Σύφωνα με τον επικεφαλής του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας του Κιέλου υπάρχουν δύο επιλογές για την Ελλάδα
Η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως ξεκάθαρη σκέψη.
Ο μόνος λόγος που η χώρα δεν έχει ακόμα χρεοκοπήσει είναι που η ΕΚΤ συνεχίζει να παρέχει ρευστότητα στην ελληνική κεντρική τράπεζα μέσω του ELA, γράφει στο Project Syndicate ο Dennis J. Snower, πρόεδρος του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας του Κιέλου.
Όπως σημειώνει σε άρθρο του με τίτλο: «Μια νέα αρχή για την Ελλάδα και την Ευρώπη», η ελληνική κεντρική τράπεζα σε αντάλλαγμα δανείζει χρήματα στις εμπορικές τράπεζες της χώρας, και αυτές με τη σειρά τους δανείζουν τους Έλληνες πολίτες και ξένους πιστωτές.
Το πρόβλημα είναι, προσθέτει, ότι δανειστές και δανειολήπτες έχουν μεταφέρει τεράστια ποσά χρημάτων σε άλλες χώρες.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι πιστώσεις υπερανάληψης από την ελληνική κεντρική τράπεζα ανέρχονται σχεδόν σε 1 δισ. ευρώ την ημέρα τους τελευταίους μήνες.
Αν η Ελλάδα χρεοκοπήσε, τονίζει, αυτές οι πιστώσεις δεν πρόκειται να αποπληρωθούν.
Σύμφωνα με το Ινσιτούτο του Κιέλου η υπόθεση ότι η χρηματοδότηση μέσω ELA είναι γιατί η ελληνική οικονομία δεν έχει προσωρινά ρευστότητα αλλά δεν είναι αφερέγγυα, είναι ολοφάνερα λάθος.
Πέρα απ’ όσα έχει υποστεί η Ελλάδα – με την μείωση 30% της κυκλικής ζήτησης και αύξησης της ανεργίας σε ποσοστό άνω του 25%- η ελληνική οικονομία δεν είναι ακόμα καθόλου ανταγωνιστική για να πληρώσει τα χρέη της.
Μέρος της αιτίας, κατά τον Snower, είναι ότι η διαφθορά παραμένει σε υψηλά επίπεδα και η φοροεισπρακτική ικανότητα πολύ χαμηλή.
«Στο μεταξύ τα ελληνικά νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα φέρουν το μεγαλύτερο βάρος της λιτότητας.
Με λίγα λόγια το χάος συνεχίζεται», αναφέρει.
Σύμφωνα με τον ίδιο το να επιτραπεί στην Ελλάδα η παραμονή στην Ευρωζώνη με μια χρεοκοπία δεν αποτελεί επιλογή, καθώς, σημειώνει, θα δημιουργούσε προηγούμενο και θα ωθούσε και άλλες χώρες της Ευρωζώνης να συγκεντρώσουν τεράστια χρέη και να χρηματοδοτηθούν από την ΕΚΤ, χωρίς να έχουν την πρόθεση να πληρώσουν.
Από την άλλη, προσθέτει, το να ωθήσουν την Ελλάδα έξω από την Ευρωζώνη παρά τη θέλησή της επίσης δεν αποτελεί επιλογή, καθώς θα βυθίσει τη χώρα σε οικονομική, κοινωνική και πολιτική αστάθεια και αναμφίβολα θα υπήρχαν σοβαρές συνέπειες στα σύνορα της χώρας.
«Κατά τη γνώμη μόνο δύο βιώσιμες επιλογές υπάρχουν.
Η πρώτη – και πιο επιθυμητή- είναι η ΕΚΤ να εκτιμήσει ρεαλιστικά την έλλειψη φερεγγυότητας στην Ελλάδα και να σταματήσει να παρέχει ρευστότητα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα μέσω ELA.
Αυτό θα δημιουργούσε κρίση πληρωμών στην Ελλάδα.
Αλλά, αναγνωρίζοντας την επικείμενη καταστροφή η Ελλάδα πραγματικά θα δεσμευόταν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που μακροπρόθεσμα είναι προς το δικό της συμφέρον:
Ενισχύοντας την ευελιξία στην αγορά εργασίας, με την ιδιωτικοποίηση κρατικών εταιρειών που οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη πουλήσει σε ιδιώτες και ξοδεύοντας λιγότερα στον δημόσιο τομέα.
Ταυτόχρονα η Ελλάδα θα διαβεβαιώσει ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις δεν θα πλήξουν τους φτωχότερους εισάγοντας πολιτικές υπέρ της εργασίας. Επιπλέον η Ελλάδα θα δεσμευτεί σε ένα εφαρμόσιμο δημοσιονομικό πλάνο, προσδιορίζοντας την αναλογία του εθνικού χρέους προ το ΑΕΠ και το ρυθμό σύγκλισης με αυτή την αναλογία.
Σε αντάλλαγμα οι δανειστές της χώρας θα συμφωνούσαν, κατά τη γνώμη του Snower, σε μια ακόμα μεγάλη διαγραφή χρέους που θα δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να αποπληρώσει τα χρέη της στο μέλλον αλλά μικρή ώστε να αποφευχθούν οι ανεπιθύμητες μεταφορές κεφαλαίων.
Έτσι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη, έχοντας χάσει μέρος της δημοσιονομικής και εθνικής της κυριαρχίας.
Εάν δεν ακολουθηθεί αυτή η πρώτη επιλογή – το πιθανό αποτέλεσμα του τρέχοντος παιχνιδιού μικροπολιτικής – η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, υποστηρίζει ο πρόεδρος του Ινστιτούτου του Κιέλου, αλλά όπως εκτιμά κάτι τέτοιο θα άνοιγε τον δρόμο για τη δεύτερη επιλογή την οποία ο ίδιος αποκαλεί «πρόγραμμα νέας αρχής».
Υπ’ αυτό το πρόγραμμα, οι πιστώτριες χώρες θα διέγραφαν το χρέος της Ελλάδας υπό τον όρο ότι η χώρα θα εγκαταλείψει οικειοθελώς την Ευρωζώνη. Αυτό θα έδινε στην Ελλάδα τη δυνατότητα να ξεκινήσει από το μηδέν, έξω από τη νομισματική ένωση.
Επίσης θα αναδιάρθρωνε την οικονομία της χωρίς παρεμβάσεις από το εξωτερικό και θα ήταν έτοιμη να ξαναμπεί στην Ευρωζώνη σε δεύτερο χρόνο υπό νέες συνθήκες – αυτή τη φορά χωρίς ψευδή στατιστικά προσχήματα ή μη ρεαλιστικές προσδοκίες.
Μια τέτοια επιλογή θα επέτρεπε στην ελληνική κυβέρνηση να κάνει μια νέα αρχή με ανταγωνιστικούς όρους, να καταπολεμήσει τη διαφθορά και αλλιώς να χτίσει μια βάση μια μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.
Αυτό δεν θα ήταν εύκολο αλλά δεν θα ήταν μια διαδικασία που η Ελλάδα βρίσκει ταπεινωτική και οι πιστώτριες χώρες εξοργιστική.
Αυτή η δεύτερη επιλογή, συνεχίζει, θα ήταν λιγότερο επιθυμητή από την πρώτη.
Οι κερδοσκοπικές αβεβαιότητες που συνδέονται με ένα «Grexit» θα μπορούσαν να απειλήσουν και άλλες οικονομίες της Ευρωζώνης (όπως για παράδειγμα η Κύπρος και η Πορτογαλία) ενώ η Ελλάδα, με μια υποτιμημένη δραχμή, θα το έβρισκε υπερβολικά ακριβό να εισάγει τα αγαθά που χρειάζεται.
Αλλά, συμπληρώνει, αυτή η δεύτερη επιλογή θα ήταν επίσης μιας νέα αρχή για ολόκληρη την Ευρωζώνη.
Οι χώρες – μέλη θα αποδέχονταν ότι η νομισματική ένωση είναι αδύνατη χωρίς δημοσιονομικό και διαρθρωτικό συντονισμό.
www.bankingnews.gr
Ο μόνος λόγος που η χώρα δεν έχει ακόμα χρεοκοπήσει είναι που η ΕΚΤ συνεχίζει να παρέχει ρευστότητα στην ελληνική κεντρική τράπεζα μέσω του ELA, γράφει στο Project Syndicate ο Dennis J. Snower, πρόεδρος του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας του Κιέλου.
Όπως σημειώνει σε άρθρο του με τίτλο: «Μια νέα αρχή για την Ελλάδα και την Ευρώπη», η ελληνική κεντρική τράπεζα σε αντάλλαγμα δανείζει χρήματα στις εμπορικές τράπεζες της χώρας, και αυτές με τη σειρά τους δανείζουν τους Έλληνες πολίτες και ξένους πιστωτές.
Το πρόβλημα είναι, προσθέτει, ότι δανειστές και δανειολήπτες έχουν μεταφέρει τεράστια ποσά χρημάτων σε άλλες χώρες.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι πιστώσεις υπερανάληψης από την ελληνική κεντρική τράπεζα ανέρχονται σχεδόν σε 1 δισ. ευρώ την ημέρα τους τελευταίους μήνες.
Αν η Ελλάδα χρεοκοπήσε, τονίζει, αυτές οι πιστώσεις δεν πρόκειται να αποπληρωθούν.
Σύμφωνα με το Ινσιτούτο του Κιέλου η υπόθεση ότι η χρηματοδότηση μέσω ELA είναι γιατί η ελληνική οικονομία δεν έχει προσωρινά ρευστότητα αλλά δεν είναι αφερέγγυα, είναι ολοφάνερα λάθος.
Πέρα απ’ όσα έχει υποστεί η Ελλάδα – με την μείωση 30% της κυκλικής ζήτησης και αύξησης της ανεργίας σε ποσοστό άνω του 25%- η ελληνική οικονομία δεν είναι ακόμα καθόλου ανταγωνιστική για να πληρώσει τα χρέη της.
Μέρος της αιτίας, κατά τον Snower, είναι ότι η διαφθορά παραμένει σε υψηλά επίπεδα και η φοροεισπρακτική ικανότητα πολύ χαμηλή.
«Στο μεταξύ τα ελληνικά νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα φέρουν το μεγαλύτερο βάρος της λιτότητας.
Με λίγα λόγια το χάος συνεχίζεται», αναφέρει.
Σύμφωνα με τον ίδιο το να επιτραπεί στην Ελλάδα η παραμονή στην Ευρωζώνη με μια χρεοκοπία δεν αποτελεί επιλογή, καθώς, σημειώνει, θα δημιουργούσε προηγούμενο και θα ωθούσε και άλλες χώρες της Ευρωζώνης να συγκεντρώσουν τεράστια χρέη και να χρηματοδοτηθούν από την ΕΚΤ, χωρίς να έχουν την πρόθεση να πληρώσουν.
Από την άλλη, προσθέτει, το να ωθήσουν την Ελλάδα έξω από την Ευρωζώνη παρά τη θέλησή της επίσης δεν αποτελεί επιλογή, καθώς θα βυθίσει τη χώρα σε οικονομική, κοινωνική και πολιτική αστάθεια και αναμφίβολα θα υπήρχαν σοβαρές συνέπειες στα σύνορα της χώρας.
«Κατά τη γνώμη μόνο δύο βιώσιμες επιλογές υπάρχουν.
Η πρώτη – και πιο επιθυμητή- είναι η ΕΚΤ να εκτιμήσει ρεαλιστικά την έλλειψη φερεγγυότητας στην Ελλάδα και να σταματήσει να παρέχει ρευστότητα στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα μέσω ELA.
Αυτό θα δημιουργούσε κρίση πληρωμών στην Ελλάδα.
Αλλά, αναγνωρίζοντας την επικείμενη καταστροφή η Ελλάδα πραγματικά θα δεσμευόταν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που μακροπρόθεσμα είναι προς το δικό της συμφέρον:
Ενισχύοντας την ευελιξία στην αγορά εργασίας, με την ιδιωτικοποίηση κρατικών εταιρειών που οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη πουλήσει σε ιδιώτες και ξοδεύοντας λιγότερα στον δημόσιο τομέα.
Ταυτόχρονα η Ελλάδα θα διαβεβαιώσει ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις δεν θα πλήξουν τους φτωχότερους εισάγοντας πολιτικές υπέρ της εργασίας. Επιπλέον η Ελλάδα θα δεσμευτεί σε ένα εφαρμόσιμο δημοσιονομικό πλάνο, προσδιορίζοντας την αναλογία του εθνικού χρέους προ το ΑΕΠ και το ρυθμό σύγκλισης με αυτή την αναλογία.
Σε αντάλλαγμα οι δανειστές της χώρας θα συμφωνούσαν, κατά τη γνώμη του Snower, σε μια ακόμα μεγάλη διαγραφή χρέους που θα δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να αποπληρώσει τα χρέη της στο μέλλον αλλά μικρή ώστε να αποφευχθούν οι ανεπιθύμητες μεταφορές κεφαλαίων.
Έτσι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη, έχοντας χάσει μέρος της δημοσιονομικής και εθνικής της κυριαρχίας.
Εάν δεν ακολουθηθεί αυτή η πρώτη επιλογή – το πιθανό αποτέλεσμα του τρέχοντος παιχνιδιού μικροπολιτικής – η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, υποστηρίζει ο πρόεδρος του Ινστιτούτου του Κιέλου, αλλά όπως εκτιμά κάτι τέτοιο θα άνοιγε τον δρόμο για τη δεύτερη επιλογή την οποία ο ίδιος αποκαλεί «πρόγραμμα νέας αρχής».
Υπ’ αυτό το πρόγραμμα, οι πιστώτριες χώρες θα διέγραφαν το χρέος της Ελλάδας υπό τον όρο ότι η χώρα θα εγκαταλείψει οικειοθελώς την Ευρωζώνη. Αυτό θα έδινε στην Ελλάδα τη δυνατότητα να ξεκινήσει από το μηδέν, έξω από τη νομισματική ένωση.
Επίσης θα αναδιάρθρωνε την οικονομία της χωρίς παρεμβάσεις από το εξωτερικό και θα ήταν έτοιμη να ξαναμπεί στην Ευρωζώνη σε δεύτερο χρόνο υπό νέες συνθήκες – αυτή τη φορά χωρίς ψευδή στατιστικά προσχήματα ή μη ρεαλιστικές προσδοκίες.
Μια τέτοια επιλογή θα επέτρεπε στην ελληνική κυβέρνηση να κάνει μια νέα αρχή με ανταγωνιστικούς όρους, να καταπολεμήσει τη διαφθορά και αλλιώς να χτίσει μια βάση μια μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.
Αυτό δεν θα ήταν εύκολο αλλά δεν θα ήταν μια διαδικασία που η Ελλάδα βρίσκει ταπεινωτική και οι πιστώτριες χώρες εξοργιστική.
Αυτή η δεύτερη επιλογή, συνεχίζει, θα ήταν λιγότερο επιθυμητή από την πρώτη.
Οι κερδοσκοπικές αβεβαιότητες που συνδέονται με ένα «Grexit» θα μπορούσαν να απειλήσουν και άλλες οικονομίες της Ευρωζώνης (όπως για παράδειγμα η Κύπρος και η Πορτογαλία) ενώ η Ελλάδα, με μια υποτιμημένη δραχμή, θα το έβρισκε υπερβολικά ακριβό να εισάγει τα αγαθά που χρειάζεται.
Αλλά, συμπληρώνει, αυτή η δεύτερη επιλογή θα ήταν επίσης μιας νέα αρχή για ολόκληρη την Ευρωζώνη.
Οι χώρες – μέλη θα αποδέχονταν ότι η νομισματική ένωση είναι αδύνατη χωρίς δημοσιονομικό και διαρθρωτικό συντονισμό.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών