γράφει : ΜΑΡΙΝΑ ΦΟΥΝΤΑ
Ευθέως αμφισβητεί τις εκτιμήσεις της τρόικα για την ελληνική οικονομία η Alpha Bank. Όπως αναφέρουν στο τελευταίο εβδομαδιαίο report οι αναλυτές της τράπεζας, μέσα σε ένα παγκόσμιο πανδαιμόνιο αρνητικών δημοσιευμάτων που επιδεινώνουν το οικονομικό κλίμα στη χώρα και εμποδίζουν την ανάκαμψη της οικονομίας της και τη δημοσιονομική προσαρμογή, το Προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2012 αποκαλύπτει αβίαστα την σταθερή πορεία Δημοσιονομικής Προσαρμογής που επιτυγχάνει η Ελλάδα.
Εν προκειμένω, μειώθηκε το πρωτογενές έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2011, μετά τη μείωσή του κατά 5,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2010. Πρόκειται για εκπληκτική επίδοση, που επιτεύχθηκε στη διετία 2010-2011, κατά κύριο λόγο μέσω της δραστικής μείωσης των πρωτογενών δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού της χώρας. Η επιτυχία είναι ακόμα μεγαλύτερη αν αναλογιστεί κανείς ότι έλαβε χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία το πραγματικό ΑΕΠ εκτιμάται ότι σημείωσε πτώση κατά -10,0% περίπου.
Η Κυβέρνηση και η Τρόικα προβλέπουν τώρα ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα μειωθεί τελικά στο 8,5% του ΑΕΠ το 2011, από 10,5% του ΑΕΠ το 2010 και 15,4% του ΑΕΠ το 2009, έναντι του στόχου για μείωσή του στο 7,5% του ΑΕΠ το 2011. Η απόκλιση κατά μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ (ή κατά € 2,3δις) από τον στόχο για μείωση του ελλείμματος της
γενικής κυβέρνησης το 2011, οφείλεται σε κάποιο βαθμό στην υπέρμετρη αύξηση των δαπανών για τόκους κατά € 3,7 δις, κυρίως λόγω της υποχρέωσης της κυβέρνησης να δανείζεται τεράστια ποσά με υψηλότοκα έντοκα γραμμάτια, ιδιαίτερα στις περιόδους κατά τις οποίες καθυστερούσε και εξακολουθεί να καθυστερεί ακόμη και σήμερα (με διάφορα προσχήματα) η εκταμίευση των δόσεων της χρηματοδότησης της χώρας από την Ζώνη του Ευρώ και το ΔΝΤ.
Από την άλλη πλευρά, η απόκλιση από τον στόχο για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2011 είναι δυσεξήγητη δεδομένης της ομοβροντίας των πρόσθετων μέτρων που ελήφθησαν τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο του 2011. Φαίνεται ουσιαστικά σαν τα πρόσθετα μέτρα να έχουν σχεδόν μηδενική απόδοση το 2011 με την κύρια απόδοσή τους να καταγράφεται
το 2012.
Ειδικότερα, προβλέπεται σημαντική πτώση των εσόδων από τον Φόρο Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (ΦΕΦΠ) κατά -11,4% το 2011 (δηλαδή κατά € 1,1 δις), μετά την πτώση τους κατά -13,3% (ή κατά € 1,6 δις) το 2010. Αντίθετα, προβλέπεται αύξηση των
εσόδων από αυτή την πηγή κατά € 2,6 δις το 2012.
Οι ανωτέρω εκτιμήσεις για το 2011 συνεπάγονται ότι η Κυβέρνηση δεν θα εισπράξει τίποτα εντός του 2011 ούτε από τον αντικειμενικό προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος για τους μη μισθωτούς, ούτε από τη μείωση του αφορολόγητου στα € 5000, από € 15.000 (με τις αποδείξεις). Παρόμοια είναι η κατάσταση όσον αφορά στα έσοδα από τον Φόρο
Εισοδήματος Νομικών Προσώπων. Σημειώνεται ότι, αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για το 2011, στη 2ετία 2010-2011 η πτώση των εσόδων από την σημαντική αυτή φορολογία θα ανέλθει στο -23,2%, ενώ η εκτιμώμενη πτώση του ονομαστικού ΑΕΠ δεν υπερβαίνει το -6,3%. Εάν οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των ανωτέρω εσόδων κατά το 2011 επιβεβαιωθούν,
αυτό θα σημαίνει υπέρμετρη αύξηση της φοροδιαφυγής στη χώρα κατά το έτος αυτό. Η τεράστια πτώση στα έσοδα από τους άμεσους και τους έμμεσους φόρους κατά το 2010 και κατά το 2011 σε ελάχιστο μόνο βαθμό μπορεί να δικαιολογηθεί από την ύφεση στην οικονομία. Από την άλλη πλευρά, χωρίς δραστική μείωση της αυξανόμενης φοροδιαφυγής και της παράλληλης οικονομίας που εξακολουθεί να επικρατεί στη χώρα δεν μπορεί να συνεχιστεί απρόσκοπτα η προσπάθειά της για δημοσιονομική προσαρμογή και για έξοδο από την κρίση.
Η Τρόικα εκτιμά επίσης ότι τα έσοδα από τους φόρους περιουσίας δεν θα ξεπεράσουν τα € 1,13 δις το 2011, παρά τις εκτιμήσεις της Κυβέρνησης για είσπραξη έως και € 1,6 δις μόνο από το νέο ειδικό τέλος στα ακίνητα.
Αυτό σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος από αυτόν τον φόρο θα εισπραχθεί το 2012, όπου πράγματι προβλέπεται μεγάλη αύξηση των εισπράξεων από τους φόρους περιουσίας στα € 3,78 δις.
Όσον αφορά στο 2012, υπάρχουν πολλά ερωτηματικά:
α) Η Τρόικα εκτιμά πτώση των εσόδων από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΠΟΕ) κατά € 830 εκατ. το 2011 και το 2012, έναντι του 2010. Αυτό σημαίνει ότι η προωθούμενη στην τρέχουσα περίοδο περαίωση 400.000 σχετικά σημαντικών φορολογικών υποθέσεων εκτιμάται ότι δεν θα αποδώσει τίποτα. Το ίδιο και η εξέταση των 8.500 υποθέσεων φορολογουμένων με ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των € 1,0 εκατ. που δεν είχαν υποβάλει σχετική δήλωση. Επίσης, δεν θα εισπραχθεί τίποτα, ούτε το 2011 ούτε το 2012 από τις ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του κράτους ύψους € 42 δις παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης. Τέλος, η επίσκεψη της Τρόικα στα Δικαστήρια για την ταχεία προώθηση εκατοντάδων χιλιάδων φορολογικών υποθέσεων δεν οδηγεί σε αύξηση των εσόδων από φόρους ΠΟΕ.
β) Από τον Σεπτέμβριο του 2011 εφαρμόζεται αυξημένος συντελεστής ΦΠΑ, στο 23% από 11,0%, στον κλάδο της εστίασης, ενώ από τις αρχές του έτους εφαρμόζεται ο αυξημένος χαμηλός συντελεστής από 11% σε 13%. Ωστόσο, η Τρόικα εκτιμά πτώση των εσόδων από τον ΦΠΑ, εκτός των πετρελαιοειδών και του καπνού, κατά -5,6% (€ 830 εκατ.) το 2011 και επίσης εκτιμά επιπλέον πτώση αυτών των εσόδων κατά -2,0% και το 2012. Αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα από τις 250.000 επιχειρήσεις που δεν υπέβαλαν δήλωση ΦΠΑ στο 1ο 6μηνο.’11 δεν αναζητούνται πλέον.
γ) Και ενώ οι εισπράξεις φόρων μειώνονται δραματικά, όπως προαναφέρθηκε, οι επιστροφές φόρων αυξάνονται στα € 4,7 δις το 2011, παρά το ότι με την αλλαγή του συστήματος επιβολής του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων που οδήγησε σε πτώση των εισπράξεων φόρων από την πληγή αυτή κατά € 1,03 δις, αναμενόταν μείωση των επιστροφών φόρων το
2011 στα € 3,8 δις. Το ερώτημα είναι, πως οι επιστροφές φόρων αυξάνουν αφού τα έσοδα από τον φορο εισοδήματος, τον ΦΠΑ και τον ΕΦΚ καυσίμων έχουν καταποντιστεί τα δύο τελευταία έτη;
Τέλος, είναι ακατανόητη η συνεχής άσκηση πιέσεων από την Τρόικα προς την ελληνική κυβέρνηση για θέματα, όπως:
α) Η εξειδίκευση συγκεκριμένων μέτρων μείωσης του ελλείμματος και στην περίοδο 2013-2015, χωρίς να μπορεί να υποθέσει οφέλη από την ανάκαμψη της οικονομίας, ή από την εξοικονόμηση πόρων από τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων που ήδη έχει συντελεστεί, ή από την εκτίμηση για την επίτευξη εσόδων από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
β) Η άμεση κατάργηση της απολύτως ανενεργού εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας και, επίσης, η άμεση σύσταση επιχειρηματικών εργατικών σωματίων σε κάθε μια από τις 900.000 ελληνικές επιχειρήσεις. Αυτές δε οι πιέσεις ασκούνται σε μια περίοδο που η ανεργία ανήλθε ήδη στο 16,5%, με μείωση της απασχόλησης κατά 250.000 (κατά 6,0%) σε ένα έτος και στην οποία οι ελαστικές μορφές απασχόλησης γνωρίζουν εκρηκτική ανάπτυξη.
γ) Το πλήρες άνοιγμα των ήδη ανοικτών με σαφή νομοθετική ρύθμιση κλειστών επαγγελμάτων. Ήδη η αξία της άδειας για μεταβίβαση ενός φορτηγού ή
ενός ΤΑΞΙ σήμερα είναι ουσιαστικά μηδέν.
www.bankingnews.gr
Η Κυβέρνηση και η Τρόικα προβλέπουν τώρα ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα μειωθεί τελικά στο 8,5% του ΑΕΠ το 2011, από 10,5% του ΑΕΠ το 2010 και 15,4% του ΑΕΠ το 2009, έναντι του στόχου για μείωσή του στο 7,5% του ΑΕΠ το 2011. Η απόκλιση κατά μία ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ (ή κατά € 2,3δις) από τον στόχο για μείωση του ελλείμματος της
γενικής κυβέρνησης το 2011, οφείλεται σε κάποιο βαθμό στην υπέρμετρη αύξηση των δαπανών για τόκους κατά € 3,7 δις, κυρίως λόγω της υποχρέωσης της κυβέρνησης να δανείζεται τεράστια ποσά με υψηλότοκα έντοκα γραμμάτια, ιδιαίτερα στις περιόδους κατά τις οποίες καθυστερούσε και εξακολουθεί να καθυστερεί ακόμη και σήμερα (με διάφορα προσχήματα) η εκταμίευση των δόσεων της χρηματοδότησης της χώρας από την Ζώνη του Ευρώ και το ΔΝΤ.
Από την άλλη πλευρά, η απόκλιση από τον στόχο για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2011 είναι δυσεξήγητη δεδομένης της ομοβροντίας των πρόσθετων μέτρων που ελήφθησαν τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο του 2011. Φαίνεται ουσιαστικά σαν τα πρόσθετα μέτρα να έχουν σχεδόν μηδενική απόδοση το 2011 με την κύρια απόδοσή τους να καταγράφεται
το 2012.
Ειδικότερα, προβλέπεται σημαντική πτώση των εσόδων από τον Φόρο Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (ΦΕΦΠ) κατά -11,4% το 2011 (δηλαδή κατά € 1,1 δις), μετά την πτώση τους κατά -13,3% (ή κατά € 1,6 δις) το 2010. Αντίθετα, προβλέπεται αύξηση των
εσόδων από αυτή την πηγή κατά € 2,6 δις το 2012.
Οι ανωτέρω εκτιμήσεις για το 2011 συνεπάγονται ότι η Κυβέρνηση δεν θα εισπράξει τίποτα εντός του 2011 ούτε από τον αντικειμενικό προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος για τους μη μισθωτούς, ούτε από τη μείωση του αφορολόγητου στα € 5000, από € 15.000 (με τις αποδείξεις). Παρόμοια είναι η κατάσταση όσον αφορά στα έσοδα από τον Φόρο
Εισοδήματος Νομικών Προσώπων. Σημειώνεται ότι, αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για το 2011, στη 2ετία 2010-2011 η πτώση των εσόδων από την σημαντική αυτή φορολογία θα ανέλθει στο -23,2%, ενώ η εκτιμώμενη πτώση του ονομαστικού ΑΕΠ δεν υπερβαίνει το -6,3%. Εάν οι εκτιμήσεις για την εξέλιξη των ανωτέρω εσόδων κατά το 2011 επιβεβαιωθούν,
αυτό θα σημαίνει υπέρμετρη αύξηση της φοροδιαφυγής στη χώρα κατά το έτος αυτό. Η τεράστια πτώση στα έσοδα από τους άμεσους και τους έμμεσους φόρους κατά το 2010 και κατά το 2011 σε ελάχιστο μόνο βαθμό μπορεί να δικαιολογηθεί από την ύφεση στην οικονομία. Από την άλλη πλευρά, χωρίς δραστική μείωση της αυξανόμενης φοροδιαφυγής και της παράλληλης οικονομίας που εξακολουθεί να επικρατεί στη χώρα δεν μπορεί να συνεχιστεί απρόσκοπτα η προσπάθειά της για δημοσιονομική προσαρμογή και για έξοδο από την κρίση.
Η Τρόικα εκτιμά επίσης ότι τα έσοδα από τους φόρους περιουσίας δεν θα ξεπεράσουν τα € 1,13 δις το 2011, παρά τις εκτιμήσεις της Κυβέρνησης για είσπραξη έως και € 1,6 δις μόνο από το νέο ειδικό τέλος στα ακίνητα.
Αυτό σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος από αυτόν τον φόρο θα εισπραχθεί το 2012, όπου πράγματι προβλέπεται μεγάλη αύξηση των εισπράξεων από τους φόρους περιουσίας στα € 3,78 δις.
Όσον αφορά στο 2012, υπάρχουν πολλά ερωτηματικά:
α) Η Τρόικα εκτιμά πτώση των εσόδων από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΠΟΕ) κατά € 830 εκατ. το 2011 και το 2012, έναντι του 2010. Αυτό σημαίνει ότι η προωθούμενη στην τρέχουσα περίοδο περαίωση 400.000 σχετικά σημαντικών φορολογικών υποθέσεων εκτιμάται ότι δεν θα αποδώσει τίποτα. Το ίδιο και η εξέταση των 8.500 υποθέσεων φορολογουμένων με ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των € 1,0 εκατ. που δεν είχαν υποβάλει σχετική δήλωση. Επίσης, δεν θα εισπραχθεί τίποτα, ούτε το 2011 ούτε το 2012 από τις ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του κράτους ύψους € 42 δις παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης. Τέλος, η επίσκεψη της Τρόικα στα Δικαστήρια για την ταχεία προώθηση εκατοντάδων χιλιάδων φορολογικών υποθέσεων δεν οδηγεί σε αύξηση των εσόδων από φόρους ΠΟΕ.
β) Από τον Σεπτέμβριο του 2011 εφαρμόζεται αυξημένος συντελεστής ΦΠΑ, στο 23% από 11,0%, στον κλάδο της εστίασης, ενώ από τις αρχές του έτους εφαρμόζεται ο αυξημένος χαμηλός συντελεστής από 11% σε 13%. Ωστόσο, η Τρόικα εκτιμά πτώση των εσόδων από τον ΦΠΑ, εκτός των πετρελαιοειδών και του καπνού, κατά -5,6% (€ 830 εκατ.) το 2011 και επίσης εκτιμά επιπλέον πτώση αυτών των εσόδων κατά -2,0% και το 2012. Αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα από τις 250.000 επιχειρήσεις που δεν υπέβαλαν δήλωση ΦΠΑ στο 1ο 6μηνο.’11 δεν αναζητούνται πλέον.
γ) Και ενώ οι εισπράξεις φόρων μειώνονται δραματικά, όπως προαναφέρθηκε, οι επιστροφές φόρων αυξάνονται στα € 4,7 δις το 2011, παρά το ότι με την αλλαγή του συστήματος επιβολής του ειδικού φόρου κατανάλωσης καυσίμων που οδήγησε σε πτώση των εισπράξεων φόρων από την πληγή αυτή κατά € 1,03 δις, αναμενόταν μείωση των επιστροφών φόρων το
2011 στα € 3,8 δις. Το ερώτημα είναι, πως οι επιστροφές φόρων αυξάνουν αφού τα έσοδα από τον φορο εισοδήματος, τον ΦΠΑ και τον ΕΦΚ καυσίμων έχουν καταποντιστεί τα δύο τελευταία έτη;
Τέλος, είναι ακατανόητη η συνεχής άσκηση πιέσεων από την Τρόικα προς την ελληνική κυβέρνηση για θέματα, όπως:
α) Η εξειδίκευση συγκεκριμένων μέτρων μείωσης του ελλείμματος και στην περίοδο 2013-2015, χωρίς να μπορεί να υποθέσει οφέλη από την ανάκαμψη της οικονομίας, ή από την εξοικονόμηση πόρων από τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικών ασφαλίσεων που ήδη έχει συντελεστεί, ή από την εκτίμηση για την επίτευξη εσόδων από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
β) Η άμεση κατάργηση της απολύτως ανενεργού εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας και, επίσης, η άμεση σύσταση επιχειρηματικών εργατικών σωματίων σε κάθε μια από τις 900.000 ελληνικές επιχειρήσεις. Αυτές δε οι πιέσεις ασκούνται σε μια περίοδο που η ανεργία ανήλθε ήδη στο 16,5%, με μείωση της απασχόλησης κατά 250.000 (κατά 6,0%) σε ένα έτος και στην οποία οι ελαστικές μορφές απασχόλησης γνωρίζουν εκρηκτική ανάπτυξη.
γ) Το πλήρες άνοιγμα των ήδη ανοικτών με σαφή νομοθετική ρύθμιση κλειστών επαγγελμάτων. Ήδη η αξία της άδειας για μεταβίβαση ενός φορτηγού ή
ενός ΤΑΞΙ σήμερα είναι ουσιαστικά μηδέν.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών