Η πολυθρύλητη ευρωπαική «βόμβα» κυρώσεων δεν επιβλήθηκε ποτέ στην Τουρκία - Τι θα γίνει τον Μάρτιο
Εάν ο Τούρκος πρόεδρος Tayyip Erdogan τον Δεκέμβριο 2020 ανησυχούσε λιγότερο για τις αμερικανικές κυρώσεις, αυτό οφείλεται σε εκείνες με τις οποίες απειλούσε η ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής ( 10 -11./12) που ήταν δυνητικά πιο αυστηρές, επισημαίνει το Gatestone Institute.
Τελικά εκείνη η πολυθρύλητη ευρωπαική «βόμβα» κυρώσεων δεν επιβλήθηκε ποτέ στην Τουρκία.
Αφού οι ηγέτες της ΕΕ έδωσαν στην Τουρκία μια σαφή προειδοποίηση τον Οκτώβριο 2020, ο Erddogan επέλεξε να κλιμακώσει τις εντάσεις, μετατρέποντας διπλωματικά ζητήματα σε μίνι σύγκρουση πολιτισμών.
Ο Erdogan υπολόγισε ότι θα μπορούσε να παραστήσει τον σκληρό «Οθωμανό σουλτάνο» μέχρι την τελευταία στιγμή και πως η ΕΕ δεν θα τολμούσε ποτέ να κάψει τις γέφυρες με την Τουρκία.
Ο Τούρκος πρόεδρος τελικά αποδείχθηκε πως είχε σε μεγάλο ποσοστό δίκιο.
Αγόρασε χρόνο
Αγόρασε χρόνο, η ΕΕ δεν έκοψε τις γέφυρες και η απειλή των κυρώσεων στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου δεν ήταν αρκετά ισχυρή για να αλλάξουν την πορεία της Τουρκίας.
Ωστόσο, ο Erdogan έχει πλέον μια άλλη προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να επιλέξει μεταξύ μιας περαιτέρω σύγκρουσης πολιτισμών και μιας βιώσιμης αποκλιμάκωσης.
Λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου, η Τουρκία απέσυρε το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis από την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Erdogan είχε επισημάνει είπε επίσης ότι βλέπει το μέλλον της Τουρκίας στην Ευρώπη - την ίδια Ευρώπη που μόλις είχε κατηγορήσει ότι ήταν «απομεινάρια των Ναζί και φασίστες».
Στο τραπέζι της συνόδου κορυφής υπήρχε επίσης το εμπάργκο όπλων από όλη την ΕΕ για την Τουρκία, όπως επίμονα ζητούσαν η Ελλάδα και η Κύπρος.
Το εμπάργκο όπλων
Αντί να επιλέξουν το άμεσο εμπάργκο, η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel είπε πως οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητούσαν αυτά τα θέματα με τους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ.
Το ζήτημα του εμπάργκο όπλων δεν είναι το επίδικο.
Το 2018, οι συνολικές εξαγωγές όπλων της ΕΕ προς την Τουρκία ανήλθαν σε 54 εκατομμύρια δολάρια.
Το 2019, αρκετές χώρες παραγωγής όπλων στην ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Φινλανδία και Ολλανδία) σταμάτησαν ή περιόρισαν μεμονωμένα τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία.
Το επίδικο ήταν πόσο σκληρές κυρώσεις θα επέβαλε η ΕΕ στην Άγκυρα σε μία περίοδο που η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση.
Τελικά η Τουρκία τις απέφυγε.
Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να επιβάλουν κυρώσεις σε έναν απροσδιόριστο αριθμό Τούρκων αξιωματούχων και οντοτήτων που εμπλέκονται στη γεώτρηση φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κύπρου αλλά ανέβαλαν τις σημαντικές αποφάσεις – όπως εμπορικοί δασμοί – έως ότου διαβουλευθούν με την κυβέρνηση του εκλεγμένου προέδρου Joe Biden.
Ο επικεφαλής Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Josep Borrell, θα ανακοινώσει τα ονόματα εκείνων που αντιμετωπίζουν κυρώσεις τις επόμενες εβδομάδες.
λλά αυτό δεν θα είναι το τέλος της υπόθεσης.
Στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου, ο Borrell ανέλαβε να προετοιμάσει προτάσεις για μια ευρύτερη προσέγγιση στην Τουρκία έως τον Μάρτιο 2021, δίνοντας στην ΕΕ χρόνο να διαβουλευτεί με την ομάδα εθνικής ασφάλειας του Biden.
Αυτό το παράθυρο δίνει στον Erdogan μια έστω και προσωρινή λύση.
Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2021, θα πρέπει να παίξει τα τελικά χαρτιά του προτού η ΕΕ αυστηροποιήσει τις κυρώσεις ή καθυστερήσει να τις αυστηροποιήσει για άλλους τρεις μήνες.
Αυτές οι αναβολές αυστηρότερων κυρώσεων δεν είναι κερδοφόρες για τον Erdogan, ειδικά όταν οι ταυτόχρονες κυρώσεις ΗΠΑ και Ευρώπης απειλούν περαιτέρω να αποδυναμώσουν την εύθραυστη οικονομία της Τουρκίας.
Το πρόβλημα είναι, πως ένας εγγενώς αντιδυτικός, ισλαμιστής πολιτικός που έχει οικοδομήσει τη δημοτικότητά του σε μεγάλο βαθμό σε συνεχείς αντιπαραθέσεις με άλλα κράτη δεν μπορεί διανοητικά να μετατραπεί σε ειρηνικός συνεργάτης μέσα σε διάστημα τριών μηνών.
Δεν θέλει τουλάχιστον να σταματήσει να διευρύνει το δημοκρατικό έλλειμμα της χώρας του.
«Μην περιμένετε να ανταμείψω αυτόν τον τρομοκράτη, απελευθερώνοντάς τον», δήλωσε ο Erdogan λίγες μέρες πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, μιλώντας για τον Selahattin Demirtas, τον φυλακισμένο ηγέτη ενός φιλο-κουρδικού πολιτικού κόμματος που κέρδισε πάνω από το 10% στις τελευταίες εθνικές εκλογές.
Ο Demirtas, μαζί με 12 Κούρδους βουλευτές, αναμένουν να δικαστούν κατηγορούμενοι για τρομοκρατία από το 2016.
Για να αγοράσει περισσότερο χρόνο τον Μάρτιο 2021, ο Erdogan θα πρέπει να αποφύγει μεγαλοστομίες και προκλήσεις.
Θα πρέπει να σταματήσει τις έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο και τις εντάσεις με Ελλάδα και Κύπρο.
Πρέπει επίσης να στραφεί σε μία πιο διπλωματική γλώσσα προς την Ευρώπη, καταλήγει το Gatestone Institute.
Τελικά εκείνη η πολυθρύλητη ευρωπαική «βόμβα» κυρώσεων δεν επιβλήθηκε ποτέ στην Τουρκία.
Αφού οι ηγέτες της ΕΕ έδωσαν στην Τουρκία μια σαφή προειδοποίηση τον Οκτώβριο 2020, ο Erddogan επέλεξε να κλιμακώσει τις εντάσεις, μετατρέποντας διπλωματικά ζητήματα σε μίνι σύγκρουση πολιτισμών.
Ο Erdogan υπολόγισε ότι θα μπορούσε να παραστήσει τον σκληρό «Οθωμανό σουλτάνο» μέχρι την τελευταία στιγμή και πως η ΕΕ δεν θα τολμούσε ποτέ να κάψει τις γέφυρες με την Τουρκία.
Ο Τούρκος πρόεδρος τελικά αποδείχθηκε πως είχε σε μεγάλο ποσοστό δίκιο.
Αγόρασε χρόνο
Αγόρασε χρόνο, η ΕΕ δεν έκοψε τις γέφυρες και η απειλή των κυρώσεων στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου δεν ήταν αρκετά ισχυρή για να αλλάξουν την πορεία της Τουρκίας.
Ωστόσο, ο Erdogan έχει πλέον μια άλλη προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να επιλέξει μεταξύ μιας περαιτέρω σύγκρουσης πολιτισμών και μιας βιώσιμης αποκλιμάκωσης.
Λίγο πριν από τη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου, η Τουρκία απέσυρε το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis από την Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Erdogan είχε επισημάνει είπε επίσης ότι βλέπει το μέλλον της Τουρκίας στην Ευρώπη - την ίδια Ευρώπη που μόλις είχε κατηγορήσει ότι ήταν «απομεινάρια των Ναζί και φασίστες».
Στο τραπέζι της συνόδου κορυφής υπήρχε επίσης το εμπάργκο όπλων από όλη την ΕΕ για την Τουρκία, όπως επίμονα ζητούσαν η Ελλάδα και η Κύπρος.
Το εμπάργκο όπλων
Αντί να επιλέξουν το άμεσο εμπάργκο, η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel είπε πως οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητούσαν αυτά τα θέματα με τους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ.
Το ζήτημα του εμπάργκο όπλων δεν είναι το επίδικο.
Το 2018, οι συνολικές εξαγωγές όπλων της ΕΕ προς την Τουρκία ανήλθαν σε 54 εκατομμύρια δολάρια.
Το 2019, αρκετές χώρες παραγωγής όπλων στην ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Φινλανδία και Ολλανδία) σταμάτησαν ή περιόρισαν μεμονωμένα τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία.
Το επίδικο ήταν πόσο σκληρές κυρώσεις θα επέβαλε η ΕΕ στην Άγκυρα σε μία περίοδο που η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση.
Οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να επιβάλουν κυρώσεις σε έναν απροσδιόριστο αριθμό Τούρκων αξιωματούχων και οντοτήτων που εμπλέκονται στη γεώτρηση φυσικού αερίου στην ΑΟΖ της Κύπρου αλλά ανέβαλαν τις σημαντικές αποφάσεις – όπως εμπορικοί δασμοί – έως ότου διαβουλευθούν με την κυβέρνηση του εκλεγμένου προέδρου Joe Biden.
Ο επικεφαλής Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Josep Borrell, θα ανακοινώσει τα ονόματα εκείνων που αντιμετωπίζουν κυρώσεις τις επόμενες εβδομάδες.
λλά αυτό δεν θα είναι το τέλος της υπόθεσης.
Στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου, ο Borrell ανέλαβε να προετοιμάσει προτάσεις για μια ευρύτερη προσέγγιση στην Τουρκία έως τον Μάρτιο 2021, δίνοντας στην ΕΕ χρόνο να διαβουλευτεί με την ομάδα εθνικής ασφάλειας του Biden.
Παράθυρο ευκαιρίας
Αυτό το παράθυρο δίνει στον Erdogan μια έστω και προσωρινή λύση.
Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου 2021, θα πρέπει να παίξει τα τελικά χαρτιά του προτού η ΕΕ αυστηροποιήσει τις κυρώσεις ή καθυστερήσει να τις αυστηροποιήσει για άλλους τρεις μήνες.
Αυτές οι αναβολές αυστηρότερων κυρώσεων δεν είναι κερδοφόρες για τον Erdogan, ειδικά όταν οι ταυτόχρονες κυρώσεις ΗΠΑ και Ευρώπης απειλούν περαιτέρω να αποδυναμώσουν την εύθραυστη οικονομία της Τουρκίας.
Το πρόβλημα είναι, πως ένας εγγενώς αντιδυτικός, ισλαμιστής πολιτικός που έχει οικοδομήσει τη δημοτικότητά του σε μεγάλο βαθμό σε συνεχείς αντιπαραθέσεις με άλλα κράτη δεν μπορεί διανοητικά να μετατραπεί σε ειρηνικός συνεργάτης μέσα σε διάστημα τριών μηνών.
Δεν θέλει τουλάχιστον να σταματήσει να διευρύνει το δημοκρατικό έλλειμμα της χώρας του.
«Μην περιμένετε να ανταμείψω αυτόν τον τρομοκράτη, απελευθερώνοντάς τον», δήλωσε ο Erdogan λίγες μέρες πριν από τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, μιλώντας για τον Selahattin Demirtas, τον φυλακισμένο ηγέτη ενός φιλο-κουρδικού πολιτικού κόμματος που κέρδισε πάνω από το 10% στις τελευταίες εθνικές εκλογές.
Ο Demirtas, μαζί με 12 Κούρδους βουλευτές, αναμένουν να δικαστούν κατηγορούμενοι για τρομοκρατία από το 2016.
Για να αγοράσει περισσότερο χρόνο τον Μάρτιο 2021, ο Erdogan θα πρέπει να αποφύγει μεγαλοστομίες και προκλήσεις.
Θα πρέπει να σταματήσει τις έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο και τις εντάσεις με Ελλάδα και Κύπρο.
Πρέπει επίσης να στραφεί σε μία πιο διπλωματική γλώσσα προς την Ευρώπη, καταλήγει το Gatestone Institute.
Σχόλια αναγνωστών