Οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν λάβει σαφή θέση υπέρ του Erdogan προκρίνοντας τη… θετική ατζέντα
Προδιαγεγραμμένο φαίνεται πως είναι το αρνητικό αποτέλεσμα για την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 25-26 Μαρτίου, με την Ευρώπη αλλά και τις ΗΠΑ να προκρίνουν μια θετική ατζέντα, εστιάζοντας στην αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Την ίδια στιγμή, οι Τούρκοι ανοίγουν διαρκώς τη βεντάλια των μαξιμαλιστικών θέσεών τους, απαιτώντας εδώ και τώρα αποφάσεις επί των διεκδικήσεών τους σε σχέση με το Προσφυγικό, τις visa και την Ανατολική Μεσόγειο.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία και ο Recep Tayyip Erdogan δεν θα λάβουν μόνο μία πίστωση χρόνου (όπως συνέβη και στις προηγούμενες Συνόδους Κορυφής) αλλά και έναν οδικό χάρτη για θετικά μέτρα που θα οριστικοποιηθούν στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου (24-2/6/2021).
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η Τουρκία θα λάβει:
- Τουλάχιστον 10-12 δισ. ευρώ χρηματοδότηση για το προσφυγικό. Άλλωστε δεν είναι λίγες οι φορές που Ευρωπαίοι -αλλά και Αμερικανοί- αξιωματούχοι έχουν επισημάνει ότι η Τουρκία σηκώνει μεγάλο βάρος για το προσφυγικό.
- Αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης. Σύμφωνα με το προσχέδιο για την αυριανή Σύνοδο, το Συμβούλιο «να εργαστεί επί μίας εντολής εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης [ΕΕ-Τουρκίας], διασφαλίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη-μέλη και καλούμε παράλληλα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει συνομιλίες με την Τουρκία για να αντιμετωπίσει τις τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της».
- Απελευθέρωση των visa για τους Τούρκους πολίτες.
Χαρακτηριστική του κλίματος που έχει διαμορφωθεί υπέρ της Τουρκίας είναι η κοινή δήλωση του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Josep Borrell, και του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Antony Blinken. Αμφότεροι επιβεβαίωσαν ότι «η ΕΕ και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν στρατηγικό συμφέρον για βιώσιμη αποκλιμάκωση».
Παράλληλα υπογράμμισαν ότι «τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η ΕΕ ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη μιας συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία, που υποστηρίζεται από το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων».
Άλλωστε σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε πρόσφατα το Reuters, η κυβέρνηση Biden κάλεσε τις Βρυξέλλες να μην επιβάλουν κυρώσεις σε μια περίοδο που η Τουρκία εμφανίζεται διατεθειμένη να συμβιβαστεί.
Από την πλευρά της, πάντως, η Γερμανίδα καγκελάριος, Angela Merkel, αφού υπενθύμισε ότι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «συμφωνήσαμε ότι, σε περίπτωση αποκλιμάκωσης της έντασης από την πλευρά της Τουρκίας, θα προσφέρουμε επιπλέον επιλογές για την συνεργασία μας» παραδέχθηκε ότι οι συνομιλίες θα είναι δύσκολες.
Κυρώσεις αν συνεχιστεί η παραβατική συμπεριφορά
Με σημαντικές αλλαγές παρουσιάστηκε τελικά η κοινή δήλωση των 27 της Συνόδου Κορυφής για την Τουρκία.
Μετά από πολλές διεργασίες, καθώς στο αρχικό κείμενο που παρουσιάστηκε και απείχε πολύ από το προσχέδιο Josep Borrell , Ελλάδα, Κύπρος και Γαλλία, αντέδρασαν.
Στο νέο κείμενο που πλέον ικανοποιεί τις ελληνικές θέσεις και έδωσε στη δημοσιότητα ο στενός συνεργάτης του C. Michell στην παράγραφο που αφορά τη συνεργασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία παραπέμπουν σε κυρώσεις εφόσον η Τουρκία επαναλάβει μονομερείς ενέργειες ή παραβατική συμπεριφορά που θίγει συμφέροντα κρατών-μελών της Ε.Ε.
Charles Michel: Θα επανέλθουμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου
Η Ανατολική Μεσόγειος ήταν ένα σημαντικό ζήτημα και μια δύσκολη συζήτηση, ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel.
Πρέπει να μιλήσουμε στη βάση της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Josep Borrell
Η τελωνειακή ένωση και η κυκλοφορία των πολιτών της ΕΕ και ζήτημα του μεταναστευτικού, ετέθη στο τραπέζι ωστόσο θα επανέλθουμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου, κατέληξε.
Ursula von der Leyen: Αν η Τουρκία προκαλέσει, θα όλες τις αποφάσεις
Σε ό,τι αφορά στην Τουρκία τόνισε πως η Τουρκία έχει δείξει καλή συμπεριφορά τους τελευταίους μήνες και πρέπει να ενθαρρύνουμε αυτές τις εξελίξεις, προειδοποίησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, προσθέτοντας:
Αν η Τουρκία δεν προχωρήσει και δείξει προκλητική συμπεριφορά στην Ανατολική Μεσόγειο θα παγώσουμε όλες τις αποφάσεις για μια θετική προοπτική στις διμερείς σχέσεις μας.
Ικανοποίηση Μαξίμου από την κοινή δήλωση των 27 για την Τουρκία
Ικανοποίηση εκφράζουν κυβερνητικά στελέχη για την κοινή δήλωση των 27 ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την Τουρκία, η οποία, όπως λένε, βασίζεται στην έκθεση Josep Borrell και επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα προηγουμένων Ευρωπαικών Συμβουλίων σε ό,τι αφορά στην γειτονική χώρα.
Όπως έλεγαν τα ίδια πρόσωπα, πρόκειται για μία διττή προσέγγιση, που περιλαμβάνει θετικά μέτρα αλλά και κυρώσεις, εφ, όσον η Τουρκία επαναλάβει μονομερείς ενέργειες και παραβατική συμπεριφορά.
«Όλες οι αποφάσεις είναι σταδιακές, υπό όρους και αναστρέψιμες.
Δεν δίνεται λευκή επιταγή στην Τουρκία, η συμπεριφορά της οποίας θα αξιολογηθεί με τις σχετικές αποφάσεις να παραπέμπονται για τον Ιούνιο» σημείωναν κυβερνητικά στελέχη.
Σύμφωνα με τα ίδια πρόσωπα «έγιναν σημαντικότατες αλλαγές εν συγκρίσει με το αρχικό προσχέδιο έπειτα από απανωτές διαπραγματεύσεις» και όπως τόνιζαν «το τελικό κείμενο είναι ισορροπημένο και απηχεί την έκθεση Borrell».
Άλλαξε το προσχέδιο
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, το κείμενο της κοινής δήλωσης των ηγετών για την Τουρκία τροποποιήθηκε με τέτοιον τρόπο που ικανοποιεί την Ελλάδα και την Κύπρο.
Ειδικότερα, το νέο κείμενο περιγράφει πολύ πιο αναλυτικά από τα προσχέδια, τις προϋποθέσεις και τους όρους με τους οποίους θα πρέπει να συμμορφωθεί η Τουρκία προκειμένου να ενεργοποιηθεί η θετική ατζέντα.
Επίσης, εμπεριέχεται ο όρος ότι η όποια πρόοδος με την Τουρκία είναι αναστρέψιμη.
Η διατύπωση που αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου στην Τουρκία είναι πιο έντονη, τη στιγμή που στο πρώτο προσχέδιο ήταν ανύπαρκτη και στο δεύτερο υπήρχε μια μικρή αναφορά.
Το σχέδιο ανακοίνωσης της Συνόδου τελούσε υπό διαπραγμάτευση ως την τελευταία στιγμή καθώς η Κύπρος και η Ελλάδα έκριναν πως το αρχικό κείμενο περιείχε «υπερβολικά πολλά καρότα και όχι αρκετό μαστίγιο», κατά τη διατύπωση άλλου Eυρωπαίου διπλωμάτη.
Επί της ουσίας, όμως, εκτιμάται ότι ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, η Τουρκία θα λάβει ακόμα μία πίστωση χρόνου -όπως είθισται άλλωστε- από τις Βρυξέλλες, προκειμένου να αποδείξει ότι η «αλλαγή της στάσης της» δεν είναι... παροδικό φαινόμενο.
Σύμφωνα, πάντως, με όσα μετέδωσε το πρακτορείο Reuters, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να εμβαθύνει τη συνεργασία της με την Τουρκία με τρόπο «σταδιακό, αναλογικό και αντιστρέψιμο.
Για την τελωνειακή ένωση αναφέρεται πως πρώτα πρέπει να αντιμετωπιστούν οι «τρέχουσες δυσκολίες», «διασφαλίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη-μέλη» (εννοώντας την Κύπρο) και δευτερευόντως το κάλεσμα προς το Συμβούλιο «να εργαστεί προς μία εντολή εκσυγχρονισμού» της (την οποία επιθυμεί η Άγκυρα).
Επίσης, η Ε.Ε. «θα παίξει ενεργό ρόλο στην υποστήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων με το διορισμό ενός εκπροσώπου στην Αποστολή Καλών Υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών» (αναφορά που απουσίαζε από προηγούμενα προσχέδια).
Η διατύπωση που αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου στην Τουρκία είναι πιο έντονη, τη στιγμή που στο πρώτο προσχέδιο ήταν ανύπαρκτη και στο δεύτερο υπήρχε μια μικρή αναφορά.
Τέλος, στην παράγραφο για το μεταναστευτικό, σχετικά με τις επιστροφές στην Τουρκία μεταναστών και αιτούντων άσυλο των οποίων οι αιτήσεις απορρίφθηκε, έχει προστεθεί ότι θα διενεργούνται «σύμφωνα με την Κοινή Δήλωση Ε.Ε.-Τουρκίας, χωρίς διακρίσεις».
Merkel: Καλή είδηση η αποκλιμάκωση της έντασης
Τα «ναι μεν αλλά» συνέχισε η Γερμανίδα καγκελάριος, Angela Merkel, αναφερόμενη στην Τουρκία.
Ειδικότερα, η Merkel κάλεσε την Άγκυρα να εφαρμόσει τους κανόνες του κράτους δικαίου και χαρακτήρισε «λυπηρό μήνυμα» την αποχώρηση της Τουρκίας από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τη βία κατά των γυναικών.
Περιέγραψε ωστόσο ως «καλή είδηση» το γεγονός ότι η Τουρκία, «μετά τις προκλητικές δραστηριότητες στα κυπριακά και στα ελληνικά ύδατα», έδειξε τους τελευταίους μήνες δείγμα αποκλιμάκωσης και τόνισε την ανάγκη να συνεχιστεί ο διάλογος ΕΕ - Τουρκίας - και για την περαιτέρω ανάπτυξη της προσφυγικής συμφωνίας.
«Η ευημερία μας στην Ευρώπη είναι εφικτή μόνο με καλές σχέσεις με τους γείτονές μας και εκτός ΕΕ.
Και αυτό ισχύει κυρίως για την εταίρο στο ΝΑΤΟ Τουρκία», με την οποία οι σχέσεις είναι πολύπλευρες, δήλωσε η Merkel, μιλώντας νωρίτερα στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο ενόψει του αποψινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
«Αποτελεί καλή είδηση το γεγονός ότι η Τουρκία, μετά τις προκλητικές δραστηριότητες σε κυπριακά και ελληνικά ύδατα, έδειξε τους τελευταίους μήνες ένα δείγμα αποκλιμάκωσης στην ανατολική Μεσόγειο, μπήκε και πάλι σε διάλογο με την Ελλάδα και θα συνεχιστούν και οι συνομιλίες για το μέλλον της Κύπρου στο σχήμα 5+1 υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών», είπε χαρακτηριστικά η Καγκελάριος και υπενθύμισε ότι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «συμφωνήσαμε ότι, σε περίπτωση αποκλιμάκωσης της έντασης από την πλευρά της Τουρκίας, θα προσφέρουμε επιπλέον επιλογές για την συνεργασία μας.
Και τώρα σε αυτό το Συμβούλιο θα συζητήσουμε πώς θα προχωρήσουμε σε αυτόν τον δρόμο».
Δεν θα είναι εύκολες συνομιλίες, παραδέχτηκε η Merkel και εξέφρασε την ελπίδα «να καταλήξουμε σε αποτέλεσμα», ενώ αναφέρθηκε στις ιδιαίτερα στενές σχέσεις της χώρας της με την Τουρκία, καθώς στην Γερμανία ζουν εδώ και γενιές άνθρωποι τουρκικής καταγωγής.
Συνεργασία για το μεταναστευτικό
Από την άλλη πλευρά, τόνισε η Καγκελάριος, πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας και στην εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία.
«Αναμένουμε η Τουρκία να τηρήσει τα κριτήρια του κράτους δικαίου και αυτό σε πολλές περιπτώσεις δεν συμβαίνει - σε πολλές περιπτώσεις δεν γίνονται σεβαστά ανθρώπινα δικαιώματα και η αποχώρηση της Τουρκίας από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης είναι ένα πάρα πολύ λυπηρό μήνυμα.
Θα ευχόμασταν η Τουρκία να είχε παραμείνει», είπε χαρακτηριστικά η καγκελάριος, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η ίδια θεωρεί ότι δεν βοηθάει το να μην συζητά η ΕΕ με την Τουρκία.
«Για αυτό θέλουμε τώρα να διαβουλευτούμε για το πώς θα επαναληφθεί υψηλού επιπέδου διάλογος ΕΕ - Τουρκίας.
Έχουμε κοινά συμφέροντα.
Και σε αυτά περιλαμβάνεται και η ιδιαίτερη πρόκληση της μετανάστευσης.
Αυτήν μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε μόνο από κοινού με την Τουρκία», πρόσθεσε και αναφέρθηκε στα επιτεύγματα της προσφυγικής συμφωνίας του 2016, η οποία, όπως είπε, κατέστησε δυνατό να αντιμετωπιστούν οι παράνομοι διακινητές προσφύγων, να μειωθεί ο αριθμός εκείνων που φθάνουν παρανόμως στην Ελλάδα, καθώς και ο αριθμός των θανάτων στο Αιγαίο.
Η Καγκελάριος έκανε ακόμη λόγο για την «αναγνώριση» που αξίζει στην Τουρκία για την προσφορά της στην υποδοχή 3,6 εκατομμυρίων προσφύγων, διαβεβαίωσε ότι τα χρήματα που διαθέτει η ΕΕ σε έργα και οργανώσεις που υποστηρίζουν τους πρόσφυγες στην Τουρκία ελέγχονται και χρησιμοποιούνται σωστά και υπογράμμισε ότι η συμφωνία πρέπει τώρα να αναζωογονηθεί και να αναπτυχθεί περαιτέρω.
Borrell: Θετικές εξελίξεις από την πλευρά της Τουρκίας
«Τον τελευταίο μήνα έχουμε δει θετικές εξελίξεις από την πλευρά της Τουρκίας αλλά η κατάσταση παραμένει εύθραυστη.
Σήμερα θα μελετήσουμε μέτρα για να σταθεροποιήσουμε αυτή τη θετική τάση και για τη συνέχεια υπάρχουν κάποια μέτρα με διπλή προσέγγιση» σημείωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος, Josep Borrell.
Συμπλήρωσε ότι υπάρχουν «από τη μία πλευρά θετικά μέτρα κι από την άλλη μέτρα που μπορούν να ληφθούν εάν η κατάσταση χειροτερέψει.
Αυτά τα μέτρα πρέπει να εφαρμοστούν με έναν σταδιακό και προοδευτικό τρόπο» είπε επισημαίνοντας ότι μπορεί να αναστραφούν.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι μαζί με την πρόεδρο, Ursula von der Leyen, θα παρουσιάσουν την έκθεση για τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία.
Η επίδειξη ισχύος
Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Τουρκία έχει επιδοθεί σε μια επίδειξη ισχύος όχι μόνο έναντι της Ελλάδας αλλά έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τους τελευταίους μήνες οι ελληνοτουρκικές σχέσεις επιδεινωθεί... επικίνδυνα.
Το αποκορύφωμα ήταν η έξοδος του Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο, συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία του τουρκικού πολεμικού ναυτικού. Πρόκειται για μια εξέλιξη που έφερε στο προσκήνιο τον κίνδυνο ενός θερμού επεισοδίου.
Η Ευρώπη εξαρτάται από την Τουρκία
Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι η Ευρώπη εξαρτάται από την Τουρκία.
Η μεταναστευτική πολιτική της Ένωσης εξακολουθεί να προϋποθέτει την τήρηση και εφαρμογή των όσων προβλέπει η Κοινή Δήλωση ΕΕ και Τουρκίας για το μεταναστευτικό και προσφυγικό.
Χώρες όπως η Γερμανία έχουν σημαντικό μέρος των πολιτών τους να είναι τουρκικής καταγωγής και δεν θα ήθελαν να αποξενωθούν από αυτούς.
Η Τουρκία παραμένει ένας ιδιαίτερα σημαντικός εμπορικός εταίρος για την ΕΕ και υπάρχουν περιθώρια μεγαλύτερης ανάπτυξης των διμερών οικονομικών σχέσεων.
Αυτός θεωρείται και ο βασικός λόγος που οι Βρυξέλλες διστάζουν να εναντιωθούν στον Erdogan και να επιβάλλουν κυρώσεις.
Η πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη με Biden
Μέσα σε αυτό το κλίμα Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει την πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Joe Biden.
Ειδικότερα, ο πρόεδρος Biden θα συνομιλήσει με τον πρωθυπουργό στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να πραγματοποιεί παρέμβαση.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Charles Michel (πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου) η συζήτηση των Ευρωπαίων ηγετών με τον Τζο Μπάιντεν θα γίνει την Πέμπτη στις 21:45 ώρα Ελλάδος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών