Η τυφλή υιοθέτηση της λογικής των προβλέψιμων οικονομικών κύκλων έχει οδηγήσει επαγγελματίες οικονομολόγους σε λάθος κατεύθυνση πολλές
«Όταν βρέχει, ρίχνει καρέκλες».
Αυτό αποτελεί ένα από τα πιο πολυχρησιμοποιημένα κλισέ στην ιστορία της αγγλικής γλώσσας, αλλά η αδυναμία των οικονομολόγων της Citigroup να το κατανοήσουν προφανώς προκαλεί τη λάθος ερμηνεία τους όσον αφορά την πρόβλεψη του βάθους και της πορείας των υφέσεων.
Σε σημείωμά της η αμερικανική τράπεζα κοιτάζει τι συμβαίνει ότι η προσπάθεια βίαιης αναστροφής αποτυγχάνει, οδηγώντας μία ασθμαίνουσα οικονομία ακόμη βαθύτερα στην άβυσσο.
Παρακάτω ακολουθούν μερικές βίαιες δυνάμεις αναστροφής που βοηθούν της οικονομίες να διορθωθούν και να βοηθήσουν τον ίδιο τους τον εαυτό να βγουν από τα προβλήματά τους:
«Τόσο η οικονομική θεωρία όσο και η πρακτική αποδεικνύουν ότι οι οικονομικοί κύκλοι αυτοδιορθώνονται.
Βεβαίως, οι πολιτικές μπορούν να βοηθήσουν να προωθηθεί μία ταχεία ανάκαμψη (και στην τελική να αποφευχθεί ακόμη και μία ύφεση), αλλά οι περισσότερες οικονομίες και αγορές, υπό φυσιολογικές συνθήκες, τελικά επιστρέφουν σε μία μίζερη ανάπτυξη.
Η υψηλή ανεργία πιέζει τους μισθούς, οι οποίοι με τη σειρά τους μειώνουν το εργατικό κόστος και τελικά αυξάνουν τη ζήτηση για εργαζομένους.
Οι χαμηλές επενδύσεις έχουν τελικά ως αποτέλεσμα χαμηλά αποθεματικά κεφάλαια, το οποίο αυξάνει την απόδοση των κεφαλαίων, με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση των επενδύσεων.
Η αδύναμη ανάπτυξη τυπικά έχει ως αποτέλεσμα την πραγματική υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, το οποίο τελικά οδηγεί σε αύξηση των εξαγωγών και ισχυροποιεί τη ζήτηση.
Όλες αυτές είναι κάποιες από τις δυνάμεις που καθιστούν βέβαιο ότι μία οικονομία αγοράς θα ολοκληρώσει κανονικά τον κύκλο της, αλλά σπάνια θα βρεθεί αντιμέτωπη με μία οικονομικής ύφεση».
Αλλά η υπερβολική στήριξη πάνω στην υπόθεση ότι αυτές οι δυνάμεις παντού και πάντα θα οδηγούν τις οικονομίες εκτός ύφεσης έχει προκαλέσει τη Citigroup να είναι «υπερβολικά αισιόδοξη» στις προβλέψεις της για τις αναδυόμενες αγορές:
Σε μία προσπάθειά τους να καταλάβουν γιατί οι προβλέψεις τους έχουν επανειλημμένως αποτύχει, ενώ πολλές αναπτυσσόμενες οικονομίες βιώνουν ισχυρότατες διορθώσεις των οικονομιών τους, η Citigroup ήλεγξε 55 περιπτώσεις ύφεσης στις αναδυόμενες αγορές κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών και ανακάλυψε ένα αστείο στοιχείο: όταν όλα τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα, έχουν την τάση να πηγαίνουν ακόμη χειρότερα, αντί για καλύτερα:
«Μία πρώτη δοκιμή για την υπόθεση περί μη γραμμικότητας στις υφέσεις συνίσταται από την εκτίμηση της πιθανότητας για μία περαιτέρω μείωση της παραγωγής κατά 2% ή 4%, δεδομένης της συνολικής πτώσης της παραγωγής από την προηγούμενη κορύφωσή της.
Όπως φαίνεται από το διάγραμμα 2, η πιθανότητα να μειωθεί η δραστηριότητα κατά επιπλέον 2% μειώνεται για μέτριες μειώσεις της παραγωγής, φτάνοντας σε ένα χαμηλό έπειτα από μία συνολική υποχώρηση της τάξης του 4,5%.
Για παράδειγμα, αφότου η δραστηριότητα έχει υποχωρήσει κατά 6%, η καμπύλη πιθανότητας δείχνει ότι υπάρχει πιθανότητα 67% για μία περαιτέρω υποχώρηση της τάξης του 2%.
Στην περίπτωση της πιθανότητας μίας επιπλέον υποχώρησης κατά 4%, η καμπύλη φτάνει σε ένα χαμηλό της τάξης του 6%, ενώ μετά ακολουθεί αυξητική τάση.
Στις περιπτώσεις πολύ βαθέων υφέσεων (συνολικές μειώσεις παραγωγής κατά 9% και 10%) και οι δύο καμπύλες ακολουθούν ανοδική τροχιά.
Αυτό δείχνει ότι τελικά, όταν ξεπεραστεί ένα κρίσιμο σημείο, η δραστηριότητα είναι πιθανόν να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο.
Παραδείγματος χάριν, η πιθανότητα να μειωθεί η δραστηριότητα κατά επιπλέον 4% έπειτα από μία συρρίκνωση της τάξης του 10% δεν είναι μικρότερη από ότι στην αρχική φάση της ύφεσης.
Τώρα, σε κάποιον χωρίς πτυχίο αυτό μπορεί να είναι ολοφάνερο, αλλά όπως γνωρίζει καλά όποιος έχει κάνει λίγη ακαδημαϊκή έρευνα, οι «πολλοί σοβαροί άνθρωποι» περνούν αρκετό από το χρόνο τους για να ανακαλύψουν πράγματα τα οποία ανήκουν στη σφαίρα της κοινής λογικής.
Η τυφλή υιοθέτηση της λογικής των προβλέψιμων οικονομικών κύκλων έχει οδηγήσει επαγγελματίες οικονομολόγους σε λάθος κατεύθυνση πολλές φορές και πράγματι όλα τα επιχειρήματα πίσω από τις μηχανορραφίες των κεντρικών τραπεζών αυτή τη στιγμή αμφισβητούνται από τη λογική ότι αυτοί οι κύκλοι μπορούν να εξομαλυνθούν και να χειραγωγηθούν.
Εκτός του ότι μπορούν επιτυχώς να «παίξουν» μαζί τους, φαίνεται ότι οι οικονομολόγοι δεν τα καταλαβαίνουν σχεδόν καθόλου.
www.bankingnews.gr
Αυτό αποτελεί ένα από τα πιο πολυχρησιμοποιημένα κλισέ στην ιστορία της αγγλικής γλώσσας, αλλά η αδυναμία των οικονομολόγων της Citigroup να το κατανοήσουν προφανώς προκαλεί τη λάθος ερμηνεία τους όσον αφορά την πρόβλεψη του βάθους και της πορείας των υφέσεων.
Σε σημείωμά της η αμερικανική τράπεζα κοιτάζει τι συμβαίνει ότι η προσπάθεια βίαιης αναστροφής αποτυγχάνει, οδηγώντας μία ασθμαίνουσα οικονομία ακόμη βαθύτερα στην άβυσσο.
Παρακάτω ακολουθούν μερικές βίαιες δυνάμεις αναστροφής που βοηθούν της οικονομίες να διορθωθούν και να βοηθήσουν τον ίδιο τους τον εαυτό να βγουν από τα προβλήματά τους:
«Τόσο η οικονομική θεωρία όσο και η πρακτική αποδεικνύουν ότι οι οικονομικοί κύκλοι αυτοδιορθώνονται.
Βεβαίως, οι πολιτικές μπορούν να βοηθήσουν να προωθηθεί μία ταχεία ανάκαμψη (και στην τελική να αποφευχθεί ακόμη και μία ύφεση), αλλά οι περισσότερες οικονομίες και αγορές, υπό φυσιολογικές συνθήκες, τελικά επιστρέφουν σε μία μίζερη ανάπτυξη.
Η υψηλή ανεργία πιέζει τους μισθούς, οι οποίοι με τη σειρά τους μειώνουν το εργατικό κόστος και τελικά αυξάνουν τη ζήτηση για εργαζομένους.
Οι χαμηλές επενδύσεις έχουν τελικά ως αποτέλεσμα χαμηλά αποθεματικά κεφάλαια, το οποίο αυξάνει την απόδοση των κεφαλαίων, με τελικό αποτέλεσμα την αύξηση των επενδύσεων.
Η αδύναμη ανάπτυξη τυπικά έχει ως αποτέλεσμα την πραγματική υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, το οποίο τελικά οδηγεί σε αύξηση των εξαγωγών και ισχυροποιεί τη ζήτηση.
Όλες αυτές είναι κάποιες από τις δυνάμεις που καθιστούν βέβαιο ότι μία οικονομία αγοράς θα ολοκληρώσει κανονικά τον κύκλο της, αλλά σπάνια θα βρεθεί αντιμέτωπη με μία οικονομικής ύφεση».
Αλλά η υπερβολική στήριξη πάνω στην υπόθεση ότι αυτές οι δυνάμεις παντού και πάντα θα οδηγούν τις οικονομίες εκτός ύφεσης έχει προκαλέσει τη Citigroup να είναι «υπερβολικά αισιόδοξη» στις προβλέψεις της για τις αναδυόμενες αγορές:
Σε μία προσπάθειά τους να καταλάβουν γιατί οι προβλέψεις τους έχουν επανειλημμένως αποτύχει, ενώ πολλές αναπτυσσόμενες οικονομίες βιώνουν ισχυρότατες διορθώσεις των οικονομιών τους, η Citigroup ήλεγξε 55 περιπτώσεις ύφεσης στις αναδυόμενες αγορές κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών και ανακάλυψε ένα αστείο στοιχείο: όταν όλα τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα, έχουν την τάση να πηγαίνουν ακόμη χειρότερα, αντί για καλύτερα:
«Μία πρώτη δοκιμή για την υπόθεση περί μη γραμμικότητας στις υφέσεις συνίσταται από την εκτίμηση της πιθανότητας για μία περαιτέρω μείωση της παραγωγής κατά 2% ή 4%, δεδομένης της συνολικής πτώσης της παραγωγής από την προηγούμενη κορύφωσή της.
Όπως φαίνεται από το διάγραμμα 2, η πιθανότητα να μειωθεί η δραστηριότητα κατά επιπλέον 2% μειώνεται για μέτριες μειώσεις της παραγωγής, φτάνοντας σε ένα χαμηλό έπειτα από μία συνολική υποχώρηση της τάξης του 4,5%.
Για παράδειγμα, αφότου η δραστηριότητα έχει υποχωρήσει κατά 6%, η καμπύλη πιθανότητας δείχνει ότι υπάρχει πιθανότητα 67% για μία περαιτέρω υποχώρηση της τάξης του 2%.
Στην περίπτωση της πιθανότητας μίας επιπλέον υποχώρησης κατά 4%, η καμπύλη φτάνει σε ένα χαμηλό της τάξης του 6%, ενώ μετά ακολουθεί αυξητική τάση.
Στις περιπτώσεις πολύ βαθέων υφέσεων (συνολικές μειώσεις παραγωγής κατά 9% και 10%) και οι δύο καμπύλες ακολουθούν ανοδική τροχιά.
Αυτό δείχνει ότι τελικά, όταν ξεπεραστεί ένα κρίσιμο σημείο, η δραστηριότητα είναι πιθανόν να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο.
Παραδείγματος χάριν, η πιθανότητα να μειωθεί η δραστηριότητα κατά επιπλέον 4% έπειτα από μία συρρίκνωση της τάξης του 10% δεν είναι μικρότερη από ότι στην αρχική φάση της ύφεσης.
Τώρα, σε κάποιον χωρίς πτυχίο αυτό μπορεί να είναι ολοφάνερο, αλλά όπως γνωρίζει καλά όποιος έχει κάνει λίγη ακαδημαϊκή έρευνα, οι «πολλοί σοβαροί άνθρωποι» περνούν αρκετό από το χρόνο τους για να ανακαλύψουν πράγματα τα οποία ανήκουν στη σφαίρα της κοινής λογικής.
Η τυφλή υιοθέτηση της λογικής των προβλέψιμων οικονομικών κύκλων έχει οδηγήσει επαγγελματίες οικονομολόγους σε λάθος κατεύθυνση πολλές φορές και πράγματι όλα τα επιχειρήματα πίσω από τις μηχανορραφίες των κεντρικών τραπεζών αυτή τη στιγμή αμφισβητούνται από τη λογική ότι αυτοί οι κύκλοι μπορούν να εξομαλυνθούν και να χειραγωγηθούν.
Εκτός του ότι μπορούν επιτυχώς να «παίξουν» μαζί τους, φαίνεται ότι οι οικονομολόγοι δεν τα καταλαβαίνουν σχεδόν καθόλου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών