γράφει : ΜΑΡΙΝΑ ΦΟΥΝΤΑ
Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της Ευρωζώνης επιχειρεί να αποκωδικοποιήσει, μέσω μιας ολιστικής προσέγγισης, ο διεθνούς φήμης μεγαλοεπενδυτής George Soros.
Λαμβάνοντας υπόψη ένα ευρύτερο πλαίσιο, πολύ μεγαλύτερο από τα στενά συχνά όρια των διεθνών αγορών, ένα πλαίσιο που αναλύει τον τρόπο σκέψης και δράσης, όσον αφορά σε θέματα οικονομικής διακυβέρνησης, προειδοποιεί για τους κινδύνους που συνεχίζουν να απειλούν την Ευρωζώνη, την ευρωπαϊκή οικονομία, το ευρώ.
H βασική προσέγγιση του Soros εστιάζει σε ένα ζητούμενο: Στην ανάγκη για αλλαγές στην Ευρωζώνη, στη διαδικασία αυτή καθεαυτή της αλλαγής και όχι στο τελικό αποτέλεσμα.
Όπως υποστηρίζει χαρακτηριστικά, πίσω από το αόρατο χέρι των διεθνών αγορών βρίσκεται πάντα το αόρατο χέρι της πολιτικής. Όταν μια... φούσκα ξεσπά, η αλληλεπίδραση μεταξύ πολιτικής και οικονομίας κορυφώνεται.
"Παρακολουθώ την πορεία της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους από το ξέσπασμά της... από την πρώτη της ημέρα...", σχολιάζει ο Soros. Τι πιστεύει, τι προβλέπει και τι προτείνει για το μέλλον; Σύμφωνα με τις δεκάδες εμπεριστατωμένες αναλύσεις του, η ευρωπαϊκή κρίση χρέους είναι αποτέλεσμα της ισχυρής αλληλεπίδρασης μεταξύ χρηματοοικονομικών και πολιτικών διαδικασιών, η οποία περιλαμβάνει επίσης ιστορικές, πολιτιστικές, νομικές και ηθικές πτυχές.
Κατά τον Soros, ο σχεδιασμός του ευρώ κρίνεται ανεπαρκής, ελλιπής και με μεγάλες ατέλειες. Η Ευρωζώνη δεν συνιστά μια ολοκληρωμένη ένωση. Μπορεί να έχει κοινή κεντρική τράπεζα, αλλά δεν έχει ενιαίο υπουργείο Οικονομικών... Με το ευρώ, τα κρατικά ομόλογα των κρατών μελών βρέθηκαν άκρως εκτεθειμένα μπροστά στον κίνδυνο της χρεοκοπίας. Με την αποστολή για τύπωμα χρήματος να βρίσκεται στα χέρια της ΕΚΤ, τα ευρωπαϊκά κράτη καθίστανται τριτοκοσμικές χώρες, ανήμπορες να δανειστούν. Πρόκειται για ένα γεγονός που έγινε αντιληπτό από τις διεθνείς αγορές μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη.
Tι συνέβη στην Ευρωζώνη, κατά το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008; Όπως σχολιάζει ο Soros, αμέσως μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, οι Ευρωπαίοι έσπευσαν να διαμηνύσουν πως καμία συστημικής σημασίας τράπεζα δεν θα αφεθεί στην τύχη της. Τότε ήταν που η Γερμανίδα Καγκελάριος Α. Μerkel επέμενε πως η υποχρέωση για τη διάσωση μιας τράπεζας πρέπει να συνιστά υπόθεση εθνική και όχι πανευρωπαϊκή. Αυτή ήταν η απαρχή της ευρωπαϊκής κρίσης, αλλά οι αγορές το αντιλήφθηκαν μετά από αρκετό καιρό! Μόνο όταν η Ελλάδα κινδύνευσε, οι διεθνείς αγορές αντιλήφθηκαν πως πράγματι η χώρα μπορεί να οδηγηθεί στη χρεοκοπία... Kαι τότε, κορυφώθηκαν οι ανησυχίες για τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας και γεννήθηκαν φόβοι για το σύνολο της Ευρωζώνης. Η ευρωπαϊκή κρίση έπρεπε να αντιμετωπιστεί, αλλά τα κατάλληλα εργαλεία δεν υπήρχαν.
Κατά τον Soros, η Ελλάδα παραβίασε πολλές φορές τους ευρωπαϊκούς κανόνες, όσον αφορά στη δημοσιονομική της κατάσταση. Τα λάθη ήταν συστημικά..
Η ευρωπαϊκή κρίση δεν έχει τελειώσει... Αυτό έγινε αντιληπτό ακόμη και από την πορεία της προεκλογικής εκστρατείας στη Γερμανία: Θέματα οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωζώνη ούτε καν συζητήθηκαν! Η ευρωπαϊκή κρίση μεταμόρφωσε την Ευρωζώνη σε κάτι τελείως διαφορετικό από ότι ήταν. Από μια εθελοντικής φύσεως ισότιμη ένωση μετεξελίχθηκε σε μια ένωση πλήρως ανισομερής, διχασμένη σε πιστωτές και δανειζόμενους. Η σχέση αυτή μπορεί να αποδειχθεί μοιραία όχι μόνο για την Ευρωζώνη, αλλά και για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
"Μόνο οι πιστώστριες χώρες βρίσκονται σε θέση να αποτρέψουν την κατάρρευση του ευρώ, ωστόσο δεν εμφανίζονται να έχουν αυτή την πρόθεση", υποστηρίζει μεταξύ άλλων ο Soros. Oι αιτίες για αυτή την απροθυμία, όπως εξηγεί, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Στους πολιτικούς παράγοντες και στους χρηματοοικονομικούς παράγοντες. Οι πολιτικοί λόγοι πηγάζουν από την ηγεμονική συμπεριφορά της Γερμανίας και την τακτική οι Βρυξέλλες να πρέπει να πάρουν την άδεια του Βερολίνου, προτού λάβουν μια σοβαρή απόφαση. Στο χρηματοοικονομικό μέτωπο, η τακτική της λιτότητας κρίνεται τουλάχιστον αντιπαραγωγική... Η Ευρωζώνη μπορεί να ανακάμπτει, αλλά το χάσμα μεταξύ των ισχυρών οικονομιών και των αντίστοιχων αδύναμων παραμένει... Με κίνδυνο να διευρυνθεί έτι περαιτέρω.
Τι πρέπει να γίνει όμως από εδώ και πέρα στην Ευρωζώνη, προκειμένου να μπει φρένο στην κρίση χρέους; Ο Soros προτείνει:
- Αναγνώριση των μέχρι τώρα λαθών και αδυναμιών.
- Διόρθωση των λαθών και αδυναμιών αυτών.
Στην τρέχουσα συγκυρία, μόνο η Γερμανία διαθέτει την απαραίτητη ισχύ για να ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία. Τη δεδομένη στιγμή, το Βερολίνο μπορεί να οδηγήσει την Ευρωζώνη μακριά από την κρίση.
Αλλά η αναγνώριση και η παραδοχή των λαθών δεν αποτελούσε ποτέ μια εύκολη υπόθεση...
Αν η Γερμανία αποτύχει, τότε την Ευρωζώνη την περιμένουν τα χειρότερα, προειδοποιεί ο Soros.
www.bankingnews.gr
H βασική προσέγγιση του Soros εστιάζει σε ένα ζητούμενο: Στην ανάγκη για αλλαγές στην Ευρωζώνη, στη διαδικασία αυτή καθεαυτή της αλλαγής και όχι στο τελικό αποτέλεσμα.
Όπως υποστηρίζει χαρακτηριστικά, πίσω από το αόρατο χέρι των διεθνών αγορών βρίσκεται πάντα το αόρατο χέρι της πολιτικής. Όταν μια... φούσκα ξεσπά, η αλληλεπίδραση μεταξύ πολιτικής και οικονομίας κορυφώνεται.
"Παρακολουθώ την πορεία της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους από το ξέσπασμά της... από την πρώτη της ημέρα...", σχολιάζει ο Soros. Τι πιστεύει, τι προβλέπει και τι προτείνει για το μέλλον; Σύμφωνα με τις δεκάδες εμπεριστατωμένες αναλύσεις του, η ευρωπαϊκή κρίση χρέους είναι αποτέλεσμα της ισχυρής αλληλεπίδρασης μεταξύ χρηματοοικονομικών και πολιτικών διαδικασιών, η οποία περιλαμβάνει επίσης ιστορικές, πολιτιστικές, νομικές και ηθικές πτυχές.
Κατά τον Soros, ο σχεδιασμός του ευρώ κρίνεται ανεπαρκής, ελλιπής και με μεγάλες ατέλειες. Η Ευρωζώνη δεν συνιστά μια ολοκληρωμένη ένωση. Μπορεί να έχει κοινή κεντρική τράπεζα, αλλά δεν έχει ενιαίο υπουργείο Οικονομικών... Με το ευρώ, τα κρατικά ομόλογα των κρατών μελών βρέθηκαν άκρως εκτεθειμένα μπροστά στον κίνδυνο της χρεοκοπίας. Με την αποστολή για τύπωμα χρήματος να βρίσκεται στα χέρια της ΕΚΤ, τα ευρωπαϊκά κράτη καθίστανται τριτοκοσμικές χώρες, ανήμπορες να δανειστούν. Πρόκειται για ένα γεγονός που έγινε αντιληπτό από τις διεθνείς αγορές μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη.
Tι συνέβη στην Ευρωζώνη, κατά το ξέσπασμα της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008; Όπως σχολιάζει ο Soros, αμέσως μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, οι Ευρωπαίοι έσπευσαν να διαμηνύσουν πως καμία συστημικής σημασίας τράπεζα δεν θα αφεθεί στην τύχη της. Τότε ήταν που η Γερμανίδα Καγκελάριος Α. Μerkel επέμενε πως η υποχρέωση για τη διάσωση μιας τράπεζας πρέπει να συνιστά υπόθεση εθνική και όχι πανευρωπαϊκή. Αυτή ήταν η απαρχή της ευρωπαϊκής κρίσης, αλλά οι αγορές το αντιλήφθηκαν μετά από αρκετό καιρό! Μόνο όταν η Ελλάδα κινδύνευσε, οι διεθνείς αγορές αντιλήφθηκαν πως πράγματι η χώρα μπορεί να οδηγηθεί στη χρεοκοπία... Kαι τότε, κορυφώθηκαν οι ανησυχίες για τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας και γεννήθηκαν φόβοι για το σύνολο της Ευρωζώνης. Η ευρωπαϊκή κρίση έπρεπε να αντιμετωπιστεί, αλλά τα κατάλληλα εργαλεία δεν υπήρχαν.
Κατά τον Soros, η Ελλάδα παραβίασε πολλές φορές τους ευρωπαϊκούς κανόνες, όσον αφορά στη δημοσιονομική της κατάσταση. Τα λάθη ήταν συστημικά..
Η ευρωπαϊκή κρίση δεν έχει τελειώσει... Αυτό έγινε αντιληπτό ακόμη και από την πορεία της προεκλογικής εκστρατείας στη Γερμανία: Θέματα οικονομικής διακυβέρνησης στην Ευρωζώνη ούτε καν συζητήθηκαν! Η ευρωπαϊκή κρίση μεταμόρφωσε την Ευρωζώνη σε κάτι τελείως διαφορετικό από ότι ήταν. Από μια εθελοντικής φύσεως ισότιμη ένωση μετεξελίχθηκε σε μια ένωση πλήρως ανισομερής, διχασμένη σε πιστωτές και δανειζόμενους. Η σχέση αυτή μπορεί να αποδειχθεί μοιραία όχι μόνο για την Ευρωζώνη, αλλά και για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
"Μόνο οι πιστώστριες χώρες βρίσκονται σε θέση να αποτρέψουν την κατάρρευση του ευρώ, ωστόσο δεν εμφανίζονται να έχουν αυτή την πρόθεση", υποστηρίζει μεταξύ άλλων ο Soros. Oι αιτίες για αυτή την απροθυμία, όπως εξηγεί, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Στους πολιτικούς παράγοντες και στους χρηματοοικονομικούς παράγοντες. Οι πολιτικοί λόγοι πηγάζουν από την ηγεμονική συμπεριφορά της Γερμανίας και την τακτική οι Βρυξέλλες να πρέπει να πάρουν την άδεια του Βερολίνου, προτού λάβουν μια σοβαρή απόφαση. Στο χρηματοοικονομικό μέτωπο, η τακτική της λιτότητας κρίνεται τουλάχιστον αντιπαραγωγική... Η Ευρωζώνη μπορεί να ανακάμπτει, αλλά το χάσμα μεταξύ των ισχυρών οικονομιών και των αντίστοιχων αδύναμων παραμένει... Με κίνδυνο να διευρυνθεί έτι περαιτέρω.
Τι πρέπει να γίνει όμως από εδώ και πέρα στην Ευρωζώνη, προκειμένου να μπει φρένο στην κρίση χρέους; Ο Soros προτείνει:
- Αναγνώριση των μέχρι τώρα λαθών και αδυναμιών.
- Διόρθωση των λαθών και αδυναμιών αυτών.
Στην τρέχουσα συγκυρία, μόνο η Γερμανία διαθέτει την απαραίτητη ισχύ για να ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία. Τη δεδομένη στιγμή, το Βερολίνο μπορεί να οδηγήσει την Ευρωζώνη μακριά από την κρίση.
Αλλά η αναγνώριση και η παραδοχή των λαθών δεν αποτελούσε ποτέ μια εύκολη υπόθεση...
Αν η Γερμανία αποτύχει, τότε την Ευρωζώνη την περιμένουν τα χειρότερα, προειδοποιεί ο Soros.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών