Σύμφωνα με την Brenda Shaffer, διεθνή εμπειρογνώμονα στον τομέα της ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Georgetown, ο αγωγός East Med είναι απίθανο να υλοποιηθεί
Ο αγωγός φυσικού αερίου East Med που θα συνδέσει το Ισραήλ με την Ευρώπη μέσω Ελλάδος είναι λάθος επιλογή αναφέρει η διεθνούς φήμης εμπειρογνώμονας επί των ενεργειακών ζητημάτων Breda Shaffer του Georgetown University και πρώην σύμβουλος του πρωθυπουργού του Ισραήλ σε θέματα ενέργειας.
Ταυτόχρονα θεωρεί λάθος την απομόνωση της Τουρκίας από το νέο κλαμπ φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο αναφέρουν οι Times of Israel.
To αισιόδοξο κλίμα που προωθούν οι αξιωματούχοι του υπουργείου Ενέργειας του Ισραήλ μετά τις συμφωνίες και την εξομάλυνση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, καθώς και την επίσημη έναρξη του forum για το Φυσικό Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου (East Mediterranean Gas Forum ή EMGF), μπορεί να είναι πρόωροι εορτασμοί, υποστηρίζουν οι ειδικοί.
Το Ισραήλ διαθέτει επί του παρόντος δύο λειτουργικά πεδία φυσικού αερίου – το Tamar και το Leviathan - με τα μικρότερα πεδία Karish και Tanin θα ξεκινήσουν την παραγωγή το 2021.
Τα τελευταία τρία χρόνια, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, συνιδρυτές του EMGF, εργάζονται σκληρά για να φέρουν την Ιορδανία, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία και την Παλαιστινιακή Αρχή στο Forum.
Το υπουργείο Ενέργειας του Ισραήλ ανέφερε ότι το forum θα βοηθήσει «την ανάπτυξη της οικονομίας μέσω του φυσικού αερίου στο Ισραήλ, και ιδίως την εξαγωγή φυσικού αερίου από το Ισραήλ στους γείτονές του, την Ευρώπη και άλλες περιοχές».
Το Ισραήλ θεωρεί ότι το forum EMGF μπορεί να λειτουργήσει ως πλατφόρμα για την προώθηση αυτού που ο υπουργός Ενέργειας Yuval Steinitz χαρακτήρισε στο παρελθόν «πολύ ρεαλιστικό» σχέδιο για την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ισραήλ, την Κύπρο και την Αίγυπτο μέσω Ελλάδος και Ιταλίας στην Ευρώπη.
Θα ήταν ο μεγαλύτερος και βαθύτερος υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου στον κόσμο.
Η ΕΕ έχει συνεισφέρει 70 εκατομμύρια ευρώ (81,5 εκατομμύρια δολάρια) για μια μελέτη σκοπιμότητας, την οποία ηγείται η εταιρεία IGI Poseidon με έδρα την Αθήνα.
Ο Ποσειδώνας έχει αναφέρει από τον Απρίλιο ότι στόχευε στην επίτευξη FID (τελικής επενδυτικής απόφασης) σε δύο χρόνια.
Αυτό είναι το στάδιο κατά το οποίο μια εταιρεία ή ο όμιλος αναφέρει στους επενδυτές ότι έχει τα χρήματα να υλοποιήσει ένα έργο και να ξεκινήσει μια εμπορικά κερδοφόρα επιχείρηση.
Όταν ξεκινούσαν οι εργασίες για το forum EMGF, ο Steinitz ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ δήλωσε ότι ο αγωγός που εκτιμάται σε 6,2 δισεκ. ευρώ μπορεί να διαρκέσει έξι έως επτά χρόνια και ότι οι χώρες που εμπλέκονται στο έργο ήταν «σοβαρές για αυτό και το έργο θα ολοκληρωθεί».
Το Globes ανέφερε ότι μετά τις συμφωνίες και την εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, το Υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ επιδιώκει την δημιουργία μιας χερσαίας γέφυρα μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και ευρωπαϊκών αγορών πετρελαίου χρησιμοποιώντας έναν παλιό αγωγό που συνδέει την Ερυθρά Θάλασσα (στο Eilat) με τη Μεσόγειο (στο Ashkelon).
Ωστόσο, σύμφωνα με την Brenda Shaffer, διεθνή εμπειρογνώμονα στον τομέα της ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Georgetown, ο αγωγός East Med είναι απίθανο να υλοποιηθεί και η ιδέα της χερσαίας γέφυρας μπορεί να εφαρμοστεί, αλλά μόνο για επείγουσα χρήση.
«Επί του παρόντος, οι εμπορικές προοπτικές για αυτόν τον προτεινόμενο αγωγό [EMGF] είναι πολύ χαμηλές», είπε στους Times of Israel η Shaffer.
«Δεν υπάρχει μια εταιρεία που έχει επί της ουσίας δεσμευτεί σε αυτό το έργο. Οι εταιρείες γενικά δεν τους αρέσει να επενδύουν σε αγωγούς, γιατί σημαίνουν μεγάλο κίνδυνο και όχι μεγάλη απόδοση.
Και η Ιταλία δεν συμμετέχει στην πράξη δεν συμμετέχει»
Η Ιταλία, συνέχισε, παίρνει φυσικό αέριο από τη Ρωσία, την Κεντρική Ευρώπη και την Αλγερία και αυτή τη στιγμή πραγματοποιεί δοκιμές για τον αγωγό Trans Adriatic (TAP), ο οποίος θα μεταφέρει αέριο από το τεράστιο πεδίο φυσικού αερίου Shah Deniz του Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη.
Ο αγωγός TAP θα διοχετεύσει φυσικό αέριο στην Ευρώπη από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Ελλάδας και Ιταλίας.
«Η Ιταλία δεν έχει δεσμευτεί πλέον για τον αγωγό EMGF δήλωσε η Shaffer.
Σε μια μεγάλη ανάλυση που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο 2020, ο Sir Michael Leigh, ο οποίος είναι εμπειρογνώμονας για την ενέργεια στην Ευρώπη, την Τουρκία, τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, δήλωσε ότι ενώ τα αποθέματα φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν από το Ισραήλ και την Κύπρο είναι πολύτιμα για τις ίδιες τις χώρες, είναι «ασήμαντα με όρους των διεθνών αγορών ενέργειας
Ο ίδιος τόνισε ότι η ελκυστική ιδέα ενός αγωγού από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη, που συμφωνήθηκε καταρχήν από τις κυβερνήσεις της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ, αντιμετωπίζει τεχνικά και οικονομικά εμπόδια και δεν θα υλοποιηθεί αν δεν ανακαλυφθούν σημαντικές πρόσθετες ποσότητες φυσικού αερίου».
Η Κύπρος, πρόσθεσε, εισάγει αέριο επειδή δεν διαθέτει την υποδομή για να εκμεταλλευτεί τα δικά της αποθέματα, ενώ η Ελλάδα δεν έχει κάνει μέχρι σήμερα σημαντικές εμπορικές ανακαλύψεις φυσικού αερίου.
Μια χερσαία γέφυρα για το πετρέλαιο του Κόλπου προς την Ευρώπη;
Η εφημερίδα Globes αποκάλυψε συζητήσεις στο Υπουργείο Εξωτερικών με τη συμμετοχή ανώτερων υπαλλήλων της κρατικής εταιρείας Pipeline Europe-Asia (EAPC) σχετικά με τη δυνατότητα παροχής χερσαίας γέφυρας στις χώρες του Κόλπου για τη μεταφορά πετρελαίου, φυσικού αερίου και καυσίμων στην Ευρώπη.
Το πετρέλαιο θα πήγαινε από το Abkeik στην ανατολική Σαουδική Αραβία (η οποία δεν έχει ακόμη υπογράψει συμφωνίες με το Ισραήλ) μέσω ενός υπάρχοντος αγωγού προς το Yanbu στις δυτικές ακτές.
Ένας χερσαίος αγωγός 700 χιλιομέτρων (435 μίλια) θα κατασκευαζόταν για να συνδεθεί στο νοτιότερο λιμάνι του Eilat του Ισραήλ, στην Ερυθρά Θάλασσα.
Από εκεί, το πετρέλαιο θα μεταφερόταν - μέσω της υπάρχουσας κρατικής εταιρείας Europe Asia Pipeline - στο Ashkelon στις ακτές της Μεσογείου και με πετρελαιοφόρα πλοία θα μεταφερόταν προς την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Σήμερα, η Σαουδική Αραβία προμηθεύει μόνο το 6% του πετρελαίου της ΕΕ.
«Δεν είναι εμπορικά βιώσιμο»
Η Shaffer η οποία ήταν πρώην σύμβουλος ενεργειακής πολιτικής στο γραφείο του Ισραηλινού Πρωθυπουργού και του Υπουργείου Ενέργειας, ανώτερη σύμβουλος για την ενέργεια στο think tank του Ιδρύματος για την Άμυνα της Δημοκρατίας στην Ουάσιγκτον και ανώτερη συνεργάτης του Παγκόσμιου Κέντρου Ενέργειας του Atlantic Council - αμφιβάλλει ότι αυτό το όραμα θα θα μπορέσει να υλοποιηθεί.
«Όταν κατασκευάστηκε αυτός ο αγωγός [πριν από την εκδίωξη του shah του Ιράν από το σημερινό ισλαμικό καθεστώς], η ιδέα ήταν να φέρει το ιρανικό πετρέλαιο σε αγορές στην Ευρώπη και εκείνη τη στιγμή είχε νόημα».
«Η Ευρώπη είναι αγορά εισαγωγής.
Η Σοβιετική Ένωση εξήγαγε πολύ λιγότερο πετρέλαιο από ό, τι τώρα η Ρωσία.
Σήμερα, η Ρωσία προμηθεύει το μεγαλύτερο ποσοστό πετρελαίου της Ευρώπης, μαζί με το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν.
«Ο Περσικός Κόλπος εξάγει κυρίως στην Ασία.
Επομένως, εάν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί, νομίζω ότι αυτός ο αγωγός θα λειτουργούσε μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Δεν μεταφέρεται πολύ πετρέλαιο από τον Κόλπο στην Ευρώπη - και τα δεξαμενόπλοια είναι ακόμα φθηνότερα και ασφαλέστερα από τους αγωγούς, οπότε αν μπορείτε να πάτε με δεξαμενόπλοιο από την Ερυθρά Θάλασσα, αυτό θα γίνει.
Τι θα συμβεί με την Τουρκία;
«Δεν υπάρχει νόημα για την περιφερειακή συνεργασία αν δεν συμπεριλάβεις αντιπάλους», δήλωσε η Shaffer.
«Αυξήθηκε η ένταση με την Τουρκία, η οποία βλέπει το forum ως αντι-τουρκικό, ήδη αποκαλεί «συμμαχία του κακού».
«Η δημιουργία του Forum έχει αυξήσει τις εντάσεις στην περιοχή. Η Τουρκία εξακολουθεί να είναι μια πολύ σημαντική δύναμη.
Οι σχέσεις του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Τουρκία δεν πρέπει να είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος.
Η επίσημη έναρξη του EMGF πραγματοποιήθηκε με φόντο την κλιμάκωση του ελληνοτουρκικού αγώνα εξουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Γερμανία να προειδοποιεί ότι μπορεί να πυροδοτήσει πόλεμο.
Το Ισραήλ, που δεν διάγει και τις καλύτερες σχέσεις με την Τουρκία, προσχώρησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ, παίρνοντας την πλευρά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η Shaffer πιστεύει ότι το Ισραήλ, η Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα πρέπει να «ξεφύγουν» από την εμπλοκή τους και να αφήσουν τις ΗΠΑ να επιλύσει τις διαφορές της Ελλάδας, της Κύπρου και της Τουρκίας.
Η Ρωσία, κάνει ό, τι μπορεί για να φουντώσει την ένταση και να απομακρύνει την Τουρκία από το ΝΑΤΟ - κάτι που όχι μόνο θα αποτελούσε νίκη στη Ρωσία αλλά θα ήταν «τεράστια απώλεια για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ», δεδομένου ότι η Τουρκία είναι ένα μεγάλο και ισχυρό κράτος που συνορεύει με τη Ρωσία και τον Εύξεινο Πόντο.
Η ελληνοτουρκική ένταση επικεντρώνεται επί του παρόντος στα δικαιώματα της θαλάσσιας δικαιοδοσίας, αλλά αντανακλά μια πολύ ευρύτερη, διμερή ρήξη που έχει παλαιές ρίζες, για να ενισχυθεί από την εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Κύπρο το 1974.
Η Τουρκία έχει μήκος ακτών στην Μεσόγειο 1.600 χιλιομέτρων (λίγο κάτω από 1.000 μίλια).
Αλλά μαζί με το Ισραήλ και λίγα άλλα έθνη, δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Η σύμβαση δίνει στους υπογράφοντες μεταξύ αυτών Ελλάδα και Κύπρο - το δικαίωμα δημιουργίας υπεράκτιων αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ).
Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι τα εθνικά της δικαιώματα υπερισχύουν αυτής της συνθήκης.
Η Shaffer λέει ότι ο νόμος για τις θαλάσσιες οριοθετήσεις και δικαιοδοσίες είναι «πολύ σκοτεινός».
Τον Νοέμβριο 2019, η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με τη Λιβύη για την «οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών», με την Ελλάδα να παρεμβαίνει δηλώνοντας ότι η Κρήτη βρισκόταν ανάμεσα σε αυτές τις δύο χώρες.
Η Τουρκία ανέβασε τους τόνους στέλνοντας ένα πλοίο, συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία, για έρευνα για πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε ύδατα που διεκδικεί η Ελλάδα.
Η Αίγυπτος και η Ελλάδα αντέδρασαν, υπογράφοντας τη δική τους συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα.
Οι Αιγύπτιοι θέλουν να περιορίσουν την επιρροή της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και έχουν ελάχιστα κοινά με την Άγκυρα μετά την ανατροπή του ισλαμικού καθεστώτος του Mohamed Morsi το 2013.
Η Γερμανία, η οποία φιλοξενεί μεγάλη τουρκική μειονότητα και έχει επίγνωση του ρόλου της Τουρκίας ως μηχανισμός αποτροπής ενάντια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, ελέγχει την προεδρία της ΕΕ.
Οι υπουργοί της ΕΕ επιβεβαίωσαν την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά ζήτησαν διάλογο και αποκλιμάκωση της έντασης στο Ανατολικό Αιγαίο.
Η Γαλλία, από την άλλη πλευρά, έχει υιοθετήσει μια επιθετική αντι-τουρκική στάση.
Οι Γάλλοι έλαβαν μέρος σε στρατιωτικές ασκήσεις με την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ιταλία, λίγο έξω από τη νότια Κύπρο.
Οι Γάλλοι ζήτησαν επίσης να συμμετάσχουν στο νέο περιφερειακό φόρουμ του Ισραήλ και της Αιγύπτου, στο οποίο η ΕΕ και οι ΗΠΑ είναι παρατηρητές.
Ο Leigh, ανώτερος συνεργάτης της ευρωπαϊκής ομάδας προβληματισμού Bruegel και αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Μπολόνια, ανέφερε ότι η πρόσφατη ανακάλυψη της Τουρκίας σε φυσικό αέριο στη Μαύρη Θάλασσα θα μπορούσε να είναι «παιχνίδι αλλαγής, περιορίζοντας τις διαθέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ανοίγοντας παράθυρο διαλόγου με την Ελλάδα.
www.bankingnews.gr
Ταυτόχρονα θεωρεί λάθος την απομόνωση της Τουρκίας από το νέο κλαμπ φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο αναφέρουν οι Times of Israel.
To αισιόδοξο κλίμα που προωθούν οι αξιωματούχοι του υπουργείου Ενέργειας του Ισραήλ μετά τις συμφωνίες και την εξομάλυνση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, καθώς και την επίσημη έναρξη του forum για το Φυσικό Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου (East Mediterranean Gas Forum ή EMGF), μπορεί να είναι πρόωροι εορτασμοί, υποστηρίζουν οι ειδικοί.
Το Ισραήλ διαθέτει επί του παρόντος δύο λειτουργικά πεδία φυσικού αερίου – το Tamar και το Leviathan - με τα μικρότερα πεδία Karish και Tanin θα ξεκινήσουν την παραγωγή το 2021.
Τα τελευταία τρία χρόνια, το Ισραήλ και η Αίγυπτος, συνιδρυτές του EMGF, εργάζονται σκληρά για να φέρουν την Ιορδανία, την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία και την Παλαιστινιακή Αρχή στο Forum.
Το υπουργείο Ενέργειας του Ισραήλ ανέφερε ότι το forum θα βοηθήσει «την ανάπτυξη της οικονομίας μέσω του φυσικού αερίου στο Ισραήλ, και ιδίως την εξαγωγή φυσικού αερίου από το Ισραήλ στους γείτονές του, την Ευρώπη και άλλες περιοχές».
Το Ισραήλ θεωρεί ότι το forum EMGF μπορεί να λειτουργήσει ως πλατφόρμα για την προώθηση αυτού που ο υπουργός Ενέργειας Yuval Steinitz χαρακτήρισε στο παρελθόν «πολύ ρεαλιστικό» σχέδιο για την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Ισραήλ, την Κύπρο και την Αίγυπτο μέσω Ελλάδος και Ιταλίας στην Ευρώπη.
Θα ήταν ο μεγαλύτερος και βαθύτερος υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου στον κόσμο.
Η ΕΕ έχει συνεισφέρει 70 εκατομμύρια ευρώ (81,5 εκατομμύρια δολάρια) για μια μελέτη σκοπιμότητας, την οποία ηγείται η εταιρεία IGI Poseidon με έδρα την Αθήνα.
Ο Ποσειδώνας έχει αναφέρει από τον Απρίλιο ότι στόχευε στην επίτευξη FID (τελικής επενδυτικής απόφασης) σε δύο χρόνια.
Αυτό είναι το στάδιο κατά το οποίο μια εταιρεία ή ο όμιλος αναφέρει στους επενδυτές ότι έχει τα χρήματα να υλοποιήσει ένα έργο και να ξεκινήσει μια εμπορικά κερδοφόρα επιχείρηση.
Όταν ξεκινούσαν οι εργασίες για το forum EMGF, ο Steinitz ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ δήλωσε ότι ο αγωγός που εκτιμάται σε 6,2 δισεκ. ευρώ μπορεί να διαρκέσει έξι έως επτά χρόνια και ότι οι χώρες που εμπλέκονται στο έργο ήταν «σοβαρές για αυτό και το έργο θα ολοκληρωθεί».
Το Globes ανέφερε ότι μετά τις συμφωνίες και την εξομάλυνση των σχέσεων του Ισραήλ με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν, το Υπουργείο Εξωτερικών του Ισραήλ επιδιώκει την δημιουργία μιας χερσαίας γέφυρα μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και ευρωπαϊκών αγορών πετρελαίου χρησιμοποιώντας έναν παλιό αγωγό που συνδέει την Ερυθρά Θάλασσα (στο Eilat) με τη Μεσόγειο (στο Ashkelon).
Ωστόσο, σύμφωνα με την Brenda Shaffer, διεθνή εμπειρογνώμονα στον τομέα της ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Georgetown, ο αγωγός East Med είναι απίθανο να υλοποιηθεί και η ιδέα της χερσαίας γέφυρας μπορεί να εφαρμοστεί, αλλά μόνο για επείγουσα χρήση.
«Επί του παρόντος, οι εμπορικές προοπτικές για αυτόν τον προτεινόμενο αγωγό [EMGF] είναι πολύ χαμηλές», είπε στους Times of Israel η Shaffer.
«Δεν υπάρχει μια εταιρεία που έχει επί της ουσίας δεσμευτεί σε αυτό το έργο. Οι εταιρείες γενικά δεν τους αρέσει να επενδύουν σε αγωγούς, γιατί σημαίνουν μεγάλο κίνδυνο και όχι μεγάλη απόδοση.
Και η Ιταλία δεν συμμετέχει στην πράξη δεν συμμετέχει»
Η Ιταλία, συνέχισε, παίρνει φυσικό αέριο από τη Ρωσία, την Κεντρική Ευρώπη και την Αλγερία και αυτή τη στιγμή πραγματοποιεί δοκιμές για τον αγωγό Trans Adriatic (TAP), ο οποίος θα μεταφέρει αέριο από το τεράστιο πεδίο φυσικού αερίου Shah Deniz του Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη.
Ο αγωγός TAP θα διοχετεύσει φυσικό αέριο στην Ευρώπη από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Ελλάδας και Ιταλίας.
«Η Ιταλία δεν έχει δεσμευτεί πλέον για τον αγωγό EMGF δήλωσε η Shaffer.
Σε μια μεγάλη ανάλυση που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο 2020, ο Sir Michael Leigh, ο οποίος είναι εμπειρογνώμονας για την ενέργεια στην Ευρώπη, την Τουρκία, τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, δήλωσε ότι ενώ τα αποθέματα φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν από το Ισραήλ και την Κύπρο είναι πολύτιμα για τις ίδιες τις χώρες, είναι «ασήμαντα με όρους των διεθνών αγορών ενέργειας
Ο ίδιος τόνισε ότι η ελκυστική ιδέα ενός αγωγού από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη, που συμφωνήθηκε καταρχήν από τις κυβερνήσεις της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ, αντιμετωπίζει τεχνικά και οικονομικά εμπόδια και δεν θα υλοποιηθεί αν δεν ανακαλυφθούν σημαντικές πρόσθετες ποσότητες φυσικού αερίου».
Η Κύπρος, πρόσθεσε, εισάγει αέριο επειδή δεν διαθέτει την υποδομή για να εκμεταλλευτεί τα δικά της αποθέματα, ενώ η Ελλάδα δεν έχει κάνει μέχρι σήμερα σημαντικές εμπορικές ανακαλύψεις φυσικού αερίου.
Μια χερσαία γέφυρα για το πετρέλαιο του Κόλπου προς την Ευρώπη;
Η εφημερίδα Globes αποκάλυψε συζητήσεις στο Υπουργείο Εξωτερικών με τη συμμετοχή ανώτερων υπαλλήλων της κρατικής εταιρείας Pipeline Europe-Asia (EAPC) σχετικά με τη δυνατότητα παροχής χερσαίας γέφυρας στις χώρες του Κόλπου για τη μεταφορά πετρελαίου, φυσικού αερίου και καυσίμων στην Ευρώπη.
Το πετρέλαιο θα πήγαινε από το Abkeik στην ανατολική Σαουδική Αραβία (η οποία δεν έχει ακόμη υπογράψει συμφωνίες με το Ισραήλ) μέσω ενός υπάρχοντος αγωγού προς το Yanbu στις δυτικές ακτές.
Ένας χερσαίος αγωγός 700 χιλιομέτρων (435 μίλια) θα κατασκευαζόταν για να συνδεθεί στο νοτιότερο λιμάνι του Eilat του Ισραήλ, στην Ερυθρά Θάλασσα.
Από εκεί, το πετρέλαιο θα μεταφερόταν - μέσω της υπάρχουσας κρατικής εταιρείας Europe Asia Pipeline - στο Ashkelon στις ακτές της Μεσογείου και με πετρελαιοφόρα πλοία θα μεταφερόταν προς την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική.
Σήμερα, η Σαουδική Αραβία προμηθεύει μόνο το 6% του πετρελαίου της ΕΕ.
«Δεν είναι εμπορικά βιώσιμο»
Η Shaffer η οποία ήταν πρώην σύμβουλος ενεργειακής πολιτικής στο γραφείο του Ισραηλινού Πρωθυπουργού και του Υπουργείου Ενέργειας, ανώτερη σύμβουλος για την ενέργεια στο think tank του Ιδρύματος για την Άμυνα της Δημοκρατίας στην Ουάσιγκτον και ανώτερη συνεργάτης του Παγκόσμιου Κέντρου Ενέργειας του Atlantic Council - αμφιβάλλει ότι αυτό το όραμα θα θα μπορέσει να υλοποιηθεί.
«Όταν κατασκευάστηκε αυτός ο αγωγός [πριν από την εκδίωξη του shah του Ιράν από το σημερινό ισλαμικό καθεστώς], η ιδέα ήταν να φέρει το ιρανικό πετρέλαιο σε αγορές στην Ευρώπη και εκείνη τη στιγμή είχε νόημα».
«Η Ευρώπη είναι αγορά εισαγωγής.
Η Σοβιετική Ένωση εξήγαγε πολύ λιγότερο πετρέλαιο από ό, τι τώρα η Ρωσία.
Σήμερα, η Ρωσία προμηθεύει το μεγαλύτερο ποσοστό πετρελαίου της Ευρώπης, μαζί με το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν.
«Ο Περσικός Κόλπος εξάγει κυρίως στην Ασία.
Επομένως, εάν πρόκειται να χρησιμοποιηθεί, νομίζω ότι αυτός ο αγωγός θα λειτουργούσε μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Δεν μεταφέρεται πολύ πετρέλαιο από τον Κόλπο στην Ευρώπη - και τα δεξαμενόπλοια είναι ακόμα φθηνότερα και ασφαλέστερα από τους αγωγούς, οπότε αν μπορείτε να πάτε με δεξαμενόπλοιο από την Ερυθρά Θάλασσα, αυτό θα γίνει.
Τι θα συμβεί με την Τουρκία;
«Δεν υπάρχει νόημα για την περιφερειακή συνεργασία αν δεν συμπεριλάβεις αντιπάλους», δήλωσε η Shaffer.
«Αυξήθηκε η ένταση με την Τουρκία, η οποία βλέπει το forum ως αντι-τουρκικό, ήδη αποκαλεί «συμμαχία του κακού».
«Η δημιουργία του Forum έχει αυξήσει τις εντάσεις στην περιοχή. Η Τουρκία εξακολουθεί να είναι μια πολύ σημαντική δύναμη.
Οι σχέσεις του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Τουρκία δεν πρέπει να είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος.
Η επίσημη έναρξη του EMGF πραγματοποιήθηκε με φόντο την κλιμάκωση του ελληνοτουρκικού αγώνα εξουσίας στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Γερμανία να προειδοποιεί ότι μπορεί να πυροδοτήσει πόλεμο.
Το Ισραήλ, που δεν διάγει και τις καλύτερες σχέσεις με την Τουρκία, προσχώρησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ, παίρνοντας την πλευρά της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η Shaffer πιστεύει ότι το Ισραήλ, η Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα πρέπει να «ξεφύγουν» από την εμπλοκή τους και να αφήσουν τις ΗΠΑ να επιλύσει τις διαφορές της Ελλάδας, της Κύπρου και της Τουρκίας.
Η Ρωσία, κάνει ό, τι μπορεί για να φουντώσει την ένταση και να απομακρύνει την Τουρκία από το ΝΑΤΟ - κάτι που όχι μόνο θα αποτελούσε νίκη στη Ρωσία αλλά θα ήταν «τεράστια απώλεια για τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ», δεδομένου ότι η Τουρκία είναι ένα μεγάλο και ισχυρό κράτος που συνορεύει με τη Ρωσία και τον Εύξεινο Πόντο.
Η ελληνοτουρκική ένταση επικεντρώνεται επί του παρόντος στα δικαιώματα της θαλάσσιας δικαιοδοσίας, αλλά αντανακλά μια πολύ ευρύτερη, διμερή ρήξη που έχει παλαιές ρίζες, για να ενισχυθεί από την εισβολή της Τουρκίας στη βόρεια Κύπρο το 1974.
Η Τουρκία έχει μήκος ακτών στην Μεσόγειο 1.600 χιλιομέτρων (λίγο κάτω από 1.000 μίλια).
Αλλά μαζί με το Ισραήλ και λίγα άλλα έθνη, δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Η σύμβαση δίνει στους υπογράφοντες μεταξύ αυτών Ελλάδα και Κύπρο - το δικαίωμα δημιουργίας υπεράκτιων αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ).
Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι τα εθνικά της δικαιώματα υπερισχύουν αυτής της συνθήκης.
Η Shaffer λέει ότι ο νόμος για τις θαλάσσιες οριοθετήσεις και δικαιοδοσίες είναι «πολύ σκοτεινός».
Τον Νοέμβριο 2019, η Τουρκία υπέγραψε συμφωνία με τη Λιβύη για την «οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών», με την Ελλάδα να παρεμβαίνει δηλώνοντας ότι η Κρήτη βρισκόταν ανάμεσα σε αυτές τις δύο χώρες.
Η Τουρκία ανέβασε τους τόνους στέλνοντας ένα πλοίο, συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία, για έρευνα για πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε ύδατα που διεκδικεί η Ελλάδα.
Η Αίγυπτος και η Ελλάδα αντέδρασαν, υπογράφοντας τη δική τους συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα.
Οι Αιγύπτιοι θέλουν να περιορίσουν την επιρροή της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και έχουν ελάχιστα κοινά με την Άγκυρα μετά την ανατροπή του ισλαμικού καθεστώτος του Mohamed Morsi το 2013.
Η Γερμανία, η οποία φιλοξενεί μεγάλη τουρκική μειονότητα και έχει επίγνωση του ρόλου της Τουρκίας ως μηχανισμός αποτροπής ενάντια στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, ελέγχει την προεδρία της ΕΕ.
Οι υπουργοί της ΕΕ επιβεβαίωσαν την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά ζήτησαν διάλογο και αποκλιμάκωση της έντασης στο Ανατολικό Αιγαίο.
Η Γαλλία, από την άλλη πλευρά, έχει υιοθετήσει μια επιθετική αντι-τουρκική στάση.
Οι Γάλλοι έλαβαν μέρος σε στρατιωτικές ασκήσεις με την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ιταλία, λίγο έξω από τη νότια Κύπρο.
Οι Γάλλοι ζήτησαν επίσης να συμμετάσχουν στο νέο περιφερειακό φόρουμ του Ισραήλ και της Αιγύπτου, στο οποίο η ΕΕ και οι ΗΠΑ είναι παρατηρητές.
Ο Leigh, ανώτερος συνεργάτης της ευρωπαϊκής ομάδας προβληματισμού Bruegel και αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Προηγμένων Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στη Μπολόνια, ανέφερε ότι η πρόσφατη ανακάλυψη της Τουρκίας σε φυσικό αέριο στη Μαύρη Θάλασσα θα μπορούσε να είναι «παιχνίδι αλλαγής, περιορίζοντας τις διαθέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ανοίγοντας παράθυρο διαλόγου με την Ελλάδα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών