφρική έχει σημειωθεί πολιτική σύγκρουση κατά το τελευταίο έτος, καθώς ο πρόεδρος Jacob Zuma συγκρούστηκε με αντιπάλους εντός και εκτός του κυβερνώντος Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου.
Αυτή η διαμάχη «θα υπονομεύσει τον παραδοσιακό ρόλο της χώρας ως μια δύναμη για την περιφερειακή ασφάλεια» αναφέρουν οι αναλυτές της Eurasia Group.
Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, ο κόσμος οδεύει προς μια περίοδο «γεωπολιτικής ύφεσης» λόγω των παρακάτω 10 κινδύνων.
1. Η ανεξάρτητη Αμερική
Η φιλοσοφία του Donald Trump «πρώτα η Αμερική» απορρίπτει τη παραδοσιακή προσέγγιση του Wilsonian ότι η εξωτερική πολιτική πρέπει να επικεντρώνονται στις διεθνείς συμμαχίες που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.
Ο Trump πιστεύει ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να ενεργήσουν με βάση τα βραχυπρόθεσμα εθνικά συμφέρονται και θα πρέπει να περισσότερες ευέλικτες στην αντιμετώπιση των γρήγορων αλλαγών στην παγκόσμια σκηνή.
Αυτό δημιουργεί πολιτικούς κινδύνους.
Οι σημαντικότεροι από αυτοί, σύμφωνα με το Eurasia Group: βραχυπρόθεσμο χάος που προέρχεται από μια απούσα υπερδύναμη, ευρύτερη αποδυνάμωση της θεσμικής αρχιτεκτονικής, την άνοδο της Κίνας και αυξημένες πιθανότητες για άμεση σύγκρουση με τις ΗΠΑ και το γεγονός ότι «η Ρωσία μπορεί να δράσει ως άτιμος και ταραξίας - και να ξεφύγει με αυτό».
2. Υπερβολική αντίδραση της Κίνας
Το 2017 είναι ένα μεγάλο έτος για το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας.
Το Φθινόπωρο, το κόμμα θα διοργανώσει το 19ο Εθνικό Συνέδριο, που θα καθορίσει την ανώτατη ηγεσία και θα δημιουργήσει πολιτικό μέλλον της χώρας.
«Δύο κίνδυνοι απορρέουν από την επερχόμενη ενοποίηση εξουσίας», σύμφωνα με την Eurasia Group.
«Πρώτον, επειδή (ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping) θα είναι εξαιρετικά ευαίσθητος σε εξωτερικές προκλήσεις για τα συμφέροντά της χώρας του σε μια εποχή που όλα τα μάτια είναι πάνω στην ηγεσία του, ο Κινέζος πρόεδρος θα είναι πιο πιθανό από ποτέ να ανταποκριθεί δυναμικά στις προκλήσεις της εξωτερικής πολιτικής.
Η εκτόξευση των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας είναι το πιο πιθανό αποτέλεσμα.
Δεύτερον, δίνοντας προτεραιότητα στη σταθερότητα έναντι των δύσκολων πολιτικών επιλογών στην πορεία προς το συνέδριο του κόμματος, ο Xi μπορεί άθελα του να αυξήσει της πιθανότητες σημαντικών αποτυχιών της πολιτικής του».
3. Μια αποδυναμωμένη Merkel
Έπειτα από χρόνια μιας ισχυρής γερμανικής ηγεσίας στην ΕΕ, η καγκελάριος Angela Merkel αντιμετωπίζει διάφορες πολιτικές και οικονομικές προκλήσεις μεταξύ των η εγχώρια δυσαρέσκεια λόγω της προσφυγικής κρίσης, της επιχειρηματικής κρίσης (όπως η Deutsche Bank) και η άνοδος του λαϊκισμού.
Ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου του 2017, δεν αντιμετωπίζει κάποια σοβαρή αντιπολίτευση.
Ωστόσο, θα πρέπει να κατευνάσει τις ακροδεξιές κριτικές που «θα της πλήξουν την εικόνα».
Επιπλέον αποσυντίθεται η θέση της και στο γεωπολιτικό μέτωπο.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, σε περίπτωση που η Marine Le Pen εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλίας και διεξάγει δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στην ΕΕ, τότε «η κυβέρνηση της θα γίνει ανταγωνιστής της Merkel».
4. Καμία μεταρρύθμιση
Η Eurasia Group περιγράφει τέσσερις λόγους για τους οποίους η υλοποίηση μεταρρυθμίσεων μπορεί να επιβραδυνθεί:
1. Οι εθνικοί ηγέτες οι οποίοι αισθάνονται ότι έχουν κάνει ήδη τη δουλειά τους, συμπεριλαμβανομένων των Narendra Modi της Ινδίας και Enrique Pena Nieto του Μεξικού.
2. Οι πολιτικοί ηγέτες σε χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Αργεντινή θα αποφύγουν πιθανότητα μεταρρυθμίσεις μέχρι τις εκλογές.
3. Όσοι δεν ενδιαφέρονται καθόλου για την πραγματική μεταρρύθμιση, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, της Νότιας Αφρικής, της Ιταλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
4. Οι ηγέτες οι οποίοι θα προσπαθήσουν να προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις, αλλά θα αντιμετωπίσει μια πληθώρα εμποδίων, συμπεριλαμβανομένων του Mohammed bin Salman της Σαουδικής Αραβίας και του Muhammadu Buhari της Νιγηρίας.
5. Τεχνολογία και Μέση Ανατολή
Η Eurasia Group περιγράφει διάφορους λόγους για τους οποίους η τεχνολογική καινοτομία ισοδυναμεί με περαιτέρω πολιτική αστάθεια στη Μέση Ανατολή.
Στο μέτωπο της οικονομίας, η ενεργειακή επανάσταση στις ΗΠΑ έχει πλήξει τον ΟΠΕΚ, που αντιμετωπίζει την αποδυνάμωση του κοινωνικού συμβολαίου μεταξύ των κυβερνήσεων και των πολιτών.
Εξάλλου, η αυτοματοποίηση περιορίζει τις θέσεις εργασίας σε μια χώρα που πλήττεται ήδη από υψηλό ποσοστό ανεργίας των νέων.
Επιπλέον, το Ιράν έχει μειώσει τους περιορισμούς στη χρήση των cyberweapons και οι περιφερειακοί τρομοκράτες αναπτύσσουν τις ικανότητες τους για να υπονομεύσουν τα συστήματα ηλεκτρονικών υπολογιστών.
6. Οι κεντρικές τράπεζες εισέρχονται στην πολιτική
Οι κεντρικές τράπεζες στις ανεπτυγμένες αγορές έχουν μπει στην καυτή ζώνη της πολιτικής για πρώτη φορά έπειτα από δεκαετίες, ως εξιλαστήρια θύματα των πολιτικών για τα εγχώρια οικονομικά προβλήματα.
«Αυτές οι επιθέσεις αποτελούν κίνδυνο για τις παγκόσμιες αγορές το 2017, απειλώντας την ενίσχυση του ρόλου τους ως τεχνοκρατικά ιδρύματα που παρέχουν οικονομική και χρηματοπιστωτική σταθερότητα» αναφέρουν οι αναλυτές της Eurasia Group.
7. Ο Λευκός Οίκος κατά του Silicon Valley
Υπάρχουν αρκετοί τομείς στους οποίους η Silicon Valley (εκτός από τον Peter Thiel) και ο Trump θα μπορούσε να διαφωνήσουν.
Πρώτη είναι η σφαίρα των μέσων ενημέρωσης, όπου η ατζέντα για περιορισμό της εξάπλωσης των «ψεύτικων ειδήσεων» και τον πολλαπλασιασμό των bots (σσ. προγράμματα που επιτελούν ένα συγκεκριμένο έργο με αυτοματοποιημένο τρόπο χωρίς να είναι απαραίτητη η ανθρώπινη επέμβαση) είναι «μια άμεση απειλή για την ικανότητα [του Trump] να διατηρήσει τη δημοτικότητά του.
Επίσης θα μπορούσαν να υπάρξουν εντάσεις σχετικά με τα ευρύτερα οικονομικά μοτίβα.
Παρά το γεγονός ότι ο Trump συζήτησε τις αρνητικές επιπτώσεις του εμπορίου στην απασχόληση των ΗΠΑ, απέτυχε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που συνδέονται με τον αυτοματισμό.
Αλλά, καθώς ο αυτοματισμός βγάζει όλο και περισσότερους ανθρώπους από την αγορά εργασίας, ο Trump θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Στο πλαίσιο αυτό δεν αποκλείεται να στραφεί στις εταιρείες της Silicon Valley.
8. Η Τουρκία
Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα τον Ιούλιο του 2015, ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan έχει παρέμβει στο δικαστικό και ακαδημαϊκό σώμα, στο κράτος αλλά και στα μέσα ενημέρωσης.
Τώρα έχει ως στόχο να νομιμοποιήσει τη θέση του, και η Τουρκία θα διεξάγει δημοψήφισμα την Άνοιξη σχετικά με τη διεύρυνση των προεδρικών εξουσιών.
Σύμφωνα με την Eurasia Group, η απόφαση του Erdogan να συγκεντρώσει τις δυνάμεις τους αναμένεται να οδηγήσει σε επιδείνωση των εξωτερικών σχέσεων και της οικονομίας.
9. Η Βόρεια Κορέα
«Το 2017 θα είναι μια μεγάλη χρονιά για τη Βόρεια Κορέα.
Αυτό δεν είναι καλό πράγμα» αναφέρουν οι αναλυτές.
Η χώρα έχει προχωρήσει τα πυρηνικά και πυραυλικά προγράμματα και έρχεται όλο και πιο κοντά στη δημιουργία βαλλιστικών πυραύλων ικανούς να χτυπήσουν τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ.
Η αμερικανική πολιτική συνεχίζει να πιέσει για την κατάργηση του πυρηνικού προγράμματος.
10. Η Νότια Αφρική
Στη Νότια Αφρική έχει σημειωθεί πολιτική σύγκρουση κατά το τελευταίο έτος, καθώς ο πρόεδρος Jacob Zuma συγκρούστηκε με αντιπάλους εντός και εκτός του κυβερνώντος Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου.
Αυτή η διαμάχη «θα υπονομεύσει τον παραδοσιακό ρόλο της χώρας ως μια δύναμη για την περιφερειακή ασφάλεια» αναφέρουν οι αναλυτές της Eurasia Group.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών