Το "ανατολίτικο παζάρι" του Erdogan με Ρωσία, ΝΑΤΟ και ΗΠΑ.
Σε γεωστρατηγική εξίσωση με πολλούς, ακόμα, αγνώστους εξελίσσεται η ολοένα εντεινόμενη προσέγγιση Τουρκίας-Ρωσίας, με σημαντικό σταθμό τη διήμερη επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου Putin στην Τουρκία, που κατά τα φαινόμενα θα δρομολογήσει σημαντικές διεθνείς εξελίξεις.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Retzep Tayip Erdogan και ο ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin εγκαινίασαν χθες τις εργασίες για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού της Τουρκίας στην περιοχή Akuyiu στις ακτές της Μεσογείου, εν μέσω λαμπρού τελετουργικού. Πρόκειται για το πρώτο ρωσικό πυρηνικό εργοστάσιο εκτός Ρωσίας, καθώς το κυρίαρχο μερίδιο του σχεδίου, ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων ανήκει στην Rosatom.
Μέσα από το πυρηνικό αυτό εργοστάσιο, η Ρωσία κατά κάποιον τρόπο επιτυγχάνει το μακροπρόθεσμο στόχο της να ενισχύσει την παρουσία της στα «ζεστά νερά» της Μεσογείου. Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αντιπάλου της Μόσχας και το εργοστάσιο θα βρίσκεται 190 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της μεγάλης αεροπορικής βάσης Incsirlik , η οποία μέχρι πρότινος αποτελούσε μία από τις σημαντικότερες αεροπορικές βάσεις του ΝΑΤΟ στην περιοχή. Παρόλ' αυτά, το Akuyiu είναι μια οικονομική δραστηριότητα και όχι στρατιωτική.
Πέρα από τη ναυτική στη Latakia και την αεροπορική βάση στην Khmeimim στη Συρία, η Ρωσία έχει ήδη διεισδύσει στα "ζεστά νερά", μέσω μιας συμφωνίας για την εμπορική χρήση των λιμανιών της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι μέλος της ΕΕ, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία.
Με το πυρηνικό εργοστάσιο στο Akuyiu, Τουρκία και Ρωσία ενισχύουν όλο και περισσότερο τις γεωοικονομικές τους σχέσεις, με πιθανό το επόμενο βήμα να είναι η δημιουργία και στρατιωτικών βάσεων; Η στρατιωτική πτυχή των δεσμών των δύο χωρών, περιορίζεται προς το παρόν σε δύο κύριες πτυχές:
Επισπεύδεται η παράδοση των S-400
Η πρώτη είναι η αγορά από την Άγκυρα τεσσάρων συστήματτων ρωσικών πυραυλικών συστημάτων αεροπορικής άμυνας S-400, αξίας 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με αξιωματούχους. Αυτά δεν είναι διαλειτουργικά με τα συστήματα του ΝΑΤΟ και κατά τα φαινόμενα δύσκολα θα γίνουν, αλλά η Τουρκία ήταν ανυπόμονη να αγοράσει τα S-400, είτε για πραγματικές στρατιωτικές ανάγκες ή/και ως διαπραγματευρικό χαρτί με τη Δύση και κυρίως τις ΗΠΑ.
Έχει προχωρήσει με την αγορά, ενώ παράλληλα έρχεται σε επαφή με την Eurosam για την από κοινού παραγωγή των πυραυλικών συστημάτων εδάφους-αέρος συμβατών με το σύστημα Asper 30 του ΝΑΤΟ μακροπρόθεσμα. Σε απάντηση στις κριτικές για την αγορά των S-400, ο πρόεδρος Erdogan έχει δηλώσει ότι δεν είναι βέβαιος εάν ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump θα μπορέσει να εγκρίνει την πώληση πυραύλων Patriot, καθώς το αμερικανικό Κογκρέσο εμποδίζει ακόμη και την πώληση χειροβομβίδων κρότου λάμψης στην αστυνομία της Τουρκίας.
Χθες, εν μέσω ευφορίας, ο πρόεδρος της Ρωσίας ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον τούρκο ομόλογό του την επιτάχυνση της εκτέλεσης του συμβολαίου με καταληκτική ημερομηνία τον Ιούλιο 2019.
Συμπληρώνοντάς τον, ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε: «Σχετικά με τους S-400, είναι μία απόφαση που αφορά την Τουρκία … Κλείσαμε συμφωνία για το θέμα των S-400, κλείσαμε τον φάκελο αυτόν, είναι μια τελειωμένη υπόθεση», απευθυνόμενος προς τους συμμάχους του ΝΑΤΟ που επέκριναν την απόφαση της Άγκυρας, εξαιτίας της μη συμβατότητας του ρωσικού συστήματος με τα ΝΑΤΟϊκά αμυντικά συστήματα.
Το μέτωπο της Συρίας
Το δεύτερο επίπεδο στρατιωτικής συνεργασίας με τη Ρωσία μπορεί να παρατηρηθεί στη Συρία. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία και η Ρωσία απέχουν 180 μοίρες λόγω της υποστήριξης του Putin στον Bashar-al-Assad και την ισχυρή αντιπολίτευση του Erdogan προς τον Assad και το καθεστώς του.
Παρόλα αυτά, σε ό,τι αφορά την υποστήριξη της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας, οι θέσεις των δύο ηγετών έχουν ταυτιστεί τους τελευταίους μήνες. Χωρίς τη ρωσική στήριξη, θα ήταν δύσκολο για την Τουρκία να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία για να εξασφαλίσει τα σύνορά της, πρώτα κατά του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του ISIL το 2016-17 και εν συνεχεία κατά των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) το 2018. Ως παρακλάδι του εκτός νόμου Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK) στη Συρία, το YPG θεωρείται τρομοκρατική απειλή από την Τουρκία και ως «κουρδική αμερικανική πολιτοφυλακή» από τη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, άλλη μία εστία που εγκυμονεί θερμό επεισόδιο μεταξύ Τουρκίας και ΗΠΑ είναι η πιθανή προέλαση των τουρκικών στρατευμάτων στο Manbitz της Συρίας. Παρά τις πρόσφατες εξαγγελίες του αμερικανού Προέδρου Donald Trump, περί αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία, οι Τούρκοι στρατιώτες και οι σύμμαχοί τους σε περίπτωση που επιχειρήσουν να προωθηθούν στο Manbitz, θα βρεθούν αντιμέτωποι με αμερικανικές δυνάμεις.
Όπως μετέδωσε πρόσφατα το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, οι ΗΠΑ έχουν ενισχύσει τις θέσεις τους στην πόλη με περίπου 300 στρατιώτες συν τεθωρακισμένα οχήματα και βαρύ οπλισμό.
Επικαλούμενο «τοπικές πηγές», το Anadolu αναφέρει ότι οι ενισχύσεις έφθασαν από την βάση των Αμερικανών στο Sarrin, στα βόρεια της χώρας, κοντά στο Χαλέπι. Η ανάπτυξη ενισχύσεων καθιστά σαφές πως οι Ηνωμένες πολιτείες θεωρούν το Manbitz «κόκκινη γραμμή» που οι Τούρκοι δεν θα πρέπει να περάσουν.
Επαναθέρμανση των ρωσοτουρκικών σχέσεων και η "Πρωτοβουλία της Astana"
Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας πάγωσαν σχεδόν τελείως, όταν τον Νοέμβριο του 2015 τουρκικά αεροσκάφη κατέρριψαν ένα ρωσικό Mig στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι δύο πιλότοι, εκ πρώτης όψεως μπορεί να φαίνεται περίεργη η πρόσφατη αναθέρμανση της τουρκορωσικής συνεργασίας.
Οι σχέσεις επαναθερμάνθηκαν, λίγο πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος της Τουρκίας, χάρη στη διαμεσολάβηση του Τούρκου επιχειρηματία Csavit Csaglar και του προέδρου του Καζακστάν Noursultan Nazarmpayiev τον Ιούνιο του 2016.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι, ακόμη και η δολοφονία του ρώσου πρεσβευτή στην Τουρκία Andrei Carlov το Δεκέμβριο του 2016, δεν θα μπορούσε να σταματήσει τις δύο χώρες να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία τους με τη Συρία κα ιτο Ιράν, ξεκινώντας από τη συνάντηση στην πρωτεύουσα του Καζακστάν Astana τον Ιανουάριο του 2017, τη λεγόμενη και "Πρωτοβουλία της Astana".
Έτσι σήμερα Τετάρτη, στο πλαίσιο αυτής της "Πρωτοβουλίας" πραγματοποιείται στην Αγκυρα η τριμερής συνάντηση με τη συμμετοχή των δύο προέδρων, Putin και Erdogan, καθώς και του Ιρανού ομολόγου τους Hasan Rouhani, για τη διπλωματική επίλυση του Συριακού, παρακάμπτωντας τις σχετικές διαδικασίες που διεξάγονται στο πλαίσιο του ΟΗΕ, χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής. Μεταξύ άλλων, συζητείται η προώθηση της συνταγματικής μεταρρύθμισης στη Συρία, όπως και ότι οι τρείς χώρες θα συμβάλλουν ούτως ώστε στην αρμόδια συνταγματική επιτροπή να εκπροσωπηθούν όλα τα τμήματα της συριακής κοινωνίας.
Οι ΗΠΑ ενοχλημένες συνεχίζουν τις προειδοποιήσεις
Αξιωματούχος του αμερικανικού State Department υπενθύμισε την πάγια τοποθέτηση των ΗΠΑ που δεν θέλει μια χώρα σύμμαχο στο ΝΑΤΟ να προβεί στην αγορά των S-400 . Οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι θα υπάρχουν σοβαρά ζήτημα συμβατότητας ανάμεσα στους S-400 και μια σειρά από αμερικανικά οπλικά συστήματα, στα οποία φυσικά περιλαμβάνονται και τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 και πρόσθεσε ότι: «Όπως έχουμε πει και προηγουμένως, είναι σημαντικό οι χώρες του ΝΑΤΟ να προμηθεύονται στρατιωτικό εξοπλισμό που είναι διαλειτουργικός με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Ένα ρωσικό σύστημα δεν θα ανταποκρινόταν σε αυτό το πρότυπο».
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να θυμίσουμε, ότι παρά τις αντίστοιχες χλιαρές πρώτες αντιδράσεις, πριν περίπου 20 έτη όταν η Ελλάδα εισήγαγε τους παλαιότερους S-300 στο οπλοστάσιο της ΠΑ, τελικά δεν επέμεινε. Τότε, βέβαια, η Τουρκία εξακολουθούσε να είναι το "αγαπημένο παιδί" του ΝΑΤΟ και το γεωπολιτικό status quo πολύ πιο σταθερό και παγιωμένο απ' ό,τι σήμερα.
Υπενθυμίζεται ότι η κατασκευάστρια εταιρία των S-400, Almaz-Antey Air and Space Defense Corporation JSC, βρίσκεται υπό καθεστώς κυρώσεων, μετά την απόφαση που έλαβε η αμερικανική κυβέρνηση την 27η Οκτωβρίου 2017.
Η συγκεκριμένη απόφαση στηρίζεται στον ειδικό νόμο για την επιβολή κυρώσεων (CAATSA) που προβλέπει συνέπειες για τις χώρες που δεν συμμορφώνονται με τους αμερικανικούς κανόνες.
Επιπλέον, ο αμερικανός αξιωματούχος υπενθυμίζει πως μια τέτοια κίνηση δεν συμβαδίζει με την εκφρασμένη στρατηγική για τη σταδιακή απεξάρτηση -ιδίως των χωρών που ανήκαν στο πρώην μπλοκ της Σοβιετικής Ένωσης- από την πολεμική βιομηχανία της Ρωσίας.
«Μια τέτοια προμήθεια θα ήταν, επίσης, ασυμβίβαστη με τη δέσμευση που ανέλαβαν οι σύμμαχοι στη Διάσκεψη Κορυφής της Βαρσοβίας για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας (του ΝΑΤΟ), μέσω της καταβολής εθνικών προσπαθειών για τη μείωση των υφιστάμενων εξαρτήσεων από τον στρατιωτικό εξοπλισμό που προέρχεται από την Ρωσία» ανέφερε.
Είναι δεδομένο, ότι το γεωστρατηγικό "παιχνίδι" στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, θα έχει μερικές ακόμη "πίστες" με απρόβλεπτες ακόμη, αλλά σίγουρα σημαντικές εξελίξεις για την περιοχή.
Τάσος Τσιπλάκος - Σύμβουλος Στρατηγικής
C4I Strategy Consylant
www.bankingnews.gr
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Retzep Tayip Erdogan και ο ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin εγκαινίασαν χθες τις εργασίες για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού σταθμού της Τουρκίας στην περιοχή Akuyiu στις ακτές της Μεσογείου, εν μέσω λαμπρού τελετουργικού. Πρόκειται για το πρώτο ρωσικό πυρηνικό εργοστάσιο εκτός Ρωσίας, καθώς το κυρίαρχο μερίδιο του σχεδίου, ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων ανήκει στην Rosatom.
Πέρα από τη ναυτική στη Latakia και την αεροπορική βάση στην Khmeimim στη Συρία, η Ρωσία έχει ήδη διεισδύσει στα "ζεστά νερά", μέσω μιας συμφωνίας για την εμπορική χρήση των λιμανιών της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι μέλος της ΕΕ, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία.
Με το πυρηνικό εργοστάσιο στο Akuyiu, Τουρκία και Ρωσία ενισχύουν όλο και περισσότερο τις γεωοικονομικές τους σχέσεις, με πιθανό το επόμενο βήμα να είναι η δημιουργία και στρατιωτικών βάσεων; Η στρατιωτική πτυχή των δεσμών των δύο χωρών, περιορίζεται προς το παρόν σε δύο κύριες πτυχές:
Επισπεύδεται η παράδοση των S-400
Η πρώτη είναι η αγορά από την Άγκυρα τεσσάρων συστήματτων ρωσικών πυραυλικών συστημάτων αεροπορικής άμυνας S-400, αξίας 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με αξιωματούχους. Αυτά δεν είναι διαλειτουργικά με τα συστήματα του ΝΑΤΟ και κατά τα φαινόμενα δύσκολα θα γίνουν, αλλά η Τουρκία ήταν ανυπόμονη να αγοράσει τα S-400, είτε για πραγματικές στρατιωτικές ανάγκες ή/και ως διαπραγματευρικό χαρτί με τη Δύση και κυρίως τις ΗΠΑ.
Χθες, εν μέσω ευφορίας, ο πρόεδρος της Ρωσίας ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον τούρκο ομόλογό του την επιτάχυνση της εκτέλεσης του συμβολαίου με καταληκτική ημερομηνία τον Ιούλιο 2019.
Συμπληρώνοντάς τον, ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε: «Σχετικά με τους S-400, είναι μία απόφαση που αφορά την Τουρκία … Κλείσαμε συμφωνία για το θέμα των S-400, κλείσαμε τον φάκελο αυτόν, είναι μια τελειωμένη υπόθεση», απευθυνόμενος προς τους συμμάχους του ΝΑΤΟ που επέκριναν την απόφαση της Άγκυρας, εξαιτίας της μη συμβατότητας του ρωσικού συστήματος με τα ΝΑΤΟϊκά αμυντικά συστήματα.
Το μέτωπο της Συρίας
Το δεύτερο επίπεδο στρατιωτικής συνεργασίας με τη Ρωσία μπορεί να παρατηρηθεί στη Συρία. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία και η Ρωσία απέχουν 180 μοίρες λόγω της υποστήριξης του Putin στον Bashar-al-Assad και την ισχυρή αντιπολίτευση του Erdogan προς τον Assad και το καθεστώς του.
Παρόλα αυτά, σε ό,τι αφορά την υποστήριξη της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας, οι θέσεις των δύο ηγετών έχουν ταυτιστεί τους τελευταίους μήνες. Χωρίς τη ρωσική στήριξη, θα ήταν δύσκολο για την Τουρκία να διεξάγει στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία για να εξασφαλίσει τα σύνορά της, πρώτα κατά του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και του ISIL το 2016-17 και εν συνεχεία κατά των κουρδικών Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) το 2018. Ως παρακλάδι του εκτός νόμου Κουρδικού Εργατικού Κόμματος (PKK) στη Συρία, το YPG θεωρείται τρομοκρατική απειλή από την Τουρκία και ως «κουρδική αμερικανική πολιτοφυλακή» από τη Ρωσία.
Όπως μετέδωσε πρόσφατα το τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu, οι ΗΠΑ έχουν ενισχύσει τις θέσεις τους στην πόλη με περίπου 300 στρατιώτες συν τεθωρακισμένα οχήματα και βαρύ οπλισμό.
Επικαλούμενο «τοπικές πηγές», το Anadolu αναφέρει ότι οι ενισχύσεις έφθασαν από την βάση των Αμερικανών στο Sarrin, στα βόρεια της χώρας, κοντά στο Χαλέπι. Η ανάπτυξη ενισχύσεων καθιστά σαφές πως οι Ηνωμένες πολιτείες θεωρούν το Manbitz «κόκκινη γραμμή» που οι Τούρκοι δεν θα πρέπει να περάσουν.
Επαναθέρμανση των ρωσοτουρκικών σχέσεων και η "Πρωτοβουλία της Astana"
Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας πάγωσαν σχεδόν τελείως, όταν τον Νοέμβριο του 2015 τουρκικά αεροσκάφη κατέρριψαν ένα ρωσικό Mig στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οι δύο πιλότοι, εκ πρώτης όψεως μπορεί να φαίνεται περίεργη η πρόσφατη αναθέρμανση της τουρκορωσικής συνεργασίας.
Οι σχέσεις επαναθερμάνθηκαν, λίγο πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος της Τουρκίας, χάρη στη διαμεσολάβηση του Τούρκου επιχειρηματία Csavit Csaglar και του προέδρου του Καζακστάν Noursultan Nazarmpayiev τον Ιούνιο του 2016.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι, ακόμη και η δολοφονία του ρώσου πρεσβευτή στην Τουρκία Andrei Carlov το Δεκέμβριο του 2016, δεν θα μπορούσε να σταματήσει τις δύο χώρες να εντατικοποιήσουν τη συνεργασία τους με τη Συρία κα ιτο Ιράν, ξεκινώντας από τη συνάντηση στην πρωτεύουσα του Καζακστάν Astana τον Ιανουάριο του 2017, τη λεγόμενη και "Πρωτοβουλία της Astana".
Έτσι σήμερα Τετάρτη, στο πλαίσιο αυτής της "Πρωτοβουλίας" πραγματοποιείται στην Αγκυρα η τριμερής συνάντηση με τη συμμετοχή των δύο προέδρων, Putin και Erdogan, καθώς και του Ιρανού ομολόγου τους Hasan Rouhani, για τη διπλωματική επίλυση του Συριακού, παρακάμπτωντας τις σχετικές διαδικασίες που διεξάγονται στο πλαίσιο του ΟΗΕ, χωρίς αποτέλεσμα μέχρι στιγμής. Μεταξύ άλλων, συζητείται η προώθηση της συνταγματικής μεταρρύθμισης στη Συρία, όπως και ότι οι τρείς χώρες θα συμβάλλουν ούτως ώστε στην αρμόδια συνταγματική επιτροπή να εκπροσωπηθούν όλα τα τμήματα της συριακής κοινωνίας.Οι ΗΠΑ ενοχλημένες συνεχίζουν τις προειδοποιήσεις
Αξιωματούχος του αμερικανικού State Department υπενθύμισε την πάγια τοποθέτηση των ΗΠΑ που δεν θέλει μια χώρα σύμμαχο στο ΝΑΤΟ να προβεί στην αγορά των S-400 . Οι ΗΠΑ εκτιμούν ότι θα υπάρχουν σοβαρά ζήτημα συμβατότητας ανάμεσα στους S-400 και μια σειρά από αμερικανικά οπλικά συστήματα, στα οποία φυσικά περιλαμβάνονται και τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 και πρόσθεσε ότι: «Όπως έχουμε πει και προηγουμένως, είναι σημαντικό οι χώρες του ΝΑΤΟ να προμηθεύονται στρατιωτικό εξοπλισμό που είναι διαλειτουργικός με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Ένα ρωσικό σύστημα δεν θα ανταποκρινόταν σε αυτό το πρότυπο».
Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να θυμίσουμε, ότι παρά τις αντίστοιχες χλιαρές πρώτες αντιδράσεις, πριν περίπου 20 έτη όταν η Ελλάδα εισήγαγε τους παλαιότερους S-300 στο οπλοστάσιο της ΠΑ, τελικά δεν επέμεινε. Τότε, βέβαια, η Τουρκία εξακολουθούσε να είναι το "αγαπημένο παιδί" του ΝΑΤΟ και το γεωπολιτικό status quo πολύ πιο σταθερό και παγιωμένο απ' ό,τι σήμερα.
Η συγκεκριμένη απόφαση στηρίζεται στον ειδικό νόμο για την επιβολή κυρώσεων (CAATSA) που προβλέπει συνέπειες για τις χώρες που δεν συμμορφώνονται με τους αμερικανικούς κανόνες.
Επιπλέον, ο αμερικανός αξιωματούχος υπενθυμίζει πως μια τέτοια κίνηση δεν συμβαδίζει με την εκφρασμένη στρατηγική για τη σταδιακή απεξάρτηση -ιδίως των χωρών που ανήκαν στο πρώην μπλοκ της Σοβιετικής Ένωσης- από την πολεμική βιομηχανία της Ρωσίας.
«Μια τέτοια προμήθεια θα ήταν, επίσης, ασυμβίβαστη με τη δέσμευση που ανέλαβαν οι σύμμαχοι στη Διάσκεψη Κορυφής της Βαρσοβίας για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας (του ΝΑΤΟ), μέσω της καταβολής εθνικών προσπαθειών για τη μείωση των υφιστάμενων εξαρτήσεων από τον στρατιωτικό εξοπλισμό που προέρχεται από την Ρωσία» ανέφερε.
Είναι δεδομένο, ότι το γεωστρατηγικό "παιχνίδι" στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, θα έχει μερικές ακόμη "πίστες" με απρόβλεπτες ακόμη, αλλά σίγουρα σημαντικές εξελίξεις για την περιοχή.
Τάσος Τσιπλάκος - Σύμβουλος Στρατηγικής
C4I Strategy Consylant
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών