Εάν αξιολογηθεί η στρατηγική της Ελλάδος και της Τουρκίας των τελευταίων ετών διαπιστώνει ότι με διπλωματικούς όρους η Τουρκία – ίσως γιατί έχει σταθερή κυβέρνηση – έχει επιδείξει μεγαλύτερη εξωστρέφεια και συνέπεια στις διεκδικήσεις και παρεμβάσεις της.
Η Ελλάδα αντιθέτως έχει αποδειχθεί κατώτερη των περιστάσεων με όρους εξωτερικής πολιτικής καθώς η Συμφωνία των Πρεσπών για την Βόρεια Μακεδονία τελικά έμεινε στα χαρτιά, υιοθετήθηκε από ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ πλέον ως κυβέρνηση αλλά στην πράξη οι προκλητικές συμπεριφορές των σκοπιανών συνεχίζονται.
Υπήρξε λοιπόν μια ανακολουθία μεταξύ της απαίτησης της κοινωνίας για καθαρή λύση και της επιλογής των δύο κυβερνήσεων που αποδέχθηκαν τελικά την συμφωνία των Πρεσπών η οποία είναι ιστορική παρωδία.
Ο κίνδυνος επανάληψης της ανακολουθίας της Ελλάδος
Ο κίνδυνος να επαναληφθεί η ανακολουθία της Ελλάδος, δηλαδή άλλα να δηλώνουν οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και άλλα τελικώς να συμφωνούνται με την Τουρκία δεν πρέπει να θεωρηθεί αμελητέος.
Η Τουρκία άνοιξε τρία πεδία και δυστυχώς για την ελληνική διπλωματία καθίσταται ουραγός των εξελίξεων.
Τα τρία πεδία είναι
1)Το μόνιμο πρόβλημα που ονομάζεται Κυπριακό.
Η Τουρκία έχει προτείνει την δημιουργία δύο ανεξάρτητων κρατών κάτι που προφανώς δεν επιθυμεί η ελληνοκυπριακή πλευρά.
2)Με την Γαλάζια Πατρίδα η Τουρκία συστηματοποιεί τις διεκδικήσεις της στο Ανατολικό Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι τούρκοι υποστηρίζουν καμία συμφωνία με την Ελλάδα δεν μπορεί να υπάρξει εάν δεν αναγνωριστεί στην Τουρκία πρόσβαση στο Αιγαίο.
Έχει μεγάλη σημασία αυτή η στρατηγική των Τούρκων καθώς και στις διμερείς επαφές αλλά και στην διεθνή διάσκεψη που προτείνουν…ο στόχος τους είναι κοινός… η Τουρκία με την μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή στο Αιγαίο δεν μπορεί να περιορίζεται σε μια λωρίδα θάλασσας.
3)Η Τουρκία άνοιξε και τρίτο θέμα με την Δυτική Θράκη.
Κανείς δεν κατανόησε τι έκανε ο Cavusoglu ο τούρκος υπουργός εξωτερικών, ακόμη και με το πρόσχημα της ιδιωτικής επίσκεψης ανέδειξε το θέμα και το έβαλε στην διπλωματική ατζέντα.
Ποια ήταν η απάντηση της Ελλάδος σε όλα αυτά;
Μια ρητορική ότι η Τουρκία έχει μαξιμαλιστικές στρατηγικές, επεκτατικές και προκλητικές στο Αιγαίο και δεν συζητείται οποιαδήποτε αλλαγή του status quo;
Είναι έτσι όμως τα πράγματα;
Πίσω από τις 25 συμφωνίες αλλά οι βασικές διαφορές παραμένουν
Όσον αφορά τα αποτελέσματα της επίσκεψης Cavusoglu στην Ελλάδα, συμφωνήθηκε ένας οδικός χάρτης που περιέχει 25 άρθρα για συγκεκριμένη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών σε ένα ευρύ φάσμα τομέων, από τον τουρισμό, την υγεία, το περιβάλλον έως το εμπόριο.
Οι βασικές διαφορές παρέμειναν.
Η Τουρκία θέλει ένα δίκαιο μερίδιο των εσόδων στην Ανατολική Μεσόγειο για όλα τα μέρη.
Υπό αυτήν την έννοια, πιστεύει ότι μπορούν να ξεκινήσουν διμερείς συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας εκτός από τη διεθνή διάσκεψη που προτείνει η Τουρκία.
Στην Κύπρο, τέθηκε επίσης στο προσκήνιο μια λύση δύο κρατών, καθώς και ζητήματα που υπήρξαν εδώ και πολύ καιρό, όπως η αναγνώριση των δικαιωμάτων των Τούρκων – η Ελλάδα αναγνωρίζει μόνο θρησκευτική μειονότητα - της Δυτικής Θράκης. Τα θέματα της δίκαιης κατανομής των πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο από τις δύο χώρες και τα δικαιώματα της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου – κατεχόμενη βόρεια Κύπρος - βάσει του διεθνούς δικαίου τέθηκαν επίσης από την τουρκική αντιπροσωπεία.
Η τουρκική πλευρά πρότεινε να υπάρξουν διμερείς συναντήσεις στο περιθώριο της Διεθνούς Διάσκεψης της Ανατολικής Μεσογείου, επειδή η Τουρκία πιστεύει ότι η επίλυση του ζητήματος της κατανομής εισοδήματος στην Ανατολική Μεσόγειο θα μπορούσε να λύσει πολλά ζητήματα.
Η περίπτωση της Δυτικής Θράκης
Η γενική εντύπωση στην ελληνική πλευρά είναι ότι η μουσουλμανική κοινότητα στη Δυτική Θράκη, θεωρεί την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των απογόνων της Τουρκίας σε σχέση με το καθεστώς της «μουσουλμανικής μειονότητας» με τη συμφωνία της Λωζάνης ως μέρος μιας εμμονής και απειλής.
Για την Τουρκία η μουσουλμανική μειονότητα δεν είναι μόνο θρησκευτική αλλά και εθνική καθώς τους θεωρούν Τούρκους.
Η Τουρκία ωστόσο αποκάλυψε την ατζέντα της, θέλει να αναδείξει το ζήτημα της μειονότητας στην δυτική Θράκη προφανώς για να το διαπραγματευτεί με άλλα θέματα.
Κατά την Daily Sabah δεκατρία χρόνια έχουν περάσει από τότε που οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εναντίον της Ελλάδος σχετικά με τη χορήγηση δικαιωμάτων για περισσότερους από 100.000 Τούρκους – μουσουλμάνους καθεστώτος μειονότητας.
Όλες αυτές οι αποφάσεις δεν αναγνωρίζονται ακόμη από την Ελλάδα και δεν εφαρμόζονται από τα τοπικά δικαστήρια.
Η Τουρκία αναβαθμίζεται
Η συνάντηση Erdogan του τούρκου Προέδρου και του Biden του αμερικανού Προέδρου στις 14 Ιουνίου 2021, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη.
Υπό το φως αυτών των δεδομένων, η πρόθεση της Τουρκίας είναι να κάνει ένα νέο ξεκίνημα με τις ΗΠΑ.
Μάλιστα ο Erdogan έχει ξεκινήσει τους διπλωματικούς ελιγμούς και ανέφερε ότι πιστεύει ότι η συνάντηση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Biden κατά την επικείμενη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ θα σηματοδοτήσει την «αρχή μιας νέας εποχής».
Ένα από τα σημεία τριβής των Τούρκων με τους αμερικανούς είναι η υποστήριξη που παρέχουν οι ΗΠΑ στη βόρεια Συρία ειδικά στις κουρδικές οργανώσεις PKK και YPG.
Ήταν λοιπόν στο ραντάρ της Άγκυρας ο διοικητής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ (CENTCOM) Frank McKenzie, ο οποίος προηγουμένως χαρακτήρισε τις ομάδες αυτές ως σημαντικό σύμμαχο των ΗΠΑ».
Στην Συρία δρα η όντως τρομοκρατική οργάνωση Daesh παρακλάδι της Al Qaida, ωστόσο εδώ και πολλά χρόνια οι αμερικανοί υποστηρίζουν τις κουρδικές ομάδες.
Για την Τουρκία το καθεστώς αυτό αποτελεί αιτία μεγάλης αντιπαράθεσης.
Μια από τις βασικές συνομιλίες που θα επηρεάσουν όλες αυτές τις εξελίξεις θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη μεταξύ του Biden και του Ρώσου προέδρου Putin μετά τη σύνοδο κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ.
Η Άγκυρα θα παρακολουθεί στενά τα αποτελέσματα αυτής της συνάντησης, η οποία θα επηρεάσει όχι μόνο τις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ αλλά και τις σχέσεις με περιφερειακές δυνάμεις. Τα αποτελέσματα αυτής της συνάντησης θα επηρεάσουν τις πολιτικές και την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας στην περιοχή, ιδίως στη Συρία, τη Λιβύη, την Ανατολική Μεσόγειο και τον Καύκασο.
Έρχεται διαφοροποίηση διπλωματικής στρατηγικής;
Ορισμένοι δεν αποκλείουν ότι θα υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, μια περιφερειακή δύναμη που δεν μπορεί να αγνοηθεί ούτε από την Ρωσία, ούτε από τις ΗΠΑ.
Υπό αυτήν την έννοια, είναι πιθανό να πραγματοποιηθεί άλλη συνάντηση μεταξύ του Erdogan και του Putin αμέσως μετά τις συνομιλίες Erdogan – Putin και Biden.
H Τουρκία θέλει να διατηρήσει την καλή συνεργασία με την Ρωσία αλλά δεν θέλει να απομακρυνθεί από το ΝΑΤΟ ή τις ΗΠΑ.
Η εξίσωση για την Τουρκία είναι δύσκολη αλλά είναι σημαντικό να λεχθεί ότι μεταξύ των θεμάτων που θα συζητήσουν Biden και Putin θα είναι η Τουρκία… αυτή η εξέλιξη από μόνη της αναβαθμίζει τον περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών