Bruegel: Για να πετύχει η συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας για το προσφυγικό, πρέπει να στηριχθεί η Ελλάδα

Η Ευρώπη, επισημαίνει σε ανάλυσή του το ευρωπαϊκό think tank Bruegel, πρέπει να επικεντρώσει το ενδιαφέρον της στην εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας για το προσφυγικό, προσφέροντας τεχνική υποστήριξη και πολιτική - οικονομική σταθερότητα στην Ελλάδα από την μία και αναζητώντας από την άλλη τρόπους να λειτουργήσουν οι μετεγκαταστάσεις προσφύγων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Οι επικριτές της συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας για το προσφυγικό υποστηρίζουν ότι είναι ανήθικη ακόμη και παράνομη με βάση το διεθνές δίκαιο, όμως είναι μια βελτίωση του υπάρχοντος status quo το οποίο απειλεί με ξέσπασμα ανθρωπιστικής καταστροφής στην Ελλάδα και με κατάρρευση την ζώνη Σένγκεν και όχι μόνο, επισημαίνεται στην ανάλυση. 
Διαπραγματευόμενη με την Τουρκία, η ΕΕ είχε ως στόχο να μειώσει τον αριθμό των προσφύγων που φθάνουν στην ΕΕ και να σπάσει τα δίκτυα διακινητών ανθρώπων.
Το βασικό σημείο της συμφωνίας είναι η επιστροφή όλων των μεταναστών που φθάνουν παράνομα προς την Ελλάδα στην Τουρκία και να δεχτεί η ΕΕ αντίστοιχο αριθμό προσφύγων κατευθείαν από την Τουρκία.
Σε αρκετές πτυχές, η συμφωνία αυτή θυμίζει την προσέγγιση της Μεγάλης Βρετανίας στην προσφυγική κρίση από τη Συρία, καθώς το Λονδίνο επιδιώκει να δέχεται Σύρους πρόσφυγες απευθείας από την Τουρκία και δεν δέχεται όσους φθάνουν δια μέσου άλλων ευρωπαϊκών χωρών.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανακοίνωσαν ότι δεν θα εργάζονται πλέον στους προσφυγικούς καταυλισμούς στα ελληνικά νησιά καθώς θεωρούν ότι η επανεισδοχή μεταναστών στην Τουρκία είναι παράνομη «μαζική απέλαση» καθώς και ότι η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρηθεί ασφαλής τρίτη χώρα, ούτε μπορούν οι προσφυγικοί καταυλισμοί στην Ελλάδα να μετατραπούν σε «κέντρα κράτησης».
Οι επικρίσεις αυτές είναι εν μέρει δικαιολογημένες και η ΕΕ θα πρέπει να τις λάβει σοβαρά υπ' όψιν.
Η ΕΕ, κυρίως, οφείλει να βελτιώσει τις συνθήκες στους προσφυγικούς καταυλισμούς στην ΕΕ και οφείλει επίσης να επιμείνει έτσι ώστε η Τουρκία να συμπεριφέρεται με βάση το διεθνές δίκαιο στους μετανάστες που επιστρέφουν στο έδαφός της.
Έντούτοις, οι επικριτές δεν προτείνουν εναλλακτικές λύσεις.
Η διανομή των προσφύγων σε όλη την ΕΕ έχουν αποφασιστεί με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο και θα βοηθούσε να γίνει καλύτερη διαχείριση του μεγάλου αριθμού προσφύγων.
Αλλά αρκετοί ευρωπαίοι ηγέτες αρνούνται να εφαρμόσουν τις αποφάσεις και ελάχιστοι πρόσφυγες έχουν μετεγκατασταθεί.
Το να συνεχίσει η Γερμανία, η Σουηδία και η Αυστρία να δέχονται σχεδόν όλους τους πρόσφυγες που μετεγκαθίστανται έχει γίνει σχεδόν αδύνατο πολιτικά και μπορεί να οδηγήσει σε οριστικό κλείσιμο των συνόρων τους.
Η συμφωνία ΕΕ - τουρκίας αποτελεί βελτίωση, αλλά το πραγματικό στοίχημα είναι η εφαρμογή της.
Προτεραιότητα είναι η στήριξη της Ελλάδας, του πιο αδύναμου κρίκου, και η εφαρμογή της μετεγκατάστασης.
Επείγει η άμεση χορήγηση στην Ελλάδα της τεχνικής βοήθειας που της υποσχέθηκε η ΕΕ και η συνέχιση της παροχής βοήθειας από τον ΟΗΕ και τις ΜΚΟ.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι η πρακτική εφαρμογή της συμφωνίας θα στοιχίσει περί τα 280 εκατομμυρία ευρώ τους επόμενους έξι μήνες, ένα ποσό εντυπωσιακά χαμηλό.
Το σημαντικότερο όμως είναι να διατηρηθεί η πολιτική στθαερότητα στην Ελλάδα.
Η επιστροφή της τρόικας για τη διαπραγμάτευση του ελληνικού προγράμματος θα πρέπει να προχωρήσει βήμα το βήμα μαζί με γενναιόδωρες προσεγγίσεις στις αποπληρωμές του ελληνικού χρέους και να συνεχίσουν οι σκληρές δομικές μεταρρυθμίσεις (στο συνταξιοδοτικό, στη δημόσια διοίκηση και στην ανταγωνιστικότητα).
Συγκεκριμένα, είναι ώρα να χαλάρώσει η απαίτηση για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% καθώς ο στόχος αυτός είναι αντικειμενικά πολύ υψηλκός και τα ρίσκα αποσταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας και του πολιτικού συστήματος μεγάλα.
Το Bruegel σημειώνει ότι δεν υπάρχουν παρά ελάχιστα ιστορικά παραδείγματα χωρών που να έχουν πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από το 3%.
Το Βέλγιο το πέτυχε πριν την είσοδό του στο ευρώ και η Νορβηγία όταν είχε πολλά έσοδα από το πετρέλαιο.
Αλλά η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κατάσταση που έχει χάσει το 25% του ΑΕΠ της ενώ η παγκόσμια οικονομία αυξάνεται πολύ πιο αργά.
Επιπλέον, οι αποπληρωμές του χρέους είναι να γίνουν σε εξωτερικούς δανειστές και αυτό είναι μοναδικό γιατί δεν είθισται το χρέος να παρακρατάται εκτός χώρας.
Συνεπώς, μια μείωση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος έχει νόημα και είναι και προς το συμφέρον των δανειστών καθώς βελτιώνει την πολιτική σταθερότητα στην Ελλάδα και τις προοπτικές αποπληρωμής του χρέους.
Η πίεση από την προσφυγική κρίση καθιστά αυτήν την προοπτική ιδιαίτερα σημαντική.
Επιπλέον, η μετεγκατάσταση προσφύγων είναι ζωτικής σημασίας και για την Ελλάδα και για την Τουρκία.
Η τωρινή συμφωνία προβλέπει τουλάχιστον 20.000 μετεγκαταστάσεις από την Ελλάδα μέχρι τα μέσα Μαϊου 2016, αριθμός πολύ μικρός δεδομένων των περίπου 50.000 προσφύγων που βρίσκονται σήμερα στην χώρα.
Η διαδικασία πρέπει να επιταχυνθεί και να διευρυνθεί για να βελτιωθούν και οι συνθήκες διαμονής των προσφύγων.
Αν επιταχυνθεί ταυτόχρονα η μετεγκατάσταση από την Τουρκία τότε θα στηριχθεί η εφαρμογή της συμφωνίας καθώς θα υποσκαφτούν τα κυκλώματα διακίνησης προσφύγων.
Δυστυχώς, δεν είναι ακόμη σαφές, σημειώνεται στην ανάλυση, πώς θα εφαρμοστεί η μετεγκατάσταση από την Τουρκία ενώ από τις 4 Απριλίου η Γερμανία άρχισε να δέχεται μικρό αριθμό προσφύγων απευθείας από την Άγκυρα ενώ καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει κάνει κανένα βήμα.
Οι ευρωπαϊκές χώρες πρέπει να εφαρμόσουν τις υποχρεώσεις τους άμεσα.
Μπορεί η συμφωνία με την Τουρκία να είναι δύσκολη στην εφαρμογή αλλά χωρίς συμφωνία τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ θα είχαν καταρρεύσει εντελώς και η Ελλαδά όπως και οι άλλες χώρες των ευρωπαϊκών συνόρων θα είχαν μείνει μόνες τους αντιμέτωπες με την προσφυγική κρίση.
Σε απόλυτη προτεραιότητα τώρα βρίσκεται η στήριξη της Ελλάδας.