Η Eurasia Group, η Wells Fargo και το Oxford Economics περιγράφουν γιατί η ιταλική τραπεζική κρίση μπορεί να εξελιχθεί σε ωρολογική βόμβα
Η απειλή για τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές το καλοκαίρι του 2016 έρχεται από την Ιταλία και τον πολύπαθο τραπεζικό της τομέα.
«Καθώς έχουμε μπει στο τρίτο τρίμηνο του έτους (2016), η κατάσταση στην Ιταλία και η εξάπλωση της στην υπόλοιπη Ευρώπη, θα συνεχίσει να είναι ένα από τα μεγαλύτερα μακροοικονομικά και πολιτικά ρίσκα που μας προκαλεί ανησυχία» επισημαίνει σε ανάλυση της η Eurasia Group με έδρα το Λονδίνο.
Η Ιταλία έρχεται στο επίκεντρο μετά το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη υπερίσχυση του Brexit.
Σύμφωνα με το Market Watch, στο χειρότερο σενάριο, οι αναλυτές φοβούνται ότι τα τραπεζικά προβλήματα στην Ιταλία θα μπορούσαν να απειλήσει τη συμμετοχή της Ιταλίας στην ευρωζώνη.
Εντός των επομενων εβδομάδων, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μπορεί να δημιουργήσει τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα παγκόσμια αναταραχή στην αγορά καθώς οικονομικοί και πολιτικοί κίνδυνοι συγκρούονται.
Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος, πολλοί επενδυτές -οι οποίοι νόμιζαν ότι τα τραπεζικά προβλήματα σε παγκόσμια βάση ήταν υπό έλεγχο- να έρθουν προς εκπλήξεων.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις ιταλικές τράπεζες
Οι ιταλικές τράπεζες πνίγονται από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το συνολικό ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανέρχεται σε περίπου 200 δισ. ευρώ ή στο 8% του συνόλου των χορηγήσεων.
Όμως, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι ακόμα ένα ποσό της τάξης των 160 δισ. ευρώ θα μπορούσε σύντομα να γίνει μη εξυπηρετούμενο, με αποτέλεσμα το ποσοστό 8% να εκτοξευθεί στο 15%, σύμφωνα με τη Wells Fargo.
Οι ιταλικές τράπεζες έχουν σφυροκοπηθεί.
Στο επίκεντρο ήταν στην Banca Monte dei Paschi, που ιδρύθηκε το 1472, και η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας από πλευράς περιουσιακών στοιχείων.
Η ΕΚΤ, νωρίτερα αυτό το μήνα, ζήτησε από την εν λόγω τράπεζα να μειώσει το άνοιγμα της στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από 46,9 δισ. ευρώ το 2015 σε 14,6 δισ. ευρώ το 2018.
Αυτό, εντείνει τις ανησυχίες για την φερεγγυότητα της εν λόγω τράπεζας και του ιταλικού τραπεζικού συστήματος, αλλά και τις ανησυχίες για το ενδεχόμενο μια σύγκρουσης μεταξύ της ιταλικής κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λόγω των νέων περιορισμών που επιβάλονται στις κυβερνήσεις για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Τα αποτέλεσματα των stress tests από την ΕΚΤ στις 29 Ιουλίου αναμένεται να ρίξουν περισσότερο φως στις κεφαλαιακές ανάγκες του ιταλικού τραπεζικού συστήματος.
Δεν επιδιόρθώθηκαν οι τράπεζες μετά την οικονομική κρίση;
Η απάντηση σύμφωνα με την Oxford Economics, είναι όχι.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Oxford αν και η Ιταλία εγκωμιάστηκε για τις μεταρρυθμίσεις της στον απόηχο της κρίσης, τα περισσότερα μέτρα που λήφθηκαν ήταν σχετικά μέτρια.
Τελικά, η Ιταλία δεν αναδιάρθρωσε τις τράπεζες της με ουσιαστικό τρόπο, δηλώνουν οι ίδιοι.
Και τα πρβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα έχουν μόνο επιδεινωθεί από την επίμονα υποτονική οικονομική ανάπτυξη.
Οι χαμηλές αποδόσεις των ιταλικών κρατικών ομολόγων αλλά και η μείωση των επιτοκίων, πιέζουν τα έσοδα από τους τόκους, και δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι ιταλικές τράπεζες υποφέρουν.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ομολογιούχοι θα πρέπει να πληρώσουν κι οι ίδιοι σε περίπτωση μιας τραπεζικής διάσωσης.
Οι κανόνες για την πρόληψη αφήνοντας τους φορολογούμενους να πληρώσουν το τίμημα για τις τραπεζικές διασώσεις.
Το πρόβλημα είναι ότι περίπου το ένα τρίτο των τραπεζικών ομολόγων στην Ιταλία βρίσκονται στην κατοχή μικροεπενδυτών, επισημαίνουν οι αναλυτές της Oxford Economics.
Κάποιοι αναλυτές τονίζουν ότι το δίλημμα του Ιταλού πρωθυπουργού Matteo Renzi για το εάν θα πρέπει οι μικροεπενδυτές να υποστούν ένα bail in, ενδέχεται να ισχυροποιήσει το ευρωσκεπτικιστικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων εντείνοντας την πολιτική αβεβαιότητα και απειλώντας την ιταλική συμμετοχή στην ευρωζώνη.
Αποτελούν οι ιταλικές τράπεζες ένα παγκόσμιο συστημικό κίνδυνο;
Η ξένη έκθεση στις ιταλικές τράπεζες είναι σχετικά συγκρατημένη, επισημαίνει η Wells Fargo Securities.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, η μεγαλύτερη ανησυχία είναι μια σπασμωδική κίνηση σχετικά με τον τρόπο διάσωσης των ιταλικών τραπεζών μπορεί να οδηγήσει τους ψηφοφόρους να επαναστατήσουν και να ενισχύσουν το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, που έχει ζητήσει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την συμμετοχή στην ευρωζώνη.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Oxford Economics το ενδεχόμενο να αλάβει το Κίνημα την εξουσία στην Ιταλία θα οδηγούσε σε αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, σε υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας, σε περαιτέρω οικονομική επιβράδυνση αλλά και νέα προβλήμα στις τράπεζες, κατάσταση που πιθανότατα θα αναγκάσει την Ιταλία να ζητήσει βοήθεια από την ευρωζώνη.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αλυσιδωτή αντίδραση, επισημαίνουν οι ίδιοι και παρουσιάζουν το εξής σενάριο:
Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, η ιταλική κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Κινήματος 5 Αστέρων θα μπορούσε εύλογα να πάει σε διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους πιστεύοντας ότι κατέχει το εξής ατού: την απειλή ενός δημοψηφίσματος για τη παραμονή στην Ευρωζώνη.
Αυτό θα καθιστούσε δύσκολο για την ευρωζώνη να τηρήσει σκληρή στάση απέναντι στην Ιταλία.
Η έκθεση στις ιταλικές τράπεζες
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μπορούσαν έτσι να μείνουν με τη διόλου αξιοζήλευτη επιλογή είτε να κινηθουν με βάση την μπλόφα της Ιταλίας και ενδεχομένως να πυροδοτήσουν μια περιφερειακή ή ακόμα και παγκόσμια οικονομική κρίση ή να βρουν γρήγορα σχέδιο για περαιτέρω ολοκλήρωση και την επιβολή κυρώσεων για μεγαλύτερη κατανομή των βαρών.
Ο εκλογικός κύκλος στην περιοχή θα αυξήσει περαιτέρω τα προβλήματα.
Ενώ η γαλλική κυβέρνηση θα μπορούσε να είναι στην ευχάριστη θέση να συμφωνήσει με μεγαλύτερη κατανομή των βαρών, μια τέτοια συμφωνία θα ήταν πολιτική αυτοκτονία για την καγκελάριο Merkel καθώς αναμένονται οι γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές το 2017.
«Καθώς έχουμε μπει στο τρίτο τρίμηνο του έτους (2016), η κατάσταση στην Ιταλία και η εξάπλωση της στην υπόλοιπη Ευρώπη, θα συνεχίσει να είναι ένα από τα μεγαλύτερα μακροοικονομικά και πολιτικά ρίσκα που μας προκαλεί ανησυχία» επισημαίνει σε ανάλυση της η Eurasia Group με έδρα το Λονδίνο.
Η Ιταλία έρχεται στο επίκεντρο μετά το δημοψήφισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη υπερίσχυση του Brexit.
Σύμφωνα με το Market Watch, στο χειρότερο σενάριο, οι αναλυτές φοβούνται ότι τα τραπεζικά προβλήματα στην Ιταλία θα μπορούσαν να απειλήσει τη συμμετοχή της Ιταλίας στην ευρωζώνη.
Εντός των επομενων εβδομάδων, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μπορεί να δημιουργήσει τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα παγκόσμια αναταραχή στην αγορά καθώς οικονομικοί και πολιτικοί κίνδυνοι συγκρούονται.
Επίσης υπάρχει ο κίνδυνος, πολλοί επενδυτές -οι οποίοι νόμιζαν ότι τα τραπεζικά προβλήματα σε παγκόσμια βάση ήταν υπό έλεγχο- να έρθουν προς εκπλήξεων.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τις ιταλικές τράπεζες
Οι ιταλικές τράπεζες πνίγονται από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το συνολικό ποσό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ανέρχεται σε περίπου 200 δισ. ευρώ ή στο 8% του συνόλου των χορηγήσεων.
Όμως, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι ακόμα ένα ποσό της τάξης των 160 δισ. ευρώ θα μπορούσε σύντομα να γίνει μη εξυπηρετούμενο, με αποτέλεσμα το ποσοστό 8% να εκτοξευθεί στο 15%, σύμφωνα με τη Wells Fargo.
Οι ιταλικές τράπεζες έχουν σφυροκοπηθεί.
Στο επίκεντρο ήταν στην Banca Monte dei Paschi, που ιδρύθηκε το 1472, και η τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας από πλευράς περιουσιακών στοιχείων.
Η ΕΚΤ, νωρίτερα αυτό το μήνα, ζήτησε από την εν λόγω τράπεζα να μειώσει το άνοιγμα της στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από 46,9 δισ. ευρώ το 2015 σε 14,6 δισ. ευρώ το 2018.
Αυτό, εντείνει τις ανησυχίες για την φερεγγυότητα της εν λόγω τράπεζας και του ιταλικού τραπεζικού συστήματος, αλλά και τις ανησυχίες για το ενδεχόμενο μια σύγκρουσης μεταξύ της ιταλικής κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, λόγω των νέων περιορισμών που επιβάλονται στις κυβερνήσεις για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Τα αποτέλεσματα των stress tests από την ΕΚΤ στις 29 Ιουλίου αναμένεται να ρίξουν περισσότερο φως στις κεφαλαιακές ανάγκες του ιταλικού τραπεζικού συστήματος.
Δεν επιδιόρθώθηκαν οι τράπεζες μετά την οικονομική κρίση;
Η απάντηση σύμφωνα με την Oxford Economics, είναι όχι.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Oxford αν και η Ιταλία εγκωμιάστηκε για τις μεταρρυθμίσεις της στον απόηχο της κρίσης, τα περισσότερα μέτρα που λήφθηκαν ήταν σχετικά μέτρια.
Τελικά, η Ιταλία δεν αναδιάρθρωσε τις τράπεζες της με ουσιαστικό τρόπο, δηλώνουν οι ίδιοι.
Και τα πρβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα έχουν μόνο επιδεινωθεί από την επίμονα υποτονική οικονομική ανάπτυξη.
Οι χαμηλές αποδόσεις των ιταλικών κρατικών ομολόγων αλλά και η μείωση των επιτοκίων, πιέζουν τα έσοδα από τους τόκους, και δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι ιταλικές τράπεζες υποφέρουν.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ομολογιούχοι θα πρέπει να πληρώσουν κι οι ίδιοι σε περίπτωση μιας τραπεζικής διάσωσης.
Οι κανόνες για την πρόληψη αφήνοντας τους φορολογούμενους να πληρώσουν το τίμημα για τις τραπεζικές διασώσεις.
Το πρόβλημα είναι ότι περίπου το ένα τρίτο των τραπεζικών ομολόγων στην Ιταλία βρίσκονται στην κατοχή μικροεπενδυτών, επισημαίνουν οι αναλυτές της Oxford Economics.
Κάποιοι αναλυτές τονίζουν ότι το δίλημμα του Ιταλού πρωθυπουργού Matteo Renzi για το εάν θα πρέπει οι μικροεπενδυτές να υποστούν ένα bail in, ενδέχεται να ισχυροποιήσει το ευρωσκεπτικιστικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων εντείνοντας την πολιτική αβεβαιότητα και απειλώντας την ιταλική συμμετοχή στην ευρωζώνη.
Αποτελούν οι ιταλικές τράπεζες ένα παγκόσμιο συστημικό κίνδυνο;
Η ξένη έκθεση στις ιταλικές τράπεζες είναι σχετικά συγκρατημένη, επισημαίνει η Wells Fargo Securities.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, η μεγαλύτερη ανησυχία είναι μια σπασμωδική κίνηση σχετικά με τον τρόπο διάσωσης των ιταλικών τραπεζών μπορεί να οδηγήσει τους ψηφοφόρους να επαναστατήσουν και να ενισχύσουν το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, που έχει ζητήσει τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την συμμετοχή στην ευρωζώνη.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Oxford Economics το ενδεχόμενο να αλάβει το Κίνημα την εξουσία στην Ιταλία θα οδηγούσε σε αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων, σε υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας, σε περαιτέρω οικονομική επιβράδυνση αλλά και νέα προβλήμα στις τράπεζες, κατάσταση που πιθανότατα θα αναγκάσει την Ιταλία να ζητήσει βοήθεια από την ευρωζώνη.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια αλυσιδωτή αντίδραση, επισημαίνουν οι ίδιοι και παρουσιάζουν το εξής σενάριο:
Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, η ιταλική κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Κινήματος 5 Αστέρων θα μπορούσε εύλογα να πάει σε διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους εταίρους πιστεύοντας ότι κατέχει το εξής ατού: την απειλή ενός δημοψηφίσματος για τη παραμονή στην Ευρωζώνη.
Αυτό θα καθιστούσε δύσκολο για την ευρωζώνη να τηρήσει σκληρή στάση απέναντι στην Ιταλία.
Η έκθεση στις ιταλικές τράπεζες
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα μπορούσαν έτσι να μείνουν με τη διόλου αξιοζήλευτη επιλογή είτε να κινηθουν με βάση την μπλόφα της Ιταλίας και ενδεχομένως να πυροδοτήσουν μια περιφερειακή ή ακόμα και παγκόσμια οικονομική κρίση ή να βρουν γρήγορα σχέδιο για περαιτέρω ολοκλήρωση και την επιβολή κυρώσεων για μεγαλύτερη κατανομή των βαρών.
Ο εκλογικός κύκλος στην περιοχή θα αυξήσει περαιτέρω τα προβλήματα.
Ενώ η γαλλική κυβέρνηση θα μπορούσε να είναι στην ευχάριστη θέση να συμφωνήσει με μεγαλύτερη κατανομή των βαρών, μια τέτοια συμφωνία θα ήταν πολιτική αυτοκτονία για την καγκελάριο Merkel καθώς αναμένονται οι γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές το 2017.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών