γράφει : ΜΑΡΙΝΑ ΦΟΥΝΤΑ
Η Ευρωζώνη πρέπει να διδαχθεί από το παράδειγμα των ΗΠΑ και τις δράσεις του 2009
Τον δρόμο για την εξυγίανση των ισολογισμών των ευρωπαϊκών τραπεζών και την ανάκτηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ευρωζώνη δείχνει το Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων των ΗΠΑ (CFR - Council On Foreign Relations).
Με ποιο τρόπο; Σύμφωνα με το CFR, αυτό που πρέπει να κάνει η Ευρωζώνη είναι να αντλήσει διδάγματα από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση και να μιμηθεί τα μέτρα που υιοθέτηθηκαν πριν από μερικά χρόνια για τη θωράκιση των αμερικανικών τραπεζών.
Το πρόβλημα
Οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να ισχυροποιήσουν τους ισολογισμούς των τραπεζών τους, αλλά ούτε και να εξυγιάνουν ουσιαστικά τις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Βασικό πρόβλημα παραμένει η υψηλή αλληλεξάρτηση κρατών - τραπεζών, παρά το γεγονός πως πληθαίνουν οι φωνές εκείνες που κάνουν λόγο για άμεσο σπάσιμο αυτής της σύνδεσης.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες διαθέτουν ακόμη υψηλή έκθεση σε κρατικά ομόλογα. Η αξία των ομολόγων αυτών ωστόσο υποχωρεί, στη σκιά των φόβων πως θα χρειαστεί οι κυβερνήσεις να διασώσουν τις τράπεζές τους. Τράπεζες και κυβερνήσεις αποδυναμώνονται λόγω της υψηλής και αμφίδρομης έκθεσής τους.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες επιχειρούν να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους μέσω αυξήσεων κεφαλαίου. Την ίδια ώρα όμως στα ύψη παραμένει η αβεβαιότητα για την ποιότητα που εμφανίζουν τα στοιχεία ενεργητικού τους.
Οι τράπεζες μειώνουν ολοένα και περισσότερο τις χορηγήσεις, γεγονός που αυτόματα μεταφράζεται σε αποδυνάμωση της πραγματικής οικονομίας.
Η ατελής λύση της ΕΚΤ
Η ΕΚΤ προσδοκά πως ο επικείμενος, αυστηρότερος γύρος των stress tests των ευρωπαϊκών τραπεζών θα επαναφέρει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Οι ισχυρότερες τράπεζες θα επιβεβαιώσουν την ισχύ τους, ενώ οι αδύναμες θα υποχρεωθούν να προχωρήσουν σε ανακεφαλαιοποίηση.
Οι ευρωπαϊκές τραπεζικές αρχές έχουν και στο παρελθόν διεξάγει "τεστ αντοχής" των τραπεζών τους, χωρίς ωστόσο απτά και ηχηρά αποτελέσματα.
Η γαλλο-βελγική τράπεζα Dexia μπορεί να πέρασε με επιτυχία τα stress tests της EBA το 2011, ωστόσο λίγο καιρό αργότερα βρέθηκε στο χείλος της καταστροφής και χρειάστηκε κρατική στήριξη...
Το 2012 τέθηκε σε ισχύ ο μηχανισμός στήριξης της ΕΕ, ο ESM.
Που έγκειται όμως το πραγματικό πρόβλημα; Πως ούτε οι εθνικές κυβερνήσεις, ούτε ο ESM, αποτελούν ένα αποτελεσματικό στήριγμα - εργαλείο για τις τράπεζες που δεν είναι σε θέση να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές. Αν μια κυβέρνηση παράσχει στήριξη στις τράπεζές της, τότε το δημόσιο χρέος εκτινάσσεται στα ύψη, ενώ ο ESM δεν έχει δικαιοδοσία να ανακεφαλαιοποιεί απευθείας μια τράπεζα. Αντίθετα, έχει τη δυνατότητα να παράσχει κεφάλαια για τραπεζικές διασώσεις στις κυβερνήσεις τους.
Η πραγματική λύση
Ευτυχώς το πρόβλημα της Ευρωζώνης και των ευρωπαϊκών τραπεζών μπορεί να θεραπευθεί. Το ΔΣ του ESM έχει συμφωνήσει στους βασικότερους όρους, ώστε να επιτραπεί μια απευθείας ανακεφαλαιοποίηση, χωρίς το εκάστοτε κράτος να κατέχει τον ρόλο του "μεσάζοντα".
Η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών μέσω του ESM αποτελεί ένα ισχυρό "όπλο" για να σπάσει η αυξημένη αλληλεξάρτηση - σύνδεση μεταξύ κρατών και τραπεζών.
Η εμπειρία της αμερικανικής κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά τη μεταχείριση των αδύναμων τραπεζών των ΗΠΑ, κατά την περίοδο 2008 - 2009 αποδεικνύει τα εξής: Τα αμερικανικά stress tests του 2009 στέφθηκαν από επιτυχία για έναν και μόνο λόγο. Γιατί βασίστηκαν στην παραδοχή πως θα είναι σκληρά, αυστηρά και πλήρως αξιόπιστα.
Η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να διορθώσει ένα πλήγμα από μια τυχόν αποτυχημένη διεξαγωγή ενός νέου γύρου stress tests. Μια τέτοια εξέλιξη θα απειλήσει όχι μόνο τις ευρωπαϊκές τράπεζες, αλλά και την ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της, αυξάνοντας αυτόματα τον κίνδυνο διάσπασης της Ευρωζώνης.
"Η Ευρώπη πρέπει να διεξάγει τα νέα stress tests, με τον ίδιο τρόπο που διεξήχθησαν στις ΗΠΑ το 2009. Με αυστηρότητα και με επαρκές και καθορισμένο ύψος δημοσίων κεφαλαίων - ήδη από πριν - για τυχόν ανακεφαλαιοποίησή τους", καταλήγει το CFR.
www.bankingnews.gr
Με ποιο τρόπο; Σύμφωνα με το CFR, αυτό που πρέπει να κάνει η Ευρωζώνη είναι να αντλήσει διδάγματα από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση και να μιμηθεί τα μέτρα που υιοθέτηθηκαν πριν από μερικά χρόνια για τη θωράκιση των αμερικανικών τραπεζών.
Το πρόβλημα
Οι Ευρωπαίοι δεν μπορούν να ισχυροποιήσουν τους ισολογισμούς των τραπεζών τους, αλλά ούτε και να εξυγιάνουν ουσιαστικά τις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Βασικό πρόβλημα παραμένει η υψηλή αλληλεξάρτηση κρατών - τραπεζών, παρά το γεγονός πως πληθαίνουν οι φωνές εκείνες που κάνουν λόγο για άμεσο σπάσιμο αυτής της σύνδεσης.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες διαθέτουν ακόμη υψηλή έκθεση σε κρατικά ομόλογα. Η αξία των ομολόγων αυτών ωστόσο υποχωρεί, στη σκιά των φόβων πως θα χρειαστεί οι κυβερνήσεις να διασώσουν τις τράπεζές τους. Τράπεζες και κυβερνήσεις αποδυναμώνονται λόγω της υψηλής και αμφίδρομης έκθεσής τους.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες επιχειρούν να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους μέσω αυξήσεων κεφαλαίου. Την ίδια ώρα όμως στα ύψη παραμένει η αβεβαιότητα για την ποιότητα που εμφανίζουν τα στοιχεία ενεργητικού τους.
Οι τράπεζες μειώνουν ολοένα και περισσότερο τις χορηγήσεις, γεγονός που αυτόματα μεταφράζεται σε αποδυνάμωση της πραγματικής οικονομίας.
Η ατελής λύση της ΕΚΤ
Η ΕΚΤ προσδοκά πως ο επικείμενος, αυστηρότερος γύρος των stress tests των ευρωπαϊκών τραπεζών θα επαναφέρει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Οι ισχυρότερες τράπεζες θα επιβεβαιώσουν την ισχύ τους, ενώ οι αδύναμες θα υποχρεωθούν να προχωρήσουν σε ανακεφαλαιοποίηση.
Οι ευρωπαϊκές τραπεζικές αρχές έχουν και στο παρελθόν διεξάγει "τεστ αντοχής" των τραπεζών τους, χωρίς ωστόσο απτά και ηχηρά αποτελέσματα.
Η γαλλο-βελγική τράπεζα Dexia μπορεί να πέρασε με επιτυχία τα stress tests της EBA το 2011, ωστόσο λίγο καιρό αργότερα βρέθηκε στο χείλος της καταστροφής και χρειάστηκε κρατική στήριξη...
Το 2012 τέθηκε σε ισχύ ο μηχανισμός στήριξης της ΕΕ, ο ESM.
Που έγκειται όμως το πραγματικό πρόβλημα; Πως ούτε οι εθνικές κυβερνήσεις, ούτε ο ESM, αποτελούν ένα αποτελεσματικό στήριγμα - εργαλείο για τις τράπεζες που δεν είναι σε θέση να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές. Αν μια κυβέρνηση παράσχει στήριξη στις τράπεζές της, τότε το δημόσιο χρέος εκτινάσσεται στα ύψη, ενώ ο ESM δεν έχει δικαιοδοσία να ανακεφαλαιοποιεί απευθείας μια τράπεζα. Αντίθετα, έχει τη δυνατότητα να παράσχει κεφάλαια για τραπεζικές διασώσεις στις κυβερνήσεις τους.
Η πραγματική λύση
Ευτυχώς το πρόβλημα της Ευρωζώνης και των ευρωπαϊκών τραπεζών μπορεί να θεραπευθεί. Το ΔΣ του ESM έχει συμφωνήσει στους βασικότερους όρους, ώστε να επιτραπεί μια απευθείας ανακεφαλαιοποίηση, χωρίς το εκάστοτε κράτος να κατέχει τον ρόλο του "μεσάζοντα".
Η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών μέσω του ESM αποτελεί ένα ισχυρό "όπλο" για να σπάσει η αυξημένη αλληλεξάρτηση - σύνδεση μεταξύ κρατών και τραπεζών.
Η εμπειρία της αμερικανικής κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά τη μεταχείριση των αδύναμων τραπεζών των ΗΠΑ, κατά την περίοδο 2008 - 2009 αποδεικνύει τα εξής: Τα αμερικανικά stress tests του 2009 στέφθηκαν από επιτυχία για έναν και μόνο λόγο. Γιατί βασίστηκαν στην παραδοχή πως θα είναι σκληρά, αυστηρά και πλήρως αξιόπιστα.
Η Ευρώπη δεν θα μπορέσει να διορθώσει ένα πλήγμα από μια τυχόν αποτυχημένη διεξαγωγή ενός νέου γύρου stress tests. Μια τέτοια εξέλιξη θα απειλήσει όχι μόνο τις ευρωπαϊκές τράπεζες, αλλά και την ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της, αυξάνοντας αυτόματα τον κίνδυνο διάσπασης της Ευρωζώνης.
"Η Ευρώπη πρέπει να διεξάγει τα νέα stress tests, με τον ίδιο τρόπο που διεξήχθησαν στις ΗΠΑ το 2009. Με αυστηρότητα και με επαρκές και καθορισμένο ύψος δημοσίων κεφαλαίων - ήδη από πριν - για τυχόν ανακεφαλαιοποίησή τους", καταλήγει το CFR.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών