Η ενεργοποίηση του Oruc Reis θα αναδείξει την πραγματική στρατηγική της Τουρκίας στο Αιγαίο ειδικά στην επίμαχη θαλάσσια ζώνη του Καστελόριζου
Η Τουρκία έχει θράσος αλλά όχι τόλμη.
Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις με την κλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο αλλά και την απαράδεκτη απόφαση να μετατραπεί εκ νέου η Αγία Σοφία σε Τζαμί ήρθε στο προσκήνιο η κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας.
Η Ελλάδα απέναντι σε όλα αυτά εξέδωσε NAVTEX για το Λιμενικό - υποβιβάζοντας την στρατηγική της - δεσμεύοντας την θαλάσσια ζώνη στα νησιά Μεγίστη, Ρω και Στρογγύλη δηλαδή πέριξ του Καστελόριζου για ασκήσεις με πραγματικά πυρά.
Η NAVTEX συνήθως αφορούν το Πολεμικό Ναυτικό και όχι το Λιμενικό πιθανότατα η αλλαγή στρατηγικής να ήταν απόρροια πιέσεων.
Η απάντηση της Τουρκίας ήταν άμεση και ανακοίνωσε νέα NAVTEX με επίκεντρο την περιοχή του Καστελόριζου ενώ χαρακτήρισε την ελληνική NAVTEX άκυρη με το αιτιολογικό ότι αντιτίθεται στην συμφωνία περί αποστρατικοποίησης της Δωδεκανήσου με την Συνθήκη των Παρισίων του 1947 την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει.
Και ενώ οι NAVTEX πηγαινοέρχονται τα δύο σημαντικότερα γεγονότα των τελευταίων ημερών είναι δύο και εκεί πρέπει να εστιάσει η Ελλάδα
1)Εάν τελικώς θα ενεργοποιηθεί το ερευνητικό σκάφος Oruc Reise.
Η ενεργοποίηση του Oruc Reise θα αναδείξει την πραγματική στρατηγική της Τουρκίας στο Αιγαίο ειδικά στην επίμαχη θαλάσσια ζώνη του Καστελόριζου.
2)Η διατύπωση θέσεων – τουλάχιστον απαράδεκτων – από την Τουρκία για το Καστελόριζο.
Το βασικό επιχείρημα της Τουρκίας είναι ότι το Καστελόριζο δεν δικαιούται ΑΟΖ καθώς απέχει 360 ναυτικά μίλια από την ηπειρωτική Ελλάδα, με πρόσχημα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας που αναφέρει ότι η ΑΟΖ εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων μιας χώρας (συνήθως 12 ναυτικά μίλια) στα 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή.
Όμως η Τουρκία παραβλέπει ότι και τα νησιά έχουν ΑΟΖ δηλαδή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Οι τούρκοι υποστηρίζουν…
Η «μαξιμαλιστική» θέση της ελληνικής πλευράς ισχυρίζεται ότι το νησί Καστελόριζο (Meis στα τουρκικά) - μόνο 2 χιλιόμετρα από την τουρκική ακτή, αλλά περίπου 580 χιλιόμετρα, από την ελληνική ηπειρωτική χώρα - θα πρέπει να έχει έκταση 15,4 χιλιάδων τετραγωνικών μιλίων, σχεδόν το ήμισυ του Τουρκικού Κόλπου της Αττάλειας.
Πιστεύοντας ότι ένα μικρό νησί 4 τετραγωνικών μιλίων, μόλις 1 ναυτικό μίλι μακριά από την Τουρκία και 360 μίλια μακριά από την ελληνική ηπειρωτική χώρα, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια θαλάσσια ζώνη 15.400 τετραγωνικών μιλίων είναι απαράδεκτο» ανέφερε η τουρκική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον.
Το Καστελόριζο δεν μπορεί να δημιουργήσει μια περιοχή θαλάσσιας δικαιοδοσίας πέρα από τα χωρικά του ύδατα και να διακόψει στην παράκτια προβολή της Τουρκίας προς τη Μεσόγειο, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος και την εγγύτητά του Καστελόριζου με την Τουρκία.
Είναι δύσκολο να τεκμηριωθούν οι ισχυρισμοί των Ελλήνων και των Ελληνοκυπρίων που στοχεύουν στον περιορισμό της Τουρκίας σε μια στενή περιοχή θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έχει τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο
(Το επιχείρημα αυτό δεν ισχύει η Ελλάδα έχει τις περισσότερες ακτογραμμές λόγω των νησιών)
Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι τα νησιά αγνοούνται ή έχουν περιορισμένη επίδραση στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, εάν η παρουσία τους στρεβλώνει τη δίκαιη οριοθέτηση ή εάν υπάρχουν άλλες ειδικές ή σχετικές περιστάσεις.
Ομοίως, εάν το παράκτιο μήκος των νησιών που αντιμετωπίζουν τη σχετική περιοχή οριοθέτησης είναι πολύ ελάχιστο σε αντίθεση με άλλα ηπειρωτικά εδάφη, σε αυτά τα νησιά μπορούν να δοθούν μόνο χωρικά δικαιώματα στη θάλασσα.
Εάν τα νησιά απέχουν πολύ από την ηπειρωτική χώρα τους ή από νομικής απόψεως, εάν βρίσκονται στη λάθος πλευρά της μέσης γραμμής μεταξύ των διάμεσων ηπειρωτικών, αυτά μπορούν να αγνοηθούν στην οριοθέτηση CS / ΑΟΖ πέρα από τα χωρικά τους ύδατα.
Πολλοί σχετικοί παράγοντες και ειδικές περιστάσεις, όπως η αναλογικότητα, η μη καταπάτηση, η εγγύτητα και η νομολογία του ICJ (Διεθνές Δικαστήριο) πρέπει να ληφθούν υπόψη στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα νομολογίας και κρατικής πρακτικής ως προς αυτό, όπως περιπτώσεις μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου-Γαλλίας, Ρουμανίας-Ουκρανίας, Λιβύης-Μάλτας, Νικαράγουας-Ονδούρας, Νικαράγουας-Κολομβίας και Τυνησίας-Ιταλίας».
Είναι προφανές ότι η Τουρκία υποστηρίζει ότι το Καστελόριζο δεν μπορεί να έχει ΑΟΖ αλλά η επιχειρηματολογία αυτή είναι νομικά διάτρητη καθώς ΑΟΖ μπορεί να έχουν και τα νησιά, όπως έχουν υφαλοκρηπίδα.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Συνθήκη του ΟΗΕ περί Δικαίου της Θάλασσας (1982), η αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) θεωρείται η θαλάσσια έκταση, εντός της οποίας ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή άλλης εκμετάλλευσης των θαλασσίων πόρων, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ενέργειας από το νερό και τον άνεμο.
Εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων μιας χώρας (συνήθως 12 ναυτικά μίλια) στα 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή.
Η χρήση του όρου μπορεί να περιλαμβάνει την υφαλοκρηπίδα, ονομαστικά και μόνο.
Σε επίπεδο ουσίας δικαίου και συνεπαγόμενων δικαιωμάτων είναι δύο διαφορετικές ζώνες.
Η ΑΟΖ δεν συμπεριλαμβάνει τα χωρικά ύδατα, ούτε και την υφαλοκρηπίδα πέραν των 200 ναυτικών μιλίων.
Η διαφορά χωρικών υδάτων και ΑΟΖ είναι πως τα χωρικά ύδατα αφορούν την πλήρη κυριαρχία, ενώ η ΑΟΖ αποτελεί απλό "κυριαρχικό δικαίωμα", το οποίο αναφέρεται στη δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους μέχρι και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Γενικά, η ΑΟΖ μιας χώρας εκτείνεται από τα εξωτερικά όρια των χωρικών υδάτων και μέχρι τα 200 ναυτικά μίλια (370 χλμ), τα οποία υπολογίζονται από τις γραμμές βάσης (Άρθρο 57 της Σύμβασης για το Δίκαιο της θάλασσας), οι οποίες δεν συμπίπτουν ακριβώς με την ακτογραμμή.
Εξαίρεση σ' αυτόν τον κανόνα αποτελούν οι περιπτώσεις όπου οι ΑΟΖ δύο ή περισσοτέρων χωρών αλληλοεφάπτονται, όταν δηλαδή οι ακτογραμμές των εν λόγω χωρών απέχουν λιγότερο από 400 ναυτικά μίλια (740 χιλιόμετρα).
Στην περίπτωση που οι ΑΟΖ αλληλοεφάπτονται, έγκειται στις χώρες που τις διεκδικούν να ορίσουν από κοινού θαλάσσια σύνορα.
Γενικά, κάθε σημείο εντός αλληλοεφαπτόμενης περιοχής περιέρχεται στη δικαιοδοσία της εγγύτερης χώρας.
Στην έκταση της ΑΟΖ συνυπολογίζεται και η συνορεύουσα ζώνη, η οποία εκτείνεται για 12 ναυτικά μίλια πέραν του ορίου των εθνικών υδάτων.
Οι χώρες μπορούν να αξιώνουν δικαίωμα και στην υφαλοκρηπίδα, η οποία μπορεί να εκτείνεται έως και 350 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή και πέραν την ΑΟΖ, ωστόσο αυτές οι περιοχές δεν λογίζονται ως μέρος της ΑΟΖ τους.
Με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις με την κλιμάκωση της έντασης στο Αιγαίο αλλά και την απαράδεκτη απόφαση να μετατραπεί εκ νέου η Αγία Σοφία σε Τζαμί ήρθε στο προσκήνιο η κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας.
Η Ελλάδα απέναντι σε όλα αυτά εξέδωσε NAVTEX για το Λιμενικό - υποβιβάζοντας την στρατηγική της - δεσμεύοντας την θαλάσσια ζώνη στα νησιά Μεγίστη, Ρω και Στρογγύλη δηλαδή πέριξ του Καστελόριζου για ασκήσεις με πραγματικά πυρά.
Η NAVTEX συνήθως αφορούν το Πολεμικό Ναυτικό και όχι το Λιμενικό πιθανότατα η αλλαγή στρατηγικής να ήταν απόρροια πιέσεων.
Η απάντηση της Τουρκίας ήταν άμεση και ανακοίνωσε νέα NAVTEX με επίκεντρο την περιοχή του Καστελόριζου ενώ χαρακτήρισε την ελληνική NAVTEX άκυρη με το αιτιολογικό ότι αντιτίθεται στην συμφωνία περί αποστρατικοποίησης της Δωδεκανήσου με την Συνθήκη των Παρισίων του 1947 την οποία η Τουρκία δεν έχει υπογράψει.
Και ενώ οι NAVTEX πηγαινοέρχονται τα δύο σημαντικότερα γεγονότα των τελευταίων ημερών είναι δύο και εκεί πρέπει να εστιάσει η Ελλάδα
1)Εάν τελικώς θα ενεργοποιηθεί το ερευνητικό σκάφος Oruc Reise.
Η ενεργοποίηση του Oruc Reise θα αναδείξει την πραγματική στρατηγική της Τουρκίας στο Αιγαίο ειδικά στην επίμαχη θαλάσσια ζώνη του Καστελόριζου.
2)Η διατύπωση θέσεων – τουλάχιστον απαράδεκτων – από την Τουρκία για το Καστελόριζο.
Το βασικό επιχείρημα της Τουρκίας είναι ότι το Καστελόριζο δεν δικαιούται ΑΟΖ καθώς απέχει 360 ναυτικά μίλια από την ηπειρωτική Ελλάδα, με πρόσχημα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας που αναφέρει ότι η ΑΟΖ εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων μιας χώρας (συνήθως 12 ναυτικά μίλια) στα 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή.
Όμως η Τουρκία παραβλέπει ότι και τα νησιά έχουν ΑΟΖ δηλαδή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Οι τούρκοι υποστηρίζουν…
Η «μαξιμαλιστική» θέση της ελληνικής πλευράς ισχυρίζεται ότι το νησί Καστελόριζο (Meis στα τουρκικά) - μόνο 2 χιλιόμετρα από την τουρκική ακτή, αλλά περίπου 580 χιλιόμετρα, από την ελληνική ηπειρωτική χώρα - θα πρέπει να έχει έκταση 15,4 χιλιάδων τετραγωνικών μιλίων, σχεδόν το ήμισυ του Τουρκικού Κόλπου της Αττάλειας.
Πιστεύοντας ότι ένα μικρό νησί 4 τετραγωνικών μιλίων, μόλις 1 ναυτικό μίλι μακριά από την Τουρκία και 360 μίλια μακριά από την ελληνική ηπειρωτική χώρα, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια θαλάσσια ζώνη 15.400 τετραγωνικών μιλίων είναι απαράδεκτο» ανέφερε η τουρκική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον.
Το Καστελόριζο δεν μπορεί να δημιουργήσει μια περιοχή θαλάσσιας δικαιοδοσίας πέρα από τα χωρικά του ύδατα και να διακόψει στην παράκτια προβολή της Τουρκίας προς τη Μεσόγειο, λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος και την εγγύτητά του Καστελόριζου με την Τουρκία.
Είναι δύσκολο να τεκμηριωθούν οι ισχυρισμοί των Ελλήνων και των Ελληνοκυπρίων που στοχεύουν στον περιορισμό της Τουρκίας σε μια στενή περιοχή θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έχει τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο
(Το επιχείρημα αυτό δεν ισχύει η Ελλάδα έχει τις περισσότερες ακτογραμμές λόγω των νησιών)
Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι τα νησιά αγνοούνται ή έχουν περιορισμένη επίδραση στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, εάν η παρουσία τους στρεβλώνει τη δίκαιη οριοθέτηση ή εάν υπάρχουν άλλες ειδικές ή σχετικές περιστάσεις.
Ομοίως, εάν το παράκτιο μήκος των νησιών που αντιμετωπίζουν τη σχετική περιοχή οριοθέτησης είναι πολύ ελάχιστο σε αντίθεση με άλλα ηπειρωτικά εδάφη, σε αυτά τα νησιά μπορούν να δοθούν μόνο χωρικά δικαιώματα στη θάλασσα.
Εάν τα νησιά απέχουν πολύ από την ηπειρωτική χώρα τους ή από νομικής απόψεως, εάν βρίσκονται στη λάθος πλευρά της μέσης γραμμής μεταξύ των διάμεσων ηπειρωτικών, αυτά μπορούν να αγνοηθούν στην οριοθέτηση CS / ΑΟΖ πέρα από τα χωρικά τους ύδατα.
Πολλοί σχετικοί παράγοντες και ειδικές περιστάσεις, όπως η αναλογικότητα, η μη καταπάτηση, η εγγύτητα και η νομολογία του ICJ (Διεθνές Δικαστήριο) πρέπει να ληφθούν υπόψη στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα νομολογίας και κρατικής πρακτικής ως προς αυτό, όπως περιπτώσεις μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου-Γαλλίας, Ρουμανίας-Ουκρανίας, Λιβύης-Μάλτας, Νικαράγουας-Ονδούρας, Νικαράγουας-Κολομβίας και Τυνησίας-Ιταλίας».
Είναι προφανές ότι η Τουρκία υποστηρίζει ότι το Καστελόριζο δεν μπορεί να έχει ΑΟΖ αλλά η επιχειρηματολογία αυτή είναι νομικά διάτρητη καθώς ΑΟΖ μπορεί να έχουν και τα νησιά, όπως έχουν υφαλοκρηπίδα.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Συνθήκη του ΟΗΕ περί Δικαίου της Θάλασσας (1982), η αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) θεωρείται η θαλάσσια έκταση, εντός της οποίας ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή άλλης εκμετάλλευσης των θαλασσίων πόρων, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ενέργειας από το νερό και τον άνεμο.
Εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων μιας χώρας (συνήθως 12 ναυτικά μίλια) στα 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή.
Η χρήση του όρου μπορεί να περιλαμβάνει την υφαλοκρηπίδα, ονομαστικά και μόνο.
Σε επίπεδο ουσίας δικαίου και συνεπαγόμενων δικαιωμάτων είναι δύο διαφορετικές ζώνες.
Η ΑΟΖ δεν συμπεριλαμβάνει τα χωρικά ύδατα, ούτε και την υφαλοκρηπίδα πέραν των 200 ναυτικών μιλίων.
Η διαφορά χωρικών υδάτων και ΑΟΖ είναι πως τα χωρικά ύδατα αφορούν την πλήρη κυριαρχία, ενώ η ΑΟΖ αποτελεί απλό "κυριαρχικό δικαίωμα", το οποίο αναφέρεται στη δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους μέχρι και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Γενικά, η ΑΟΖ μιας χώρας εκτείνεται από τα εξωτερικά όρια των χωρικών υδάτων και μέχρι τα 200 ναυτικά μίλια (370 χλμ), τα οποία υπολογίζονται από τις γραμμές βάσης (Άρθρο 57 της Σύμβασης για το Δίκαιο της θάλασσας), οι οποίες δεν συμπίπτουν ακριβώς με την ακτογραμμή.
Εξαίρεση σ' αυτόν τον κανόνα αποτελούν οι περιπτώσεις όπου οι ΑΟΖ δύο ή περισσοτέρων χωρών αλληλοεφάπτονται, όταν δηλαδή οι ακτογραμμές των εν λόγω χωρών απέχουν λιγότερο από 400 ναυτικά μίλια (740 χιλιόμετρα).
Στην περίπτωση που οι ΑΟΖ αλληλοεφάπτονται, έγκειται στις χώρες που τις διεκδικούν να ορίσουν από κοινού θαλάσσια σύνορα.
Γενικά, κάθε σημείο εντός αλληλοεφαπτόμενης περιοχής περιέρχεται στη δικαιοδοσία της εγγύτερης χώρας.
Στην έκταση της ΑΟΖ συνυπολογίζεται και η συνορεύουσα ζώνη, η οποία εκτείνεται για 12 ναυτικά μίλια πέραν του ορίου των εθνικών υδάτων.
Οι χώρες μπορούν να αξιώνουν δικαίωμα και στην υφαλοκρηπίδα, η οποία μπορεί να εκτείνεται έως και 350 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή και πέραν την ΑΟΖ, ωστόσο αυτές οι περιοχές δεν λογίζονται ως μέρος της ΑΟΖ τους.
Οι χάρτες προέρχονται από τουρκικά μέσα
Σχόλια αναγνωστών