Hχηρό χαστούκι στο Ιράν και πλήγμα στην επιρροή των ΗΠΑ η νίκη του Moqtada al-Sadr στο Ιράκ
Πλήγμα στην επιρροή των ΗΠΑ στο Ιράκ, αλλά, ακόμη περισσότερο, ηχηρό χαστούκι στο Ιράν και τους συμμάχους του στην χώρα είναι η απροσδόκητη εκλογική νίκη του βετεράνου εθνικιστή σιίτη κληρικού Moqtada al-Sadr που πιστεύει ότι ούτε η Ουάσινγκτον, ούτε η Τεχεράνη και οι σύμμαχοί της έχουν θέση στην διαχείριση των ιρακινών υποθέσεων.
Οι ιρακινοί ψηφοφόροι τον ψήφισαν και αποδοκίμασαν τον πρωθυπουργό Haidar al-Abadi, τον προστατευόμενο των ΗΠΑ, την ιρανική επιρροή στην διακυβέρνηση της χώρας και την διεφθαρμένη ιρακινή πολιτική ελίτ που ΄χει την υποστήριξη της Τεχεράνης.
Ο Moqtada al-Sadr είναι ο μόνος ιρακινός σιίτης ηγέτης που στράφηκε ταυτόχρονα τόσο κατά του Ιράν όσο και κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αυτό τον έκανε δημοφιλή σε εκατομμύρια φτωχών σιιτών που αισθάνονται ότι δεν ωφελήθηκαν από τους στενούς δεσμούς της ιρακινής κυβέρνησης με την Τεχεράνη και την Ουάσινγκτον, αλλά και περιθωριοποιημένες κοινότητες σουνιτών.
Η εκλογική του επιτυχία ορίζει ένα σημείο καμπής για το Ιράν και την επιρροή του στην περιοχή, η οποία ενισχυόταν σταθερά μετά την υπό αμερικανική ηγεσία στρατιωτική επέμβαση που ανέτρεψε τον S. Houssein το 2003.
Την στιγμή μάλιστα που η Τεχεράνη έχει να αντιμετωπίσει την αποχώρηση των ΗΠΑ από την διεθνή συμφωνία για τον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων.
Ο Moqtada al-Sadr ωθήθηκε επί δεκαετίες στο περιθώριο από σιιτικές ιρακινές πολιτικές δυνάμεις που υποστηρίχθηκαν από το Ιράν. Οταν μαθεύτηκε η είδηση της εκλογικής του επιτυχίας, οπαδοί του γιόρτασαν στην Βαγδάτη φωνάζοντας «Έξω το Ιράν».
«Το Ιράκ είναι πλούσιο, η χώρα δεν έχει ανάγκη το Ιράν, μπορεί να σταθεί στα πόδια της και να ευημερήσει. χρειάζεται απλώς καλή διαχείριση», δήλωσε ο M. Sadek trader στην πόλη Χίλα που ψήφισε την λίστα του Σαντρ.
Ο 44χρονος Moqtada al-Sadr δεν θα γίνει πρωθυπουργός, αφού δεν ήταν υποψήφιος στις εκλογές.
Αλλά είναι βέβαιο ότι η εκλογική του επίδοση θα του επιτρέψει να ορίσει αυτός το πρόσωπο που θα ηγηθεί της νέας ιρακινής κυβέρνησης.
Ωστόσο, η πλειοψηφία των εδρών δεν του εγγυάται αυτομάτως την ευόδωση του εγχειρήματος, αφού στο πρόσωπο του πρωθυπουργού θα πρέπει να συμφωνήσουν και οι υπόλοιπες μεγάλες παρατάξεις.
Ο Moqtada al-Sadr εθεωρείτο από την Ουάσινγκτον και την ιρακινή πολιτική ελίτ απρόβλεπτος αντισυστημικός.
Ομως, δυτικός διπλωμάτης που τον συνάντησε στην βίλα του στην πόλη Νατζάφ μετά τον σχηματισμό της παράταξής του σε συμμαχία με τους κομμουνιστές τον Μάρτιο τον περιέγραψε ως συγκροτημένο, ξεκάθαρο και πραγματιστή.
Ο συνήθως βλοσυρός Moqtada al-Sadr αστειεύτηκε με το δακτυλίδι του διπλωμάτη.
«Και στην συνέχεια μού έδειξε το δικό του δακτυλίδι, με την εικόνα του πατέρα του».
Ακραιφνής εθνικιστής και πατριώτης
Ο Moqtada al-Sadr ήταν στη πραγματικότητα άγνωστος εκτός του Ιράκ πριν από την αμερικανική εισβολή το 2003. Σύντομα όμως έγινε σύμβολο αντίστασης στην ξένη κατοχή.
Είναι ο γιος του αξιοσέβαστου Μεγάλου Mohamed Sadek al-Sadr, ηγέτη της σιιτικής κοινότητας που εναντιώθηκε στον S. Hussein και στο καθεστώς του και σκοτώθηκε σε ενέδρα εναντίον του μαζί με δύο από τους γιους του.
Ο εξάδελφος του πατέρα του, ο M. Bakir , σκοτώθηκε επίσης από το καθεστώς του S. Hussein το 1980.
Ο Moqtada al-Sadr ήταν ο πρώτος που ίδρυσε σιιτική πολιτοφυλακή, τον Στρατό του Μέχντι, που πολέμησε κατά των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων, όταν η απελευθέρωση του Ιράκ μετατράπηκε σε κατοχή.
Ηγήθηκε δύο εξεγέρσεων κατά των αμερικανικών δυνάμεων και κέρδισε τον χαρακτηρισμό του από το Πεντάγωνο ως «μεγαλύτερη απειλή κατά της ασφάλειας του Ιράκ».
Αμερικανοί αξιωματούχοι και ηγέτες των σουνιτών έχουν κατηγορήσει τον στρατό του Μέχντι για την θρησκευτική βία της τελευταίας δεκαπενταετίας.
Ομως ο ίδιος έχει αποδοκιμάσει την βία κατά των συμπατριωτών του.
Ο Moqtada al-Sadr εμφανίζεται ως ασυμβίβαστος εθνικιστής και περιφρονούσε τις προσωπικότητες της ιρακινής αντιπολίτευσης που επέστρεψαν από το Ιράν για να διεκδικήσουν την εξουσία μετά την πτώση του S. Hussein, την ώρα που άλλοι παρέμειναν στην χώρα διακινδυνεύοντας την ζωή τους.
Το 2004, οι αμερικανικές αρχές κατοχής εξέδωσαν ένταλμα σύλληψης κατά του Moqtada al-Sadr για τη δολοφονία το 2003 του μετριοπαθή σιίτη ηγέτη Abdul al-Hey τον οποίο οι Αμερικανοί είχαν εγκαταστήσει στην Νατζάφ, ιερή πόλη των σιιτών, κατά την διάρκεια της εισβολής.
Ο Moqtada al-Sadr αρνήθηκε κάθε ανάμειξη και δεν απαγγέλθηκαν εναντίον του κατηγορίες.
«Δεν θα επιτρέψουμε στους Ιρακινούς να γίνουν τροφή στα κανόνια των πολέμων άλλων ούτε να χρησιμοποιηθούν σε πολέμους δι΄αντιπροσώπων εκτός του Ιράκ», δήλωσε ο T. Bahadili, μέλος του απερχόμενου κοινοβουλίου που ανήκει στο κίνημα του Moqtada al-Sadr αναφερόμενος στην Συρία. «Είμαστε υπερήφανοι για την αραβική μας ταυτότητα».
«Απίθανη» συμμαχία
Με το χαρακτηριστικό του τουρμπάνι, ο Moqtada al-Sadr μπορεί να κατεβάσει στους δρόμους χιλιάδες υποστηρικτές του.
Το 2016, εκατοντάδες οπαδοί του επέδραμαν κατά του κοινοβουλίου που βρίσκεται εντός της οχυρωμένης Πράσινης Ζώνης στην Βαγδάτη, αφού κατήγγειλε την αποτυχία των πολιτών να μεταρρυθμίσουν το πολιτικό σύστημα των ποσοστώσεων που ευθύνεται για την ενδημική διαφθορά.
Ο Moqtada al-Sadr εξέδωσε τελεσίγραφο.
«Εάν διεφθαρμένοι αξιωματούχοι και ποσοστώσεις παραμείνουν, ολόκληρη η κυβέρνηση θα καταρρεύσει και κανείς δεν θα εξαιρεθεί».
Για τις εκλογές, ο Moqtada al-Sadr σχημάτισε μία «απίθανη» συμμαχία με τους κομμουνιστές και άλλες ανεξάρτητες μη θρησκευτικές οργανώσεις για να ζητήσει τον σχηματισμό μίας κυβέρνησης τεχνοκρατών που θα αντιμετωπίσει την διαφθορά.
Η παράταξή του, γνωστή με την ονομασία Sairοon, που στα αραβικά σημαίνει Πορεία για τις Μεταρρυθμίσεις, έχει δηλώσει ότι θα επικεντρωθεί στην αποκατάσταση των υποδομών και την προσφορά φροντίδας υγείας και εκπαίδευσης στους φτωχούς.
«Η σημασία αυτού του εκλογικού αποτελέσματος είναι ότι αποτελεί ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι άνθρωποι θέλουν την αλλαγή του συστήματος διακυβέρνησης που παράγει διαφθορά και έχει αποδυναμώσει τους κρατικούς θεσμούς», δήλωσε ο R. Fahmy, γενικός γραμματέας του Ιρακινού Κομμουνιστικού Κόμματος.
«Είναι ένα μήνυμα υποστήριξης προς τις ισορροπημένες σχέσεις με όλες τις πλευρές βασισμένες στον σεβασμό και την μη ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις του Ιράκ».
Επιστροφή
Ο Moqtada al-Sadr επανέρχεται στο προσκήνιο έπειτα από περιθωριοποίηση ετών από τις σιιτικές ελίτ που έχουν την υποστήριξη της Τεχεράνης.
Δύο εκπρόσωποί τους θεωρούνται διεκδικητές της πρωθυπουργίας μετά τις εκλογές.
Ο al Amiri θεωρείται ο άνθρωπος του Ιράν στο Ιράκ και είναι η ισχυρότερη πολιτική προσωπικότητα της χώρας.
Η παράταξη του Amiri ήρθε δεύτερη στις εκλογές, σύμφωνα με τα προσωρινά αποτελέσματα.
Ο έτερος διεκδικητής είναι ο Ν. Maliki, που βρέθηκε για οκτώ χρόνια στον πρωθυπουργικό θώκο.
Η παράταξή του κατέγραψε πολύ φτωχές επιδόσεις.
Ο απερχόμενος a; Abadi ηττήθηκε σε όλες τις περιφέρειες, εκτός της επαρχίας της Νινευί.
Εκεί ανακοίνωσε στα μέσα του 2017 την απελευθέρωση της Μοσούλης, πρώην «πρωτεύουσας» του Ισλαμικού Κράτους.
Η δημοτικότητα του Moqtada al-Sadr δεν έχει περάσει απαρατήρητη στην Τεχεράνη.
Ήδη τον περασμένο Φεβρουάριο, σύμβουλος του αγιατολάχ είχε δηλώσει ότι η Τεχεράνη θα εμποδίσει τον Moqtada al-Sadr και την συμμαχία του να κυβερνήσουν στην Βαγδάτη.
«Δεν θα επιτρέψουμε σε φιλελεύθερους και κομμουνιστές να κυβερνήσουν στο Ιράκ», είχε προειδοποιήσει.
Το Ιράκ, στην καρδιά του Κόλπου, είναι ζωτικής σημασίας για το Ιράν.
Από το ιρακινό έδαφος περνούν επίσης οι ιρανικοί δρόμοι τροφοδοσίας του καθεστώτος του Assad με μαχητές και όπλα.
Ο Μoqtada al-Sadr επωφελήθηκε από την μικρή συμμετοχή των άλλων κομμάτων και από την εκτεταμένη λαϊκή δυσαρέσκεια για την διαφθορά και την κακοδιαχείριση των κρατικών υποθέσεων, καθώς και από την ιδέα ότι το Ιράκ κυβερνάται από το εξωτερικό, από τους Ιρανούς και τους Αμερικανούς», εξήγησε ο al Hasimi, ανεξάρτητος αναλυτής στο Ιράκ.
www.bankingnews.gr
Οι ιρακινοί ψηφοφόροι τον ψήφισαν και αποδοκίμασαν τον πρωθυπουργό Haidar al-Abadi, τον προστατευόμενο των ΗΠΑ, την ιρανική επιρροή στην διακυβέρνηση της χώρας και την διεφθαρμένη ιρακινή πολιτική ελίτ που ΄χει την υποστήριξη της Τεχεράνης.
Ο Moqtada al-Sadr είναι ο μόνος ιρακινός σιίτης ηγέτης που στράφηκε ταυτόχρονα τόσο κατά του Ιράν όσο και κατά των Ηνωμένων Πολιτειών.
Αυτό τον έκανε δημοφιλή σε εκατομμύρια φτωχών σιιτών που αισθάνονται ότι δεν ωφελήθηκαν από τους στενούς δεσμούς της ιρακινής κυβέρνησης με την Τεχεράνη και την Ουάσινγκτον, αλλά και περιθωριοποιημένες κοινότητες σουνιτών.
Η εκλογική του επιτυχία ορίζει ένα σημείο καμπής για το Ιράν και την επιρροή του στην περιοχή, η οποία ενισχυόταν σταθερά μετά την υπό αμερικανική ηγεσία στρατιωτική επέμβαση που ανέτρεψε τον S. Houssein το 2003.
Την στιγμή μάλιστα που η Τεχεράνη έχει να αντιμετωπίσει την αποχώρηση των ΗΠΑ από την διεθνή συμφωνία για τον έλεγχο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων.
Ο Moqtada al-Sadr ωθήθηκε επί δεκαετίες στο περιθώριο από σιιτικές ιρακινές πολιτικές δυνάμεις που υποστηρίχθηκαν από το Ιράν. Οταν μαθεύτηκε η είδηση της εκλογικής του επιτυχίας, οπαδοί του γιόρτασαν στην Βαγδάτη φωνάζοντας «Έξω το Ιράν».
«Το Ιράκ είναι πλούσιο, η χώρα δεν έχει ανάγκη το Ιράν, μπορεί να σταθεί στα πόδια της και να ευημερήσει. χρειάζεται απλώς καλή διαχείριση», δήλωσε ο M. Sadek trader στην πόλη Χίλα που ψήφισε την λίστα του Σαντρ.
Ο 44χρονος Moqtada al-Sadr δεν θα γίνει πρωθυπουργός, αφού δεν ήταν υποψήφιος στις εκλογές.
Αλλά είναι βέβαιο ότι η εκλογική του επίδοση θα του επιτρέψει να ορίσει αυτός το πρόσωπο που θα ηγηθεί της νέας ιρακινής κυβέρνησης.
Ωστόσο, η πλειοψηφία των εδρών δεν του εγγυάται αυτομάτως την ευόδωση του εγχειρήματος, αφού στο πρόσωπο του πρωθυπουργού θα πρέπει να συμφωνήσουν και οι υπόλοιπες μεγάλες παρατάξεις.
Ο Moqtada al-Sadr εθεωρείτο από την Ουάσινγκτον και την ιρακινή πολιτική ελίτ απρόβλεπτος αντισυστημικός.
Ομως, δυτικός διπλωμάτης που τον συνάντησε στην βίλα του στην πόλη Νατζάφ μετά τον σχηματισμό της παράταξής του σε συμμαχία με τους κομμουνιστές τον Μάρτιο τον περιέγραψε ως συγκροτημένο, ξεκάθαρο και πραγματιστή.
Ο συνήθως βλοσυρός Moqtada al-Sadr αστειεύτηκε με το δακτυλίδι του διπλωμάτη.
«Και στην συνέχεια μού έδειξε το δικό του δακτυλίδι, με την εικόνα του πατέρα του».
Ακραιφνής εθνικιστής και πατριώτης
Ο Moqtada al-Sadr ήταν στη πραγματικότητα άγνωστος εκτός του Ιράκ πριν από την αμερικανική εισβολή το 2003. Σύντομα όμως έγινε σύμβολο αντίστασης στην ξένη κατοχή.
Είναι ο γιος του αξιοσέβαστου Μεγάλου Mohamed Sadek al-Sadr, ηγέτη της σιιτικής κοινότητας που εναντιώθηκε στον S. Hussein και στο καθεστώς του και σκοτώθηκε σε ενέδρα εναντίον του μαζί με δύο από τους γιους του.
Ο εξάδελφος του πατέρα του, ο M. Bakir , σκοτώθηκε επίσης από το καθεστώς του S. Hussein το 1980.
Ο Moqtada al-Sadr ήταν ο πρώτος που ίδρυσε σιιτική πολιτοφυλακή, τον Στρατό του Μέχντι, που πολέμησε κατά των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων, όταν η απελευθέρωση του Ιράκ μετατράπηκε σε κατοχή.
Ηγήθηκε δύο εξεγέρσεων κατά των αμερικανικών δυνάμεων και κέρδισε τον χαρακτηρισμό του από το Πεντάγωνο ως «μεγαλύτερη απειλή κατά της ασφάλειας του Ιράκ».
Αμερικανοί αξιωματούχοι και ηγέτες των σουνιτών έχουν κατηγορήσει τον στρατό του Μέχντι για την θρησκευτική βία της τελευταίας δεκαπενταετίας.
Ομως ο ίδιος έχει αποδοκιμάσει την βία κατά των συμπατριωτών του.
Ο Moqtada al-Sadr εμφανίζεται ως ασυμβίβαστος εθνικιστής και περιφρονούσε τις προσωπικότητες της ιρακινής αντιπολίτευσης που επέστρεψαν από το Ιράν για να διεκδικήσουν την εξουσία μετά την πτώση του S. Hussein, την ώρα που άλλοι παρέμειναν στην χώρα διακινδυνεύοντας την ζωή τους.
Το 2004, οι αμερικανικές αρχές κατοχής εξέδωσαν ένταλμα σύλληψης κατά του Moqtada al-Sadr για τη δολοφονία το 2003 του μετριοπαθή σιίτη ηγέτη Abdul al-Hey τον οποίο οι Αμερικανοί είχαν εγκαταστήσει στην Νατζάφ, ιερή πόλη των σιιτών, κατά την διάρκεια της εισβολής.
Ο Moqtada al-Sadr αρνήθηκε κάθε ανάμειξη και δεν απαγγέλθηκαν εναντίον του κατηγορίες.
«Δεν θα επιτρέψουμε στους Ιρακινούς να γίνουν τροφή στα κανόνια των πολέμων άλλων ούτε να χρησιμοποιηθούν σε πολέμους δι΄αντιπροσώπων εκτός του Ιράκ», δήλωσε ο T. Bahadili, μέλος του απερχόμενου κοινοβουλίου που ανήκει στο κίνημα του Moqtada al-Sadr αναφερόμενος στην Συρία. «Είμαστε υπερήφανοι για την αραβική μας ταυτότητα».
«Απίθανη» συμμαχία
Με το χαρακτηριστικό του τουρμπάνι, ο Moqtada al-Sadr μπορεί να κατεβάσει στους δρόμους χιλιάδες υποστηρικτές του.
Το 2016, εκατοντάδες οπαδοί του επέδραμαν κατά του κοινοβουλίου που βρίσκεται εντός της οχυρωμένης Πράσινης Ζώνης στην Βαγδάτη, αφού κατήγγειλε την αποτυχία των πολιτών να μεταρρυθμίσουν το πολιτικό σύστημα των ποσοστώσεων που ευθύνεται για την ενδημική διαφθορά.
Ο Moqtada al-Sadr εξέδωσε τελεσίγραφο.
«Εάν διεφθαρμένοι αξιωματούχοι και ποσοστώσεις παραμείνουν, ολόκληρη η κυβέρνηση θα καταρρεύσει και κανείς δεν θα εξαιρεθεί».
Για τις εκλογές, ο Moqtada al-Sadr σχημάτισε μία «απίθανη» συμμαχία με τους κομμουνιστές και άλλες ανεξάρτητες μη θρησκευτικές οργανώσεις για να ζητήσει τον σχηματισμό μίας κυβέρνησης τεχνοκρατών που θα αντιμετωπίσει την διαφθορά.
Η παράταξή του, γνωστή με την ονομασία Sairοon, που στα αραβικά σημαίνει Πορεία για τις Μεταρρυθμίσεις, έχει δηλώσει ότι θα επικεντρωθεί στην αποκατάσταση των υποδομών και την προσφορά φροντίδας υγείας και εκπαίδευσης στους φτωχούς.
«Η σημασία αυτού του εκλογικού αποτελέσματος είναι ότι αποτελεί ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι άνθρωποι θέλουν την αλλαγή του συστήματος διακυβέρνησης που παράγει διαφθορά και έχει αποδυναμώσει τους κρατικούς θεσμούς», δήλωσε ο R. Fahmy, γενικός γραμματέας του Ιρακινού Κομμουνιστικού Κόμματος.
«Είναι ένα μήνυμα υποστήριξης προς τις ισορροπημένες σχέσεις με όλες τις πλευρές βασισμένες στον σεβασμό και την μη ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις του Ιράκ».
Επιστροφή
Ο Moqtada al-Sadr επανέρχεται στο προσκήνιο έπειτα από περιθωριοποίηση ετών από τις σιιτικές ελίτ που έχουν την υποστήριξη της Τεχεράνης.
Δύο εκπρόσωποί τους θεωρούνται διεκδικητές της πρωθυπουργίας μετά τις εκλογές.
Ο al Amiri θεωρείται ο άνθρωπος του Ιράν στο Ιράκ και είναι η ισχυρότερη πολιτική προσωπικότητα της χώρας.
Η παράταξη του Amiri ήρθε δεύτερη στις εκλογές, σύμφωνα με τα προσωρινά αποτελέσματα.
Ο έτερος διεκδικητής είναι ο Ν. Maliki, που βρέθηκε για οκτώ χρόνια στον πρωθυπουργικό θώκο.
Η παράταξή του κατέγραψε πολύ φτωχές επιδόσεις.
Ο απερχόμενος a; Abadi ηττήθηκε σε όλες τις περιφέρειες, εκτός της επαρχίας της Νινευί.
Εκεί ανακοίνωσε στα μέσα του 2017 την απελευθέρωση της Μοσούλης, πρώην «πρωτεύουσας» του Ισλαμικού Κράτους.
Η δημοτικότητα του Moqtada al-Sadr δεν έχει περάσει απαρατήρητη στην Τεχεράνη.
Ήδη τον περασμένο Φεβρουάριο, σύμβουλος του αγιατολάχ είχε δηλώσει ότι η Τεχεράνη θα εμποδίσει τον Moqtada al-Sadr και την συμμαχία του να κυβερνήσουν στην Βαγδάτη.
«Δεν θα επιτρέψουμε σε φιλελεύθερους και κομμουνιστές να κυβερνήσουν στο Ιράκ», είχε προειδοποιήσει.
Το Ιράκ, στην καρδιά του Κόλπου, είναι ζωτικής σημασίας για το Ιράν.
Από το ιρακινό έδαφος περνούν επίσης οι ιρανικοί δρόμοι τροφοδοσίας του καθεστώτος του Assad με μαχητές και όπλα.
Ο Μoqtada al-Sadr επωφελήθηκε από την μικρή συμμετοχή των άλλων κομμάτων και από την εκτεταμένη λαϊκή δυσαρέσκεια για την διαφθορά και την κακοδιαχείριση των κρατικών υποθέσεων, καθώς και από την ιδέα ότι το Ιράκ κυβερνάται από το εξωτερικό, από τους Ιρανούς και τους Αμερικανούς», εξήγησε ο al Hasimi, ανεξάρτητος αναλυτής στο Ιράκ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών