Τις ομοιότητες ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αργεντινή προσπαθεί να αποτυπώσει σε άρθρο του στο Project Syndicate ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia Andres Velasco
Πέρα από μια κατεστημένη παράδοση κακών μακροοικονομικών, τι κοινό έχουν η Ελλάδα και η Αργεντινή;
Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι ήταν οι πιο μακροχρόνια αιχμάλωτοι της λεγόμενης παγίδας του μεσαίου εισοδήματος και παραμένουν στην εμβέλεια της μέχρι σήμερα.
Με χώρες στην Ασία, την Ανατολική Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική να φοβούνται ότι έχοντας φτάσει την παγκόσμια μεσαία τάξη θα μπορούσαν να κολλήσουν εκεί, η Ελλάδα και η Αργεντινή έριξαν φως στο πώς θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο.
Τις ομοιότητες ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αργεντινή κ προσπαθεί να αποτυπώσει σε άρθρο του στο Project Syndicate ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia Andres Velasco.
Όπως αναφέρει σε άρθρο του με τίτλο «Η Ελλάδα, η Αργεντινή και η παγίδα του μεσαίου εισοδήματος», μια πρόσφατη έρευνα οικονομολόγων του Bard College και της Ασιατικής Αναπτυξιακής Τράπεζας κατηγοριοποιεί την παγκόσμια οικονομία σε τέσσερις ομάδες, με τις δύο πρώτες κορυφαίες να αποτελούνται από υψηλότερο-μεσαίο εισόδημα και χώρες με υψηλό εισόδημα.
Ποιες χώρες κόλλησαν την μεγαλύτερη περίοδο στην κατηγορία του υψηλότερου-μεσαίου εισοδήματος προτού εισέλθουν στην κατηγορία του υψηλού; Σωστά μαντέψατε, παρατηρεί ο αρθρογράφος, η Ελλάδα και η Αργεντινή.
Καμιά άλλη χώρα που έφτασε σε υψηλότερο-μεσαίο εισόδημα μετά το 1950 και μετά έκανε την αλλαγή, δεν έμεινε τόσο πολύ σε αυτή την κατηγορία. Για την ακρίβεια ο μέσος χρόνος αυτής της μετάβασης ήταν 14 χρόνια σε οικονομίες όπως η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ που τους πήρε επτά χρόνια.
Τα δεδομένα της έρευνας σταματούν το 2010 αλλά η ιστορία μπορεί να είναι πολύ χειρότερη σήμερα, συνεχίζει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ η συνεχιζόμενη κρίση στην Ελλάδα έχει μειώσει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 10% από το 2010 και κατά 18% από το 2007. Πράγματι, σχολιάζει, «η Ελλάδα ίσως έχει βγει από την κατηγορία υψηλού εισοδήματος».
Από την άλλη πλευρά στην Αργεντινή το κατά κεφαλήν εισόδημα έχει αυξηθεί, αν και σε χαμηλό ποσοστό, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αλλά η χώρα ποτέ δεν υπήρξε μακριά από μια πλήρη μακροοικονομική κρίση που θα μπορούσε να μειώσει τα εισοδήματα των νοικοκυριών δραστικά.
Οπότε, προσθέτει, «μοιάζει σωστό το να συμπεραίνει κανείς ότι και οι δύο χώρες εξακολουθούν να παραμένουν στην παγίδα του μεσαίου εισοδήματος».
Τι είδους παγίδα είναι αυτή; «Στην Ελλάδα και στην Αργεντινή είναι τόσο πολιτική όσο και οικονομική», εξηγεί.
Ξεκινώντας με την πολιτική.
Στο βιβλίο τους «Why Nations Fail», οι Daron Acemoglu και James A. Robinson ισχυρίζονται ότι σε κοινωνίες όπου το πολιτικό κατεστημένο συγκεντρώνει τη δύναμη στα χέρια λίγων σπάνια υπάρχει καινοτομία και ανάπτυξη γιατί οι υποψήφιοι καινοτόμοι / επενδυτές δεν έχουν εγγυήσεις ότι θα επωφεληθούν τους καρπούς της δουλειάς τους.
Ως αποτέλεσμα οι αποκλειστικές πολιτικές συμφωνίες είναι κυρίως αυτοτροφοδοτούμενες.
Αυτή είναι μια χρήσιμη άποψη του γιατί υπάρχει παγίδα φτώχειας – το ερώτημα το οποίο επιχειρεί να απαντήσει το παραπάνω βιβλίο- αλλά δεν διευκρινίζει γιατί υπάρχει παγίδα μεσαίου εισοδήματος.
Η Ελλάδα και η Αργεντινή εξάλλου είναι δημοκρατίες, να και όχι τέλειες, και έτσι είναι οι περισσότερες χώρες στην Λατινική Αμερική ή την Ανατολική Ασία που ανησυχούν στο ενδεχόμενο να κολλήσουν στην κατηγορία του μεσαίου εισοδήματος.
Για να κάνει πιο κατανοητό αυτό που λέει αναφέρει ως παράδειγμα μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που ασκούν πιέσεις για τη βελτίωση της συλλογής φόρων και την ενίσχυση της πολιτικής του ανταγωνισμού. Αυτό, εξηγεί, «βοηθά στο να εξηγήσουμε γιατί οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Αργεντινής βρίσκονται μόνιμα στο έλλειμμα ή γιατί είναι υψηλές οι τιμές –και τα κέρδη- (για παράδειγμα στις μεταφορές και τις τηλεπικοινωνίες)».
Όπως σχολιάζει, «αυτό δεν είναι μια περίπτωση υπερβολικής δημοκρατίας, όπως ισχυρίζονται αρκετοί συντηρητικοί σχολιαστές, αλλά πολύ λίγης. Υπανάπτυκτοι δημοκρατικοί θεσμοί επιτρέπουν αποφάσεις που μεμονωμένα είναι ορθολογικές αλλά συλλογικά είναι κοντόφθαλμες και επιζήμιες.
Και η κακή πολιτική δημιουργεί κακή οικονομία», σημειώνει ο αρθρογράφος.
www.bankingnews.gr
Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι ήταν οι πιο μακροχρόνια αιχμάλωτοι της λεγόμενης παγίδας του μεσαίου εισοδήματος και παραμένουν στην εμβέλεια της μέχρι σήμερα.
Με χώρες στην Ασία, την Ανατολική Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική να φοβούνται ότι έχοντας φτάσει την παγκόσμια μεσαία τάξη θα μπορούσαν να κολλήσουν εκεί, η Ελλάδα και η Αργεντινή έριξαν φως στο πώς θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο.
Τις ομοιότητες ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αργεντινή κ προσπαθεί να αποτυπώσει σε άρθρο του στο Project Syndicate ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Columbia Andres Velasco.
Όπως αναφέρει σε άρθρο του με τίτλο «Η Ελλάδα, η Αργεντινή και η παγίδα του μεσαίου εισοδήματος», μια πρόσφατη έρευνα οικονομολόγων του Bard College και της Ασιατικής Αναπτυξιακής Τράπεζας κατηγοριοποιεί την παγκόσμια οικονομία σε τέσσερις ομάδες, με τις δύο πρώτες κορυφαίες να αποτελούνται από υψηλότερο-μεσαίο εισόδημα και χώρες με υψηλό εισόδημα.
Ποιες χώρες κόλλησαν την μεγαλύτερη περίοδο στην κατηγορία του υψηλότερου-μεσαίου εισοδήματος προτού εισέλθουν στην κατηγορία του υψηλού; Σωστά μαντέψατε, παρατηρεί ο αρθρογράφος, η Ελλάδα και η Αργεντινή.
Καμιά άλλη χώρα που έφτασε σε υψηλότερο-μεσαίο εισόδημα μετά το 1950 και μετά έκανε την αλλαγή, δεν έμεινε τόσο πολύ σε αυτή την κατηγορία. Για την ακρίβεια ο μέσος χρόνος αυτής της μετάβασης ήταν 14 χρόνια σε οικονομίες όπως η Νότια Κορέα, η Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ που τους πήρε επτά χρόνια.
Τα δεδομένα της έρευνας σταματούν το 2010 αλλά η ιστορία μπορεί να είναι πολύ χειρότερη σήμερα, συνεχίζει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ η συνεχιζόμενη κρίση στην Ελλάδα έχει μειώσει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 10% από το 2010 και κατά 18% από το 2007. Πράγματι, σχολιάζει, «η Ελλάδα ίσως έχει βγει από την κατηγορία υψηλού εισοδήματος».
Από την άλλη πλευρά στην Αργεντινή το κατά κεφαλήν εισόδημα έχει αυξηθεί, αν και σε χαμηλό ποσοστό, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αλλά η χώρα ποτέ δεν υπήρξε μακριά από μια πλήρη μακροοικονομική κρίση που θα μπορούσε να μειώσει τα εισοδήματα των νοικοκυριών δραστικά.
Οπότε, προσθέτει, «μοιάζει σωστό το να συμπεραίνει κανείς ότι και οι δύο χώρες εξακολουθούν να παραμένουν στην παγίδα του μεσαίου εισοδήματος».
Τι είδους παγίδα είναι αυτή; «Στην Ελλάδα και στην Αργεντινή είναι τόσο πολιτική όσο και οικονομική», εξηγεί.
Ξεκινώντας με την πολιτική.
Στο βιβλίο τους «Why Nations Fail», οι Daron Acemoglu και James A. Robinson ισχυρίζονται ότι σε κοινωνίες όπου το πολιτικό κατεστημένο συγκεντρώνει τη δύναμη στα χέρια λίγων σπάνια υπάρχει καινοτομία και ανάπτυξη γιατί οι υποψήφιοι καινοτόμοι / επενδυτές δεν έχουν εγγυήσεις ότι θα επωφεληθούν τους καρπούς της δουλειάς τους.
Ως αποτέλεσμα οι αποκλειστικές πολιτικές συμφωνίες είναι κυρίως αυτοτροφοδοτούμενες.
Αυτή είναι μια χρήσιμη άποψη του γιατί υπάρχει παγίδα φτώχειας – το ερώτημα το οποίο επιχειρεί να απαντήσει το παραπάνω βιβλίο- αλλά δεν διευκρινίζει γιατί υπάρχει παγίδα μεσαίου εισοδήματος.
Η Ελλάδα και η Αργεντινή εξάλλου είναι δημοκρατίες, να και όχι τέλειες, και έτσι είναι οι περισσότερες χώρες στην Λατινική Αμερική ή την Ανατολική Ασία που ανησυχούν στο ενδεχόμενο να κολλήσουν στην κατηγορία του μεσαίου εισοδήματος.
Για να κάνει πιο κατανοητό αυτό που λέει αναφέρει ως παράδειγμα μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους που ασκούν πιέσεις για τη βελτίωση της συλλογής φόρων και την ενίσχυση της πολιτικής του ανταγωνισμού. Αυτό, εξηγεί, «βοηθά στο να εξηγήσουμε γιατί οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Αργεντινής βρίσκονται μόνιμα στο έλλειμμα ή γιατί είναι υψηλές οι τιμές –και τα κέρδη- (για παράδειγμα στις μεταφορές και τις τηλεπικοινωνίες)».
Όπως σχολιάζει, «αυτό δεν είναι μια περίπτωση υπερβολικής δημοκρατίας, όπως ισχυρίζονται αρκετοί συντηρητικοί σχολιαστές, αλλά πολύ λίγης. Υπανάπτυκτοι δημοκρατικοί θεσμοί επιτρέπουν αποφάσεις που μεμονωμένα είναι ορθολογικές αλλά συλλογικά είναι κοντόφθαλμες και επιζήμιες.
Και η κακή πολιτική δημιουργεί κακή οικονομία», σημειώνει ο αρθρογράφος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών