Ο Erdogan με την προκλητική του στάση έχει πολλαπλούς στόχους στην εξωτερική του πολιτική αλλά και στο εσωτερικό μέτωπο καθώς λόγου κορωνοιού η τουρκική κοινωνία είναι δυσαρεστημένη με τον Erdogan, ενώ η οικονομία παραπαίει...
(upd5) Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο Erdogan ο τούρκος Πρόεδρος προέβη σε μια άκρως προκλητική, προσβλητικά για τον πολιτισμό και την ιστορία .... ενέργεια εσωτερικής κατανάλωσης αλλά με έντονα διπλωματικά χαρακτηριστικά.
Η απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας να χαρακτηρίσει την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη ένα μουσείο πολιτιστικής κληρονομιάς σε τζαμί και ακολούθως ο Erdogan με διάταγμα να ενεργοποιήσει άμεσα την απόφαση προσδιορίζοντας ως πρώτη ημερομηνία προσευχής τις 24 Ιουλίου 2020… εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο της τουρκικής διπλωματίας.
Ο Erdogan βέβαια έχει πολλαπλό στόχο.
Ουσιαστικά όμως ήθελε να κερδίσει τις εντυπώσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας και δεν είναι τυχαίο ότι χρησιμοποίησε χειραγωγούμενους τούρκους πολίτες δήθεν να πανηγυρίζουν για την απόφαση αυτή.
Υπάρχουν και αντιδράσεις Τούρκος Συγγραφέας βραβευμένος με Nobel λογοτεχνίας τόνισε ότι η Τουρκία έπαψε να είναι κοσμικό κράτος με αυτή την απόφαση θρησκευτικού φανατισμού.
Η Αγία Σοφία λίκνο του Βυζαντίου και της ελληνορθόδοξης εκκλησίας μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σελτζούκους Τούρκους το 1453 μετατράπηκε σε Τζαμί για 482 χρόνια έως ότου ο Kemal Ataturk το 1935 το μετέτρεψε σε μουσείο που παρέμενε έως σήμερα.
Να σημειωθεί ότι στο διάστημα 1204 έως το 1261, μετατράπηκε κατά την 4η Σταυροφορία σε Ρωμαιοκαθολικό καθεδρικό ναό κάτω από την επίβλεψη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Ο Ataturk στην προσπάθεια του να κερδίσει την Ευρώπη εκείνης της εποχής προέβη σε κινήσεις συμφιλιωτικές.
Ο Erdogan με την προκλητική του στάση έχει πολλαπλούς στόχους στην εξωτερική του πολιτική αλλά και στο εσωτερικό μέτωπο καθώς λόγου κορωνοιού η τουρκική κοινωνία είναι δυσαρεστημένη με τον Erdogan, ενώ η οικονομία παραπαίει...
Ποιοι οι στόχοι του Erdogan;
Κατά βάση οι στόχοι του τούρκου Προέδρου Erdogan ήταν πέντε
1)Ήθελε να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη της Τουρκίας από το σοκ του κορωνοιού όπου δημοσκοπικά του έχει κάνει ζημία.
Ήδη οι νεκροί φθάνουν τους 5.350 και η τουρκική κοινωνία προφανώς είναι δυσαρεστημένη με την υγειονομική διαχείριση της κυβέρνησης Erdogan.
Ο τούρκος Πρόεδρος χρησιμοποιεί την Αγία Σοφία μεγάλης συμβολικότατες για χριστιανούς και μουσουλμάνους για να αγγίξει το θρησκευτικό συναίσθημα και προφανώς να αποπροσανατολίσει.
2)Η τουρκική οικονομία διέρχεται μεγάλη κρίση.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα μειώνονται συνεχώς στα 90 δισεκ.
Ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί στο 12,6%.
Το χρέος αυξάνεται, τα ελλείμματα αυξάνονται.
Η κατάσταση στην τουρκική οικονομία όπως αντικατοπτρίζεται από την πορεία της λίρας είναι συνεχώς επιδεινούμενη και με την ύφεση που προκαλεί ο κορωνοιός τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα οξύνονται.
Φέρνοντας στο προσκήνιο το ζήτημα της Αγίας Σοφίας οι πολίτες έστω και για λόγο θα ξεχαστούν από τα καθημερινά τους προβλήματα μέσω της θρησκευτικής προπαγάνδας.
Η Αγία Σοφία ξυπνάει μνήμες που φθάνουν έως την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
3)Οι τούρκοι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι με τις επιλογές Erdogan τόσο στο μέτωπο της Συρίας όσο και της Λιβύης.
Ήθελε να πετύχει ο Τούρκος Πρόεδρος μιας νίκη έστω και εσωτερικής κατανάλωσης, γνωρίζοντας ότι θα προκαλέσει την διεθνή κατακραυγή.
4)Ήθελε να προκαλέσει την Ευρώπη ώστε να βάλει ξανά την Αγία Σοφία σε μια ατζέντα διαπραγμάτευσης από την οποία πιστεύει ότι θα κερδίσει.
Μπορεί να είναι η διεκδίκηση της Τουρκίας στο φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου;
Είναι διεκδίκηση κονδυλίων μεταξύ άλλων και για το μεταναστευτικό;
Ως γνωστό στην Τουρκία υπάρχουν 2,5 εκατ σύριοι μετανάστες.
5)Ο Erdogan είναι γνωστός για τα ανατολίτικα παζάρια.
Χώροι λατρείας για τους μουσουλμάνους στην Κωνσταντινούπολη υπάρχουν οπότε η Αγία Σοφία δεν χρειαζόταν να μετατραπεί σε Τζαμί.
Να σημειωθεί ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας είναι αχυράνθρωποι, καθοδηγούμενα πιόνια.
Ο Erdogan γνωρίζει ότι θα προκληθεί η οργή των ευρωπαίων, της Unesco, ήδη οι αμερικανοί αντέδρασαν χαρακτηρίζοντας την κίνηση Erdogan ως απαράδεκτη.
Ωστόσο έστρεψε τα διεθνή βλέμματα πάνω του και θα βάλει την Αγία Σοφία σε ένα παιχνίδι διαπραγματευτικών ελιγμών.
Δεν συμφέρει με όρους ιστορίας ή πολιτιστικής κληρονομίας να βεβηλώσει την Αγία Σοφία.
Δεν θα πειράξουν τις αγιογραφίες, θα το είχαν κάνει ήδη.
Ο στόχος δεν είναι να παραποιήσουν την Αγία Σοφία ως ναό της ιστορίας και του πολιτισμού αλλά να χρησιμοποιήσουν μια απόφαση για να ανοίξουν άλλα ζητήματα, να κερδίσουν κάτι από την Ευρώπη.
Ο Erdogan υπογράφει διάταγμα που επιτρέπει στην Αγία Σοφία να χρησιμοποιηθεί ξανά ως τζαμί
Ο Πρόεδρος Erdogan της Τουρκίας εξέδωσε διάταγμα στις 10 Ιουλίου 2020 με το οποίο επιτρέπει η Αγία Σοφία να ανοίξει για μουσουλμανικές προσευχές, μια ενέργεια που θα προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις καθώς έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς που εκτιμάται από Χριστιανούς και Μουσουλμάνους για τη θρησκευτική της σημασία, την εκπληκτική δομή και ως σύμβολο της κατάκτηση των τούρκων της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Pompeo κάλεσε την Τουρκία να μην μετατρέψει τον ναό σε τζαμί.
Η δήλωση του Pompeo επικρίθηκε επίσης από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Η Αγία Σοφία (ή Ιερή Σοφία) είναι ο πρώην Ελληνορθόδοξος χριστιανικός πατριαρχικός καθεδρικός ναός, αργότερα εξελίχθηκε σε οθωμανικό αυτοκρατορικό τζαμί στην Κωνσταντινούπολη, Τουρκία.
Είναι διάσημο για τον μεγάλο τρούλο του.
Χτίστηκε το 537 μ.Χ. κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ιουστινιανού, ήταν το μεγαλύτερο κτίριο στον κόσμο και ένα θαύμα μηχανικής της εποχής του.
Θεωρείται η επιτομή της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και λέγεται ότι «άλλαξε την ιστορία της αρχιτεκτονικής».
Χτισμένο ως ο μεγάλος καθεδρικός ναός της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ήταν η έδρα του οικουμενικού πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης έως ότου η πόλη έπεσε στους Τούρκους το 1453, εκτός από το 1204 έως το 1261, όταν μετατράπηκε από τους Σταυροφόρους της 4ης Σταυροφορίας σε Ρωμαιοκαθολικό καθεδρικό ναό υπό την αιγίδα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησία.
Το κτίριο μετατράπηκε αργότερα σε ένα οθωμανικό τζαμί από τις 29 Μαΐου 1453 έως το 1931.
Το 1935 άνοιξε ως μουσείο και παρέμεινε ο μεγαλύτερος καθεδρικός ναός στον κόσμο
Οι αντιδράσεις
Η απόφαση θα μπορούσε να πυροδοτήσει καταιγίδα μεταξύ αξιωματούχων πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η Unesco, η οποία χαρακτήρισε την Αγία Σοφία ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1985, εξέδωσε τονίζοντας ότι η Τουρκία έχει μια σειρά νομικών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων.
Ο διεθνής πολιτιστικός οργανισμός λέει ότι «ένα κράτος πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει καμία τροποποίηση στην εξαιρετική καθολική αξία της περιουσίας που είναι εγγεγραμμένη στην επικράτειά του.
Οποιαδήποτε τροποποίηση απαιτεί προηγούμενη ειδοποίηση από το ενδιαφερόμενο κράτος στην Unesco και στη συνέχεια, εάν είναι απαραίτητο, εξέταση από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Το 2019 δέχτηκε περισσότερους από 3,7 εκατομμύρια επισκέπτες, καθιστώντας τον πιο δημοφιλή τουριστικό προορισμό της Τουρκίας.
Η Αγία Σοφία είναι γνωστή για τις εκπληκτικές βυζαντινές τοιχογραφίες και ψηφιδωτά, μερικά από τα οποία επικαλύφθηκαν όταν είχε μετατραπεί σε τζαμί και αποκαταστάθηκαν όταν ο χώρος έγινε μουσείο
Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε λειτουργικό τζαμί δεν θα επηρεάσει την προσβασιμότητά της στο κοινό, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Erdogan ο I. Kalin στον κρατικό οργανισμό Anadolu.
«Το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας για λατρεία δεν εμποδίζει ντόπιους ή ξένους τουρίστες να επισκεφθούν τον ναό», είπε, συγκρίνοντάς το με τη Νοτρ Νταμ και τη Σάκρε Κέιρ στη Γαλλία, δύο δημοφιλείς τοποθεσίες πολιτιστικής κληρονομιάς που και οι δύο εξακολουθούν να διαθέτουν χριστιανικά στοιχεία.
Πρόσθεσε ότι η αλλαγή δεν θα επηρεάσει επίσης το καθεστώς Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ιστορικής περιοχής της Κωνσταντινούπολης, η οποία περιλαμβάνει το Οθωμανικό Παλάτι Τοπ Καπί, τον αρχαίο ιππόδρομο και το Μπλε Τζαμί.
Η Unesco έχει εντάξει την περιοχή στη λίστα της για τη «μοναδική ενσωμάτωση αρχιτεκτονικών αριστουργημάτων που αντικατοπτρίζει τη συνάντηση της Ευρώπης και της Ασίας εδώ και αρκετούς αιώνες».
Αρχιεπίσκοπος Αμερικής: Παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού
«Το χειρότερο παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού» χαρακτηρίζει τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος σε ανάρτηση του στο facebook και το twitter. Επισημαίνει, μάλιστα, ότι «Καταργώντας την Αγία Σοφία ως μνημείο, η Τουρκία κλείνει το παράθυρο που ο Ατατούρκ άνοιξε στον κόσμο».
Σε άλλη ανάρτησή του, σημειώνει ότι «Τα συνταρακτικά νέα σχετικά με την Αγία Σοφία ελπίζουμε να μη σηματοδοτούν την επιδείνωση της πολιτικής της τουρκικής κυβέρνησης έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των άλλων χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας, δηλαδή την προσβολή της θρησκευτικής ελευθερίας».
Την ίδια ώρα, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος, που συγλήθηκε εκτάκτως από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, τονίζει σε ανακοινωθέν που εξέδωσε ότι «Για τους ορθοδόξους όλου του κόσμου, αλλά και για όλο τον χριστιανικό κόσμο, η Αγία Σοφία, η Κωνσταντινούπολη και το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτελούν ιερά πνευματικά κέντρα και παρακαταθήκη της πίστεως και της παραδόσεώς μας» και καλεί την τουρκική κυβέρνηση «να επιδείξει σεβασμό στην πανορθόδοξη και παγχριστιανική συνείδηση, η οποία σήμερα πληγώθηκε με την ατυχή αυτή απόφασή της».
Εν συνεχεία, εκφράζει την ελπίδα «αυτό να μη σημάνει και υπαναχώρηση και επιδείνωση της στάσης της τουρκικής κυβερνήσεως έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των λοιπών χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας και μια αρνητική στροφή στον σεβασμό των θρησκευτικών ελευθεριών».
Καταληκτικά, τονίζει ότι «Η ιεραρχία, ο ιερός κλήρος, οι μοναχοί και ο πιστός λαός της Αρχιεπισκοπής μας είναι ανήσυχοι και προσεύχονται θερμά για την επικράτηση της ειρήνης, της αγάπης και της ευημερίας στην περιοχή, αλλά και για την αναθεώρηση της θλιβερής αυτής απόφασης».
Σημάδια κατάρρευσης της Τουρκικής οικονομίας
Σημάδια ακραίας κατάρρευσης εμφανίζει η τουρκική λίρα, μετά τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα στα οποία έφτασε στα μέσα Μαΐου.
Στο μεταξύ, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνους όσον αφορά την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους, με τον πληθωρισμό να καλπάζει, ευρισκόμενος στο 12,6% - ποσοστό που ξεπέρασε τις προσδοκίες των οικονομολόγων.
Η κεντρική τράπεζα προσπαθεί να στηρίξει το νόμισμα «καίγοντας» τα συναλλαγματικά αποθέματά της, τα οποία βαίνουν ολοένα συρρικνούμενα, με τις πληθωριστικές πιέσεις να είναι πιο έντονες από ποτέ.
Ο πληθωρισμός του Ιουνίου αυξήθηκε στο 12,6%, από 11,4% τον Μάιο, ενώ αυξάνεται σταθερά από τον περασμένο Οκτώβριο (8,6%).
Η λίρα εξακολουθεί να είναι υπερτιμημένη, αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Istanbul Economics Research, προσθέτοντας:
«Το νόμισμα φαίνεται πως θα υποτιμηθεί περαιτέρω τους επόμενους μήνες εάν δεν υπάρξει κάποια παρέμβαση σε επίπεδο νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής».
Σε γενικές γραμμές, οι οικονομολόγοι ομονοούν ότι ένα υποτιμημένο νόμισμα, για να ισχυροποιηθεί, χρειάζεται υψηλά επιτόκια.
Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan διαφωνεί.
Θεωρεί πως μια επιτοκιακή αύξηση θα βλάψει τις αναπτυξιακές δυνατότητες της Τουρκίας.
Ειδικότερα, τάσσεται υπέρ της μείωσης των επιτοκίων προκειμένου να ενισχύσει την ανάπτυξη και τις δαπάνες, ιδίως αφού η χώρα των 82 εκατομμυρίων επλήγη σκληρά από την πανδημία του ιού κορωνοϊού.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, που θεωρείται ότι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον Erdogan, διατήρησε το επιτόκιο αναφοράς της αμετάβλητο στο 8,25% στα τέλη Ιουνίου, μετά από εννέα διαδοχικές μειώσεις (από 24% το α’ εξάμηνο του 2019).
Εν προκειμένω αξίζει να σημειωθεί πως η λίρα, που στις 7 Μαΐου έφτασε μέχρι και στις 7,269 λίρες έναντι του δολαρίου, πλέον κυμαίνεται στις 6,8640 λίρες έναντι του δολαρίου.
Τι αναφέρει η Moody's και γιατί υποβαθμίζει την Τουρκία
Υπενθυμίζεται ότι, ο αμερικανικός οίκος υποβάθμισε σε «Β1» την αξιολόγηση (μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα), από «Ba3» της Τουρκίας.
«Not Prime» η βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα.
Μάλιστα, η Moody's διατήρησε σε αρνητικές τις προοπτικές (outlook).
Σύμφωνα με τον οίκο, η υποβάθμιση αντανακλά το γεγονός ότι η κατάσταση του ισοζυγίου πληρωμών συνεχίζει να επιδεινώνεται και παράλληλα, ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών ομολόγων από την κυβέρνηση.
Η βαθμολογία «Β1» εξισορροπεί αυτούς τους κινδύνους ενάντια στα θεμελιώδη πιστωτικά πλεονεκτήματα της χώρας, ιδιαίτερα τη μεγάλη, διαφοροποιημένη οικονομία της και τα σχετικά χαμηλά επίπεδα δημόσιου χρέους.
Ο αντίκτυπος της συνεχιζόμενης διάβρωσης της θεσμικής ισχύος και της αποτελεσματικότητας της πολιτικής στην εμπιστοσύνη των επενδυτών, αντισταθμίζει όλο και περισσότερο τα παραδοσιακά πλεονεκτήματα της Τουρκίας, σχολιάζεται.
«Η χώρα εξαρτάται διαρθρωτικά από τις εξωτερικές ροές κεφαλαίων. (…)
Τα αποθέματα συναλλαγματικών διαθεσίμων είναι μειωμένα και η Moody's αναμένει να συρρικνωθούν περαιτέρω κατά τα επόμενα δύο χρόνια. (…)
Η βούληση ή η ικανότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει πολιτικές που θα στηρίξουν την εμπιστοσύνη των εξωτερικών επενδυτών στην οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα αντιμετωπίζοντας τις υποκείμενες αδυναμίες, παραμένει αβέβαιη.
Από τα μέσα του 2018, η κυβέρνηση ανακοίνωσε μια σειρά πακέτων οικονομικής μεταρρύθμισης.
Τα περισσότερα κυβερνητικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που στοχεύουν στο τραπεζικό σύστημα, εξακολουθούν να επικεντρώνονται στην βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα στήριξης της οικονομικής δραστηριότητας σε βάρος της υποβάθμισης της υποκείμενης ανθεκτικότητας της οικονομίας και του τραπεζικού της συστήματος σε εξωτερικούς κραδασμούς, εν μέρει με την αύξηση της ευαισθησία στις μετατοπίσεις του κλίματος της αγοράς. (…)
Επιπλέον, το κόστος χρηματοδότησης έχει αυξηθεί ραγδαία, ενώ οι αποδόσεις αυξάνονται κατά περίπου 400 μονάδες βάσης από τον Φεβρουάριο. (…)
Οι εξωτερικές πιέσεις επιδεινώνονται από τη συνεχιζόμενη διαφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών, αυτή τη φορά σχετικά με την αγορά από την Τουρκία του πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία.
Οι κυρώσεις τις οποίες το αμερικανικό Κογκρέσο θα εξετάσει αν η αγορά προχωρήσει, επισκιάζουν περαιτέρω την οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Τουρκίας. (…)
Η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μια περαιτέρω αρνητική αντίδραση στην αγορά.
Επιπλέον, ανάλογα με τις επιβληθείσες κυρώσεις, θα μπορούσε επίσης να εγείρει αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα της Τουρκίας να αποκτήσει πρόσβαση στο πρόγραμμα του ΔΝΤ, εάν χρειαστεί κάποιος στο μέλλον για να αποφευχθεί η κλιμάκωση του ισοζυγίου πληρωμών και της οικονομικής κρίσης».
Fitch: Εύθραυστο το πιστωτικό προφίλ της Τουρκίας - Μεγάλοι οι εξωτερικοί κίνδυνοι
Ο αντίκτυπος της πανδημίας του κορωνοϊού στο πιστωτικό προφίλ της Τουρκίας εκφράζεται κυρίως μέσω εξωτερικών χρηματοδοτικών κινδύνων, αναφέρει σε σχόλιό της η Fitch Ratings, η οποία πρόσφατα επιβεβαίωσε σε «ΒΒ-» τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, χωρίς να μεταβάλλει τις σταθερές προοπτικές (outlook).
Το εξωτερικό χρέος του ιδιωτικού τομέα παρέμεινε ανθεκτικό παρά την αστάθεια των χρηματοπιστωτικών αγορών, αλλά η πτώση των συναλλαγματικών διαθεσίμων (FX) από τα τέλη Φεβρουαρίου αύξησε σημαντικά τους κινδύνους και τις εξωτερικές πιέσεις, υπογραμμίζει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης.
«Τα ακαθάριστα συναλλαγματικά αποθέματα (συμπεριλαμβανομένου του χρυσού) μειώθηκαν στα 90 δισεκ. USD στις 26 Ιουνίου από 106 δισεκ. USD στα τέλη του 2019.
Αν υπολογίσουμε τα ακαθάριστα αποθεματικά μείον τις ανταλλαγές χρέους, υπήρξε μια πολύ πιο έντονη πτώση, από 87 δισεκ. USD στα τέλη Δεκεμβρίου 2019 σε 33 δισεκ. USD. (…)
Οι καταθέσεις σε ξένο νόμισμα εξακολουθούν να αυξάνονται. (…)
Προβλέπουμε σταθεροποίηση του ισοζυγίου πληρωμών της Τουρκίας το β’ εξάμηνο 2020, αλλά υπάρχουν σημαντικοί αρνητικοί κίνδυνοι.
Δεδομένου του χαμηλού επιπέδου αποθεματικών, δεν αναμένουμε περαιτέρω μεγάλες παρεμβάσεις από την κεντρική τράπεζα και πιστεύουμε ότι ο κύκλος χαλάρωσης των επιτοκίων πολιτικής πλησιάζει στο τέλος του», σχολιάζεται.
www.bankingnews.gr
Η απόφαση του Τουρκικού Συμβουλίου της Επικρατείας να χαρακτηρίσει την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη ένα μουσείο πολιτιστικής κληρονομιάς σε τζαμί και ακολούθως ο Erdogan με διάταγμα να ενεργοποιήσει άμεσα την απόφαση προσδιορίζοντας ως πρώτη ημερομηνία προσευχής τις 24 Ιουλίου 2020… εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο της τουρκικής διπλωματίας.
Ο Erdogan βέβαια έχει πολλαπλό στόχο.
Ουσιαστικά όμως ήθελε να κερδίσει τις εντυπώσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας και δεν είναι τυχαίο ότι χρησιμοποίησε χειραγωγούμενους τούρκους πολίτες δήθεν να πανηγυρίζουν για την απόφαση αυτή.
Υπάρχουν και αντιδράσεις Τούρκος Συγγραφέας βραβευμένος με Nobel λογοτεχνίας τόνισε ότι η Τουρκία έπαψε να είναι κοσμικό κράτος με αυτή την απόφαση θρησκευτικού φανατισμού.
Η Αγία Σοφία λίκνο του Βυζαντίου και της ελληνορθόδοξης εκκλησίας μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σελτζούκους Τούρκους το 1453 μετατράπηκε σε Τζαμί για 482 χρόνια έως ότου ο Kemal Ataturk το 1935 το μετέτρεψε σε μουσείο που παρέμενε έως σήμερα.
Να σημειωθεί ότι στο διάστημα 1204 έως το 1261, μετατράπηκε κατά την 4η Σταυροφορία σε Ρωμαιοκαθολικό καθεδρικό ναό κάτω από την επίβλεψη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Ο Ataturk στην προσπάθεια του να κερδίσει την Ευρώπη εκείνης της εποχής προέβη σε κινήσεις συμφιλιωτικές.
Ο Erdogan με την προκλητική του στάση έχει πολλαπλούς στόχους στην εξωτερική του πολιτική αλλά και στο εσωτερικό μέτωπο καθώς λόγου κορωνοιού η τουρκική κοινωνία είναι δυσαρεστημένη με τον Erdogan, ενώ η οικονομία παραπαίει...
Ποιοι οι στόχοι του Erdogan;
Κατά βάση οι στόχοι του τούρκου Προέδρου Erdogan ήταν πέντε
1)Ήθελε να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη της Τουρκίας από το σοκ του κορωνοιού όπου δημοσκοπικά του έχει κάνει ζημία.
Ήδη οι νεκροί φθάνουν τους 5.350 και η τουρκική κοινωνία προφανώς είναι δυσαρεστημένη με την υγειονομική διαχείριση της κυβέρνησης Erdogan.
Ο τούρκος Πρόεδρος χρησιμοποιεί την Αγία Σοφία μεγάλης συμβολικότατες για χριστιανούς και μουσουλμάνους για να αγγίξει το θρησκευτικό συναίσθημα και προφανώς να αποπροσανατολίσει.
2)Η τουρκική οικονομία διέρχεται μεγάλη κρίση.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα μειώνονται συνεχώς στα 90 δισεκ.
Ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί στο 12,6%.
Το χρέος αυξάνεται, τα ελλείμματα αυξάνονται.
Η κατάσταση στην τουρκική οικονομία όπως αντικατοπτρίζεται από την πορεία της λίρας είναι συνεχώς επιδεινούμενη και με την ύφεση που προκαλεί ο κορωνοιός τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα οξύνονται.
Φέρνοντας στο προσκήνιο το ζήτημα της Αγίας Σοφίας οι πολίτες έστω και για λόγο θα ξεχαστούν από τα καθημερινά τους προβλήματα μέσω της θρησκευτικής προπαγάνδας.
Η Αγία Σοφία ξυπνάει μνήμες που φθάνουν έως την Άλωση της Κωνσταντινούπολης.
3)Οι τούρκοι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι με τις επιλογές Erdogan τόσο στο μέτωπο της Συρίας όσο και της Λιβύης.
Ήθελε να πετύχει ο Τούρκος Πρόεδρος μιας νίκη έστω και εσωτερικής κατανάλωσης, γνωρίζοντας ότι θα προκαλέσει την διεθνή κατακραυγή.
4)Ήθελε να προκαλέσει την Ευρώπη ώστε να βάλει ξανά την Αγία Σοφία σε μια ατζέντα διαπραγμάτευσης από την οποία πιστεύει ότι θα κερδίσει.
Μπορεί να είναι η διεκδίκηση της Τουρκίας στο φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου;
Είναι διεκδίκηση κονδυλίων μεταξύ άλλων και για το μεταναστευτικό;
Ως γνωστό στην Τουρκία υπάρχουν 2,5 εκατ σύριοι μετανάστες.
5)Ο Erdogan είναι γνωστός για τα ανατολίτικα παζάρια.
Χώροι λατρείας για τους μουσουλμάνους στην Κωνσταντινούπολη υπάρχουν οπότε η Αγία Σοφία δεν χρειαζόταν να μετατραπεί σε Τζαμί.
Να σημειωθεί ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας της Τουρκίας είναι αχυράνθρωποι, καθοδηγούμενα πιόνια.
Ο Erdogan γνωρίζει ότι θα προκληθεί η οργή των ευρωπαίων, της Unesco, ήδη οι αμερικανοί αντέδρασαν χαρακτηρίζοντας την κίνηση Erdogan ως απαράδεκτη.
Ωστόσο έστρεψε τα διεθνή βλέμματα πάνω του και θα βάλει την Αγία Σοφία σε ένα παιχνίδι διαπραγματευτικών ελιγμών.
Δεν συμφέρει με όρους ιστορίας ή πολιτιστικής κληρονομίας να βεβηλώσει την Αγία Σοφία.
Δεν θα πειράξουν τις αγιογραφίες, θα το είχαν κάνει ήδη.
Ο στόχος δεν είναι να παραποιήσουν την Αγία Σοφία ως ναό της ιστορίας και του πολιτισμού αλλά να χρησιμοποιήσουν μια απόφαση για να ανοίξουν άλλα ζητήματα, να κερδίσουν κάτι από την Ευρώπη.
Ο Erdogan υπογράφει διάταγμα που επιτρέπει στην Αγία Σοφία να χρησιμοποιηθεί ξανά ως τζαμί
Ο Πρόεδρος Erdogan της Τουρκίας εξέδωσε διάταγμα στις 10 Ιουλίου 2020 με το οποίο επιτρέπει η Αγία Σοφία να ανοίξει για μουσουλμανικές προσευχές, μια ενέργεια που θα προκαλέσει διεθνείς αντιδράσεις καθώς έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς που εκτιμάται από Χριστιανούς και Μουσουλμάνους για τη θρησκευτική της σημασία, την εκπληκτική δομή και ως σύμβολο της κατάκτηση των τούρκων της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Pompeo κάλεσε την Τουρκία να μην μετατρέψει τον ναό σε τζαμί.
Η δήλωση του Pompeo επικρίθηκε επίσης από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Η Αγία Σοφία (ή Ιερή Σοφία) είναι ο πρώην Ελληνορθόδοξος χριστιανικός πατριαρχικός καθεδρικός ναός, αργότερα εξελίχθηκε σε οθωμανικό αυτοκρατορικό τζαμί στην Κωνσταντινούπολη, Τουρκία.
Είναι διάσημο για τον μεγάλο τρούλο του.
Χτίστηκε το 537 μ.Χ. κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Ιουστινιανού, ήταν το μεγαλύτερο κτίριο στον κόσμο και ένα θαύμα μηχανικής της εποχής του.
Θεωρείται η επιτομή της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και λέγεται ότι «άλλαξε την ιστορία της αρχιτεκτονικής».
Χτισμένο ως ο μεγάλος καθεδρικός ναός της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ήταν η έδρα του οικουμενικού πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης έως ότου η πόλη έπεσε στους Τούρκους το 1453, εκτός από το 1204 έως το 1261, όταν μετατράπηκε από τους Σταυροφόρους της 4ης Σταυροφορίας σε Ρωμαιοκαθολικό καθεδρικό ναό υπό την αιγίδα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησία.
Το κτίριο μετατράπηκε αργότερα σε ένα οθωμανικό τζαμί από τις 29 Μαΐου 1453 έως το 1931.
Το 1935 άνοιξε ως μουσείο και παρέμεινε ο μεγαλύτερος καθεδρικός ναός στον κόσμο
Οι αντιδράσεις
Η απόφαση θα μπορούσε να πυροδοτήσει καταιγίδα μεταξύ αξιωματούχων πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η Unesco, η οποία χαρακτήρισε την Αγία Σοφία ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς το 1985, εξέδωσε τονίζοντας ότι η Τουρκία έχει μια σειρά νομικών δεσμεύσεων και υποχρεώσεων.
Ο διεθνής πολιτιστικός οργανισμός λέει ότι «ένα κράτος πρέπει να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει καμία τροποποίηση στην εξαιρετική καθολική αξία της περιουσίας που είναι εγγεγραμμένη στην επικράτειά του.
Οποιαδήποτε τροποποίηση απαιτεί προηγούμενη ειδοποίηση από το ενδιαφερόμενο κράτος στην Unesco και στη συνέχεια, εάν είναι απαραίτητο, εξέταση από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς.
Το 2019 δέχτηκε περισσότερους από 3,7 εκατομμύρια επισκέπτες, καθιστώντας τον πιο δημοφιλή τουριστικό προορισμό της Τουρκίας.
Η Αγία Σοφία είναι γνωστή για τις εκπληκτικές βυζαντινές τοιχογραφίες και ψηφιδωτά, μερικά από τα οποία επικαλύφθηκαν όταν είχε μετατραπεί σε τζαμί και αποκαταστάθηκαν όταν ο χώρος έγινε μουσείο
Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε λειτουργικό τζαμί δεν θα επηρεάσει την προσβασιμότητά της στο κοινό, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Erdogan ο I. Kalin στον κρατικό οργανισμό Anadolu.
«Το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας για λατρεία δεν εμποδίζει ντόπιους ή ξένους τουρίστες να επισκεφθούν τον ναό», είπε, συγκρίνοντάς το με τη Νοτρ Νταμ και τη Σάκρε Κέιρ στη Γαλλία, δύο δημοφιλείς τοποθεσίες πολιτιστικής κληρονομιάς που και οι δύο εξακολουθούν να διαθέτουν χριστιανικά στοιχεία.
Πρόσθεσε ότι η αλλαγή δεν θα επηρεάσει επίσης το καθεστώς Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ιστορικής περιοχής της Κωνσταντινούπολης, η οποία περιλαμβάνει το Οθωμανικό Παλάτι Τοπ Καπί, τον αρχαίο ιππόδρομο και το Μπλε Τζαμί.
Η Unesco έχει εντάξει την περιοχή στη λίστα της για τη «μοναδική ενσωμάτωση αρχιτεκτονικών αριστουργημάτων που αντικατοπτρίζει τη συνάντηση της Ευρώπης και της Ασίας εδώ και αρκετούς αιώνες».
Αρχιεπίσκοπος Αμερικής: Παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού
«Το χειρότερο παράδειγμα θρησκευτικού φανατισμού» χαρακτηρίζει τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος σε ανάρτηση του στο facebook και το twitter. Επισημαίνει, μάλιστα, ότι «Καταργώντας την Αγία Σοφία ως μνημείο, η Τουρκία κλείνει το παράθυρο που ο Ατατούρκ άνοιξε στον κόσμο».
Σε άλλη ανάρτησή του, σημειώνει ότι «Τα συνταρακτικά νέα σχετικά με την Αγία Σοφία ελπίζουμε να μη σηματοδοτούν την επιδείνωση της πολιτικής της τουρκικής κυβέρνησης έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των άλλων χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας, δηλαδή την προσβολή της θρησκευτικής ελευθερίας».
Την ίδια ώρα, η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος, που συγλήθηκε εκτάκτως από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, τονίζει σε ανακοινωθέν που εξέδωσε ότι «Για τους ορθοδόξους όλου του κόσμου, αλλά και για όλο τον χριστιανικό κόσμο, η Αγία Σοφία, η Κωνσταντινούπολη και το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποτελούν ιερά πνευματικά κέντρα και παρακαταθήκη της πίστεως και της παραδόσεώς μας» και καλεί την τουρκική κυβέρνηση «να επιδείξει σεβασμό στην πανορθόδοξη και παγχριστιανική συνείδηση, η οποία σήμερα πληγώθηκε με την ατυχή αυτή απόφασή της».
Εν συνεχεία, εκφράζει την ελπίδα «αυτό να μη σημάνει και υπαναχώρηση και επιδείνωση της στάσης της τουρκικής κυβερνήσεως έναντι του Οικουμενικού Πατριαρχείου και των λοιπών χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας και μια αρνητική στροφή στον σεβασμό των θρησκευτικών ελευθεριών».
Καταληκτικά, τονίζει ότι «Η ιεραρχία, ο ιερός κλήρος, οι μοναχοί και ο πιστός λαός της Αρχιεπισκοπής μας είναι ανήσυχοι και προσεύχονται θερμά για την επικράτηση της ειρήνης, της αγάπης και της ευημερίας στην περιοχή, αλλά και για την αναθεώρηση της θλιβερής αυτής απόφασης».
Σημάδια κατάρρευσης της Τουρκικής οικονομίας
Σημάδια ακραίας κατάρρευσης εμφανίζει η τουρκική λίρα, μετά τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα στα οποία έφτασε στα μέσα Μαΐου.
Στο μεταξύ, η χώρα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κινδύνους όσον αφορά την εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους, με τον πληθωρισμό να καλπάζει, ευρισκόμενος στο 12,6% - ποσοστό που ξεπέρασε τις προσδοκίες των οικονομολόγων.
Η κεντρική τράπεζα προσπαθεί να στηρίξει το νόμισμα «καίγοντας» τα συναλλαγματικά αποθέματά της, τα οποία βαίνουν ολοένα συρρικνούμενα, με τις πληθωριστικές πιέσεις να είναι πιο έντονες από ποτέ.
Ο πληθωρισμός του Ιουνίου αυξήθηκε στο 12,6%, από 11,4% τον Μάιο, ενώ αυξάνεται σταθερά από τον περασμένο Οκτώβριο (8,6%).
Η λίρα εξακολουθεί να είναι υπερτιμημένη, αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Istanbul Economics Research, προσθέτοντας:
«Το νόμισμα φαίνεται πως θα υποτιμηθεί περαιτέρω τους επόμενους μήνες εάν δεν υπάρξει κάποια παρέμβαση σε επίπεδο νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής».
Σε γενικές γραμμές, οι οικονομολόγοι ομονοούν ότι ένα υποτιμημένο νόμισμα, για να ισχυροποιηθεί, χρειάζεται υψηλά επιτόκια.
Ωστόσο, ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan διαφωνεί.
Θεωρεί πως μια επιτοκιακή αύξηση θα βλάψει τις αναπτυξιακές δυνατότητες της Τουρκίας.
Ειδικότερα, τάσσεται υπέρ της μείωσης των επιτοκίων προκειμένου να ενισχύσει την ανάπτυξη και τις δαπάνες, ιδίως αφού η χώρα των 82 εκατομμυρίων επλήγη σκληρά από την πανδημία του ιού κορωνοϊού.
Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, που θεωρείται ότι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον Erdogan, διατήρησε το επιτόκιο αναφοράς της αμετάβλητο στο 8,25% στα τέλη Ιουνίου, μετά από εννέα διαδοχικές μειώσεις (από 24% το α’ εξάμηνο του 2019).
Εν προκειμένω αξίζει να σημειωθεί πως η λίρα, που στις 7 Μαΐου έφτασε μέχρι και στις 7,269 λίρες έναντι του δολαρίου, πλέον κυμαίνεται στις 6,8640 λίρες έναντι του δολαρίου.
Τι αναφέρει η Moody's και γιατί υποβαθμίζει την Τουρκία
Υπενθυμίζεται ότι, ο αμερικανικός οίκος υποβάθμισε σε «Β1» την αξιολόγηση (μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα), από «Ba3» της Τουρκίας.
«Not Prime» η βραχυπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα.
Μάλιστα, η Moody's διατήρησε σε αρνητικές τις προοπτικές (outlook).
Σύμφωνα με τον οίκο, η υποβάθμιση αντανακλά το γεγονός ότι η κατάσταση του ισοζυγίου πληρωμών συνεχίζει να επιδεινώνεται και παράλληλα, ο κίνδυνος αθέτησης πληρωμών ομολόγων από την κυβέρνηση.
Η βαθμολογία «Β1» εξισορροπεί αυτούς τους κινδύνους ενάντια στα θεμελιώδη πιστωτικά πλεονεκτήματα της χώρας, ιδιαίτερα τη μεγάλη, διαφοροποιημένη οικονομία της και τα σχετικά χαμηλά επίπεδα δημόσιου χρέους.
Ο αντίκτυπος της συνεχιζόμενης διάβρωσης της θεσμικής ισχύος και της αποτελεσματικότητας της πολιτικής στην εμπιστοσύνη των επενδυτών, αντισταθμίζει όλο και περισσότερο τα παραδοσιακά πλεονεκτήματα της Τουρκίας, σχολιάζεται.
«Η χώρα εξαρτάται διαρθρωτικά από τις εξωτερικές ροές κεφαλαίων. (…)
Τα αποθέματα συναλλαγματικών διαθεσίμων είναι μειωμένα και η Moody's αναμένει να συρρικνωθούν περαιτέρω κατά τα επόμενα δύο χρόνια. (…)
Η βούληση ή η ικανότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει πολιτικές που θα στηρίξουν την εμπιστοσύνη των εξωτερικών επενδυτών στην οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα αντιμετωπίζοντας τις υποκείμενες αδυναμίες, παραμένει αβέβαιη.
Από τα μέσα του 2018, η κυβέρνηση ανακοίνωσε μια σειρά πακέτων οικονομικής μεταρρύθμισης.
Τα περισσότερα κυβερνητικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που στοχεύουν στο τραπεζικό σύστημα, εξακολουθούν να επικεντρώνονται στην βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα στήριξης της οικονομικής δραστηριότητας σε βάρος της υποβάθμισης της υποκείμενης ανθεκτικότητας της οικονομίας και του τραπεζικού της συστήματος σε εξωτερικούς κραδασμούς, εν μέρει με την αύξηση της ευαισθησία στις μετατοπίσεις του κλίματος της αγοράς. (…)
Επιπλέον, το κόστος χρηματοδότησης έχει αυξηθεί ραγδαία, ενώ οι αποδόσεις αυξάνονται κατά περίπου 400 μονάδες βάσης από τον Φεβρουάριο. (…)
Οι εξωτερικές πιέσεις επιδεινώνονται από τη συνεχιζόμενη διαφωνία μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών, αυτή τη φορά σχετικά με την αγορά από την Τουρκία του πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία.
Οι κυρώσεις τις οποίες το αμερικανικό Κογκρέσο θα εξετάσει αν η αγορά προχωρήσει, επισκιάζουν περαιτέρω την οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Τουρκίας. (…)
Η επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μια περαιτέρω αρνητική αντίδραση στην αγορά.
Επιπλέον, ανάλογα με τις επιβληθείσες κυρώσεις, θα μπορούσε επίσης να εγείρει αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα της Τουρκίας να αποκτήσει πρόσβαση στο πρόγραμμα του ΔΝΤ, εάν χρειαστεί κάποιος στο μέλλον για να αποφευχθεί η κλιμάκωση του ισοζυγίου πληρωμών και της οικονομικής κρίσης».
Fitch: Εύθραυστο το πιστωτικό προφίλ της Τουρκίας - Μεγάλοι οι εξωτερικοί κίνδυνοι
Ο αντίκτυπος της πανδημίας του κορωνοϊού στο πιστωτικό προφίλ της Τουρκίας εκφράζεται κυρίως μέσω εξωτερικών χρηματοδοτικών κινδύνων, αναφέρει σε σχόλιό της η Fitch Ratings, η οποία πρόσφατα επιβεβαίωσε σε «ΒΒ-» τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, χωρίς να μεταβάλλει τις σταθερές προοπτικές (outlook).
Το εξωτερικό χρέος του ιδιωτικού τομέα παρέμεινε ανθεκτικό παρά την αστάθεια των χρηματοπιστωτικών αγορών, αλλά η πτώση των συναλλαγματικών διαθεσίμων (FX) από τα τέλη Φεβρουαρίου αύξησε σημαντικά τους κινδύνους και τις εξωτερικές πιέσεις, υπογραμμίζει ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης.
«Τα ακαθάριστα συναλλαγματικά αποθέματα (συμπεριλαμβανομένου του χρυσού) μειώθηκαν στα 90 δισεκ. USD στις 26 Ιουνίου από 106 δισεκ. USD στα τέλη του 2019.
Αν υπολογίσουμε τα ακαθάριστα αποθεματικά μείον τις ανταλλαγές χρέους, υπήρξε μια πολύ πιο έντονη πτώση, από 87 δισεκ. USD στα τέλη Δεκεμβρίου 2019 σε 33 δισεκ. USD. (…)
Οι καταθέσεις σε ξένο νόμισμα εξακολουθούν να αυξάνονται. (…)
Προβλέπουμε σταθεροποίηση του ισοζυγίου πληρωμών της Τουρκίας το β’ εξάμηνο 2020, αλλά υπάρχουν σημαντικοί αρνητικοί κίνδυνοι.
Δεδομένου του χαμηλού επιπέδου αποθεματικών, δεν αναμένουμε περαιτέρω μεγάλες παρεμβάσεις από την κεντρική τράπεζα και πιστεύουμε ότι ο κύκλος χαλάρωσης των επιτοκίων πολιτικής πλησιάζει στο τέλος του», σχολιάζεται.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών