Τελευταία Νέα
Άμυνα – Διπλωματία

Τεκτονικές αλλαγές στην Μέση Ανατολή από την άτυπη συμμαχία Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας

Τεκτονικές αλλαγές στην Μέση Ανατολή από την άτυπη συμμαχία Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας
Η πολιτική Trump "America First", φαίνεται να έχει πλήξει τις χώρες που είχαν ποντάρει στη στήριξη των ΗΠΑ και στη συνεχιζόμενη οικονομική και στρατιωτική κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή.
Μέσω του κορυφαίου αξιωματούχου της, του Πρίγκιπα  Mohammad bin Salman (MBS), η Σαουδική Αραβία συνεχίζει το κύμα εσωτερικών συλλήψεων, αφού κατέσχεσε σχεδόν 800 δισ. δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία και τραπεζικούς λογαριασμούς.
Λίγες μέρες αργότερα, ο Mohammad bin Salman προσπάθησε να επιδείξει την εξουσία του καλώντας τον Πρωθυπουργό του Λιβάνου Σ. Hariri στη Σαουδική Αραβία, όπου ο τελευταίος αναγκάστηκε να παραιτηθεί εξαγγέλλοντας διάγγελμα από την κρατική τηλεόραση της Σαουδικής Αραβίας.
Ο αμερικανός πρόεδρος D. Trump έσπευσε να υποστηρίξει τις κατηγορίες του Bin Salman εναντίον του Ιράν και της Χεζμπολάχ και ο μελλοντικός βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας έλαβε μυστική υποστήριξη από το Ισραήλ αναφέρει σε ανάλυσλη του το Strategic Culture Foundation.
Όπως αναφέρει στη συνέχεια το Ιράν, εν τω μεταξύ, αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη στις εγχώριες υποθέσεις του Λιβάνου ή συμμετοχή του στην εκτόξευση του βαλλιστικού πυραύλου από τους αντάρτες Houthi της Υεμένης εναντίον του διεθνούς αεροδρομίου King Khalid του Ριάντ πριν από λίγες ημέρες.
Εν τω μεταξύ, ο αμερικανός πρόεδρος D. Trump, ο ρώσος πρόεδρος V. Putin και o κινέζος Xi συναντήθηκαν πρόσφατα και φαίνεται ότι αποφάσισαν τη μοίρα της περιοχής της Μέσης Ανατολής.
Η υπόθεση γύρω από τον Πρωθυπουργό του Λιβάνου Hariri προκάλεσε αρκετή αναταραχή.
Ο Hariri ήταν προφανώς υποχρεωμένος να ανακοινώσει την παραίτησή του στο κανάλι ειδήσεων Al Arabiya της Σαουδικής Αραβίας, ενώ κρατείτo στο Ριάντ.
Η πιο πρόσφατη συνέντευξή του φάνηκε να προδίδει κάποια νευρικότητα και κόπωση, όπως θα περίμενε κανείς από ένα άτομο υπό τεράστιο στρες από αναγκαστική φυλάκιση.
Στην τηλεοπτική δήλωσή του, ο Hariri διευκρίνισε ότι δεν μπόρεσε να επιστρέψει στο Λίβανο εξαιτίας κάποιας απειλής για το πρόσωπο και την οικογένειά του από το Ιράν και της Χεζμπολάχ.
Οι αρχές ασφαλείας του Λιβάνου, ωστόσο, δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν κανένα κίνδυνο που να αντιμετωπίζει ο Hariri.
Σε μια προσπάθεια επαναφοράς της επιρροής της στη Μέση Ανατολή, η προσπάθεια της Σαουδικής Αραβίας απέφερε για άλλη μια φορά αποτελέσματα  αλλά από αυτά που επεδίωκε.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση της παραίτησης Hariri, ολόκληρη η πολιτική τάξη του Λιβάνου απαίτησε να επιστρέψει ο Hariri στο Λίβανο για να διευκρινίσει τη θέση του, να συναντηθεί με τον πρόεδρο της χώρας και να του υποβάλει την παραίτησή του αυτοπροσώπως.
Οι σαουδαραβικές ενέργειες συνέβαλαν στην εδραίωση ενός ενιαίου μετώπου των αντιμαχόμενων ομάδων και άνοιξαν το δρόμο για την κατάρρευση της επιρροής της Σαουδικής Αραβίας στο Λίβανο, αφήνοντας ένα κενό το οποίο καλύπτεται από το Ιράν.
Για άλλη μια φορά, όπως και στις περιπτώσεις της Υεμένη και τη Συρίας, οι προθέσεις των Σαουδαραβών δεν ευοδώθηκαν.

Τι σηματοδοτεί η επέμβαση της Σαουδικής Αραβίας στα εσωτερικά του Λιβάνου

Αυτή η παρέμβαση της Σαουδικής Αραβίας στα εσωτερικά του Λιβάνου έχει προκαλέσει απρόβλεπτα σενάρια στη Μέση Ανατολή, τη στιγμή που οι εντάσεις φαίνεται να εξομαλύνονται στη Συρία.
Η κράτηση του Hariri είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτό που συνέβη τους τελευταίους μήνες στη Σαουδική Αραβία.
Ο Mohammed bin Salman, γιος του βασιλιά Salman, ξεκίνησε την εσωτερική εκκαθάριση της ελίτ του Βασιλείου αφαιρώντας από τη γραμμή διαδοχής τον Bin Nayef.
Ο Bin Nayef ήταν σταθερός συνεργάτης των ΗΠΑ.
Η Σαουδική Αραβία για χρόνια προωθούσε τους στρατηγικούς στόχους των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή.
Χάρη στη συνεργασία μεταξύ του Bandar bin Sultan Al Saud, του Bin Nayef και των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών πληροφοριών, η Ουάσινγκτον έδινε για χρόνια την εντύπωση ότι ενεργούσε εναντίον της ισλαμιστικής τρομοκρατίας ενώ στην πραγματικότητα την εξόπλιζε με όπλα αναπτύσσοντάς την εναντίον των αντιπάλων της όπως η Σοβιετική Ένωση στο Αφγανιστάν, η ιρακινή κυβέρνηση το 2014, το συριακό κράτος το 2012 και το 2011 κατά του πρώην ηγέτη Λιβύης του Gaddafi.

Τι επιδιώκει ο Mohammed bin Salman

Ο Mohammed bin Salman έχει ακόμη θέσει υπό κράτηση πολλούς πρίγκιπες που σχετίζονται με την βασιλική οικογένεια, συνεχίζοντας να εδραιώνει την εξουσία γύρω του.
Ακόμη και ο Alwaleed bin Talal, ένας από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, κατέληξε να πιαστεί στο δίχτυ του Mohammed bin Salman, δικαίως κατηγορούμενος ότι ήταν ένας από τους πιο διεφθαρμένους ανθρώπους στο Βασίλειο.
Εικάζεται ότι τα μέλη της οικογένειας και οι δισεκατομμυριούχοι κρατούνται στο Ritz Carlton στο Ριάντ.
Ο Mohammed bin Salman εντείνει τις προσπάθειές του για να τερματιστεί η ένοπλη σύγκρουση στην Υεμένη, η οποία αποτελεί μια διαρροή για τα οικονομικά ταμεία της Σαουδικής Αραβίας.
Όχι μόνο αυτό, οι δύο κύριοι ηγέτες της αντιπολίτευσης της Συρίας, Ahmad Jarba και Riyadh Hijab, συνελήφθησαν από το Ριάντ σε μια προσπάθεια να αποδείξει η Σαουδική Αραβία στον Putin την καλή θέληση του Mohammed bin Salman να επιδιώξει την επιλύση της συριακής διαμάχης.
Ο Mohammed bin Salman έχει πραγματοποιήσει μια εκστρατεία κατά της διαφθοράς τόσο με διεθνείς όσο και εγχώριες προεκτάσεις.
Σε εθνικό επίπεδο, η κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου, σε συνδυασμό με τις τεράστιες στρατιωτικές δαπάνες, ανάγκασε την βασιλική οικογένεια να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις για το μέλλον του Βασιλείου όσον αφορά τη βιωσιμότητα και τα έσοδά του.
Το project "όραμα 2030" του Mohammed bin Salman στοχεύει στη διαφοροποίηση των πηγών εσόδων της χώρας προκειμένου να απαλλαγεί η Σαουδική Αραβία από την εξάρτησή της από το πετρέλαιο.
Αυτό είναι μια τεράστια αλλαγή για ένα έθνος που έχει αναπτυχθεί για εβδομήντα χρόνια λόγω των άφθονων φυσικών του πόρων που βρίσκονται στο υπέδαφός του.
Αυτή η λεπτή ισορροπία δυνάμεων μεταξύ της βασιλικής οικογένειας και των υπηκόων της διατηρείται από τις επιδοτήσεις που χορηγούνται στον τοπικό πληθυσμό, και επέτρεψαν στη Βασιλεία να πορευτεί εν ειρήνη, ακόμη και στις πιο ευαίσθητες περιόδους της Αραβικής Άνοιξης το 2011.
Όσο εξασφαλίζεται η ευημερία του πληθυσμού, δεν υπάρχει απειλή για τη σταθερότητα της βασιλικής οικογένειας.
Δεν είναι καθόλου περίεργο το γεγονός ότι αφού η Σαουδική Αραβία έχασε δύο πολέμους και σε συνάρτηση με τις χαμηλές πετρελαίου, ο  Mohammed bin Salman άρχισε να ανησυχεί για το μέλλον του, επιδιώκοντας να εκκαθαρίσει την εγχώρια ελίτ που ήταν εναντίον του.
Η πραγματικότητα του Βασιλείου μεταβάλλεται ταχύτατα με τον Mohammed bin Salman, ο οποίος θα είναι ο επόμενος βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας, και προσπαθεί να εδραιώσει την εξουσία γύρω από τον εαυτό του και να διορθώσει τα λάθη του που προκλήθηκαν από την υπερβολική εμπιστοσύνη του στη στρατιωτική ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας αλλά και στην αμερικανική υποστήριξη.
Ο βαλλιστικός πύραυλος που έπληξε το Ριάντ εκτοξεύτηκε από τους αντάρτες Χούτι στην Υεμένη μετά από 30 μήνες αδιάκριτων βομβαρδισμών από τη Σαουδική Αεροπορία.
Αυτή η πράξη έδειξε πόσο ευάλωτη είναι η Βασιλεία σε μια εξωτερική επίθεση, ακόμη και από τη φτωχότερη αραβική χώρα στον κόσμο.

Ο παράγοντας Trump

Αυτό που θέλει ο Αμερικανός πρόεδρος σε αντάλλαγμα για την υποστήριξη του Mohammed bin Salman είναι απλό.
Τεράστιες επενδύσεις στην αμερικανική οικονομία μαζί με την αγορά αμερικανικών όπλων.
Ο Mohammed bin Salman ανακοίνωσε πριν από λίγους μήνες ότι η Σαουδική Αραβία θα επενδύσει στην αμερικανική οικονομία περισσότερο από 380 δισ. δολάρια μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Ο στόχος του Trump είναι να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, να αυξήσει το αμερικανικό ΑΕΠ και να ενισχύσει την οικονομία, κρίσιμα στοιχεία για την επανεκλογή του το 2020.
Οι πλούσιοι σύμμαχοί του όπως η Σαουδική Αραβία, αποτελούν τέλειο μέσο για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Μια άλλη σημαντική πτυχή της στρατηγικής του Mohammed bin Salman είναι η δημόσια εγγραφή της Aramco στο NYSE μαζί με τη τιμολόγηση πετρελαίου στο κινεζικό γουάν.
Και οι δύο αποφάσεις είναι θεμελιώδεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, και οι δύο θα φέρουν πολλές τριβές.
Ο Mohammed bin Salman είναι προς το παρόν αδύναμος και χρειάζεται όλους τους συμμάχους και υποστήριξη που μπορεί να πάρει.
Για το λόγο αυτό, μια απόφαση για την δημόσια εγγραφή της το Aramco ή το "πετρογουαν" θα δημιουργούσε πιθανώς μεγάλα προβλήματα με το Πεκίνο και την Ουάσινγκτον αντίστοιχα.
Ο λόγος για τον οποίο ο Mohammed bin Salman είναι πρόθυμος να πουλήσει ένα μικρό ποσοστό της Aramco σχετίζεται με τις προσπάθειές του να αποκομίσει κεφάλαια.
Για το λόγο αυτό, χάρη στις επιδρομές στους λογαριασμούς και τα περιουσιακά στοιχεία των ανθρώπων που συνελήφθησαν από τον Mohammed bin Salman, η Σαουδική Αραβία κατέσχεσε κεφάλαια πάνω από 800 δισ. δολάρια, πόσό που είναι σίγουρα υψηλότερο από ό,τι θα έφερνε οποιαδήποτε πώληση μετοχών της Aramco.
Αυτή η κίνηση επιτρέπει στον Mohammed bin Salman να αναβάλει την απόφαση για την εισαγωγή της Aramco στο NYSE καθώς και για το αν θα αρχίσει να δέχεται γουάν για την πληρωμή του πετρελαίου.
Από οικονομικής απόψεως, το Ριάντ δεν μπορεί να επιλέξει μεταξύ πώλησης πετρελαίου έναντι δολαρίων αφενός και αποδοχής πληρωμής σε ένα άλλο νόμισμα από την άλλη.
Είναι ένα σενάριο εφιάλτης.
Αλλά κάποια μέρα οι Σαουδάραβες θα πρέπει να κάνουν μια επιλογή.
Το τρίτο μέρος στην εξίσωση αυτής της κατάσταση είναι το Ισραήλ του Netanyahu, του μεγάλου φίλου και υποστηρικτή του Donald Trump από την αρχή της εκλογικής του εκστρατείας.
Η νίκη Trump έφερε θετικές αποδόσεις στην επένδυση που είχε κάνει ο Ισραηλινός ηγέτης σε αυτόν.
Από τότε που ο Trump κέρδισε τις εκλογές, οι ΗΠΑ χρησιμοποίησαν σκληρά λόγια εναντίον του Ιράν, αποφεύγοντας τη θετική προσέγγιση που υιοθέτησε ο Obaba, o οποίος κατόρθωσε να επιτύχει τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ωστόσο, ο ισραηλινός πρωθυπουργός είχε να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα στην εσωτερική πολιτική σκηνή, με μια εύθραυστη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και με  αρκετά μέλη της κυβέρνησής του να βρίσκονται υπό έρευνα για θέματα διαφθοράς.

ΗΠΑ κατά Τεχεράνης

Ο D. Trump ακολούθησε μια πολύ επιθετική πολιτική κατά της Τεχεράνης κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και στη συνέχεια ακύρωσε την πυρηνική συμφωνία του Ιράν πριν από λίγες εβδομάδες.
Η απόφαση βρίσκεται τώρα είναι τώρα για το Κογκρέσο να την πιστοποιήσει, με μια δύσκολη διαμεσολάβηση μεταξύ των ευρωπαίων συμμάχων (εκτός της Κίνας και της Ρωσίας), οι οποίοι αντιτίθενται στη λήξη της συμφωνίας, και οι Ισραηλινοί, οι οποίοι μπορούν να βασίζονται στην υποστήριξη πολλών γερουσιαστών χάρη στις προσπάθειες άσκησης πιέσεων.
Το Ισραήλ, από την πλευρά του, βλέπει στη Σαουδική Αραβία και το Mohammed bin Salman ως τον ελλιπή σύνδεσμο μεταξύ Σαουδικής Ουαχαβισμού και Ισραηλινού Σιωνισμού.
Διάφορα ιδιωτικά καλωδιακά δελτία που διέρρευσαν στον τύπο έδειξαν πως οι Ισραηλινοί διπλωμάτες σε όλο τον κόσμο είχαν την εντολή να υποστηρίξουν τις κατηγορίες της Σαουδικής Αραβίας κατά του Ιράν και να παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις του Λιβάνου.
Τα συμφέροντα του Mohammed bin Salman και του Netanyahu βρίσκουν κοινό έδαφος στη Συρία και την Υεμένη, καθώς και σε σχέση με το Ιράν και τη Χεζμπολάχ.
Οι δύο χώρες έχουν κοινό πεπρωμένο λόγω του γεγονότος ότι ούτε οι ίδιοι ούτε μπορούν να αντιμετωπίσουν αποφασιστικά τη Χεζμπολάχ στη Συρία ή το Λίβανο, πόσο μάλλον το Ιράν.
Ο ίδιος ο Rouxani δήλωσε ότι το Ιράν φοβάται μόνο την αμερικανική, γνωρίζοντας ότι η Σαουδική Αραβία και το Ισραήλ είναι ανίκανοι να νικήσουν την Τεχεράνη.
Η έγκριση του Trump για τις συλλήψεις που πραγματοποίησε ο Mohammed bin Salman βασίζεται σε διάφορους παράγοντες.
Ο πρώτος αφορά τις επενδύσεις στην αμερικανική οικονομία που θα ακολουθήσουν από το Ριάντ.
Ο άλλος, σίγουρα λιγότερο γνωστός, αφορά την υπόγεια μάχη που διαδραματίζεται μεταξύ της επιχειρηματικής ελίτ της δύσης τους τελευταίους μήνες.
Πολλές από τις κορυφαίες πηγές χρημάτων της Clinton είναι οι δισεκατομμυριούχοι που συνελήφθησαν από τον Mohammed bin Salman, με μετοχές σε διάφορες μεγάλες τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, εκδοτικές εταιρίες και αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα, τα οποία εξαπολύουν σφοδρή κριτική κατά του Trump από την ημέρα που ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ.
Υπό αυτή την έννοια, μπορεί να εξηγηθεί το σταμάτημα της συγχώνευσης της AT&T και της Time Warner με τη συμμετοχή του CNN από τον Trump.
Σε περιφερειακό επίπεδο, το Trump υποστήριξε πρώτα σταυροφορία κατά του Κατάρ.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης, η Ντόχα προσέγγισε την Τεχεράνη και τη Μόσχα, οι οποίες εκμεταλλεύτηκαν αμέσως την κατάσταση για να καθιερώσουν εμπορικές σχέσεις και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με το Κατάρ και να αυξήσουν την επιρροή τους στην περιοχή, ιδιαίτερα στη συριακή διαμάχη.
Η Τουρκία και το Κατάρ έχουν ανακοινώσει ουσιαστικά μια στρατιωτική συμμαχία που δημιουργεί ένα νέο μέτωπο που περιλαμβάνει την Κίνα, τη Ρωσία, το Ιράν, την Τουρκία, τη Συρία, το Λίβανο, το Ιράκ και το Κατάρ, τώρα δυνητικά όλοι στην ίδια πλευρά εναντίον των προσπαθειών της Σαουδικής Αραβίας να προκαλέσει πόλεμο με το Ιράν.
Με την απόσυρση των ΗΠΑ από την περιοχή, όπως είναι όλο και πιο εμφανές από την απροθυμία του Trump να ξεκινήσει μια σύγκρουση στη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία αυξάνουν την πολεμική τους ρητορική ναντίον του Ιράν.
Η προσπάθεια της Σαουδικής Αραβίας να απομονώσει το Κατάρ απέτυχες, και η συνεχής προσπάθεια να "φωτογραφήσει" το Ιράν ως την κύρια αιτία της έντασης στην περιοχή φαίνεται να έχει φτάσει σε σημείο μη επιστροφής, με το τελευταίο επεισόδιο να περιλαμβάνει τον πρώην Λιβανέζο πρωθυπουργό Hariri.
Οι Σουνίτες, οι Χριστιανοί και οι ΣSιίτες συμφωνούν σε ένα μόνο σημείο.
Ότι ο πρωθυπουργός του Λιβάνου πρέπει να επιστρέψει στην πατρίδα του.
Το Ριάντ ελπίζει να ρίξει φωτιά ενός νέου εμφυλίου πολέμου στην περιοχή, με το Ισραήλ να ελπίζει να εκμεταλλευτεί το χάος που θα προκάλεσει μια επίθεση εναντίον της Χεζμπολάχ.
Χωρίς όμως το πράσινο φως από την Ουάσινγκτον οι Ισραηλινοί και οι Σαουδάραβες γνωρίζουν ότι δεν έχουν ούτε τα μέσα ούτε τη δύναμη να επιτεθούν στο Ιράν ή τη Χεζμπολάχ.
Ο Trump παίζει ένα επικίνδυνο παιχνίδι, ωστόσο φαίνεται ότι υπάρχει κάποιος βαθμός συντονισμού με τους άλλους γίγαντες της διεθνής σκηνής.
Το κύριο σημείο είναι ότι είναι αδύνατο για την Ουάσινγκτον να συμμετέχει ενεργά σε οποιαδήποτε σύγκρουση στην περιοχή ή να αλλάξει με φυσιολογικό τρόπο την πορεία των γεγονότων.
Η επιρροή των ΗΠΑ βρίσκεται σε πτωτική πορεία και ο Xi Jinping και ο Putin έχουν δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για το μέλλον της περιοχής της Μέσης Ανατολής.
Ο χρόνος εξαντλείται για το Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία και οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν τεράστια εσωτερικά προβλήματα ενώ δεν μπορούν να αλλάξουν την πορεία των γεγονότων στην περιοχή χωρίς την πλήρη παρέμβαση του αμερικανού συμμάχου τους, κάτι που είναι πρακτικά αδύνατο στις μέρες μας.
Η νέα πορεία του κόσμου, μαζί με την πολιτική του Trump "America First", φαίνεται να έχει πλήξει τις χώρες που είχαν ποντάρει στη στήριξη των ΗΠΑ και στη συνεχιζόμενη οικονομική και στρατιωτική κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών στην περιοχή.
Άλλες χώρες όπως το Κατάρ, ο Λίβανος και η Τουρκία έχουν αρχίσει να κατανοούν την ιστορική αλλαγή που συμβαίνει και έχουν κάνει αλλαγή πολιτικής, συνειδητοποιώντας στη διαδικασία τα οφέλη μιας πολυπολικής παγκόσμιας τάξης, η οποία θα συμβάλλει περισσότερο στην αμοιβαία επωφελή συνεργασία μεταξύ των χωρών.
Όσο περισσότερη Σαουδική Αραβία και Ισραήλ πιέζουν για πόλεμο εναντίον του Ιράν, τόσο περισσότερο θα απομονώνονται.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης