Πίσω από τις κλειστές πόρτες οι συνομιλίες έχουν ξεκινήσει μεταξύ της Τουρκίας, του Ισραήλ και της Αιγύπτου.
Να σημειωθεί ότι στις 16 και 17 Μαρτίου θα σημειωθεί ο επόμενος γύρος διερευνητικών επαφών Ελλάδος και Τουρκίας.
Αν και λόγω του covid -19 οι διαπραγματεύσεις πραγματοποιούνται με τηλεδιασκέψεις, ωστόσο είναι αληθές ότι η Τουρκία, οι μυστικές υπηρεσίες της και οι διπλωμάτες έχουν ξεκινήσει επαφές με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
Είναι ξεκάθαρο τι θα συμβεί, το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο έχει καταστήσει την περιοχή περιζήτητη.
Αν και το φυσικό αέριο που έχει ανακαλυφθεί από όλα τα κοιτάσματα Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου δεν ξεπερνάει το 1% διεθνώς, δεν παύει να αποτελεί πηγή αντιπαράθεσης και έντασης.
Λανθασμένα αναφέρεται ότι πηγή της αστάθειας είναι η Τουρκία, η οποία κοιτάει τα συμφέροντα της, πηγή της αστάθειας είναι ότι όλες οι άλλες χώρες έχουν απομονώσει την Τουρκία.
Οι τούρκοι θεωρούν ότι έχουν την μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο και κατέχουν – παράνομα – την Βόρεια Κύπρο.
Η Βόρεια Κύπρος είναι η προέκταση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και είναι μη αναγνωρισμένη και απομονωμένη.
Το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Κύπρος έχουν ανακαλύψει σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου ενώ η Τουρκία… παρ΄ ότι είναι πλησίον, είναι απομονωμένη και κατέφυγε στην Μαύρη Θάλασσα για να βρει φυσικό αέριο…στο tuna 1 του Δούναβη.
Τι θα συμβεί;
Η Τουρκία θα ήθελε να αποκτήσει πρόσβαση στα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κύπρου κυρίως καθώς με την Αίγυπτο και το Ισραήλ ακόμη και εάν καθοριστεί ΑΟΖ – Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη – δεν θα έχουν πρόσβαση στα βασικά κοιτάσματα.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Τουρκίας, Ισραήλ και Αιγύπτου νομοτελειακά έχουν ξεκινήσει – όχι θα ξεκινήσουν – έχουν ξεκινήσει.
Το πιθανότερο σενάριο είναι η Τουρκία να δελεάσει τις χώρες αυτές με την δημιουργία χερσαίου αγωγού φυσικού αερίου μέσω της Τουρκίας όπου το φυσικό αέριο θα καταλήγει στην Ευρώπη, κόντρα στον EastMed που νομοτελειακά χρειάζεται 7-8 χρόνια για να υλοποιηθεί και είναι υψηλού κόστους.
O χερσαίος αγωγός φυσικού αερίου κόντρα στον υποθαλάσσιο αγωγό φυσικού αερίου EastMed.
Μεταξύ άλλων ο αγωγός φυσικού αερίου EastMed δεν θα μπορέσει να υλοποιηθεί και για ένα άλλο λόγο, κατά την διέλευση του θα πρέπει να περάσει και από το τμήμα της ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, οπότε εύλογα γίνεται αντιληπτό ότι οι τούρκοι κάτι τέτοιο δεν θα αφήσουν να εξελιχθεί.
Η μόνη περίπτωση η Τουρκία να ακυρώσει την ΑΟΖ με την Λιβύη είναι να κερδίσει κάτι πολλαπλάσιο αυτής της συμφωνίας.
Πως έχει η κατάσταση μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου;
Η αρχή της κυριαρχίας και της αραβικής εθνικής ασφάλειας πρέπει να γίνει σεβαστή στις προσπάθειες για βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας, δήλωσε ένας Αιγύπτιος αξιωματούχος.
«Η Αίγυπτος αναμένει από οποιαδήποτε χώρα που επιδιώκει να συνάψει κανονικές σχέσεις με αυτήν να τηρεί τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, τις αρχές της κυριαρχίας και της πολιτικής καλής γειτονίας και να σταματήσει τις προσπάθειες παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις των αραβικών χωρών της περιοχής»
Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου υφίστανται σε τυπικό επίπεδο, οπότε δεν μπορεί να ειπωθεί ότι οι δύο χώρες έχουν ξαναρχίσει διπλωματικές επαφές, δήλωσε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι ο λαός της Τουρκίας και της Αιγύπτου έχουν ισχυρούς δεσμούς.
Εκτός η Μουσουλμανική Αδερφότητα
Η Τουρκία για να μπορέσει να πετύχει κάποια συμφωνία με την Αίγυπτο θα πρέπει να κάνει κάποιες εκπτώσεις και μεταξύ αυτών να αφήσει εκτός την Μουσουλμανική Αδερφότητα που είναι σε συγκρουσιακή διαδικασία με το καθεστώς του Sissi.
Για την Τουρκία η Αίγυπτος είναι μια πολύ σημαντική χώρα στη Μέση Ανατολή.
Είναι ο ηγέτης του αραβικού κόσμου, η πύλη προς τη Διώρυγα του Σουέζ και η πύλη προς την Αφρική ενώ... διαθέτει και κοιτάσματα φυσικού αερίου όπως το Zohr.
Οι Τούρκοι μιλάνε για διπλωματικές σχέσεις
«Έχουμε επαφές τόσο σε επίπεδο πληροφοριών όσο και μεταξύ των υπουργείων εξωτερικών με την Αίγυπτο.
Ξεκίνησαν επαφές σε διπλωματικό επίπεδο» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Mevlut Cavusoglu.
Σημειώνοντας ότι καμία πλευρά δεν προέβαλε προϋποθέσεις, είπε, δεδομένου ότι οι δεσμοί εκτροχιάστηκαν το 2013, δεν μπορούν να επιδιορθωθούν γρήγορα ή εύκολα.
Είπε ότι η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι επίσης φυσιολογική σε τέτοιες καταστάσεις.
Για αυτόν τον λόγο, οι διαπραγματεύσεις πραγματοποιούνται και συνεχίζονται με μια συγκεκριμένη στρατηγική, έχει καθοριστεί ένας οδικός χάρτης»
Αυτά που αποκάλυψε ο Cavusoglu ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών έχουν βάση, έχουν υπάρξει επαφές μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου.
Πως αξιολογούν τα δεδομένα οι Τούρκοι;
Πως αξιολογούν τα δεδομένα στην Ανατολική Μεσόγειο οι τούρκοι;
Ένα ενδιαφέρον άρθρο στην Daily Sabah συνοψίζει τον τρόπο με τον οποίο αποτιμούν τα γεγονότα οι τούρκοι.
Η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται στο επίκεντρο λόγω της ανακάλυψης φυσικού αερίου, των διπλωματικών επαφών που σημειώνονται, των αναδυόμενων συμμαχιών αλλά και του αγώνα για εξουσία.
Οι διαφωνίες οδηγούν σε συμμαχίες αυτός φαίνεται να είναι ένας κανόνας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στην καρδιά της διαφωνίας στην Ανατολική Μεσόγειο βρίσκεται το νησί της Κύπρου.
Η σύγκρουση σε αυτό το νησί έχει μακρά ιστορία, που χρονολογείται από το στρατιωτικό πραξικόπημα, στη δεκαετία του 1970.
Εκεί, το status quo παραμένει ανέπαφο για σχεδόν μισό αιώνα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι Ελληνοκύπριοι έγιναν δεκτοί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και αγνόησαν την τουρκική κοινότητα – εντείνοντας τις διαφωνίες.
Παρά τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών, το νησί δεν μπορούσε να κυβερνηθεί ως ένα κράτος με δύο εθνοτικές ομάδες. Ενώ οι Τουρκοκύπριοι υποστήριξαν την επανένωση στο δημοψήφισμα του 2004, οι Ελληνοκύπριοι άσκησαν veto στη συνύπαρξη.
Αυτή είναι η ουσία του θέματος.
Οι Ελληνοκύπριοι, μαζί με την Ελλάδα, επιχειρούν να συνάψουν συμφωνίες με κράτη της Ανατολικής Μεσογείου για τη χάραξη μιας αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ), να αρνηθούν τα δικαιώματα της τουρκοκυπριακής κοινότητας, παραβιάζοντας την θαλάσσια δικαιοδοσία της Τουρκίας.
Ο λεγόμενος «Χάρτης της Σεβίλλης», αποτέλεσμα έρευνας του Πανεπιστημίου της Σεβίλλης στην Ισπανία, αποκαλύπτει ότι η Τουρκία, η οποία έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή της Μεσογείου, πρέπει να διαθέτει μια εξαιρετικά μικρή θαλάσσια δικαιοδοσία.
Η Ελλάδα ηγείται το συνασπισμού
Αυτές οι εντάσεις, οδήγησαν χώρες, οι οποίες αντιμετώπισαν προβλήματα με την Τουρκία, να συνεργαστούν με τον ελληνικό συνασπισμό.
Καθοδηγούμενες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η Κύπρος, η Ελλάδα, η Αίγυπτος και το Ισραήλ υιοθέτησαν μια κοινή πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και η Σαουδική Αραβία, που είχαν επίσης διαφωνίες με την Τουρκία, υποστήριξαν αυτή την ομάδα μέσω της Αιγύπτου.
Ο κύριος στόχος αυτής της συμμαχίας ήταν να αποκλειστούν οι Τούρκοι από τις περιφερειακές υποθέσεις.
Το EastMed Gas Forum ιδρύθηκε για τον ίδιο σκοπό.
Η Ιορδανία και η Ιταλία συμμετείχαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η αντι-Τουρκική συμμαχία
Η Τουρκία ανταποκρίθηκε απέναντι στους Ελληνοκύπριους και την Ελλάδα θέτοντας στρατηγικούς στόχους βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Με λίγα λόγια, η τουρκική θέση ήταν να σταματήσει την επέκταση της αντι-Τουρκικής συμμαχίας, να εδραιώσει τα δικά της στρατηγικά συμφέροντα και ανακόψει τα σχέδια των άλλων χωρών.
Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, η Τουρκία έστειλε σεισμικά ερευνητικά σκάφη μαζί με το ναυτικό, σε αμφισβητούμενα τμήματα της Μεσογείου για να εκφράσει τη δέσμευσή της να σταματήσει κάθε περιφερειακό σχέδιο που αποκλείει τους Τούρκους.
Ταυτόχρονα, η Τουρκία υπέγραψε μια ιστορική συμφωνία θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη Λιβύη, διαιρώντας στο μισό τη θαλάσσια δικαιοδοσία που περιγράφεται από τους ελληνοκυπρίους.
Η αντι-τουρκική συμμαχία απάντησε αμέσως ρίχνοντας το βάρος στον στρατηγό Khalifa Haftar, που προσπάθησε να ανατρέψει τη νόμιμη κυβέρνηση της Λιβύης.
Τελικά, η Τουρκία ανέπτυξε τον στρατό της στη Λιβύη και εξασφάλισε την επιβίωση της κυβέρνηση της χώρας.
Αυτή η εξέλιξη επέτρεψε στην Τουρκία να ενισχύσει τα συμφέροντα της στην περιοχή.
Φαίνεται ότι η Τουρκία ξεκίνησε μια διπλωματική αντεπίθεση πιο πρόσφατα για να μειώσει την αντι-τουρκική συμμαχία. Ταυτόχρονα, η νίκη του Biden στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ ενθάρρυνε την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και τη Σαουδική Αραβία να μειώσουν τις εντάσεις και να συνεργαστούν με τους Τούρκους.
Εξ ου και η αύξηση των διπλωματικών επαφών.
Συμφωνία Ελλάδος και Αιγύπτου
Στο πλαίσιο αυτών των αλλαγών που σημειώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο, υπήρξε μια σημαντική εξέλιξη Ελλάδα και Αίγυπτος υπέγραψαν Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.
Δεν είναι μυστικό ότι η συμφωνία Ελλάδος και Αιγύπτου ήταν μια προσπάθεια να ακυρωθεί η τουρκική-λιβυκή συμφωνία.
Πιο πρόσφατα, ωστόσο, η Αίγυπτος δημοσίευσε έναν χάρτη που οι ειδικοί ερμήνευαν ως ένδειξη αναγνώρισης της θαλάσσιας δικαιοδοσία της Τουρκίας.
Περιττό να πούμε ότι οι Έλληνες εξοργίστηκαν από αυτήν την κίνηση, ο ελληνικός τύπος κατηγόρησε αμέσως τους Αιγύπτιους για προδοσία.
Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε με τον Sissi τον αρχηγό του κράτους της Αιγύπτου και ο κορυφαίος διπλωμάτης της Ελλάδος Νίκος Δένδιας έσπευσε στο Κάιρο στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου, για να συναντήσει τον ομόλογό του.
Οι Αιγύπτιοι φέρεται να έχουν αναθεωρήσει τον χάρτη που αναγνώριζαν την τουρκική θαλάσσια δικαιοδοσία αλλά έως σήμερα δεν έχουν παρουσιάσει άλλο χάρτη.
Τα αραβικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι η Αίγυπτος και η Τουρκία δεν είναι ακόμη έτοιμα να ανοίξουν διπλωματικά κανάλια. Πίσω από κλειστές πόρτες, ωστόσο, έχουν ξεκινήσει ορισμένες εξελίξεις - πράγμα που σημαίνει ότι αναπάντεχα πράγματα θα μπορούσαν να συμβούν στην Ανατολική Μεσόγειο ανά πάσα στιγμή.
Ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ Yuval Steinitz τόνισε πρόσφατα:
«Είμαστε έτοιμοι για συνεργασία με την Τουρκία.
Θα θέλαμε να δούμε την Τουρκία ως περιφερειακό εταίρο»
Αυτό δείχνει ότι οι διαπραγματεύσεις έχουν ξεκινήσει και νομοτελειακά η Τουρκία θα μπει στο παιχνίδι.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών