Αποκλείεται το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία
(upd) Η έκθεση του Borrell για την Τουρκία βρέθηκε στο επίκεντρο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ.
Αν και κατ' αρχήν η ελληνική πλευρά δηλώνει -δημοσίως τουλάχιστον- ικανοποιημένη, φαίνεται όμως ότι υπάρχουν βασικές ελλείψεις όσον αφορά την τουρκική παραβατικότητα. Κάτι που άλλωστε δεν έκρυψε και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτές οι ελλείψεις αφορούν το casus belli, τις αναφορές σε τουρκικές παραβατικότητες αλλά και τις παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου για τη θάλασσα.
Ο χρόνος για τη Σύνοδο Κορυφής στις 25-26 Μαρτίου (που θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης) έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα, αν και η ΕΕ έχει ήδη δηλώσει -για ακόμα φορά- αρνητική στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία.
Αθήνα, Λευκωσία, Άγκυρα, Βρυξέλλες και όχι μόνο υπολογίζουν τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών, μετρούν θετικά και αρνητικά και προσπαθούν να κάνουν τον λογαριασμό, με τα ιδιαίτερα συμφέροντα της κάθε πλευράς να μετρούν στους υπολογισμούς και τη στρατηγική που σχεδιάζει να ακολουθήσει.
Εν τω μεταξύ, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η αποκάλυψη του Nordic Monitor περί τουρκικών σχεδίων για εισβολή σε 131 νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο.
Οι ελλείψεις στην έκθεση Borrell
Τις ελλείψεις στην έκθεση Borrell για την Τουρκία επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, σε δηλώσεις του προσερχόμενος στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ.
Πρόκειται για ελλείψεις που αφορούν το casus belli, τις αναφορές σε τουρκικές παραβατικότητες, αλλά και τις ευθείες παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου.
Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι η Ευρώπη προσλαμβάνει την Τουρκία ως πρόβλημα.
«Παρουσιάζεται σήμερα στο Συμβούλιο η Έκθεση του Ύπατου Εκπροσώπου Μπορέλ και της Επιτροπής όσον αφορά τα ζητήματα της Τουρκίας.
Κατ'αρχήν η έκθεση είναι θετική, διότι προσλαμβάνει σωστά την Τουρκία ως πρόβλημα που αφορά το σύνολο της Ευρώπης και υπογραμμίζει τα προβλήματα τα οποία η τουρκική συμπεριφορά δημιουργεί για την ΕΕ.
Βεβαίως όμως υπάρχουν και ελλείψεις όπως π.χ. το casus belli ή οι αναφορές σε τουρκικές παραβατικότητες όπως τα Βαρώσια ή ευθείες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου για τη θάλασσα της UNCLOS.
Στη συζήτηση που θα ακολουθήσει στο Συμβούλιο, θα υπογραμμίσω αυτές τις ελλείψεις.
Όμως οφείλουμε να κρατήσουμε το θετικό: Η Ευρώπη προσλαμβάνει την Τουρκία ως πρόβλημα και προτείνει τη διπλή ατζέντα.
Θετικά μέτρα μεν αλλά από την άλλη πλευρά σαφώς τη δυνατότητα λήψης μέτρων, κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας εάν διολισθήσει πάλι στην απαράδεκτη παραβατική της συμπεριφορά».
Η έκθεση Borrell
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, στα θετικά στοιχεία συγκαταλέγεται καταρχήν το γεγονός ότι η έκθεση, όπως είχε ζητήσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του περασμένου Δεκεμβρίου κατόπιν παρέμβασης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, περιέχει μια διττή προσέγγιση: τόσο στοιχεία για μια ενδεχόμενη θετική ατζέντα, όσο και την προοπτική λήψης περιοριστικών μέτρων, τα οποία μάλιστα αναφέρονται ρητά και αναλυτικά.
Γίνεται ακόμη αναφορά στο γεγονός ότι τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να υιοθετηθούν, εφόσον η Τουρκία παραβιάσει το διεθνές δίκαιο και προκαλέσει ενέργειες που θα είχαν αρνητικές επιπτώσεις για τα συμφέροντα της ΕΕ και Κρατών Μελών της.
Το ενδεχόμενο αυτό, όπως έχει τονίσει επανειλημμένα η ελληνική πλευρά, αποτελεί κίνητρο για την Τουρκία να επιστρέψει σε μια προοπτική συνεργασίας και να αποφευχθεί μια αρνητική δυναμική. Υπάρχει διάθεση να τονιστεί η ανάγκη μιας συνεργατικής συμπεριφοράς, επισημαίνουν οι διπλωματικές πηγές.
Όσον αφορά την λεγόμενη θετική ατζέντα, στην έκθεση αναφέρεται ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί κατά τρόπο τμηματικό και κυρίως αναστρέψιμο και ότι θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο η Τουρκία θα δείξει εποικοδομητική συμπεριφορά τους επόμενους μήνες.
Επίσης, η ελληνική πλευρά είναι ικανοποιημένη από το γεγονός ότι η έκθεση είναι ξεκάθαρη αναφορικά με το ζήτημα της οριοθέτησης της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας: θα πρέπει να αντιμετωπισθεί μέσω διαλόγου στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και εάν δεν βρεθεί λύση στο πλαίσιο του διαλόγου αυτού, το εν λόγω ζήτημα θα πρέπει να παραπεμφθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Τα «κατά» της έκθεσης Borrell
Αναφορικά με το μεταναστευτικό-προσφυγικό, υπάρχει σαφής αναφορά στα γεγονότα του Φεβρουαρίου του 2020 στον Έβρο, καθώς αναφέρεται ξεκάθαρα ότι η Τουρκία με ενεργό τρόπο ενθάρρυνε μετανάστες και πρόσφυγες να εισέλθουν με τη βία στην Ε.Ε., κάτι που αποτελεί για ακόμη μια φορά την αναγνώριση ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρώπης. Και όλα αυτά, όπως αναφέρεται, σε πλήρη αντίθεση με την Κοινή Δήλωση Ε.Ε-Τουρκίας του 2016.
Επίσης γίνεται αναφορά στη διακοπή των επιστροφών προς την Τουρκία από τα ελληνικά νησιά που είναι υποχρέωσή της βάσει της Κοινής Δήλωσης, σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
Από την άλλη, στην έκθεση γίνεται σαφής αναφορά για τις υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους, όμως δεν υπάρχει ευρύτερη αναφορά στο γεγονός ότι η Τουρκία έχει επανειλημμένα παραβιάσει την UNCLOS, η οποία εξάλλου αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Δικαίου, καθώς και στις συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου και των χωρικών υδάτων της χώρας.
Επίσης, δεν υπάρχει αναφορά στο "casus belli", το οποίο αποτελεί κατάφορη παραβίαση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και ενώ γίνεται σωστά αναφορά στην συμφωνία επανεισδοχής ΕΕ-Τουρκίας, δεν επισημαίνεται επίσης ότι η Τουρκία, εδώ και χρόνια, έχει πάψει μονομερώς να την εφαρμόζει.
Αναγνωρίζεται ότι η κατάσταση είναι εύθραυστη, παρά τα θετικά βήματα και ότι απαιτείται χρόνος για να αξιολογηθεί αν η αποκλιμάκωση είναι διαρκής και αξιόπιστη. Ως εκ τούτου, οι διάφορες επιλογές, τόσο οι θετικές όσο και οι αρνητικές, διέπονται από τις αρχές της αιρεσιμότητας, αντιστρεψιμότητας και αναλογικότητας, υπογραμμίζουν διπλωματικές πηγές.
Η έκθεση αποτυπώνει κατά τρόπο, σε γενικές γραμμές, αντικειμενικό τις εξελίξεις στο πλαίσιο των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Το γεγονός ότι τα θετικά στοιχεία της έκθεσης υπερτερούν κατά πολύ των ελλείψεων είναι το αποτέλεσμα της διαρκούς προώθησης των ελληνικών θέσεων προς τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, αλλά και προς τους Ευρωπαίους εταίρους, από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τον αναπληρωτή Υπουργό Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές.
Τέλος, οι κυρώσεις
Σε κάθε περίπτωση, το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία έχει βγει από το τραπέζι.
Άλλωστε φαίνεται ότι το κλίμα ήταν θετικό και στην τηλεδιάσκεψη του Τούρκου προέδρου, Recep Tayyip Erdogan, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel, αλλά και την πρόεδρο της Κομισιόν, Ursula von der Leyen.
Μετά την τηλεδιάσκεψη, Michel και von der Leyey εξέδωσαν ανακοίνωση λέγοντας ότι συζήτησαν με τον Erdogan «τι ακολούθησε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου, την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των επικείμενων συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού, καθώς και την πορεία των σχέσεων ΕΕ - Τουρκίας».
Μάλιστα, προκύπτει ότι η συζήτηση επικεντρώθηκε σε προσφυγικό, Συρία και ευρύτερη περιοχή, ενώ εκτός έμειναν Κυπριακό και ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Εξάλλου, υπενθυμίζεται ότι μία ημέρα πριν την εν λόγω τηλεδιάσκεψη, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αποκάλυψαν στο Reuters ότι παγώνουν τα σχέδια για κυρώσεις στην Τουρκία.
Μάλιστα, στο ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται ότι ρόλο σε αυτή την εξέλιξη έχουν παίξει και οι ΗΠΑ, καθώς φέρονται να έχουν καλέσει τις Βρυξέλλες να μην προχωρήσουν σε κυρώσεις κατά της Τουρκίας με τη δικαιολογία ότι είναι χώρα-μέλος του NATO και υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, και δείχνει τάσεις συμβιβασμού.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών