Ο κύριος τροφοδότης ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας, οι τράπεζες, απέχει από την παροχή νέων δανείων, λόγω γιγάντωσης των κόκκινων δανείων και των σχετικά χαμηλών ιδίων κεφαλαίων....
Ήδη από τα πρώτα χρόνια τής κρίσης στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα από τις αρχές τού 2010, καθιερώθηκε να ανακοινώνονται στις αρχές του Ιανουαρίου οι εκτιμήσεις για τα αναμενόμενα οικονομικά στοιχεία της χώρας για το έτος από την Ελληνική Κυβέρνηση, την Τράπεζα της Ελλάδος, διαφόρους Διεθνείς Οργανισμούς και Τράπεζες (ΟΑΣΑ, ΔΝΤ, ΕΚΤ, Κομμισιον, GS, Citigroup, DB, UBS κλπ).
Κάθε χρόνο η πλειονότητα αυτών των προβλέψεων πέφτει εκτός εκτιμήσεων, για τον απλούστατο λόγο ότι ο πολιτικός παράγοντας παραμένει αστάθμητος.
Κάθε χρόνο, είτε λόγω εκλογών είτε λόγω γενικής πολιτικής αβεβαιότητας, ανατρέπεται οποιαδήποτε οικονομική πρόβλεψη μπορεί να γίνει.
Για άλλη μια φορά οι εκτιμήσεις στο βασικό σενάριο για την Ελλάδα - και χωρίς πολιτικά απρόοπτα και εκλογές - προβλέπουν θετικό ρυθμό ανάπτυξης στο 2,2%.
Κατά την S&P, αυτή η άνοδος της ανάπτυξης είναι ένα στατιστικά προβλέψιμη λόγω της μακροχρόνιας ύφεσης στην χώρα και της χαμηλής βάσης σύγκρισης που έχει φτάσει, και όχι ποιοτική, ουσιαστική αλλαγή στην οικονομία.
Ο πληθωρισμός αλλά και η κατανάλωση θα είναι κοντά στο μηδέν ενώ η ανεργία θα σημειώσει οριακή πτώση.
Το πλεόνασμα βρίσκεται σε ιδιαίτερα ψηλά επίπεδα κοντά στα 7,5 δισ, αλλά έχει προκύψει κυρίως από την τακτική τής μη πληρωμής των υποχρεώσων τού Δημοσίου προς τον Ιδιωτικό Τομέα, η οποία στην ουσία βαθαίνει το πρόβλημα των βιώσιμων επιχειρήσεων και δημιουργεί νέες θέσεις ανεργίας.
Επειδή όμως ο πολιτικός παράγοντας στην Ελλάδα αιφνιδιάζει δυστυχώς αρνητικά, θα πρέπει να υπολογίσουμε την πιθανότητα εκλογών και την επίδρασή τους στην οικονομία.
Το βασικό πρόβλημα που καλείται να λύσει η ελληνική οικονομία αυτήν την στιγμή, ώστε να μπορέσει να οδηγηθεί σε μια δυναμική, σταθερή ανάπτυξη και να καλύψει τις πληγές των τελευταίων 6 χρόνων, είναι η έλλειψη ρευστότητας και κεφαλαίων.
Ο κύριος τροφοδότης ρευστότητας τής ελληνικής οικονομίας, οι ελληνικές τράπεζες, απέχει από την παροχή νέων δανείων, αφού αντιμετωπίζει δύο κύριες προκλήσεις:
την γιγάντωση των κόκκινων δανείων και τα σχετικά χαμηλά ίδια κεφάλαια.
Η μόνη και περιορισμένη ρευστότητα που μπορούν να παρέχουν στον εμπορικό κόσμο είναι μέσω κάποιων ευρωπαϊκών προγραμμάτων – ρευστότητα που όμως μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό των πραγματικών αναγκών τού επιχειρηματικού κόσμου.
Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι οι ελληνικές τράπεζες προκειμένου να διαχειριστούν τα κόκκινα δάνεια, που αποτελούν το σημαντικότερο κομμάτι τού ενεργητικού τους, αναμένεται να παραμείνουν σε μια εσωστρέφεια τα επόμενα χρόνια, χωρίς να μπορούν να τροφοδοτήσουν όποια ανάκαμψη εμφανίσει η ελληνική οικονομία.
Με την διαχείριση των κόκκινων δανείων είτε μέσα από τα υπάρχοντα τμήματα των τραπεζών, είτε με νέα τμήματα διαχείρισης από τρίτους, τμήματα αναδιάρθρωσης δανείων βιώσιμων επιχειρήσεων, και ακόμα και από την πώληση χαρτοφυλακίου δανείων, στοχεύουν στο τέλος του 2018 να έχουν μειώσει τα κόκκινα δάνεια τουλάχιστον κατά 40% από την τρέχουσα κατάστασή τους.
Όσον αφορά τον δεύτερο, εξίσου σημαντικό προαναφερόμενο παράγοντα τής έλλειψης ιδίων κεφαλαίων, οι ελληνικές τράπεζες στοχεύουν στους λίγους πια εναπομείναντες έλληνες επενδυτές και στους ξένους επενδυτές.
Οι τελευταίοι, ενώ έχουν διαπιστωμένο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, διστάζουν να επενδύσουν στις τράπεζες γιατί αντιμετωπίζουν έναν αχανή, γραφειοκρατικό δημόσιο τομέα, υψηλό φορολογικό σύστημα και συνεχόμενο ρευστό πολιτικό περιβάλλον, χωρίς ουσιαστική μακροπρόθεσμη λύση στο χρέος τής χώρας.
Έτσι, προτιμούν τις ευκαιριακές επενδύσεις με εξασφαλισμένες διψήφιες αποδόσεις σε εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας όπως ο τουρισμός, η ναυτιλία, ακόμη και καθαρά εξαγωγικές επιχειρήσεις, ώστε να αποφύγουν τις επιπτώσεις τής εσωτερικής ύφεσης.
Παρότι μια σειρά οικονομικών δεικτών διαπιστώνουν μια καλυτέρευση τής ελληνικής οικονομίας κατά το τελευταίο διάστημα, δυστυχώς δεν φαίνεται ακόμη να βρισκόμαστε στο ποθητό σημείο εξόδου τής χώρας από την κρίση.
Το επείγον θέμα που οφείλει να αντιμετωπίσει το γρηγορότερο δυνατόν το ελληνικό κράτος είναι το κλείσιμο τής δεύτερης αξιολόγησης, ώστε να ενταχθεί η χώρα στο πρόγραμμα τής ΕΚΤ και να επανέλθουν τα ελληνικά ομόλογα στις αγορές.
Αν πρέπει να αντιμετωπισθεί το πολιτικό ζήτημα με εκλογές, αυτές επιβάλλεται να γίνουν αμέσως μετά, και όχι πριν.
Για την περίπτωση των εκλογών, θα επαναλάβω αυτό που έχω γράψει επανειλημμένα – ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει να προκύψει από την όσο το δυνατόν ευρύτερη συνεργασία των κομμάτων τού δημοκρατικού τόξου, και μ’ αυτήν την πράξη σταθεροποίησης να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών, προσφέροντάς τους τουλάχιστον έναν ορίζοντα τετραετίας.
Γιώργος Κοφινάκος
Διευθύνων Σύμβουλος
StormHarbour London
Executive in Residence at Rutgers Business School
(Πρώτη Ενημέρωση: 13:18, Δευτέρα 16 Ιανουαρίου)
www.bankingnews.gr
Κάθε χρόνο η πλειονότητα αυτών των προβλέψεων πέφτει εκτός εκτιμήσεων, για τον απλούστατο λόγο ότι ο πολιτικός παράγοντας παραμένει αστάθμητος.
Κάθε χρόνο, είτε λόγω εκλογών είτε λόγω γενικής πολιτικής αβεβαιότητας, ανατρέπεται οποιαδήποτε οικονομική πρόβλεψη μπορεί να γίνει.
Για άλλη μια φορά οι εκτιμήσεις στο βασικό σενάριο για την Ελλάδα - και χωρίς πολιτικά απρόοπτα και εκλογές - προβλέπουν θετικό ρυθμό ανάπτυξης στο 2,2%.
Κατά την S&P, αυτή η άνοδος της ανάπτυξης είναι ένα στατιστικά προβλέψιμη λόγω της μακροχρόνιας ύφεσης στην χώρα και της χαμηλής βάσης σύγκρισης που έχει φτάσει, και όχι ποιοτική, ουσιαστική αλλαγή στην οικονομία.
Ο πληθωρισμός αλλά και η κατανάλωση θα είναι κοντά στο μηδέν ενώ η ανεργία θα σημειώσει οριακή πτώση.
Το πλεόνασμα βρίσκεται σε ιδιαίτερα ψηλά επίπεδα κοντά στα 7,5 δισ, αλλά έχει προκύψει κυρίως από την τακτική τής μη πληρωμής των υποχρεώσων τού Δημοσίου προς τον Ιδιωτικό Τομέα, η οποία στην ουσία βαθαίνει το πρόβλημα των βιώσιμων επιχειρήσεων και δημιουργεί νέες θέσεις ανεργίας.
Επειδή όμως ο πολιτικός παράγοντας στην Ελλάδα αιφνιδιάζει δυστυχώς αρνητικά, θα πρέπει να υπολογίσουμε την πιθανότητα εκλογών και την επίδρασή τους στην οικονομία.
Το βασικό πρόβλημα που καλείται να λύσει η ελληνική οικονομία αυτήν την στιγμή, ώστε να μπορέσει να οδηγηθεί σε μια δυναμική, σταθερή ανάπτυξη και να καλύψει τις πληγές των τελευταίων 6 χρόνων, είναι η έλλειψη ρευστότητας και κεφαλαίων.
Ο κύριος τροφοδότης ρευστότητας τής ελληνικής οικονομίας, οι ελληνικές τράπεζες, απέχει από την παροχή νέων δανείων, αφού αντιμετωπίζει δύο κύριες προκλήσεις:
την γιγάντωση των κόκκινων δανείων και τα σχετικά χαμηλά ίδια κεφάλαια.
Η μόνη και περιορισμένη ρευστότητα που μπορούν να παρέχουν στον εμπορικό κόσμο είναι μέσω κάποιων ευρωπαϊκών προγραμμάτων – ρευστότητα που όμως μοιάζει σταγόνα στον ωκεανό των πραγματικών αναγκών τού επιχειρηματικού κόσμου.
Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι οι ελληνικές τράπεζες προκειμένου να διαχειριστούν τα κόκκινα δάνεια, που αποτελούν το σημαντικότερο κομμάτι τού ενεργητικού τους, αναμένεται να παραμείνουν σε μια εσωστρέφεια τα επόμενα χρόνια, χωρίς να μπορούν να τροφοδοτήσουν όποια ανάκαμψη εμφανίσει η ελληνική οικονομία.
Με την διαχείριση των κόκκινων δανείων είτε μέσα από τα υπάρχοντα τμήματα των τραπεζών, είτε με νέα τμήματα διαχείρισης από τρίτους, τμήματα αναδιάρθρωσης δανείων βιώσιμων επιχειρήσεων, και ακόμα και από την πώληση χαρτοφυλακίου δανείων, στοχεύουν στο τέλος του 2018 να έχουν μειώσει τα κόκκινα δάνεια τουλάχιστον κατά 40% από την τρέχουσα κατάστασή τους.
Όσον αφορά τον δεύτερο, εξίσου σημαντικό προαναφερόμενο παράγοντα τής έλλειψης ιδίων κεφαλαίων, οι ελληνικές τράπεζες στοχεύουν στους λίγους πια εναπομείναντες έλληνες επενδυτές και στους ξένους επενδυτές.
Οι τελευταίοι, ενώ έχουν διαπιστωμένο ενδιαφέρον για την Ελλάδα, διστάζουν να επενδύσουν στις τράπεζες γιατί αντιμετωπίζουν έναν αχανή, γραφειοκρατικό δημόσιο τομέα, υψηλό φορολογικό σύστημα και συνεχόμενο ρευστό πολιτικό περιβάλλον, χωρίς ουσιαστική μακροπρόθεσμη λύση στο χρέος τής χώρας.
Έτσι, προτιμούν τις ευκαιριακές επενδύσεις με εξασφαλισμένες διψήφιες αποδόσεις σε εξωστρεφείς τομείς της οικονομίας όπως ο τουρισμός, η ναυτιλία, ακόμη και καθαρά εξαγωγικές επιχειρήσεις, ώστε να αποφύγουν τις επιπτώσεις τής εσωτερικής ύφεσης.
Παρότι μια σειρά οικονομικών δεικτών διαπιστώνουν μια καλυτέρευση τής ελληνικής οικονομίας κατά το τελευταίο διάστημα, δυστυχώς δεν φαίνεται ακόμη να βρισκόμαστε στο ποθητό σημείο εξόδου τής χώρας από την κρίση.
Το επείγον θέμα που οφείλει να αντιμετωπίσει το γρηγορότερο δυνατόν το ελληνικό κράτος είναι το κλείσιμο τής δεύτερης αξιολόγησης, ώστε να ενταχθεί η χώρα στο πρόγραμμα τής ΕΚΤ και να επανέλθουν τα ελληνικά ομόλογα στις αγορές.
Αν πρέπει να αντιμετωπισθεί το πολιτικό ζήτημα με εκλογές, αυτές επιβάλλεται να γίνουν αμέσως μετά, και όχι πριν.
Για την περίπτωση των εκλογών, θα επαναλάβω αυτό που έχω γράψει επανειλημμένα – ότι η νέα κυβέρνηση πρέπει να προκύψει από την όσο το δυνατόν ευρύτερη συνεργασία των κομμάτων τού δημοκρατικού τόξου, και μ’ αυτήν την πράξη σταθεροποίησης να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών, προσφέροντάς τους τουλάχιστον έναν ορίζοντα τετραετίας.
Γιώργος Κοφινάκος
Διευθύνων Σύμβουλος
StormHarbour London
Executive in Residence at Rutgers Business School
(Πρώτη Ενημέρωση: 13:18, Δευτέρα 16 Ιανουαρίου)
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών