Το παζάρι για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Η Άγκυρα καθαρίζει τάχιστα τον δρόμο για την απόκτηση των F-16. Εντός των επόμενων ημερών, η Τουρκία αναμένεται να στείλει στην Ουάσινγκτον την τελική πράξη επικύρωσης της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, τώρα που ο Τούρκος πρόεδρος την υπέγραψε. Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το Reuters, το έγγραφο θα μπορούσε να κατατεθεί ήδη από την Παρασκευή (26/1/2024), σηματοδοτώντας το τελευταίο βήμα σε μια διαδικασία που ξεκίνησε το 2022.
Έπειτα από 20 μήνες… παζαριού (όπου ο Erdogan έχει αποδείξει ότι έχει εξαιρετικές ικανότητες), η Τουρκία κινήθηκε γρήγορα αυτή την εβδομάδα για να επικυρώσει το αίτημα της Σουηδίας για την ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τους επίσημους κανόνες του ΝΑΤΟ, το τελικό έγγραφο της διαδικασίας -η πράξη επικύρωσης- πρέπει να κατατεθεί στα αρχεία του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών στην Ουάσινγκτον.
Τόσο ο Erdogan όσο και μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου είχαν συνδέσει προηγουμένως την τελική έγκριση της Σουηδίας από την Άγκυρα με την πώληση F-16 της Lockheed Martin και κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία, συνολικής αξίας 20 δισ. δολ.
Λίγο μετά την ψηφοφορία του τουρκικού κοινοβουλίου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Joe Biden, έστειλε επιστολή στους επικεφαλής των βασικών επιτροπών του Καπιτωλίου για να τους ενημερώσει για την πρόθεσή του να ξεκινήσει την επίσημη διαδικασία κοινοποίησης για την πώληση των F-16 μόλις η Άγκυρα ολοκληρώσει τη διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία δήλωσε στο Reuters την Πέμπτη (25/1/2024) ότι αναμένει από την Ουάσινγκτον να κάνει γρήγορα βήματα προς την κατεύθυνση της έγκρισης της πώλησης από το αμερικανικό Κογκρέσο, με το State Department να στέλνει αμέσως την επίσημη κοινοποίηση στο Κογκρέσο.
Οι εγγυήσεις για την Ελλάδα
Αυτό που παραμένει ως εκκρεμότητα είναι να υπάρξει μία επιστολή από την Τουρκία, που θα επιβεβαιώνει ότι τα F-16 δεν θα χρησιμοποιηθούν για επιθετικούς λόγους και κυρίως εναντίον της Ελλάδας. Ωστόσο, θα πρόκειται για μια δέσμευση χωρίς νομικό χαρακτήρα.
Η εφημερίδα «New York Times» μιλά για φερόμενο έγγραφο της Τουρκίας προς το State Department, σύμφωνα με το οποίο ο τουρκικός στρατός δεσμεύεται να αποκλιμακώσει τυχόν εντάσεις με την Ελλάδα στο Αιγαίο. Αφορμή για το έγγραφο, το οποίο επικαλείται Αμερικανός αξιωματούχος, είναι η επιστολή που έστειλε ο Biden σε τέσσερα ανώτερα μέλη του Κογκρέσου την Τετάρτη (24/1/2024) καλώντας τους να εγκρίνουν γρήγορα την πώληση των F-16 στην Τουρκία, μετά την ψηφοφορία από το τουρκικό κοινοβούλιο να επιτρέψει στη Σουηδία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
«Κάθε χώρα έχει την ελευθερία να τις ερμηνεύσει με τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο για την ίδια. Δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είναι μια απόλυτη κατοχύρωση σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα» σχολίασε ο Παναγιώτης Ιωακειμίδης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, μιλώντας στην ΕΡΤ. Και όπως είπε «αυτή η εξέλιξη θίγει και το τι θα γίνει με τον εναέριο χώρο: το αν θα παραμείνουμε στο καθεστώς που έχουμε σήμερα, το οποίο ερμηνεύεται διαφορετικά από τις δύο πλευρές και που πάντως αποτελεί μία κατά κάποιο τρόπο διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών, που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Κόκκινη γραμμή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτσάκη, ήταν τα F-16 που θα προμηθευτεί η Τουρκία να μην χρησιμοποιηθούν στο Αιγαίο.
«Θέλω να είμαι απολύτως σαφής. Δεν θα δεχτούμε επιθετικές ενέργειες που παραβιάζουν την κυριαρχία μας και τα εδαφικά μας δικαιώματα. Αυτές περιλαμβάνουν υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά, οι οποίες πρέπει να σταματήσουν αμέσως», είχε πει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην Κοινή Σύνοδο της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ τον Μάιο του 22.
Η αλήθεια είναι πως ο Erdogan έχει διαβεβαιώσει την ελληνική πλευρά για τις… αγαθές προθέσεις του. «Με τίποτα δεν υπάρχει περίπτωση να χρησιμοποιηθούν τα F-16 προς αυτή την κατεύθυνση (εναντίον της Ελλάδας) όπως δεν συνέβη και μέχρι τώρα. Για το ζήτημα της άφιξης των F-16, την Ελλάδα και τη "Βόρεια Κύπρο", κάναμε μια συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Εμείς δεν έχουμε στόχο να κερδίσουμε εχθρούς» είχε πει ο Τούρκος πρόεδρος τον Ιούλιο του ’23.
Επίσης, όμως, ο Erdogan έχει αποδείξει πως μπορεί να χρησιμοποιήσει τις… αγαθές προθέσεις του, προς όφελος της χώρας του... Άλλωστε ο ίδιος έχει μια μοναδική ικανότητα στο παζάρι.
Erdogan: Περιμένουμε την απόφαση του αμερικανικού Κογκρέσου για τα F-16
Κατά την έξοδό του από την προσευχή της Παρασκευής στην Κωνσταντινούπολη, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι «το Κοινοβούλιο μας, μετά την υπόσχεση που μας δόθηκε, ψήφισε δόξα τω Θεώ με συντριπτική πλειοψηφία». Ο ίδιος συνέχισε: «Μου ήρθε χθες (σ.σ. ο νόμος για την κύρωση του πρωτοκόλλου ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ). Το υπέγραψα και δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το βράδυ. Την προηγούμενη ημέρα, ο Biden έστειλε γραπτή εντολή -τρόπον τινά- τόσο στη Βουλή των Αντιπροσώπων όσο και στα άλλο Κοινοβούλιο (sic), εκφράζοντας το αίτημα του να προχωρήσουν τα κοινοβούλιά τους το συντομότερο δυνατό».
Περιμένουμε, είπε ο Τούρκος πρόεδρος, επισημαίνοντας ότι «το αποτέλεσμα που θα προκύψει από εκεί το συντομότερο δυνατό θα μας επιτρέψει να ξεκινήσουμε τη διαδικασία αποστολής των F-16 στην Τουρκία, καθώς και όλη τη διαδικασία επισκευής και συντήρησης».
Εν τω μεταξύ, «θέμα χρόνου» φαίνεται πως είναι η αποστολή από το State Department της επίσημης επιστολής για την έγκριση πώλησης των F-35 στην Ελλάδα, που έχει καθυστερήσει σημαντικά. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η χώρα μας θα αγοράσει τα μαχητικά πέμπτης γενιάς από τις ΗΠΑ και οι διαδικασίες θα γίνουν σύντομα.
Η επικοινωνία Μητσοτάκη με Blinken
Σύμφωνα με πληροφορίες η αμερικανική κυβέρνηση θα επιχειρήσει να στείλει ταυτόχρονα στο Κογκρέσο το αίτημα για το πακέτο των F-16 προς την Τουρκία και της πώλησης των F-35 προς την Ελλάδα. Κάτι τέτοιο φέρεται να είπε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Antony Blinken, στη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στα Χανιά στις αρχές του Ιανουαρίου του 2024. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο πρωθυπουργός είναι ενήμερος για όλες τις εξελίξεις. Άλλωστε υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα (λίγα 24ωρα πριν την τουρκική εθνοσυνέλευση και την επιστολή Biden στο Κογκρέσο) ο πρωθυπουργός είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Blinken…
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών