Στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 24 και 25 Ιουνίου 2021 ή το αργότερο στην Σύνοδο Κορυφής 21 και 22 Οκτωβρίου 2021 η Ευρώπη θα δώσει ορισμένα δώρα στην Τουρκία, κυρίως 10-12 δισεκ. κεφάλαια για το μεταναστευτικό και κάποιες αναπροσαρμογές στα θέματα τελωνειακής ένωσης… ωστόσο θα συνεχίσει να την διατηρεί απομονωμένη στην αίθουσα αναμονής....
Η βασική θεωρία της ΕΕ προς την Τουρκία είναι «μακριά και αγαπημένοι» η χριστιανική Ευρώπη δεν μπορεί να εντάξει ένα μουσουλμανικό κράτος στους κόλπους της, δεν είναι τυχαίο ότι η Τουρκία δεν θέλει πραγματικά πλήρη ένταξη στην ΕΕ αλλά η Ευρώπη δεν είναι έτοιμη να εξετάσει ένα σενάριο πλήρους ένταξης της Τουρκίας.
Μικρά βήματα προόδου
Η Σύνοδος Κορυφής στις 24 και 25 Μαρτίου 2021 ουσιαστικά διαμόρφωσε ένα οδικό χάρτη που θα οδηγήσει στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής 24 και 25 Ιουνίου 2021.
Η περιγραφή των βημάτων για επαναπροσέγγιση της ΕΕ με την Τουρκία χαρακτηρίστηκε ως «σταδιακή, αναλογική και αναστρέψιμη» δηλαδή τακτική καρότου και μαστιγίου.
Βέβαια από την εποχή των σκληρών κυρώσεων που απορρίφθηκαν καθολικά…. πολλά έχουν συμβεί.
Σχεδόν το 90% των κρατών της ΕΕ θεωρεί ότι θα πρέπει οι σχέσεις με την Τουρκία να ομαλοποιηθούν και να κυριαρχήσει η θετική ατζέντα.
Στην Σύνοδο Κορυφής στις 25 και 26 Μαρτίου προσέφεραν οι ευρωπαίοι… μικρής αξίας δώρα τα οποία ωστόσο ήταν μέρος των υποχρεώσεων της Ευρώπης βάσει της συμφωνίας για το προσφυγικό του 2016.
Στην ατζέντα δεν υπάρχει σχέδιο ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ
Η Ευρώπη έχει εξετάσει σενάρια για το πώς θα ομαλοποιήσει τις σχέσεις με την Τουρκία αλλά δεν υπάρχει σχέδιο επανεκκίνησης της διαδικασίας ένταξης.
Ακόμη και υπάρξει κάποιας μορφής βελτίωση των παραμέτρων της τελωνειακής ένωσης, αυτό δεν ενεργοποιεί διαδικασίες που σχετίζονται με την ένταξη.
Η Τουρκία θα παραμείνει σε κάποιο βαθμό ημισυνδεδεμένο υπομέλος της ΕΕ.
Η Ευρώπη έχει κρατήσει την Τουρκία στη αίθουσα αναμονής για 10ετίες, ούτε καν στον προθάλαμο ένταξης στην ΕΕ και αυτό το status quo δεν θα αλλάξει.
Η Τουρκία από την άλλη δεν καθορίζει την εξωτερική της πολιτική σύμφωνα με την ευρωπαϊκή στρατηγική και αυτό γιατί βλέπει ότι η Ευρώπη δεν επιθυμεί στρατηγικά να συνεργαστεί με την Τουρκία.
Η ανικανότητα της Ευρώπης να διαμορφώσει μια κοινή εξωτερική και διπλωματική στρατηγική επιτρέπει σε χώρες όπως η Τουρκία να χαράξει την δική της στρατηγική.
Η Τουρκία είναι τυπικά υποψήφιο μέλος για ένταξη στην ΕΕ, είναι τυπικά γιατί πρακτικά δεν υπάρχει διάθεση από την Ευρώπη, η οποία βρίσκει προφάσεις από το 1998 έως το 2021 η Τουρκία συνεχίζει να βρίσκεται στην αίθουσα αναμονής.
Σήμερα δεν αρέσει ο Erdogan, αύριο μπορεί να είναι κάτι άλλο.
Ο αποκλεισμός
Ο πραγματικός λόγος πίσω από τον αποκλεισμό της Τουρκίας δεν έχει καμία σχέση με τις «αξίες» που πρεσβεύουν οι τούρκοι και οι ευρωπαίοι, αναφέρουν τούρκοι αναλυτές.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν τολμούν να ονειρευτούν μια ένωση που θα περιλαμβάνει την Τουρκία - είτε πρόκειται για γεωγραφία, πληθυσμό είτε θρησκεία.
Οι σχέσεις Τουρκίας και ΕΕ θα προσδιορίζονται σε ένα πλαίσιο εταιρικής σχέσης οριοθετημένο όπου η Τουρκία θα πρέπει να παραμείνει στον προθάλαμο αλλά να χορηγούνται και ορισμένα κίνητρα για να συντηρηθεί στον προθάλαμο.
Η Τουρκία βελτιώνει τις σχέσεις με το Ισραήλ
Η εφημερίδα Hayom του Ισραήλ, αναφερόμενη επισήμανε ότι Τουρκία στις 29 Μαρτίου ενημέρωσε το Ισραήλ ότι είναι έτοιμο να αποστείλει πρέσβη στο Τελ Αβίβ.
Υπάρχουν και άλλα σημάδια ομαλοποίησης μεταξύ των δύο μερών από τον Δεκέμβριο του 2020.
Ο Ισραηλινός υπουργός ενέργειας ανέφερε ότι θα εξέταζε το Ισραήλ συνεργασία με την Τουρκία για την κατασκευή χερσαίου αγωγού όπου θα μεταφέρεται το φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ, όπως το Leviathan μέσω Τουρκίας στην Ευρώπη, κόντρα στον EastMed τον υποθαλάσσιο αγωγό που θα περνούσε και από την Ελλάδα.
Πως ξεκίνησε η σύγκρουση;
Η κρίση του Νταβός
Ο Erdogan πρωθυπουργός τότε της Τουρκίας έκανε μια σκληρή διαπίστωση στη Σύνοδο Κορυφής του Νταβός το 2009.
Ήταν η αφορμή οι σχέσεις Τουρκίας και Ισραήλ να επιδεινωθούν.
Ο Erdogan στο Νταβός, εναντιώθηκε στον πρώην Πρόεδρο Shimon Peres του Ισραήλ, ακριβώς μπροστά από τις κάμερες και δήλωσε ότι δεν θα έρθει ποτέ ξανά στο Νταβός.
Ο Erdogan κράτησε τον λόγο του.
Ένα χρόνο αργότερα το 2010, ξέσπασε η κρίση του Mavi Marmara.
Οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας σκότωσαν εννέα Τούρκους ακτιβιστές οι οποίοι μετέφεραν τρόφιμα στην Παλαιστίνη.
Η Τουρκία απέσυρε τον πρέσβη της από το Ισραήλ όταν χαρακτήρισε την πράξη ως «κρατική τρομοκρατία».
Στη συνέχεια, η Τουρκία υποβάθμισε τις διπλωματικές της σχέσεις με το Ισραήλ.
Τον Ιούνιο του 2016, τα δύο κράτη συμφώνησαν και πάλι και, μέχρι το τέλος του 2016, οι νέοι πρεσβευτές ανέλαβαν τα καθήκοντά τους τόσο στην Άγκυρα όσο και στο Τελ Αβίβ.
Ωστόσο, τον Δεκέμβριο του 2017, ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ Trump δήλωσε ότι αναγνώρισε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ.
Στο Ισραήλ, 52 άτομα έχασαν τη ζωή τους σε διαδηλώσεις που διοργάνωσαν Παλαιστίνιοι ως απάντηση στην απόφαση του Μαΐου 2018 όταν άνοιξε η πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ.
Η Τουρκία, σε εκείνο το σημείο, απέσυρε ξανά τον πρέσβη της από το Τελ Αβίβ.
Στη συνέχεια, το Ισραήλ κάλεσε τον απεσταλμένο του στην Άγκυρα πίσω και η θητεία του ισραηλινού πρέσβη έληξε λίγο αργότερα.
Διατηρήθηκαν κάποιες διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών αλλά υποτυπωδώς.
Προσπάθεια αποκατάστασης σχέσεων
Τον Δεκέμβριο, ο Erdogan δήλωσε ότι « θα θέλαμε να βελτιώσουμε τους δεσμούς μας με το Ισραήλ».
Το Ισραήλ διόρισε επίσης τον Irit Lillian ως επικεφαλής της πρεσβείας της Άγκυρας τον Φεβρουάριο 2021.
Ο ισραηλινός ιστότοπος ειδήσεων I24news επισήμανε ότι ο διορισμός του Lillian στην Τουρκία ως ειδικός στην τουρκική δυναμική είναι ένα σημαντικό μήνυμα από το ισραηλινό Υπουργείο Εξωτερικών προς τον Erdogan.
«Ο διορισμός ενός τόσο έμπειρου ατόμου αντικατοπτρίζει την επιθυμία του Τελ Αβίβ να επαναφέρει τις σχέσεις με την Τουρκία σε υψηλό επίπεδο».
Πλέον μπορεί να τονιστεί ότι δεν υπάρχει «σύγκρουση συμφερόντων» μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ.
Η Τουρκία θέλει να ισχυροποιήσει την θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν θα προκαλέσει έκπληξη εάν οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ εξομαλυνθούν πολύ πιο γρήγορα από ότι έχει προβλεφθεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών