Η επιλογή για την Ελλάδα είναι μεταξύ της σωστής, της βολικής και της επικίνδυνης λύσης
Υπέρ της απομείωσης του ελληνικού χρέους τάσσεται ο διάσημος αρθρογράφος των Financial Times, Martin Wolf, ο οποίος υποστηρίζει ότι αν γίνει μια σωστή μείωση του ελληνικού χρέους θα ωφελήσει τόσο την Ελλάδα όσο και την υπόλοιπη Ευρώπη.
Θα δημιουργούσε δυσκολίες.
Αλλά αυτά θα είναι μικρότερες από εκείνες που θα δημιουργηθούν από το να ρίξουν οι Ευρωπαίοι την Ελλάδα στους λύκους.
Δυστυχώς όμως, η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας μπορεί να είναι αδύνατη.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η πεποίθηση ότι η κρίση στην ευρωζώνη έχει τελειώσει είναι λάθος, τονίζει ο Wolf.
Κανείς δεν μπορεί να δηλώνει ότι τον εξέπληξε η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα.
Εν μέσω... "ανάκαμψης", η ανεργία βρίσκεται στο 26% και η ανεργία των νέων πάνω από το 50%.
Το ΑΕΠ έχει υποχωρήσει κατά 26% σε σχέση με τα επίπεδα πριν από την κρίση.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ήταν ελλειμματικό, στο 15% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2008, ενώ πλέον, από το δεύτερο εξάμηνο του 2013 είναι πλεονασματικό.
Έτσι, οι δαπάνες των Ελλήνων για αγαθά και υπηρεσίες έχουν στην πραγματικότητα μειωθεί κατά τουλάχιστον 40%.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτήν την καταστροφή, δεν είναι περίεργο ότι οι Έλληνες απέρριψαν την προηγούμενη κυβέρνηση και τις πολιτικές που, κατ 'εντολή των δανειστών, εφάρμοσε.
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να ακούσουν τους Έλληνες, οι οποίοι μίλησαν.
Και οι Έλληνες ζητούν μια νέα συμφωνία για το χρέος, η οποία θα περιλαμβάνει λιγότερη λιτότητα.
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να αποτινάξουν τις φαρισαϊκές ανοησίες.
Η πρώτη είναι ότι οι Έλληνες δανείστηκαν τα χρήματα και έτσι έχουν καθήκον να τα γυρίσουν πίσω, ότι κι αν τους κοστίσει αυτό.
Η αλήθεια, όμως, είναι ότι οι πιστωτές έχουν την ηθική ευθύνη να δανείζουν με σύνεση.
Αν αποτύχουν να κάνουν τη δέουσα επιμέλεια για τους δανειολήπτες τους, αξίζουν ό, τι πρόκειται να συμβεί.
Στην περίπτωση της Ελλάδα, η κλίμακα των εξωτερικών ελλειμμάτων, κυρίως, ήταν προφανής.
Επίσης προφανής ήταν και ο τρόπος που η ελληνική πολιτική εφαρμοζόταν.
Η δεύτερη θέση είναι ότι όταν ξέσπασε η κρίση η υπόλοιπη ευρωζώνη υπήρξε εξαιρετικά γενναιόδωρη στην Ελλάδα.
Αυτό, επίσης, είναι ψευδές.
Είναι αλήθεια ότι τα δάνεια που παρείχε η ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι τεράστια.
Αλλά αυτά δεν πήγαν προς όφελος των Ελλήνων, αλλά για να αποφευχθεί η απαξίωση των επισφαλών δανείων στην ελληνική κυβέρνηση και τις ελληνικές τράπεζες.
Μόλις το 11% των δανείων χρηματοδότησαν άμεσα τις δραστηριότητες της κυβέρνησης.
Ένα άλλο 16% πήγε για πληρωμές τόκων.
Τα υπόλοιπα πήγαν σε πράξεις κεφαλαίου διαφόρων ειδών.
Μια πιο ειλικρινής πολιτική θα ήταν να διασώσει η Ευρωζώνη τους ιδιώτες πιστωτές απ 'ευθείας.
Αλλά αυτό θα ήταν πάρα πολύ ενοχλητικό.
Όπως οι Έλληνες επισημαίνουν, η ελάφρυνση του χρέους είναι φυσιολογική.
Η Γερμανία, μια κατά συρροή χρεοκοπημένη χώρα (serial defaulter) τόσο απέναντι στο εγχώριο όσο και απέναντι στο εξωτερικό χρέος της κατά τον 20ο αιώνα, απόλαυσε απομειώσεις χρέους.
Αυτό που δεν μπορεί να πληρωθεί δεν θα πληρωθεί.
Η ιδέα ότι οι Έλληνες θα καταφέρουν μεγάλα δημοσιονομικά πλεονάσματα για μια γενιά, θα εξοφλήσουν τις κυβερνήσεις, είναι αυταπάτη.
Λοιπόν, τι πρέπει να γίνει;
Η επιλογή είναι μεταξύ της σωστής, της βολικής και της επικίνδυνης λύσης.
Όπως αναφέρει ο Reza Moghadam, πρώην επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, υποστηρίζει:
«Η Ευρώπη πρέπει να προσφέρει σημαντική ελάφρυνση του χρέους - μείωση κατά το ήμισυ του χρέους - στην Ελλάδα και μείωση κατά το ήμισυ της απαιτούμενης δημοσιονομικής ισορροπίας, σε αντάλλαγμα τις μεταρρυθμίσεις.
Αυτό θα έφερνε το χρέος ουσιαστικά κάτω από το 110% του ΑΕΠ, το οποίο οι υπουργοί της ευρωζώνης συμφώνησαν στο 2012.
Αλλά οι μειώσεις αυτές δεν θα πρέπει να γίνουν άνευ όρων.
Η καλύτερη προσέγγιση ήταν το πλαίσιο της πρωτοβουλίας «υπερχρεωμένων φτωχών χωρών» του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, η οποία ξεκίνησε το 1996.
Στο πλαίσιο αυτό, η ελάφρυνση του χρέους χορηγείται μόνο αφού η χώρα πληροί συγκεκριμένα κριτήρια με μεταρρυθμίσεις.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα είναι προς όφελος της Ελλάδας, η οποία χρειάζεται πολιτικό και οικονομικό εκσυγχρονισμό.
Η πολιτικά εύκολη προσέγγιση είναι να συνεχιστεί η επέκταση της περιόδου αποπληρωμής των ελληνικών δανείων, και να υποκρινόμαστε ότι όλα είναι καλά.
Αναμφίβολα, υπάρχουν τρόποι για τη μείωση της παρούσας αξίας των τόκων και των αποπληρωμών, χωρίς τη μείωση της ονομαστικής αξίας.
Όλα αυτά θα επιτρέψουν στην Ευρωζώνη να αποφύγει το ηθικό επιχείρημα υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους για άλλες χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση, κυρίως στην Ιρλανδία.
Ωστόσο, μια τέτοια προσέγγιση δεν μπορεί να δώσει ειλικρινή και διαφανή αποτελέσματα που είναι απολύτως αναγκαία.
Η επικίνδυνη προσέγγιση είναι να οδηγήσουν την Ελλάδα προς την χρεοκοπία.
Αυτό είναι πιθανό να δημιουργήσει μια κατάσταση στην οποία η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα μπορεί να παρέμβει και να να λειτουργεί ως κεντρική τράπεζα στην Ελλάδα.
Αυτό στη συνέχεια θα την αναγκάσει σε μια έξοδο από την Ευρωζώνη.
Το αποτέλεσμα για την Ελλάδα σίγουρα θα ήταν καταστροφικό.
Αλλά η ζημιά δεν θα είναι μόνο για την Ελλάδα.
Θα δείξει ότι η νομισματική ένωση δεν είναι μη αναστρέψιμη, αλλά απλώς ένα σκληρό μπλοκ συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Αυτό θα ήταν το χειρότερο αποτέλεσμα: Ακαμψία πολιτικών χωρίς την αξιοπιστία της νομισματικής ένωσης.
Σε κάθε μελλοντική κρίση, το ερώτημα για τη στιγμή εξόδου θα επανέρχεται.
Μια χρόνια αστάθεια θα είναι το αποτέλεσμα.
Η δημιουργία της ευρωζώνης είναι η δεύτερη χειρότερη ιδέα των μελών της.
Η διάσπασή της είναι η χειρότερη.
Η ουσία του μαθήματος είναι να αναγνωριστεί ότι η ελάφρυνση του χρέους, εξαρτάται από την επίτευξη των μεταρρυθμίσεων, καταλήγει ο Wolf.
www.bankingnews.gr
Θα δημιουργούσε δυσκολίες.
Αλλά αυτά θα είναι μικρότερες από εκείνες που θα δημιουργηθούν από το να ρίξουν οι Ευρωπαίοι την Ελλάδα στους λύκους.
Δυστυχώς όμως, η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας μπορεί να είναι αδύνατη.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η πεποίθηση ότι η κρίση στην ευρωζώνη έχει τελειώσει είναι λάθος, τονίζει ο Wolf.
Κανείς δεν μπορεί να δηλώνει ότι τον εξέπληξε η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα.
Εν μέσω... "ανάκαμψης", η ανεργία βρίσκεται στο 26% και η ανεργία των νέων πάνω από το 50%.
Το ΑΕΠ έχει υποχωρήσει κατά 26% σε σχέση με τα επίπεδα πριν από την κρίση.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ήταν ελλειμματικό, στο 15% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2008, ενώ πλέον, από το δεύτερο εξάμηνο του 2013 είναι πλεονασματικό.
Έτσι, οι δαπάνες των Ελλήνων για αγαθά και υπηρεσίες έχουν στην πραγματικότητα μειωθεί κατά τουλάχιστον 40%.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτήν την καταστροφή, δεν είναι περίεργο ότι οι Έλληνες απέρριψαν την προηγούμενη κυβέρνηση και τις πολιτικές που, κατ 'εντολή των δανειστών, εφάρμοσε.
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να ακούσουν τους Έλληνες, οι οποίοι μίλησαν.
Και οι Έλληνες ζητούν μια νέα συμφωνία για το χρέος, η οποία θα περιλαμβάνει λιγότερη λιτότητα.
Οι Ευρωπαίοι πρέπει να αποτινάξουν τις φαρισαϊκές ανοησίες.
Η πρώτη είναι ότι οι Έλληνες δανείστηκαν τα χρήματα και έτσι έχουν καθήκον να τα γυρίσουν πίσω, ότι κι αν τους κοστίσει αυτό.
Η αλήθεια, όμως, είναι ότι οι πιστωτές έχουν την ηθική ευθύνη να δανείζουν με σύνεση.
Αν αποτύχουν να κάνουν τη δέουσα επιμέλεια για τους δανειολήπτες τους, αξίζουν ό, τι πρόκειται να συμβεί.
Στην περίπτωση της Ελλάδα, η κλίμακα των εξωτερικών ελλειμμάτων, κυρίως, ήταν προφανής.
Επίσης προφανής ήταν και ο τρόπος που η ελληνική πολιτική εφαρμοζόταν.
Η δεύτερη θέση είναι ότι όταν ξέσπασε η κρίση η υπόλοιπη ευρωζώνη υπήρξε εξαιρετικά γενναιόδωρη στην Ελλάδα.
Αυτό, επίσης, είναι ψευδές.
Είναι αλήθεια ότι τα δάνεια που παρείχε η ευρωζώνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι τεράστια.
Αλλά αυτά δεν πήγαν προς όφελος των Ελλήνων, αλλά για να αποφευχθεί η απαξίωση των επισφαλών δανείων στην ελληνική κυβέρνηση και τις ελληνικές τράπεζες.
Μόλις το 11% των δανείων χρηματοδότησαν άμεσα τις δραστηριότητες της κυβέρνησης.
Ένα άλλο 16% πήγε για πληρωμές τόκων.
Τα υπόλοιπα πήγαν σε πράξεις κεφαλαίου διαφόρων ειδών.
Μια πιο ειλικρινής πολιτική θα ήταν να διασώσει η Ευρωζώνη τους ιδιώτες πιστωτές απ 'ευθείας.
Αλλά αυτό θα ήταν πάρα πολύ ενοχλητικό.
Όπως οι Έλληνες επισημαίνουν, η ελάφρυνση του χρέους είναι φυσιολογική.
Η Γερμανία, μια κατά συρροή χρεοκοπημένη χώρα (serial defaulter) τόσο απέναντι στο εγχώριο όσο και απέναντι στο εξωτερικό χρέος της κατά τον 20ο αιώνα, απόλαυσε απομειώσεις χρέους.
Αυτό που δεν μπορεί να πληρωθεί δεν θα πληρωθεί.
Η ιδέα ότι οι Έλληνες θα καταφέρουν μεγάλα δημοσιονομικά πλεονάσματα για μια γενιά, θα εξοφλήσουν τις κυβερνήσεις, είναι αυταπάτη.
Λοιπόν, τι πρέπει να γίνει;
Η επιλογή είναι μεταξύ της σωστής, της βολικής και της επικίνδυνης λύσης.
Όπως αναφέρει ο Reza Moghadam, πρώην επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, υποστηρίζει:
«Η Ευρώπη πρέπει να προσφέρει σημαντική ελάφρυνση του χρέους - μείωση κατά το ήμισυ του χρέους - στην Ελλάδα και μείωση κατά το ήμισυ της απαιτούμενης δημοσιονομικής ισορροπίας, σε αντάλλαγμα τις μεταρρυθμίσεις.
Αυτό θα έφερνε το χρέος ουσιαστικά κάτω από το 110% του ΑΕΠ, το οποίο οι υπουργοί της ευρωζώνης συμφώνησαν στο 2012.
Αλλά οι μειώσεις αυτές δεν θα πρέπει να γίνουν άνευ όρων.
Η καλύτερη προσέγγιση ήταν το πλαίσιο της πρωτοβουλίας «υπερχρεωμένων φτωχών χωρών» του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, η οποία ξεκίνησε το 1996.
Στο πλαίσιο αυτό, η ελάφρυνση του χρέους χορηγείται μόνο αφού η χώρα πληροί συγκεκριμένα κριτήρια με μεταρρυθμίσεις.
Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα είναι προς όφελος της Ελλάδας, η οποία χρειάζεται πολιτικό και οικονομικό εκσυγχρονισμό.
Η πολιτικά εύκολη προσέγγιση είναι να συνεχιστεί η επέκταση της περιόδου αποπληρωμής των ελληνικών δανείων, και να υποκρινόμαστε ότι όλα είναι καλά.
Αναμφίβολα, υπάρχουν τρόποι για τη μείωση της παρούσας αξίας των τόκων και των αποπληρωμών, χωρίς τη μείωση της ονομαστικής αξίας.
Όλα αυτά θα επιτρέψουν στην Ευρωζώνη να αποφύγει το ηθικό επιχείρημα υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους για άλλες χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση, κυρίως στην Ιρλανδία.
Ωστόσο, μια τέτοια προσέγγιση δεν μπορεί να δώσει ειλικρινή και διαφανή αποτελέσματα που είναι απολύτως αναγκαία.
Η επικίνδυνη προσέγγιση είναι να οδηγήσουν την Ελλάδα προς την χρεοκοπία.
Αυτό είναι πιθανό να δημιουργήσει μια κατάσταση στην οποία η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα μπορεί να παρέμβει και να να λειτουργεί ως κεντρική τράπεζα στην Ελλάδα.
Αυτό στη συνέχεια θα την αναγκάσει σε μια έξοδο από την Ευρωζώνη.
Το αποτέλεσμα για την Ελλάδα σίγουρα θα ήταν καταστροφικό.
Αλλά η ζημιά δεν θα είναι μόνο για την Ελλάδα.
Θα δείξει ότι η νομισματική ένωση δεν είναι μη αναστρέψιμη, αλλά απλώς ένα σκληρό μπλοκ συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Αυτό θα ήταν το χειρότερο αποτέλεσμα: Ακαμψία πολιτικών χωρίς την αξιοπιστία της νομισματικής ένωσης.
Σε κάθε μελλοντική κρίση, το ερώτημα για τη στιγμή εξόδου θα επανέρχεται.
Μια χρόνια αστάθεια θα είναι το αποτέλεσμα.
Η δημιουργία της ευρωζώνης είναι η δεύτερη χειρότερη ιδέα των μελών της.
Η διάσπασή της είναι η χειρότερη.
Η ουσία του μαθήματος είναι να αναγνωριστεί ότι η ελάφρυνση του χρέους, εξαρτάται από την επίτευξη των μεταρρυθμίσεων, καταλήγει ο Wolf.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών