«Το καλοκαίρι θα το περάσουμε στην... Ελλάδα»
Δεν αναμένει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος πριν από τον προσεχή Ιούλιο, η Royal Bank of Scotland, η οποία δείχνει να συμφωνεί με τα στελέχη του ΔΝΤ, που θεωρούν ότι τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι Έλληνες θα πρέπει να πιεστούν από τις εξελίξεις για να κάνουν πίσω στη διαπραγματευτική τους στάση.
Σύμφωνα με τη σημερινή 8/4/2016 9σέλιδη ανάλυσή της υπό τον τίτλο «What are you doing this summer? Back to Greece» (τι κάνουμε αυτό το καλοκαίρι; Επιστροφή στην Ελλάδα), που σας παρουσιάζει το www.bankingnews.gr, η Royal Bank of Scotland παρατηρεί ότι το ΔΝΤ συμμετέχει στο σχεδιασμό του προγράμματος, αλλά απαιτεί δύο προϋποθέσεις για να αρχίσει να συνεισφέρει οικονομικά: (i) την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων και (ii) την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Η Ελλάδα αντιστέκεται στο πρώτο σημείο και οι πιστωτές της ΕΕ στο δεύτερο.
Γιατί είναι σημαντική η αξιολόγηση;
Η ολοκλήρωση της επανεξέτασης θα:
(i) ξεκλειδώσει τις περαιτέρω εκταμιεύσεις,
(ii) ανοίξει το δρόμο για την ελάφρυνση του χρέους,
(iii) ξανανοίξει τη συζήτηση για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη χρηματοδότηση της Ελλάδας
(iv) αφαιρέσει ένα εμπόδιο για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE της ΕΚΤ
Αξιολόγηση: Τα τρία σημαντικά σημεία της έριδος
Προκειμένου η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί, οι πιστωτές απαιτούν πολιτικά ευαίσθητες μεταρρυθμίσεις καθώς και προαπαιτούμενα από το Δεύτερο Πρόγραμμα.
1. Αναδιάρθρωση Χρέους: Θα υπάρξουν εξελίξεις μετά την αξιολόγηση, είναι απίθανο όμως να είναι επαρκής
Η γερμανική ομοσπονδιακή βουλή έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα υποστηρίξει μια ελληνική διάσωση, εάν το ΔΝΤ δεν εμπλέκεται.
Το ΔΝΤ αντιστέκεται, καθώς φοβάται ότι το επίπεδο του ελληνικού χρέους δεν είναι βιώσιμο και απαιτεί, μεταξύ άλλων, μια ελάφρυνση του χρέους μέσω κουρέματος της ονομαστικής τιμής.
Αυτό είναι απαράδεκτο για πολλές πιστώτριες χώρες, οι οποίες υποστηρίζουν μια ελάφρυνση χρέους που θα λάβει τη μορφή παράτασης των προθεσμιών λήξης των υφιστάμενων δανείων, μείωση ή αναβολή των πληρωμών επιτοκίων και επιμήκυνση των περιόδων χάριτος, όπως συνέβη και στο παρελθόν.
Παρά το γεγονός ότι και οι δύο ζητούν την ελάφρυνση του χρέους, η ελληνική κυβέρνηση είναι εναντίον του ΔΝΤ και δεν θέλει να αποτελεί μέρος των συνομιλιών διάσωσης.
2. Οι δημοσιονομικοί στόχοι: Οι πιστωτές της ΕΕ ζητούν τον φιλόδοξο στόχο του 3,5% του ΑΕΠ για πρωτογενές πλεόνασμα
Οι αποκλίνουσες απόψεις για την ελάφρυνση του χρέους εξηγεί γιατί οι Ευρωπαίοι πιστωτές συνεχίζουν να ζητούν πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, ενώ το ΔΝΤ θα ήθελε να ορίσει τον πιο επιτεύξιμο στόχο του 1,5% του ΑΕΠ.
Και οι δύο συμφωνούν ότι τα προτεινόμενα από την ελληνική κυβέρνηση μέτρα είναι ανεπαρκή.
Ακόμη και ο λιγότερο φιλόδοξος στόχος του ΔΝΤ εξακολουθεί να απαιτεί τα φορολογικά μέτρα που αντιπροσωπεύουν περίπου 4-5% του ΑΕΠ που πρέπει να επιτευχθούν.
Μια περιοχή όπου ένας συμβιβασμός μεταξύ των τριών μερών φαίνεται πιο εύκολο να είναι ορίζοντας στόχο για πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 2,5% του ΑΕΠ.
3. Μεταρρυθμίσεις: Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος θα είναι ένα σημαντικό σημείο τριβής
Μία από τις πολιτικά "εκρηκτικές" απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις είναι η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, για το οποίο ούτε η ελληνική κυβέρνηση ούτε το ΔΝΤ φαίνονται διαθέσιμοι να κάνουν πίσω.
Τα μέτρα που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση κρίνονται ανεπαρκή.
Χρονοδιάγραμμα
Οι διαπραγματεύσεις των Ευρωπαίων με την Ελλάδα έχουν πολιτικά φορτιστεί, παρά τα κίνητρα για μια συμβιβαστική λύση τόσο για την ελληνική κυβέρνηση όσο και τους πιστωτές της ΕΕ.
Όπως συνέβη και πέρυσι, οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να παραταθούν για πολύ, με τις περισσότερες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για λύση την τελευταία στιγμή, όσο δηλαδή θα πλησιάζουμε την 20η Ιουλίου, όταν λήγουν τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, ύψους 2,3 δισ. ευρώ.
Το ΔΝΤ έχει κίνητρο να επιταχύνει το χρονοδιάγραμμα, αλλά τα σχέδιά του να το πράξει, απειλώντας τη Γερμανία, εκτέθηκαν από τις πρόσφατες διαρροές του Wikileaks.
Η επιλογή αυτή φαίνεται τώρα να έχει «καεί», τουλάχιστον για τους επόμενους δύο μήνες.
Η προσφυγική κρίση θα μπορούσε να επιταχύνει τις προσπάθειες, μέχρι στιγμής φαίνεται η Ελλάδα να μην έχει καταφέρει να συνδέσει τα δύο ζητήματα.
Ο κίνδυνος της μετάδοσης της κρίσης
Η Ελλάδα είναι όλο και πιο απομονωμένη, γεωγραφικά και οικονομικά.
Οι περιορισμοί που επιβάλλονται για τα ταξίδια εντός της ΕΕ κάνουν την Ελλάδα, η οποία δεν συνορεύει με κάποια χώρα της Ευρωζώνης, όλο και πιο απομονωμένη.
Οι έλεγχοι κεφαλαίου παράλληλα προκαλούν οικονομική απομόνωση.
Η αντίληψη ότι και πάλι δεν υποστηρίζονται από τους ευρωπαίους εταίρους τους, μπορούν να κάνουν τους Έλληνες όλο και πιο εχθρικούς προς το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Ο κίνδυνος της οικονομικής μόλυνσης όμως μειώνεται.
Τα γεγονότα του περασμένου καλοκαιριού έδειξαν ότι ένας ισχυρός κλοιός είναι χτισμένος γύρω από την Ελλάδα.
Πολιτική: Καμία διάθεση για νέες εκλογές τώρα
Μια άλλη πιθανή εξέλιξη που θα μπορούσε να επιταχύνει τις εξελίξεις στην Ελλάδα, θα μπορούσε να είναι μια πολιτική κρίση στην Ελλάδα.
Ο Τσίπρας μπορεί να υπολογίζει σε μόνο μια πολύ μικρή πλειοψηφία: ο συνασπισμός που αποτελείται από το ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ έχει μόνο 153 βουλευτές, αν και η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ πιο αξιόπιστη από ό, τι ήταν πριν από ένα χρόνο.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν επίσης ότι στις νέες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί κάλλιστα να δει τις έδρες του στη Βουλή να μειώνονται κατά το ήμισυ.
Ενώ Τσίπρας φαίνεται να έχει ελάχιστα κίνητρα για να προκαλέσει νέες εκλογές τώρα, έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας πολύ ικανός πολιτικός και μπορεί κάλλιστα να ανακάμψει στις δημοσκοπήσεις, υιοθετώντας μια πιο επιθετική ατζέντα, όπως ο ίδιος έχει κάνει στο παρελθόν.
Δεν μπορούν να αποκλειστούν οι εκλογές μέσα στο 2016
Πιθανές συγκρούσεις στις διαπραγματεύσεις και κλιμάκωση της προσφυγικής κρίσης δεν μπορούν να αποκλείσουν πρόωρες εκλογές το δεύτερο εξάμηνο του 2016, καθώς θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά την εικόνα και να αυξήσει την πίεση στο κυβερνητικό συνασπισμό. Η
Οικονομία: Κακές προοπτικές για το 2016
Μετά από μια βραχύβια ανάκαμψη το 2014 που συνεχίστηκε μέχρι τα μέσα του 2015, η ελληνική οικονομία επανήλθε σε ύφεση κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015
Την ίδια ώρα οι προοπτικές για την πορεία του 2016 είναι αρνητικές, ωστόσο, τέτοιες προσδοκίες ανάκαμψης μπορεί να αποδειχθούν υπερβολικά αισιόδοξες, αν η αξιολόγηση δεν έχει ολοκληρωθεί.
Οι τράπεζες θα μπορούσαν να βρεθούν και πάλι υπό πίεση, και το χρονοδιάγραμμα για χαλάρωση των ελέγχων κεφαλαίου μπορεί να καθυστερήσει.
Επίσης, η ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών παραμένει ένα βασικό πρόβλημα.
Το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στις ελληνικές τράπεζες είναι σοβαρά υψηλό.
Μια βελτίωση θα απαιτήσει την ανάπτυξη των νέων δανείων ή την πτώση των προβληματικών δανείων.
Η RBS δεν δηλώνει όμως αισιόδοξη, καθώς περιμένει το εξωτερικό οικονομικό περιβάλλον να επιδεινώνεται.
Αυτή η αστάθεια, σε συνδυασμό με την χαμηλή εμπιστοσύνη των επενδυτών και τους ελέγχους κεφαλαίων, δείχνει ότι η διαδικασία της ανακεφαλαίωσης ήταν μόνο το πρώτο βήμα στον μακρύ δρόμο για την ανάκαμψη των ελληνικών τραπεζών.
Συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στις δράσεις της ΕΚΤ
Η RBS εκτιμά ότι, σε περίπτωση θετικού σεναρίου για την αξιολόγηση, οι μηνιαίες αγορές ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ θα ανέλθουν σε 1,8 δισ από τον Ιούνιο και μετά.
Οι αγορές ελληνικών ομολόγων θα έχει, βέβαια, τεράστια σημασία λόγω της επίδρασης τους στην αγορά, και όχι της πραγματικής ροής κεφαλαίων στη χώρα.
Γι' αυτό δεν αναμένεται επιστροφή της χώρας στις αγορές το 2016, ή στο άμεσο μέλλον.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με τη σημερινή 8/4/2016 9σέλιδη ανάλυσή της υπό τον τίτλο «What are you doing this summer? Back to Greece» (τι κάνουμε αυτό το καλοκαίρι; Επιστροφή στην Ελλάδα), που σας παρουσιάζει το www.bankingnews.gr, η Royal Bank of Scotland παρατηρεί ότι το ΔΝΤ συμμετέχει στο σχεδιασμό του προγράμματος, αλλά απαιτεί δύο προϋποθέσεις για να αρχίσει να συνεισφέρει οικονομικά: (i) την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων και (ii) την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Η Ελλάδα αντιστέκεται στο πρώτο σημείο και οι πιστωτές της ΕΕ στο δεύτερο.
Γιατί είναι σημαντική η αξιολόγηση;
Η ολοκλήρωση της επανεξέτασης θα:
(i) ξεκλειδώσει τις περαιτέρω εκταμιεύσεις,
(ii) ανοίξει το δρόμο για την ελάφρυνση του χρέους,
(iii) ξανανοίξει τη συζήτηση για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στη χρηματοδότηση της Ελλάδας
(iv) αφαιρέσει ένα εμπόδιο για την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο QE της ΕΚΤ
Αξιολόγηση: Τα τρία σημαντικά σημεία της έριδος
Προκειμένου η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί, οι πιστωτές απαιτούν πολιτικά ευαίσθητες μεταρρυθμίσεις καθώς και προαπαιτούμενα από το Δεύτερο Πρόγραμμα.
1. Αναδιάρθρωση Χρέους: Θα υπάρξουν εξελίξεις μετά την αξιολόγηση, είναι απίθανο όμως να είναι επαρκής
Η γερμανική ομοσπονδιακή βουλή έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θα υποστηρίξει μια ελληνική διάσωση, εάν το ΔΝΤ δεν εμπλέκεται.
Το ΔΝΤ αντιστέκεται, καθώς φοβάται ότι το επίπεδο του ελληνικού χρέους δεν είναι βιώσιμο και απαιτεί, μεταξύ άλλων, μια ελάφρυνση του χρέους μέσω κουρέματος της ονομαστικής τιμής.
Αυτό είναι απαράδεκτο για πολλές πιστώτριες χώρες, οι οποίες υποστηρίζουν μια ελάφρυνση χρέους που θα λάβει τη μορφή παράτασης των προθεσμιών λήξης των υφιστάμενων δανείων, μείωση ή αναβολή των πληρωμών επιτοκίων και επιμήκυνση των περιόδων χάριτος, όπως συνέβη και στο παρελθόν.
Παρά το γεγονός ότι και οι δύο ζητούν την ελάφρυνση του χρέους, η ελληνική κυβέρνηση είναι εναντίον του ΔΝΤ και δεν θέλει να αποτελεί μέρος των συνομιλιών διάσωσης.
2. Οι δημοσιονομικοί στόχοι: Οι πιστωτές της ΕΕ ζητούν τον φιλόδοξο στόχο του 3,5% του ΑΕΠ για πρωτογενές πλεόνασμα
Οι αποκλίνουσες απόψεις για την ελάφρυνση του χρέους εξηγεί γιατί οι Ευρωπαίοι πιστωτές συνεχίζουν να ζητούν πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, ενώ το ΔΝΤ θα ήθελε να ορίσει τον πιο επιτεύξιμο στόχο του 1,5% του ΑΕΠ.
Και οι δύο συμφωνούν ότι τα προτεινόμενα από την ελληνική κυβέρνηση μέτρα είναι ανεπαρκή.
Ακόμη και ο λιγότερο φιλόδοξος στόχος του ΔΝΤ εξακολουθεί να απαιτεί τα φορολογικά μέτρα που αντιπροσωπεύουν περίπου 4-5% του ΑΕΠ που πρέπει να επιτευχθούν.
Μια περιοχή όπου ένας συμβιβασμός μεταξύ των τριών μερών φαίνεται πιο εύκολο να είναι ορίζοντας στόχο για πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 2,5% του ΑΕΠ.
3. Μεταρρυθμίσεις: Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος θα είναι ένα σημαντικό σημείο τριβής
Μία από τις πολιτικά "εκρηκτικές" απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις είναι η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, για το οποίο ούτε η ελληνική κυβέρνηση ούτε το ΔΝΤ φαίνονται διαθέσιμοι να κάνουν πίσω.
Τα μέτρα που προτείνει η ελληνική κυβέρνηση κρίνονται ανεπαρκή.
Χρονοδιάγραμμα
Οι διαπραγματεύσεις των Ευρωπαίων με την Ελλάδα έχουν πολιτικά φορτιστεί, παρά τα κίνητρα για μια συμβιβαστική λύση τόσο για την ελληνική κυβέρνηση όσο και τους πιστωτές της ΕΕ.
Όπως συνέβη και πέρυσι, οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να παραταθούν για πολύ, με τις περισσότερες εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για λύση την τελευταία στιγμή, όσο δηλαδή θα πλησιάζουμε την 20η Ιουλίου, όταν λήγουν τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, ύψους 2,3 δισ. ευρώ.
Το ΔΝΤ έχει κίνητρο να επιταχύνει το χρονοδιάγραμμα, αλλά τα σχέδιά του να το πράξει, απειλώντας τη Γερμανία, εκτέθηκαν από τις πρόσφατες διαρροές του Wikileaks.
Η επιλογή αυτή φαίνεται τώρα να έχει «καεί», τουλάχιστον για τους επόμενους δύο μήνες.
Η προσφυγική κρίση θα μπορούσε να επιταχύνει τις προσπάθειες, μέχρι στιγμής φαίνεται η Ελλάδα να μην έχει καταφέρει να συνδέσει τα δύο ζητήματα.
Ο κίνδυνος της μετάδοσης της κρίσης
Η Ελλάδα είναι όλο και πιο απομονωμένη, γεωγραφικά και οικονομικά.
Οι περιορισμοί που επιβάλλονται για τα ταξίδια εντός της ΕΕ κάνουν την Ελλάδα, η οποία δεν συνορεύει με κάποια χώρα της Ευρωζώνης, όλο και πιο απομονωμένη.
Οι έλεγχοι κεφαλαίου παράλληλα προκαλούν οικονομική απομόνωση.
Η αντίληψη ότι και πάλι δεν υποστηρίζονται από τους ευρωπαίους εταίρους τους, μπορούν να κάνουν τους Έλληνες όλο και πιο εχθρικούς προς το ευρωπαϊκό εγχείρημα.
Ο κίνδυνος της οικονομικής μόλυνσης όμως μειώνεται.
Τα γεγονότα του περασμένου καλοκαιριού έδειξαν ότι ένας ισχυρός κλοιός είναι χτισμένος γύρω από την Ελλάδα.
Πολιτική: Καμία διάθεση για νέες εκλογές τώρα
Μια άλλη πιθανή εξέλιξη που θα μπορούσε να επιταχύνει τις εξελίξεις στην Ελλάδα, θα μπορούσε να είναι μια πολιτική κρίση στην Ελλάδα.
Ο Τσίπρας μπορεί να υπολογίζει σε μόνο μια πολύ μικρή πλειοψηφία: ο συνασπισμός που αποτελείται από το ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ έχει μόνο 153 βουλευτές, αν και η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ πιο αξιόπιστη από ό, τι ήταν πριν από ένα χρόνο.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν επίσης ότι στις νέες εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί κάλλιστα να δει τις έδρες του στη Βουλή να μειώνονται κατά το ήμισυ.
Ενώ Τσίπρας φαίνεται να έχει ελάχιστα κίνητρα για να προκαλέσει νέες εκλογές τώρα, έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας πολύ ικανός πολιτικός και μπορεί κάλλιστα να ανακάμψει στις δημοσκοπήσεις, υιοθετώντας μια πιο επιθετική ατζέντα, όπως ο ίδιος έχει κάνει στο παρελθόν.
Δεν μπορούν να αποκλειστούν οι εκλογές μέσα στο 2016
Πιθανές συγκρούσεις στις διαπραγματεύσεις και κλιμάκωση της προσφυγικής κρίσης δεν μπορούν να αποκλείσουν πρόωρες εκλογές το δεύτερο εξάμηνο του 2016, καθώς θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά την εικόνα και να αυξήσει την πίεση στο κυβερνητικό συνασπισμό. Η
Οικονομία: Κακές προοπτικές για το 2016
Μετά από μια βραχύβια ανάκαμψη το 2014 που συνεχίστηκε μέχρι τα μέσα του 2015, η ελληνική οικονομία επανήλθε σε ύφεση κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015
Την ίδια ώρα οι προοπτικές για την πορεία του 2016 είναι αρνητικές, ωστόσο, τέτοιες προσδοκίες ανάκαμψης μπορεί να αποδειχθούν υπερβολικά αισιόδοξες, αν η αξιολόγηση δεν έχει ολοκληρωθεί.
Οι τράπεζες θα μπορούσαν να βρεθούν και πάλι υπό πίεση, και το χρονοδιάγραμμα για χαλάρωση των ελέγχων κεφαλαίου μπορεί να καθυστερήσει.
Επίσης, η ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών παραμένει ένα βασικό πρόβλημα.
Το επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) στις ελληνικές τράπεζες είναι σοβαρά υψηλό.
Μια βελτίωση θα απαιτήσει την ανάπτυξη των νέων δανείων ή την πτώση των προβληματικών δανείων.
Η RBS δεν δηλώνει όμως αισιόδοξη, καθώς περιμένει το εξωτερικό οικονομικό περιβάλλον να επιδεινώνεται.
Αυτή η αστάθεια, σε συνδυασμό με την χαμηλή εμπιστοσύνη των επενδυτών και τους ελέγχους κεφαλαίων, δείχνει ότι η διαδικασία της ανακεφαλαίωσης ήταν μόνο το πρώτο βήμα στον μακρύ δρόμο για την ανάκαμψη των ελληνικών τραπεζών.
Συμμετοχή των ελληνικών ομολόγων στις δράσεις της ΕΚΤ
Η RBS εκτιμά ότι, σε περίπτωση θετικού σεναρίου για την αξιολόγηση, οι μηνιαίες αγορές ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ θα ανέλθουν σε 1,8 δισ από τον Ιούνιο και μετά.
Οι αγορές ελληνικών ομολόγων θα έχει, βέβαια, τεράστια σημασία λόγω της επίδρασης τους στην αγορά, και όχι της πραγματικής ροής κεφαλαίων στη χώρα.
Γι' αυτό δεν αναμένεται επιστροφή της χώρας στις αγορές το 2016, ή στο άμεσο μέλλον.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών