Παρά τις προβλέψεις της ΕΕ και της ΕΚΤ για ανάπτυξη από το 2012, το ΑΕΠ έχει συρρικνωθεί κατά 25% από το 2009
Συγκρίνοντας την κρίση στην Ευρώπη με τη μεγάλη ύφεση του 1930 στις ΗΠΑ, θεωρούσα ότι τώρα οι πολιτικοί θα κάνουν διαφορετικά και λιγότερα λάθη, αλλά αυτή η πρόβλεψη ήταν λανθασμένη, γράφει ο J. Bradford DeLong καθηγητής στο πανεπιστήμιο της California.
Όχι απλά κάνουν τα ίδια λάθη, αλλά τα επαναλαμβάνουν σε μία πιο βίαιη και υπερβολική εκδοχή.
Όταν ξέσπασε η κρίση στην Ελλάδα έμοιαζε ότι τα μαθήματα της ιστορίας ήταν τόσο ξεκάθαρα, όσο το μονοπάτι που έπρεπε να ακολουθηθεί.
Αν η Ελλάδα δεν ήταν μέλος της ευρωζώνης, θα έπρεπε να κηρύξει χρεωκοπία, να αναδιαρθρώσει το χρέος της και να υποτιμήσει το νόμισμά της.
Αλλά από τη στιγμή που στην ευρωζώνη δεν επιθυμούσαν την έξοδο της Ελλάδας, όφειλαν να της προσφέρουν αρκετή βοήθεια, υποστήριξη, ελάφρυνση χρέους και στήριξη στις πληρωμές, έτσι ώστε να αντισταθμίσουν τα οφέλη μίας αποχώρησης από το ευρώ.
Οι πιστωτές, όμως, επέλεξαν να σφίξουν τα λουριά και σήμερα η Ελλάδα είναι σε χειρότερη θέση απ’ ό,τι αν εγκατέλειπε το ευρώ το 2010.
Η Ισλανδία που ήταν σε κρίση το 2008 προσφέρει το τέλειο αντιπαράδειγμα. Τη στιγμή που η Ελλάδα παραμένει σε ύφεση, η Ισλανδία ανακάμπτει.
Χρησιμοποιώντας την Ισλανδία ως μέτρο σύγκρισης, το κόστος από τη μη έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη είναι το 75% και αυξάνεται.
Είναι δύσκολο να πιστέψω ότι αν η Ελλάδα είχε εγκαταλείψει το ευρώ η ζημιά στην οικονομία θα ήταν έστω το 1/4 από αυτό.
Επίσης μοιάζει απίθανο η άμεση επίδραση από μία έξοδο από το μακροπρόθεσμο κόστος της παραμονής στην ευρωζώνη και την επιμονή των πιστωτών της Ελλάδας στη λιτότητα.
Αυτή η επιμονή αντανακλά στην πρόσδεση ειδικά της Γερμανίας σε ένα πλαίσιο που υποτιμά τη βαρύτητα της κατάστασης και συνιστά πολιτικές που κάνουν τα πράγματα χειρότερα.
Το Μάιο του 2010 το ΑΕΠ της Ελλάδας έπεφτε κατά 4% τον χρόνο.
Η ΕΕ και η ΕΚΤ προέβλεψαν ότι με το πρώτο πρόγραμμα το ΑΕΠ θα είχε 3% επιπλέον συρρίκνωση, πριν αρχίσει να ανακάμπτει το 2012.
Αλλά το Μάρτιο του 2012 η περαιτέρω πτώση του ΑΕΠ ήταν 12% πριν αποφασιστεί το δεύτερο πρόγραμμα που οδήγησε σε μείωση του ΑΕΠ κατά 17% σε σχέση με το 2010.
Το ΑΕΠ σήμερα έχει συρρικνωθεί κατά 25% σε σχέση με το 2009.
Και καθώς υπάρχει πρόβλεψη για ανάκαμψη το 2016, δεν βρίσκω τον τρόπο πώς θα επιβεβαιωθεί.
Ο λόγος που οι προβλέψεις έπεσαν τόσο έξω ήταν ότι όσοι της έκαναν υποτίμησαν την επίδραση που θα είχαν οι δημόσιες δαπάνες, ειδικά όταν τα επιτόκια ήταν κοντά στο 0.
Και αυτή η αποτυχία της λιτότητας, ακόμα να κάνει όσους χαράσσουν πολιτική να αλλάξουν την προσέγγισή τους.
Αντίθετα μοιάζουν να θεωρούν ότι όσο βαθύτερη είναι η κρίση, τόσο πιο επιτυχημένη θα είναι η πίεση για δομικές μεταρρυθμίσεις.
Αυτές οι μεταρρυθμίσεις χρειάζονται για να δώσουν ώθηση στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη είναι το σκεπτικό τους και αν η ανάπτυξη δεν έρχεται γρήγορα, αυτό συμβαίνει γιατί οι μεταρρυθμίσεις έπρεπε να είναι περισσότερες απ’ ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί.
www.bankingnews.gr
Όχι απλά κάνουν τα ίδια λάθη, αλλά τα επαναλαμβάνουν σε μία πιο βίαιη και υπερβολική εκδοχή.
Όταν ξέσπασε η κρίση στην Ελλάδα έμοιαζε ότι τα μαθήματα της ιστορίας ήταν τόσο ξεκάθαρα, όσο το μονοπάτι που έπρεπε να ακολουθηθεί.
Αν η Ελλάδα δεν ήταν μέλος της ευρωζώνης, θα έπρεπε να κηρύξει χρεωκοπία, να αναδιαρθρώσει το χρέος της και να υποτιμήσει το νόμισμά της.
Αλλά από τη στιγμή που στην ευρωζώνη δεν επιθυμούσαν την έξοδο της Ελλάδας, όφειλαν να της προσφέρουν αρκετή βοήθεια, υποστήριξη, ελάφρυνση χρέους και στήριξη στις πληρωμές, έτσι ώστε να αντισταθμίσουν τα οφέλη μίας αποχώρησης από το ευρώ.
Οι πιστωτές, όμως, επέλεξαν να σφίξουν τα λουριά και σήμερα η Ελλάδα είναι σε χειρότερη θέση απ’ ό,τι αν εγκατέλειπε το ευρώ το 2010.
Η Ισλανδία που ήταν σε κρίση το 2008 προσφέρει το τέλειο αντιπαράδειγμα. Τη στιγμή που η Ελλάδα παραμένει σε ύφεση, η Ισλανδία ανακάμπτει.
Χρησιμοποιώντας την Ισλανδία ως μέτρο σύγκρισης, το κόστος από τη μη έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη είναι το 75% και αυξάνεται.
Είναι δύσκολο να πιστέψω ότι αν η Ελλάδα είχε εγκαταλείψει το ευρώ η ζημιά στην οικονομία θα ήταν έστω το 1/4 από αυτό.
Επίσης μοιάζει απίθανο η άμεση επίδραση από μία έξοδο από το μακροπρόθεσμο κόστος της παραμονής στην ευρωζώνη και την επιμονή των πιστωτών της Ελλάδας στη λιτότητα.
Αυτή η επιμονή αντανακλά στην πρόσδεση ειδικά της Γερμανίας σε ένα πλαίσιο που υποτιμά τη βαρύτητα της κατάστασης και συνιστά πολιτικές που κάνουν τα πράγματα χειρότερα.
Το Μάιο του 2010 το ΑΕΠ της Ελλάδας έπεφτε κατά 4% τον χρόνο.
Η ΕΕ και η ΕΚΤ προέβλεψαν ότι με το πρώτο πρόγραμμα το ΑΕΠ θα είχε 3% επιπλέον συρρίκνωση, πριν αρχίσει να ανακάμπτει το 2012.
Αλλά το Μάρτιο του 2012 η περαιτέρω πτώση του ΑΕΠ ήταν 12% πριν αποφασιστεί το δεύτερο πρόγραμμα που οδήγησε σε μείωση του ΑΕΠ κατά 17% σε σχέση με το 2010.
Το ΑΕΠ σήμερα έχει συρρικνωθεί κατά 25% σε σχέση με το 2009.
Και καθώς υπάρχει πρόβλεψη για ανάκαμψη το 2016, δεν βρίσκω τον τρόπο πώς θα επιβεβαιωθεί.
Ο λόγος που οι προβλέψεις έπεσαν τόσο έξω ήταν ότι όσοι της έκαναν υποτίμησαν την επίδραση που θα είχαν οι δημόσιες δαπάνες, ειδικά όταν τα επιτόκια ήταν κοντά στο 0.
Και αυτή η αποτυχία της λιτότητας, ακόμα να κάνει όσους χαράσσουν πολιτική να αλλάξουν την προσέγγισή τους.
Αντίθετα μοιάζουν να θεωρούν ότι όσο βαθύτερη είναι η κρίση, τόσο πιο επιτυχημένη θα είναι η πίεση για δομικές μεταρρυθμίσεις.
Αυτές οι μεταρρυθμίσεις χρειάζονται για να δώσουν ώθηση στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη είναι το σκεπτικό τους και αν η ανάπτυξη δεν έρχεται γρήγορα, αυτό συμβαίνει γιατί οι μεταρρυθμίσεις έπρεπε να είναι περισσότερες απ’ ό,τι είχε αρχικά εκτιμηθεί.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών